Sông Đông Êm Đềm
Tác giả: Mikhail Sholokhov
Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng
Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần
thứ 6)
Phần VI
18
Mặt trận đã tràn qua. Những tiếng ầm ầm của
những ngày chiến đấu đã lặng đi. Hôm cuối cùng, trước khi kéo đi, mấy chàng
súng máy của trung đoàn kỵ binh 13 đã lấy chiếc máy hát của nhà Melekhov đặt
lên chiếc xe trượt tuyết kiểu Tavria có cái lưng rất rộng, rồi cho hai con ngựa
chạy rất lâu qua các phố trong thôn. Cái máy hát kêu rè rè, chốc chốc lại ho khạc
lên (những đám tuyết nhỏ bắn tung ra từ dưới vó ngựa có khi bay cả vào cái loa
to tướng). Với vẻ mặt hoàn toàn vô tư lự, một chiến sĩ súng máy đội chiếc mũ có
tai kiểu Xibir lau sạch cái loa rồi quay cái tay quay chạm trổ lên giây cót cho
cái máy hát, động tác làm chắc chắn vững vàng như khi nắm lấy cái tay cầm của
khẩu súng máy.
Một bầy trẻ chạy ríu rít sau chiếc xe như một
đàn chim sẻ. Chúng nắm lấy thanh gỗ ngang sau xe gào lên: “Chú ơi chú, chú vặn
cái ấy đi, vặn cái gì nó kêu như huýt sáo ấy! Vặn đi chú!”. Có hai đứa may mắn
nhất được leo lên ngồi trên đầu gối của chàng súng máy. Cứ mỗi lúc nghỉ tay
không phải lên dây cót, người chiến sĩ Hồng quân lại lấy chiếc găng tay không
có ngón ân cần và nghiêm trang chùi cho thằng nhỏ hơn cái mũi bợt da, nước mũi
chảy ròng ròng vì tiết trời rét ngọt và niềm hạnh phúc quá lớn.
Sau đó có tin chiến sự đang diễn ra gần
Ust-Metretka. Thỉnh thoảng có những đoàn xe vận tải kéo qua thôn Tatarsky chở
lương thực và đạn dược cho Tập đoàn quân số 8 và Tập đoàn quân số 9 của Hồng
quân.
Đến ngày thứ ba thì có những người chạy tin
đến từng hộ gọi dân Cô-dắc ra họp đại hội toàn thôn.
- Chúng ta sẽ bầu Krasnov làm ataman! - Gã
Anchiv con lão “Vua nói phét” vừa bước trong sân nhà Melekhov ra vừa nói.
- Chúng ta sẽ bầu lên hay ở trên chỉ định
cho chúng ta? - Ông Panteley Prokofievich vội hỏi.
- Ra ngoài kia rồi sẽ biết...
Grigori và Petro ra bãi họp. Tất cả bọn
Cô-dắc còn trẻ đều ra hết. Bọn bô lão không có mặt. Chỉ một mình lão Apdevich
“Vua nói phét” tụ tập một bọn thích nghe chuyện tếu, lão kể chuyện một chính ủy
Hồng quân ở nhờ nhà lão, đã mời lão, Apdevich này, gánh trọng trách chỉ huy.
- Anh chàng ấy bảo: “Tôi không được biết bố
già là một ngài quản cựu trào, nếu không đã rất sung sướng mời bố già ra nhận một
chức vụ”.
- Chức vụ gì thế? Làm thủ trưởng à, cử đi
đâu thế? - Miska Kosevoi nhe răng ra cười.
Anh được mọi người vui vẻ hùa theo:
- Thủ trưởng phụ trách con ngựa cái của
ngài chính ủy. Chuyên rửa cái chỗ khấu đuôi cho nó.
- Cứ cho lão lên cao thêm một chút!
- Hô- hô!
- Apdevich! Nghe đây này! Hắn muốn cho ông
vào đội vận tải tuyến ba để quản lý tương cà mắm muối đấy.
- Các cậu không được rõ toàn bộ sự việc
đâu... Trong khi ngài chính ủy nói chuyện với lão ông thì thằng cần vụ của ngài
chính ủy dấm dớ với lão bà. Nó sờ nắn lão bà lung tung, còn lão ông Apdevich cứ
đứng đực ra nghe, nước rãi, nước mũi ròng ròng...
Apdevich đưa cặp mắt đờ đẫn nhìn mọi người
một lượt, nuốt nước bọt rồi hỏi:
- Cái câu vừa rồi thằng nào nói đấy hử?
- Thằng này đây! - Phía sau có một câu trả
lời rất cứng cỏi.
- Các anh đã trông thấy một thằng chó đẻ
như thế này bao giờ chưa? - Lão Apdevich quay nhìn chung quanh tìm người đồng
tình với mình, và xem ra có rất nhiều gã đồng tình với lão.
- Nó là một thằng khốn nạn, từ lâu tôi đã
nói như thế rồi.
- Dòng giống nhà nó đứa nào cũng như thế cả
đấy. Nếu mà tao còn trẻ hơn một chút... - Hai cái má của lão Apdevich đỏ lên
như hai chùm tuyết cầu. - Nếu tao còn trẻ hơn thì tao đã cho mày biết mùi! Hành
động của mày đúng là một thằng khô-khon! Mày là một thằng lưu manh ở Taganrog!
Mày là một thằng khô-khon khốn nạn!
- Này ông Apdevich, sao ông không giã cho
nó một trận đi! So với ông thì nó chỉ là một thằng ranh con.
- Apdevich xem ra gãy rồi...
- Lão sợ găng quá sẽ bung rốn ra...
Lão Apdevich bỏ đi với một vẻ rất oai hùng,
mọi người cười rộ lên phía sau. Bọn Cô-dắc đứng túm năm tụm ba trên bãi. Đã lâu
lắm không trông thấy mặt Miska Kosevoi, Grigori bèn bước tới.
- Có khỏe không, anh bạn đồng ngũ!
- Ơn Chúa.
- Dạo vừa qua cậu biến đi đâu thế? Đi lính
dưới lá cờ nào thế? - Grigori vừa bắt tay Miska, vừa mỉm cười nhìn vào hai con
mắt xanh da trời của Miska.
- Ái chà chà! Người anh em ạ, mình hết ở trại
chăn nuôi lại về đại đội trừng giới ở mặt trận Kalatov. Chẳng thiếu nơi nào
không qua? Vượt bao nhiêu gian nan mới về được tới nhà. Hồi ở mặt trận, mình đã
muốn chuồn sang phía Hồng quân. Nhưng chúng nó theo dõi mình riết, bà mẹ theo
rình cô con gái rượu không bằng. Hôm nọ Kotliarov lại nhà mình với cái áo
choàng bằng dạ và tất cả những đồ đi đường. Anh ấy bảo: “Này, súng ống sẵn sàng
rồi chuồn đi”. Mình cùng vừa về tới nơi bèn hỏi: “Chẳng lẽ anh muốn rút lui hay
sao?”. Anh ấy nhún vai và bảo: “Có lệnh đấy. Đã có lệnh của ataman gửi tới.
Mình làm việc ở nhà máy xay nên bị chúng nó đăng ký rồi”. Anh ấy từ biệt rồi bỏ
đi. Mình cứ ngỡ là Kotliarov rút lui thật. Nhưng hôm sau trung đoàn Michensky
kéo qua thôn, nhìn ra đã lại thấy ông ấy rồi... Nhưng chẳng phải là Kotliarov
đang chạy rối lên ở chỗ kia là gì! Ơi, anh Kotliarov?
Cùng bước tới với Kotliarov có cả anh thợ
máy xay Davydka.
Davydka nhe hai hàm răng đầy nước bọt ra cười
như thằng ngốc bắt được mẩu sắt vụn...
Kotliarov đưa những ngón tay cồm cộm những
chai nặc mùi mỡ máy nắn nắn bàn tay của Grigori rồi tặc lưỡi nói:
- Thế nào, Griska, tại sao cậu ở lại thế?
- Còn anh thì sao?
- À mình ấy à... Mình lại chuyện khác.
- Anh muốn nói đến cái chuyện tôi là sĩ
quan chứ gì? Tôi đã đánh liều! Cứ ở lại. Thiếu chút nữa bị chúng nó giết rồi đấy...
Lúc bị chúng nó đuổi theo, bị chúng nó bắn, tôi cũng có hối là tại sao không bỏ
đi, nhưng bây giờ không hối nữa rồi.
- Nhưng vì sao lại dính vào với chúng nó?
Chúng nó ở trung đoàn Mười ba phải không?
- Chính bọn ấy đấy. Mọi người đang liên
hoan ở nhà Anikey. Không biết có đứa nào báo tôi là sĩ quan. Petro không bị
chúng nó động đến, nhưng tôi lại bị... Trăm tội cũng chỉ tại hai cái lon... Tôi
đã chạy sang bên kia sông Đông, sau khi vặn tay một thằng tóc xoăn, có lẽ chỗ
gãy kha khá đấy... Vì thế chúng nó đến nhà tôi, của tôi có gì chúng nó lấy sạch.
Cả mấy cái quần đi ngựa lẫn áo bành tô dạ có đai. Đeo được cái gì trên mình thì
còn cái nấy.
- Nếu trước khi xảy ra chuyện Potchenkov mà
chúng mình đã đi với Hồng quân, thì bây giờ đã chẳng phải hấp háy con mắt trước
mặt họ. - Kotliarov mỉm cười chua chát, châm thuốc hút.
Mọi người đã đến đông đủ. Người nói những lời
khai mạc đại hội là chuẩn úy Lavchenko, một tay bạn chiến đấu của Fomin từ
Vosenskaia tới.
- Thưa bà con đồng hương! Chính quyền Xô-viết
đã được thành lập trong quân khu chúng ta. Bây giờ cần phải tổ chức bộ máy hành
chính bầu ra ban chấp hành, chủ tịch và phó chủ tịch. Đó là một vấn đề. Ngoài
ra tôi xin truyền đạt một mệnh lệnh của Xô-viết Quân khu, cũng ngắn thôi: nộp tất
cả các súng ống và gươm đao.
- Hay nhỉ! - Có người ở phía sau nói bằng một
giọng chua chát, rồi toàn hội trường chết lặng đi giờ lâu.
- Các đồng chí, trong việc này chẳng có gì
đáng phải la lối lên như thế! - Lavchenko dướn thẳng người đặt chiếc mũ lông xuống
bàn. - Vũ khí thì phải đem nộp, cũng dễ hiểu thôi, làm ăn ở nhà thì cần gì đến.
Ai muốn đi bảo vệ chính quyền Xô-viết thì người đó sẽ được trao vũ khí. Trong hạn
ba ngày, tất cả các súng trường phải đem nộp hết. Bây giờ chúng ta bắt tay vào
bầu cử. Tôi sẽ ủy quyền cho đồng chí chủ tịch thông báo mệnh lệnh tới từng người,
thu hồi con dấu của ataman cùng tất cả các món tiền công của thôn.
- Họ có phát vũ khí cho chúng ta đâu mà bây
giờ lại rờ đến?
Người vừa hỏi còn chưa nói hết câu, tất cả
những người khác đã quay lại nhìn. Người ấy là Dakha Korolev.
- Thế cậu cần đến vũ khí làm gì? -
Khristonhia hỏi một câu đơn giản.
- Mình cũng chẳng cần làm gì: Nhưng không
có sự thỏa thuận rằng chúng ta để cho Hồng quân tiến qua khu của chúng ta để rồi
họ tước vũ khí của chúng ta.
- Đúng đấy?
- Fomin đã nói ở cuộc mít-tinh!
- Những thanh gươm này là chúng ta bỏ tiền
túi ra mua đấy chứ?
- Mình đã mang khẩu súng của mình trở về
sau cuộc chiến tranh với Đức bây giờ lại phải đem nộp hay sao?
- Cứ nói dứt khoát là vũ khí thì chúng ta
không nộp!
- Họ định lột trần người Cô-dắc chúng ta!
Không có vũ khí thì nom cái thằng tôi còn ra cái thớ gì nữa? Bảo tôi sẽ đi đứng
như thế nào bây giờ? Tôi mà không có vũ khí thì nom sẽ tồng ngồng như một đàn
bà tốc váy thôi.
- Chúng ta sẽ giữ vũ khí lại.
Miska Kosevoi đàng hoàng xin phát biểu ý kiến:
- Xin các đồng chí cho phép tôi nói vài
câu! Tôi thậm chí rất ngạc nhiên khi nghe thấy những lời như vừa nãy. Thử hỏi
chúng ta có đang sống trong tình trạng giới nghiêm hay không?
- Còn tệ hơn giới nghiêm nữa là khác.
- Nếu đã là tình trạng giới nghiêm thì chẳng
cần phải nói dài dòng làm gì. Lấy ra đem nộp đi thôi! Những khi chiếm đóng các
làng khô-khon, chẳng phải chúng ta cũng làm như thế là gì?
Lavchenko vuốt vuốt cái mũ lông của anh ta
rồi tuyên bố như đinh đóng cột:
- Quá hạn ba ngày, ai không nộp vũ khí sẽ bị
giải lên tòa án cách mạng và bị xử bắn như một phần tử phản cách mạng.
Sau mấy phút yên lặng, Tomilin húng hắng ho
và nói giọng khàn khàn:
- Đề nghị bầu chính quyền đi thôi!
Mọi người bắt đầu đề cử. Khoảng chục người
được nêu tên họ.
Một gã trong đám còn trẻ kêu lên:
- Apdevich!
Nhưng lời pha trò ấy đã chẳng gây được tác
dụng gì cả. Người đầu tiên được nêu lên để biểu quyết là Kotliarov. Mọi người
nhất trí thông qua.
- Không cần phải biểu quyết thêm nữa, -
Petro Melekhov đề nghị.
Đại hội sẵn sàng tán thành và Miska Kosevoi
đã được chọn làm phó chủ tịch không cần thông qua biểu quyết.
Hai anh em nhà Melekhov chưa kịp về đến nhà
đã gặp Anikey ở giữa đường. Anikey kẹp dưới nách hắn khẩu súng trường và những
viên đạn bọc trong cái tạp dề của vợ. Nhìn thấy ba anh chàng Cô-dắc, hắn ngượng
ngùng lẩn vào một cái ngõ, Petro đưa mắt nhìn Grigori, Grigori đưa mắt nhìn
Khristonhia, và cả ba cùng phá lên cười như đã ước hẹn.
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét