Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 34

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

34

Lúc trời rạng, đội trinh sát được phái đến vách núi Đỏ trở về báo tin rằng chúng tiến đến địa giới trấn Elanskaia cũng không phát hiện thấy Hồng quân và Petro Melekhov cùng mười gã Cô-dắc bị chém nát còn nằm trên bờ cái vách đứng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 33

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

33

Grigori đã đem nửa đại đội đánh tan đoàn xe vận tải tuyến thứ nhất của trung đoàn Damursky. Tám chiến sĩ Hồng quân bị chém chết. Bắt được bốn chiếc xe chở đạn và hai con ngựa chiến. Nửa đại đội chỉ mất một con ngựa bị giết và một gã Cô-dắc bị xây xát không đáng kể.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 32

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

32

Cuộc phiến loạn tràn lan như nước triều lên, những tin về cuộc bạo động truyền đi từ bên kia sông Đông, từ vùng thượng lưu, từ khắp nơi khắp chốn. Không chỉ có những khu du mục của hai trấn dấy loạn. Các trấn Sumilinskaia, Kazanskaia, Migulinskaia, Meskovskaia, Vosenskaia, Elanskaia, Ust-Khopesky đều đã dấy loạn. Nhiều đại đội được vội vã tổ chức. Ba trấn Karginskaia, Bokovskaia, Krasnokurskaia rõ ràng đã ngả về phía bọn phiến loạn.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 31

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

31

Chiếc xe ngựa có hai gã Cô-dắc áp giải chạy nhanh như bay đến ngôi nhà gạch đỏ của ban chấp hành Vosenskaia. Likhachev nửa ngồi nửa nằm ở phía sau. Anh đỡ bên tay đau trong những dải băng đỏ lòm những máu, đứng dậy. Hai gã Cô-dắc xuống ngựa, đi kèm hai bên, cùng anh vào trong nhà.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 29 & 30

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

29

Đến khi trời bình minh, Miska đã vào tới trong thôn Bolsoi của trấn Ust-Khopeskaia, khắp người đau như dần. Anh bị một vọng gác của trung đoàn số 4 Damurskaia bắt giữ. Hai chiến sĩ Hồng quân giải anh về trung đoàn bộ. Một sĩ quan tham mưu không tin lời anh nói, cứ hỏỉ dồn anh rất lâu, cố làm cho anh bí với những câu hỏi đại loại như: “Ở chỗ các anh, ai là chủ tịch Ủy ban cách mạng? Tại sao anh không có giấy chứng minh?” vân vân. Miska chán ngấy không muốn trả lời những câu hỏi ngớ ngẩn ấy nữa.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 28

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

28

Nhà chứa phân gia súc nặc mùi phân khô, mùi rơm mục và mùi cỏ bò ngựa ăn thừa. Ban ngày chỉ có một ánh sáng xám xám rỉ xuống qua cái mái lợp bằng hương bồ. Đôi khi cũng có lúc mặt trời ngó qua cái cửa đan bằng cành cây khô như qua một cái rây. Ban đêm chung quanh tối đen đến đau cả mắt. Chuột kêu chí chí. Bốn bề lặng tờ...

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 27

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

27

Ở Xinghin về hôm trước thì hôm sau Miska đi Vosenskaia để hỏi xem bao giờ họp chi bộ đảng. Cùng với Kotliarov, Emelian, Davydka và Finka, Miska đã quyết định làm các thủ tục xin vào đảng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 26

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

26

Sau khi tới Bokovskaia, Grigori lại bị bắt phải đi Chernysevskaia. Mười ngày sau chàng mới về nhà. Nhưng hai ngày trước khi chàng về tới nơi, ông bố đã bị bắt, ông Panteley Prokofievich mới khỏi bệnh thương hàn, vừa chập chững đi lại được. Ông rời khỏi giường bệnh với bộ tóc càng bạc nhiều hơn, người gầy rạc như một bộ xương ngựa. Bộ tóc xoăn bạc trắng rụng từng đám như bị mối ăn, chòm râu cũng thưa đi với khoảng chung quanh trắng phơ như bọt xà phòng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 25

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

25

Miska rũ đầu xuống, từ từ bước lên ngưỡng cửa nhà Mokhov, anh vừa đi vừa đập đập cái roi ngựa lên ống ủng, vẻ mặt đăm chiêu. Trong hành lang có mấy cái yên xếp thành một đống sát cửa ngay dưới đất. Xem ra có người vừa đến chưa được bao lâu: trên một chiếc bàn đạp còn thấy một đám tuyết chưa tan vàng khè vì lẫn với phân ngựa, trên tuyết hằn rõ lốt đế ủng của người cưỡi ngựa. Một vũng nước loáng nhoáng bên dưới chiếc bàn đạp. Miska đã nhìn thấy tất cả các thứ đó trong khi anh đi qua cái sân thượng bẩn thỉu. Mắt anh nhìn lướt qua dãy lan can chạm trổ sơn xanh đã mất vài con tiện, trên dải sương muối lờm xờm bám sát chân tường như đường viền tim tím. Anh nhìn rất nhanh cả mấy khung cửa sổ đổ mồ hôi bên trong, đùng đục như cái bong bóng bò. Nhưng tất cả những cái gì mà anh trông thấy đều không được ghi lâu trong ý thức của anh, đều trôi tuột đi lúc nào không biết, chập chờn như trong một giấc mộng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 24

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

24

Sông Đông ra khỏi những quãng sâu sóng yên gió lặng thì chảy tới một vùng cát nông. Ra đến đấy, dòng nước chảy ngoằn ngoèo, lặng lờ chao đảo, tràn đều ra ngoài hai bên bờ. Từng đàn cá bụng đen kéo nhau đi kiếm mồi trên đáy cát rắn; đêm đêm cá chiên lên chỗ nông tìm những thức ăn bổ béo hơn, cá chép cựa quậy trong những tòa lầu mầu xanh lá cây của chúng ở khoảng sình lầy; cá thạch ban và cá lăng đuổi theo đàn cá nhép, cá ngạnh sục trong đám sò ốc; thỉnh thoảng lại quẫy tung một đám nước màu xanh lá cây, hiện ra dưới vừng trăng in hình rất lớn, ngoáy cái ngạnh màu vàng óng bóng loáng rồi lại rúc cái đầu râu ria rộng bè bè vào đống vỏ sò để đến sáng hôm sau vẫn còn ngủ gà ngủ gật ở một chỗ nào đó dưới cái gốc cây chìm cong queo đen sì bị nước ăn nham nhở.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 23

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

23

Petro vừa quét dọn chuồng bò xong. Hắn phủi những sợi rơm vụn bám trên đôi găng không có ngón, vừa bước vào trong nhà thì có tiếng then cửa lách cách ở phòng ngoài.

Mụ Lukinhitna bước qua ngưỡng cửa, đầu trùm một chiếc khăn dạ đen. Mụ bước những bước rất ngắn, vào nhà mà không chào hỏi gì cả, cứ lon ton đi tới chỗ Natalia đang đứng bên chiếc ghế dài trong bếp và quì sụp xuống trước mặt nàng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 22

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

22

Chung quanh Ủy ban cách mạng thôn đã tập họp được vài người: chàng thợ xay Davydka, Timofey, Emelian, người đánh xe trước kia của nhà Mokhov và anh thợ giầy mặt rỗ Finka. Trong công việc hàng ngày chỗ dựa của Kotliarov chính là mấy người đó, và mỗi ngày anh càng cảm thấy rõ hơn rằng có một bức tường vô hình đang ngăn cách mình với dân chúng trong thôn. Dân Cô-dắc không chịu đi họp nữa, nếu có đi thì cũng chỉ sau khi Davydka cùng mấy người khác đã năm lần bẩy lượt đến thúc từng nhà. Họ tới họp rồi cứ câm như hến và nghe nói gì cũng đồng ý. Trong đám người đi họp, bọn trẻ rõ ràng chiếm đa số, nhưng ngay trong lớp trẻ cũng chẳng kiếm đâu ra một người đồng tình. Trên bãi họp việc làng, Kotliarov chủ tọa các buổi họp chỉ nhìn thấy những khuôn mặt lầm lì, những cặp mắt thù địch, nhìn gườm gườm đầy vẻ hoài nghi. Trước quang cảnh như thế, anh cảm thấy lạnh cả tim, mắt đầy vẻ lo ngại, giọng nói uể oải thiếu tin tưởng. Một hôm anh chàng mặt rỗ Finka nói không phải không có chủ tâm:

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 21

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

21

Tuyết chưa rơi xuống đất đã tan ngay trên lưng chừng trời. Đến giữa trưa, những mảnh tuyết trôi đổ ầm ầm xuống những khe núi.

Cánh rừng bên kia sông Đông lao xao. Thân của những cây sồi tan hết tuyết hiện lên đen sì. Những giọt nước nhỏ trên cành xuống, xuyên qua lớp tuyết, ngấm thẳng tới mặt đất đã được sưởi ấm nhờ hơi nóng của những lớp lá rụng đang thối rữa. Mùa xuân đã bắt đầu làm mê mẩn lòng người với mùi tuyết tan ngây ngất. Các vườn cây nặc mùi anh đào. Trên sông Đông đã xuất hiện những hố nước bẩn.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 20

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

20

Đến cuối tháng Giêng, Kotliarov nhận được giấy triệu tập của Ủy ban Quân sự Cách mạng Quân khu, phải lên Vosenskaia. Trù tính đến tối sẽ về. Mọi người đang chờ anh. Trong ngôi nhà vắng tanh của lão Mokhov, Miska Kosevoi ngồi trong phòng làm việc trước kia của lão chủ, sau cái bàn giấy rộng bằng một chiếc giường đôi.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 19

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

19

Gió đông lang thang lồng lộn trên đồng cỏ thân yêu. Tuyết phủ đầy khe núi. Các chỗ trũng, các vách khe đều đã bị lấp bằng. Không còn chút dấu vết gì của mọi đường cái đường con. Bị gió liếm ngang, liếm dọc, bốn bề toàn là một cảnh phẳng lì, trần truồng, trắng lốp.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 18

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

18

Mặt trận đã tràn qua. Những tiếng ầm ầm của những ngày chiến đấu đã lặng đi. Hôm cuối cùng, trước khi kéo đi, mấy chàng súng máy của trung đoàn kỵ binh 13 đã lấy chiếc máy hát của nhà Melekhov đặt lên chiếc xe trượt tuyết kiểu Tavria có cái lưng rất rộng, rồi cho hai con ngựa chạy rất lâu qua các phố trong thôn. Cái máy hát kêu rè rè, chốc chốc lại ho khạc lên (những đám tuyết nhỏ bắn tung ra từ dưới vó ngựa có khi bay cả vào cái loa to tướng). Với vẻ mặt hoàn toàn vô tư lự, một chiến sĩ súng máy đội chiếc mũ có tai kiểu Xibir lau sạch cái loa rồi quay cái tay quay chạm trổ lên giây cót cho cái máy hát, động tác làm chắc chắn vững vàng như khi nắm lấy cái tay cầm của khẩu súng máy.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 17

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

17

Đến giữa trưa, trung đoàn cờ đỏ Mechensky kéo qua thôn với tốc độ hành quân cấp tốc. Có mấy người Cô-dắc bị họ lấy mất những con ngựa chiến. Những tiếng đạn pháo nổ như sấm rền từ một nơi rất xa phía sau ngọn gò.

- Đang đánh nhau ở vùng sông Tria đấy, - Ông Panteley Prokofievich áng chừng.

Đến lúc trời hoàng hôn, Petro và Grigori chốc chốc lại ra sân gia súc.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 16

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

16

Đã đến giờ ăn trưa, ở một nơi rất xa bên kia sông Đông có khẩu súng máy nổ hai loạt khàn khàn rồi câm bặt.

Grigori đã đứng nửa giờ như mọc rễ ở nhà trong, bên cạnh cửa sổ. Bỗng chàng lùi lại, hai gò má xạm đi như rắc tro:

- Chúng nó kia rồi!

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 15

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

15

Sau khi quyết định không rút lui nữa, ông Panteley Prokofievich lại thấy mọi vật đều có giá trị, có ý nghĩa như cũ.

Chiều hôm ấy, trong khi quét dọn chuồng bò, ông đã không do dự gì cả, chọn luôn đống xấu nhất để lấy cỏ. Ông đứng trong cái sân gia súc tối om, ông ngắm đầu đuôi xuôi ngược, ngắm đi ngắm lại con bò cái và nghĩ thầm, trong lòng rất vừa ý: “Nó đang có chửa đây, béo thật ra béo. Không biết Chúa có cho được hai con sinh đôi không?”.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 14

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

14

Những bản quân lệnh của Fomin đập phấp phới trên những dãy hàng rào ở Vosenskaia. Người ta chờ đợi Hồng quân kéo đến có thể bất cứ lúc nào. Trong khi đó bộ tư lệnh của Mặt trận miền Bắc vẫn đóng ở trấn Karginskaia, cách Vosenskaia ba mươi nhăm vec-xta.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 13

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

13

Những ngày ngắn ngủi, lặng lẽ đến rợn người, có vẻ dài ra như những ngày mùa bận rộn. Các thôn đều chết lặng như những cánh đồng cỏ hoang hẻo lánh. Dân chúng hai bên bờ sông Đông tựa như đã chết sạch, cứ như đã xảy ra một nạn ôn dịch làm cho các khu du mục của các trấn trở nên hoang vắng. Hình như có đám mây vươn những cái cánh đen ngòm rất dày phủ kín vùng sông Đông, không để lọt qua một chút ánh sáng nào, rồi lầm lì lan rộng mãi một cách khủng khiếp và bất kỳ lúc nào cũng có thể có một trận cuồng phong dúi đầu những cây tiêu huyền xuống đất, lúc nào cũng sẵn sàng có những tiếng sấm khô khan nổ phá ra rồi rền ầm ầm, và cánh rừng trắng trắng bên kia sông Đông sắp bị phá tan hoang, sắp bị vò rối, những tảng đá hoang trên những mũi đá phấn sắp lở xuống, giông bão sắp hoành hành với những tiếng gào rú rùng rợn...

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 12

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

12

Ngay từ trong cuộc chiến tranh đế quốc, giữa hai từng lớp sĩ quan và Cô-dắc đã nảy ra một lòng hằn thù chia rẽ chúng như một luống cày vô hình. Nhưng đến mùa thu năm 1918, lòng hằn thù ấy đã phát triển tới một mức chưa từng thấy. Cuối năm 1917, khi các đơn vị Cô-dắc từ từ kéo về vùng sông Đông, rất ít thấy những trường hợp giết sĩ quan hay trao sĩ quan cho Xích vệ, nhưng một năm sau các chuyện như thế đã trở nên gần như bình thường. Trong các trận tấn công, theo gương các cấp chỉ huy Hồng quân, binh sĩ Cô-dắc bắt các sĩ quan của chúng tiến trước đội hình tản khai rồi không cần ầm ĩ gì cả, nhẹ nhàng nổ súng vào lưng chúng. Chỉ trong những đơn vị như trung đoàn huân chương thánh Gioóc Gundorov là có đoàn kết chặt chẽ giữa trên và dưới, nhưng trong Quân đội sông Đông rất hiếm thấy những đơn vị như thế.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 11

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

11

Đến cuối tháng Mười một, ở Novocherkask bắt đầu biết tin có một phái đoàn quân sự của các nước Đồng minh sắp được cử đến nơi. Trong thành phố truyền đi rất dai dẳng những lời đồn rằng một hạm đội lớn của Anh đã thả neo ngoài khơi hải cảng Novorossisk, rằng những đơn vị lính thủy đánh bộ rất lớn của quân đội Đồng minh điều từ Salonik về đây đang đổ bộ lên, rằng một quân đoàn khinh binh da vàng và da đen của Pháp đã đổ bộ, và chỉ trong một thời gian rất ngắn sẽ mở màn một trận tấn công hiệp đồng với Tập đoàn quân tình nguyện. Các tin đồn ấy truyền lan trong thành phố như những đám tuyết lăn theo mặt dốc...

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 10

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

10

Ngày nối ngày như một sợi dây xích, mắt nọ lồng vào mắt kia... Hành quân, chiến đấu, nghỉ ngơi. Nắng. Mưa. Mùi mồ hôi ngựa trộn lẫn với mùi da của yên ngựa bị hun nóng. Vì tinh thần luôn luôn căng thẳng, cho nên không phải là máu và chỉ có thủy ngân bị nung bỏng chảy trong các mạch máu. Do mất ngủ, đầu nặng hơn cả những trái đạn pháo ba điu-im. Grigori chỉ mong được ngả lưng, đánh một giấc cho béo mắt! Ngủ xong lại đi theo cái cày trên những luống đất mềm mềm, miệng huýt sáo ra lệnh cho những con bò, tai lắng nghe tiếng những con sếu kêu lanh lảnh như tiếng kèn đồng, tay nhẹ nhàng gỡ trên má những sợi mạng nhện óng bạc không biết từ đâu bay tới, mũi luôn luôn ngửi mùi đất mùa thu mới vỡ, ngây ngất như mùi rượu vang.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 9

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

9

Ngay cả sau này, khi trung đoàn đã tiến vào khu vực chiến đấu liên miên, khi không phải chỉ có một lưới lửa mà có cả một mặt trận ngoằn ngoèo chốc chốc lại đứt quãng, những khi ở sát liền với kẻ địch, chạm trán với họ, Grigori bao giờ cũng có một cảm giác tò mò nhức nhối, muốn tìm hiểu không biết chán về Hồng quân, về những người lính Nga mà chàng đã bị bắt buộc phải đánh nhau với họ vì một lý do nào đó. Trong lòng chàng tựa như vĩnh viễn còn lại cái cảm giác ngây thơ và ấu trĩ đã xảy ra trong những ngày đầu của cuộc chiến tranh bốn năm. Cái cảm giác ấy chàng đã bắt đầu có ở Lesnhuc, lúc chàng leo lên ngọn gò và lần đầu tiên nhìn kỹ cái cảnh đi lại nhốn nháo của quân đội Áo - Hung cùng các xe vận tải của chúng. “Họ là những con người như thế nào nhỉ?”. Tựa như trong đời chàng chưa từng có những ngày ở gần Glubovskaia, hồi chàng đánh nhau với chi đội của Chernekov. Hồi ấy chàng biết rất rõ mặt mũi kẻ thù: chúng nó phần lớn là những tên sĩ quan sông Đông, là dân Cô-dắc. Nhưng bây giờ chàng lại chạm trán với những người lính bộ binh Nga, những con người hoàn toàn khác hẳn, những kẻ họp thành cả một khối người ủng hộ chính quyền Xô-viết, và như chàng nghĩ đang muốn chiếm lấy đất đai và các quyền lợi của người Cô-dắc.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 8

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

8

Trung đoàn của trấn Vosenskaia giao chiến lần đầu với các đơn vị Hồng quân đang rút lui ở một nơi gần trấn Durnovskaia.

Đến giữa trưa, đại đội dưới quyền chỉ huy của Grigori Melekhov chiếm một thôn nhỏ cây cối và cỏ dại mọc âm u. Grigori cho bọn Cô-dắc xuống ngựa dưới bóng râm ẩm thấp của những cây liễu, gần chỗ một con suối chảy lâu ngày ăn sâu xuống thành cái khe nông.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 7

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

7

Mặt trận đã di chuyển tới tuyến Filonovo - Povorino. Hồng quân đang điều động lực lượng, tập trung thành một nắm đấm chuẩn bị ra đòn. Quân Cô-dắc triển khai thế tấn công một cách uể oải, chúng cảm thấy đạn dược thiếu quá nhiều, nên không muốn vượt ra ngoài địa giới Quân khu. Trên mặt trận Filonovo, các trận đánh diễn ra với phần thắng khi thì thuộc về bên nầy, khi thì thuộc về bên kia.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 6

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

6

Cỏ vũ mâu đã chín rũ, trên mấy vec-xta liền, đồng cỏ khoác một tấm áo choàng rung rinh uyển chuyển. Gió rập rình dũi đầu lớp cỏ xuống, dồn cỏ lại thành gò đống, làm cỏ xơ ra và xua những làn sóng xanh xanh trăng trắng như đá mắt mèo hết chạy về phía nam lại chạy về phía tây. Ở những nơi có một luồng không khí chảy qua, cỏ vũ mâu lại rạp đầu làm lễ, và trên những ngọn cỏ bạc phếch còn lưu rất lâu một vệt thâm thâm.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 5

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

5

Trong thời gian cuộc hành quân Băng giá*, Evgeni Litnhitki bị thương hai lần. Lần thứ nhất trong trận chiến đấu đánh chiến trấn Labinskaia, lần thứ hai trong khi tấn công vào Ekaterinoda. Cả hai lần vết thương đều không can gì, vì thế hắn lại trở về hàng ngũ.

*[Tập đoàn quân tình nguyện gọi cuộc rút lui từ Rostov về Kuban là cuộc hành quân Băng giá (lời chú của bản tiếng Nga)]

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 4

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

4

Ngày mười lăm tháng Năm tên Krasnov, ataman Quân khu Đại Đông đi tầu thủy đến trấn Manyskaia. Cùng đi có viên thiếu tướng African Bogaevsky, chủ tịch hội đồng các trưởng ban, phụ trách trưởng ban ngoại giao, tên đại tá Kislov trưởng phòng quân lương quân đội sông Đông và tên ataman vùng Kuban là Filimonov.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 3

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

3

Miska nghỉ ngơi đã được một tuần, suốt ngày ngồi trên yên ngựa. Đồng cỏ đã chinh phục anh, đã có một ma lực không sao cưỡng lại, bắt anh phải sống một cuộc đời nguyên thủy như loài cây cỏ. Đàn ngựa cứ lang thang ở một chỗ nào gần đấy, mặc cho Miska mơ màng trên yên hoặc nằm dài trên bãi cỏ và theo dõi một cách vô tư lự những đám mây có đường viền bằng sương muối trắng muốt di động trên trời như những đàn ngựa mà gió là người chăn. Đầu tiên anh lấy làm thỏa mãn với hoàn cảnh sống ẩn dật như thế này. Cuộc sống ở khu chăn nuôi, xa lánh mọi người, thậm chí còn làm anh thích thú.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 2

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần VI

2

Từng đoàn tàu sơn đỏ xuất phát từ vùng sông Đông chạy xuyên qua Ukraina, chở về Đức bột mì, trứng, bơ, bò. Những tên lính Đức đứng ở đầu các toa xe với những chiếc mũ nồi, những chiếc áo quân phục ngắn màu xanh xám, lưỡi lê cắm sẵn trên đầu súng.

Sông Đông Êm Đềm - Phần VI - 1

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Ôi, Đông Ivanôvitr, cha yêu cha quý

Người nuôi sống ta, sông Đông êm đềm

rạng rỡ vinh quang

Người từ xưa danh thơm tiếng tốt,

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 31

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

31

Mãi đến thứ hai Miska Kosevoi và “Bồi” mới ra khỏi trấn Karginskaia. Sương mù sủi ngầu trên đồng cỏ, cuộn lên trong các khe núi, luồn xuống các vùng đất trũng, phủ kín những chỗ nhô ra từ các vách dốc đứng. Những nấm kurgan hiện lên mờ mờ sau làn sương mù. Cun cút kêu ríu rít trong đám cỏ non. Mặt trăng bập bềnh trôi trên bầu trời cao ngất như đoá hoa sen đã nở hết trong một cái đầm mọc đầy cỏ lác và bàng tử.

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 30

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

30

Đội Cô-dắc thôn Tatarsky dưới quyền chỉ huy của tên thiếu úy Petro Melekhov đến thôn Ponomariev ngày mười một tháng Năm lúc trời vừa rạng.

Bọn Cô-dắc vùng sông Tria đang lăng xăng chạy tới chạy lui trong thôn. Chúng dắt ngựa đi uống nước, kéo đàn kéo lũ ra đầu thôn. Petro cho chi đội của hắn đứng lại giữa thôn, ra lệnh xuống ngựa. Vài gã Cô-dắc bước tới trước mặt hắn.

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 29

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

29

Đêm ấy, dưới những ngôi sao vàng nhợt lấm tấm khắp trời như màu sữa, mọi người gần như không sao ngủ được trong cái cửa hiệu nhỏ bé chật ních những người. Những lời trao đổi chỉ ngắn ngủi, không thể nào kéo lại được. Ai nấy đều như nghẹt thở vì bầu không khí ngột ngạt và những nỗi lo lắng canh cánh.

Từ tối đã có một đồng chí Xích vệ xin ra sân:

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 28

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

28

Về phía tây, mây đen kéo đến mù mịt. Trời đã tối. Chớp nhoáng nhoàng ở một nơi rất xa, rất xa trên dải đất ven sông Đông, lóe lên những vầng sáng màu da cam rung rung như cánh một con chim bị bắn chưa chết hẳn. Phía đó còn lờ mờ chút ráng chiều, nhưng lại bị dải mây che mất một phần. Như một cái tách đựng tịch mịch đầy đến miệng, đồng cỏ còn giấu trong những nếp khe chút ánh sáng u uất sót lại của ngày vừa qua. Trong buổi chiều tà này có một cái gì nhắc nhở tiết trời mùa thu. Cả những ngọn cỏ chưa nở hoa cũng đã tỏa ra một mùi không sao hình dung được của sự thối rữa.

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 27

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

27

Trong vài ngày đội viễn chinh tiến sâu vào lòng quân khu Donesky, cố tới được trấn Krasnokurskaia. Nhân dân các làng Ukraina bao giờ cũng đón tiếp họ với một thái độ niềm nở mến khách. Người ta vui lòng bán cho lương thực, rơm rạ và cho ở nhờ, nhưng hễ đả động tới chuyện thuê ngựa đi Krasnokurskaia là dân Ukraina tỏ vẻ nghi ngại, đưa tay lên gãi gáy rồi từ chối thẳng thừng.

- Chúng tôi sẽ trả nhiều tiền, có gì mà bác làm bộ làm tịch thế? - Potchenkov hỏi một người Ukraina.

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 26

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

26

Mấy ngày nay, Buntruc cứ như sống trong cơn mê của một người mắc bệnh thương hàn. Anh đi lại, làm việc này việc nọ, ăn, ngủ, nhưng lúc nào cũng như trong một trạng thái nửa tỉnh nửa mê ngây ngất, say sưa. Hai con mắt anh sưng lên, đầy vẻ điên dại, cứ nhìn cái thế giới trải rộng chung quanh mình nhưng chẳng hiểu gì cả. Gặp những người quen biết, anh không nhận ra họ nữa. Nom anh như một người đang say bí tỉ hoặc vừa thoát khỏi một trận ốm liệt giường và đã hoàn toàn kiệt sức. Sau khi Anna qua đời, các giác quan của Buntrúc bị mất tác dụng một thời gian: anh chẳng mong muốn gì mà cũng chẳng nghĩ tới điều gì nữa.

Sông Đông Êm Đềm - Phần V - 25

Sông Đông Êm Đềm

Tác giả: Mikhail Sholokhov

Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng

Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần thứ 6)

Phần V

25

Một xạ thủ súng máy ở chỗ Buntruc là dân Cô-dắc thôn Tatarsky, tên là Maxim Griatnov. Từ ngày bị mất con ngựa trong trận chiến đấu với quân Kutepov, hắn bắt đầu rượu chè không còn chừng mực gì nữa và lao đầu vào cờ bạc. Con ngựa của Maxim có bộ lông đỏ như lông bò, sống lưng có một dải trắng như bạc. Hắn đang cưỡi thì con ngựa bị bắn chết. Hắn bèn tháo lấy bộ yên, khiểng đi bốn vec-ta. Đến khi thấy mình khó lòng sống sót trước trận tấn công hung dữ của quân Trắng, hắn đành giựt đứt cái đai ngựa rất đẹp tháo lấy bộ dây hàm thiếc, rồi tự ý rút khỏi trận chiến đấu. Về tới Rostov mới lại thấy mặt Maxim. Nhưng chẳng bao lâu hắn chơi bài tính điểm bị thua phải gán thanh gươm bằng bạc tước được trên thây một tên đại úy bị hắn chém chết, nướng thêm mấy thứ đồ thắng ngựa còn lại trong tay, rồi đến cái quần đi ngựa cùng đôi ủng bằng da hoẵng hắn cũng cho đi nốt, và cuối cùng đầu không khan, đít không khố, hắn mò tới đội súng máy của Buntruc. Buntruc lấy quần áo cho hắn mặc, lên lớp cho hắn một trận và chưa biết chừng Maxim dần dần cũng có thể hối cải. Nhưng trong trận chiến đấu vừa mở màn trên con đường tiến vào Rostov, hắn đã bị một viên đạn bắn thủng đầu. Một con mắt màu xanh da trời của Maxim rơi tuột xuống áo sơ-mi, máu tuôn ra như suối từ trong cái sọ mở hoác ra như một cái vỏ đồ hộp. Thế là trên đời này tựa như chưa từng bao giờ có anh chàng Cô-dắc Giratnov người trấn Vosenskaia với cái quá khứ ăn cắp ngựa và mới gần đây còn là một con sâu rượu đau khổ.