Sông Đông Êm Đềm
Tác giả: Mikhail Sholokhov
Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng
Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần
thứ 6)
Phần V
18
Sau khi Kaledin chết đi, trấn Novocherkask
trao chính quyền cho viên tướng Nadarov, ataman viễn chinh của Quân khu sông
Đông, ngày hai mươi chín tháng Giêng, bọn đại biểu Cơ-rúc họp và cử hắn làm
ataman nhiệm mệnh của Quân khu. Đến họp Cơ-rúc chỉ có một phần nhỏ không đáng kể
của số đại biểu, phần lớn đại diện cho các trấn hạ du thuộc các khu miền Nam.
Cơ-rúc lần này lấy tên là “Cơ-rúc nhỏ”. Có được sự ủng hộ của Cơ-rúc, Nadarov
tuyên bố động viên tất cả các tráng đinh từ mười tám đến năm mươi, nhưng người
Cô-dắc cực chẳng đã mới cầm vũ khí dù có những lời hăm dọa và dù có những đội
vũ trang được phái đến các trấn để lấy quân.
Hôm Cơ-rúc nhỏ ở Novocherkask bắt đầu làm
việc, trung đoàn Cô-dắc sông Đông số 6 của tên tướng Krasnosekov ở mặt trận
Rumani kéo về theo đội hình hành quân, dưới quyền chỉ huy của tên trung tá
Tachin. Ngay từ Ekaterinoslav, trung đoàn này đã phải vừa chiến đấu vừa hành
quân để chọc thủng vòng vây Bolsevich.
Nó đã bị đánh mạnh ở Piachikhatca,
Mezevaia, Medvedvyi Kurgan và nhiều nơi khác, nhưng vẫn về được tới nơi, quân số
gần trọn vẹn, với toàn bộ sĩ quan.
Trung đoàn này đã được đón tiếp rất long trọng.
Sau lễ cầu kinh ở quảng trường Nhà thờ lớn, Nadarov khen ngợi các binh sĩ Cô-dắc
đã giữ kỷ luật, đảm bảo trật tự rất tốt và đã mang vũ khí về bảo vệ sông Đông.
Chẳng bao lâu trung đoàn được điều ra mặt
trận, đóng ở gần trấn Xulin, nhưng hai ngày sau Novocherkask đã nhận được những
tin chẳng lành: do ảnh hưởng của tuyên truyền cổ động Bolsevich, trung đoàn đã
tự động rời bỏ mặt trận, từ chối không chịu bảo vệ chính quyền Quân khu.
Cơ-rúc hoạt động một cách uể oải. Mọi người
đều đã cảm thấy trước kết cục của cuộc đấu tranh chống lại quân Bolsevich.
Nadarov vốn là một viên tướng cương nghị và
sôi nổi, nhưng suốt thời gian cuộc họp, hắn cứ chống tay ngồi yên, một bàn tay
đặt lên trán, như đang đau khổ suy nghĩ về một vấn đề gì.
Thế là mấy tia hi vọng cuối cùng cũng tan nốt
thành mây khói.
Những trận chiến đấu đã diễn ra ầm ầm gần
Chikhoreskaia. Đã có phong thanh là thiếu úy Cô-dắc Artomonov chỉ huy Hồng quân
đang từ Sarysin tiến về phía Rostov.
Lenin ra lệnh cho mặt trận miền Nam chiếm
Rostov ngày hai mươi ba tháng Hai.
Sáng ngày hai mươi hai chi đội của tên đại
úy Chernov tiến vào Rostov. Hắn đã vừa bị Xivéc đánh lui vừa bị những người dân
Cô-dắc trấn Glubovskaia bắn từ hậu phương.
Chỉ còn lại một đường hành lang mỏng manh,
vì thế Kornilov hiểu rằng nếu ở lại Rostov thì không phải không nguy hiểm, nên
hắn đã ra lệnh rút lui về trấn Olginskaia. Suốt ngày hôm ấy, anh em công nhân ở
Temerich nã súng vào nhà ga và vào các đội tuần tiễu của bọn sĩ quan. Trước khi
trời hoàng hôn, từ trong thành phố Rostov quân của Kornilov tiến ra với đội
hình hành quân dày đặc.
Nó vươn dài qua sông Đông như một con trăn
đen béo núc rồi ngoằn ngoèo trườn về phía Arxai. Những đại đội chỉ còn lại rất
ít quân tiến rất vất vả trên lớp tuyết vừa ẩm vừa xốp. Loáng thoáng những chiếc
áo ca-pôt đính khuy bóng nhoáng của bọn học sinh trung học và những chiếc áo
ca-pôt của bọn học sinh trường thực nghiệm, nhưng bọn sĩ quan bộ binh vẫn chiếm
đa số. Các trung đội do những tên đại tá và đại úy chỉ huy. Đi trong hàng là bọn
Yunke và sĩ quan, cấp bậc từ chuẩn úy tới đại tá. Dân chạy nạn lốc nhốc đi sau
cơ man nào xe vận tải. Họ là những nhân vật danh tiếng, đã có tuổi, mặc những
chiếc áo bành tô kiểu thành thị, đi giày cao su. Bọn phụ nữ vặn vẹo trên những
đôi giầy cao gót, chạy lon ton bên những chiếc xe, chốc chốc lại sút chân xuống
lớp tuyết sâu.
Tên đại úy Evgeni Litnhitki đi trong một đại
đội của trung đoàn Kornilov. Cùng hàng với hắn có gã thượng úy Starobensky, một
tên sĩ quan tại ngũ rất chững chạc; trung úy Bogachev của trung đoàn “grenada”
[Dịch nghĩa
là trung đoàn ném lựu đạn, thường dùng để chỉ những đơn vị ưu tú]
Panagorisky mang tên Suvorov và tên đại tá Lovichev một viên sĩ quan đơn vị chiến
đấu già sóc, miệng móm sạch không còn chiếc răng nào, người đầy lông đỏ như một
con cáo già.
Bóng tối sau lúc hoàng hôn mỗi lúc một dầy.
Trời rét ngọt. Một ngọn gió ẩm ẩm mằn mặn thổi dai dẳng từ cửa sông Đông tới.
Evgeni nhìn vào mặt những tên đang vượt đại
đội của hắn, nhưng hai chân vẫn dẫm không sai bước, rất quen thuộc trên lớp tuyết
đã bị nghiền vụn. Đi bên lề đường có đại úy Nezenchev chỉ huy trung đoàn
Kornilov và đại tá Kutepov trước kia là trung đoàn trưởng trung đoàn ngự lâm
Preobrazensky. Thằng cha này mở phanh áo ca-pôt, mũ cát-két hất ngược ra sau
gáy.
- Ngài trung đoàn trưởng! - Lão trung tá
Lovichev hất rất lẹ khẩu súng trường lên vai, gọi tên Nezenchev.
Kutepov quay mặt lại, một khuôn mặt dài như
mặt bò với vầng trán rộng, hai con mắt đen rất xa tinh mũi và bộ râu xén vòng
như hình cái xẻng. Nghe tiếng gọi, Nezenchev đưa mắt nhìn qua vai Kutepov.
- Ngài bảo đại đội một tăng thêm tốc độ
hành tiến cho! Vì đi như thế này mà chết cóng thì cũng chẳng có gì lạ. Hai chân
chúng tôi sũng nước cả mà lại hành quân với tốc độ như thế này...
- Chẳng còn ra thể thống gì nữa! -
Starobensky cất cái giọng oang oang như tiếng kẻng, hắn vốn hay to tiếng.
Nezenchev cứ đi qua, không trả lời. Hắn
đang tranh cãi không biết vấn đề gì với tên Kutepov. Một lát sau tướng Alekseev
vượt đại đội của Evgeni. Gã xà ích đánh một cặp ngựa huyền béo núc, đuôi tết.
Dưới vó ngựa, tuyết bắn tung từng đám ra chung quanh.
Gió làm cho mặt Alekseev đỏ rực lên với hai
hàng ria và cặp lông mày đựng đứng trắng lóa. Lão kéo chiếc mũ cát-két xuống tận
tai, tay trái đưa lên túm lấy cổ áo vì lạnh. Bọn sĩ quan mỉm cười đưa mắt nhìn
theo khuôn mặt mà tất cả mọi người đều quen.
Con đường bị dẫm nát dưới hàng ngàn bước
chân. Thỉnh thoảng lại có những váng nước vàng vàng loang ra. Hành quân đến là
cực, chân bước trơn như mỡ, nước thấm qua cả ủng. Evgeni vừa đi vừa lắng nghe
những mẩu chuyện nói lao xao phía trước. Một tên sĩ quan mặc áo da trắng, đội
chiếc mũ lông Cô-dắc của lính, nói giọng nam trung.
- Ngài thấy không, trung úy? Rodianko, chủ
tịch Duma Quốc gia, già như thế mà cũng phải đi bộ.
- Nước Nga đang đi con đường Gôngôta. [Một ngọn núi nhỏ
ở Jeruzalem, nơi Giêsu bị đóng đinh câu rút] - Một gã cố nói đùa, vừa
nói vừa ho sặc sụa và nhổ ra một bãi đờm.
- Gôngôta... con đường này chỉ khác một điều
không có đá răm mà có tuyết, hơn nữa tuyết ẩm cộng với cái lạnh quỷ quái này.
- Các ngài có biết bọn mình sẽ nghỉ đêm ở
đâu không?
- Ở Ekaterinodar.
- Bên Phổ chúng tôi cũng đã có lần hành
quân thế này.
- Không biết vùng Kuban sẽ đón tiếp chúng
ta như thế nào đây? Thế nào nhỉ? Tất nhiên tình hình ở đấy cũng có khác.
- Ngài có thuốc lá hút không nhỉ? - Tên
trung úy Golovachev hỏi Evgeni.
Hắn tháo găng tay vải thô không có ngón, tiếp
lấy điếu thuốc, cảm ơn rồi hỉ mũi và chùi ngón tay vào tà áo ca-pôt như một tên
lính:
- Ngài trung úy, ngài đã tập quen được những
thói bình dân ấy rồi à? - Lão đại tá Lovichrep mỉm cười hóm hỉnh.
- Không muốn tập quen cũng không được. Còn
ngài... hay là ngài còn tích trữ được một tá khăn tay?
Lovichev không trả lời. Những que băng nhỏ
xanh xanh rủ xuống trên hàng ria hoa râm, đỏ như râu ngô. Thỉnh thoảng lão lại
sịt mũi, nhăn mặt vì cái lạnh lọt vào trong tà áo ca-pôt bị gió thốc lên.
“Thành phần tinh hoa của nước Nga”. -
Evgeni nghĩ thầm, trong lòng hắn đau nhói khi hắn nhìn những hàng quân và phần
đầu của đội hình hành quân bị cắt ra từng đoạn đang tiến ngoằn ngoèo trên đường.
Vài tên phi ngựa qua, trong số đó có cả Kornilov.
Hắn cưỡi một con ngựa cao giống Donesk, cái áo lót lông ngắn xanh lá cây nhạt
có hai cái túi chéo hai bên cùng với chiếc mũ lông trắng nhấp nhô rất lâu trên
đầu các hàng quân. Các tiểu đoàn sĩ quan tiễn đưa hắn bằng những tiếng “hu-ra”
gầm lên dồn dập.
- Tất cả những chuyện này kể ra cũng chẳng
sao, nhưng lại còn gia đình... - Lovichev húng hắng ho theo kiểu người già rồi
liếc nhìn Evgeni như tìm kiếm sự đồng tình. - Gia đình tôi còn ở lại
Smolensk... - Lão nhắc lại. - Còn có vợ tôi và một đứa con gái, chưa đến tuổi lấy
chồng. Nó vừa tròn mười bảy hôm Nô-en... Ngài thấy thế nào, đại úy?
- Vâ-â-âng...
- Ngài cũng có gia đình chứ? Ở Novocherkask
à?
- Không, tôi là dân Quân khu sông Đông. Tôi
còn có ông cụ thân sinh.
- Tôi không được biết hai mẹ con nó hiện
nay thế nào... ở đấy không có tôi thì sẽ ra sao đây. - Lovichev nói tiếp.
Starobensky ngắt lời lão, giọng bực bội:
- Ai mà chẳng có gia đình để lại? Thưa ngài
trung tá, tôi không hiểu ngài sụt sịt như thế để làm gì? Người đâu mà kỳ quặc!
Còn chưa kịp rời khỏi Rostov...
- Starobensky! Ngài Piot Petrovich! Ngài đã
dự trận chiến đấu ở gần Taganrog có phải không? - Cách mấy hàng phía sau có người
hỏi với lên.
Starobensky quay lại, mặt đầy vẻ bực bội, một
nụ cười rầu rĩ trên môi.
- À ngài Vladimir Georgievich, may mắn sao
ngài lại ở cùng trung đội với chúng tôi! Mới điều động à? Ngài ở đấy có chuyện
không vừa ý với ai thế? Ái chà... phải, chuyện ấy cũng dễ hiểu thôi... Ngài hỏi
về chuyện Taganrog à? Vâng, tôi có tham gia... nhưng có chuyện gì thế?... Hoàn
toàn đúng là như thế... cậu ấy bị giết rồi.
Evgeni thẫn thờ mặc cho những lời trao đổi
vẳng đến tai mình. Hắn còn đang hồi tưởng lần hắn ở Yagonoie ra đi, về bố, về
Acxinhia. Nỗi buồn nhớ bất thần ập tới tim hắn làm hắn cảm thấy như tắc thở. Hắn
vừa uể oải cất bước vừa nhìn những cây súng trường lắp lưỡi lê ngả nghiêng phía
trước, nhìn những cái đầu đội mũ lông, mũ cát-két hay mũ ba tai ngật ngưỡng
theo nhịp chân, bụng bảo dạ: “Trong lúc này, mỗi người trong năm nghìn tay súng
này, năm nghìn kẻ bị xua đuổi này đều đang sôi sục căm thù, đang phẫn nộ đến
cùng cực như mình. Bọn khốn kiếp, chúng nó dồn mình ra khỏi nước Nga và còn
đang muốn dẫm chết mình ở đây. Nhưng cứ chờ xem! Rồi Kornilov sẽ lại đưa chúng
ta tiến vào Moskva!”. Trong giờ phút này hắn hồi tưởng lại chuyện Kornilov đến
Moskva và hân hoan sống lại ngày hôm ấy trong ký ức.
Ở một chỗ nào đó gần đấy, phía sau, có lẽ ở
cuối đại đội, có một đại đội pháo đang tiến. Tiếng ngựa hí, tiếng những cỗ xe
pháo chạy long sòng sọc, và cả mùi mồ hôi ngựa đưa từ phía đó lên. Ngửi thấy
cái mùi thân thuộc và ngây ngất đó, Evgeni vội quay đầu lại. Một tên chuẩn úy
còn trẻ cưỡi ngựa đi đầu nhìn hắn mỉm cười như với một người quen.
*
* *
Tập đoàn quân tình nguyện đã tập trung ở
khu vực trấn Olginskaia trước ngày mười một tháng Ba. Kornilov chần chừ chưa tiến
quân vì hắn còn chờ tên ataman viễn chinh của Quân khu sông Đông là tướng Popop
tới Olginskaia. Popop vốn đã rút lui khỏi Novocherkask về những cánh đồng cỏ ở
bên kia sông Đông với chi đội của hắn gồm 1.600 tay gươm, 5 khẩu pháo và 40 khẩu
súng máy nặng.
Sáng ngày mười ba, Popop đi ngựa đến
Olginskaia, cùng đi có viên trưởng ban tham mưu của hắn là tên đại tá Sidorin
và vài viên sĩ quan Cô-dắc hộ vệ.
Đến cái bãi cạnh ngôi nhà Kornilov ở, hắn
cho ngựa đứng lại rồi bám chặt lấy mũi yên và nặng nề đưa một chân qua yên ngựa.
Gã liên lạc vội chạy tới đỡ hắn xuống. Tên
Cô-dắc này còn trẻ, có bộ mặt ngăm ngăm, món tóc đen xõa trước trán và hai con
mắt sắc như mắt con te te. Popop quẳng dây cương cho hắn rồi từ tốn bước lên thềm.
Sidorin và mấy tên sĩ quan kia xuống ngựa, đi theo vào.
Bọn lính hầu dắt những con ngựa qua cửa
hàng rào vào trong sân.
Trong khi tên lính hầu có tuổi, khoèo chân,
đeo những túi thóc lên cổ ngựa, thì tên tóc đen, mắt như con te te kia, đã kịp
lân la làm quen với người đầy tớ gái của chủ nhà, một cô gái má đỏ hây hây, đầu
chít một chiếc khăn đan đỏm dáng, cặp chân không bít tất thọc trong đôi ủng cao
su cao ống. Hắn rỉ tai cô ả không biết câu gì làm cô ả phá lên cười rồi lạch bạch
chạy qua mặt hắn về phía nhà kho, hai chân vừa đi vừa trượt trên những vũng nước.
Popop bước vào trong nhà. Hắn đã có tuổi,
coi vẻ oai phong lẫm lẫm. Vào đến phòng ngoài, hắn cởi áo ca-pôt trao cho một
tên lính hầu rất nhanh nhẹn, treo cái roi ngựa lên mắc áo rồi sỉ mũi ầm ầm.
Tên lính hầu đưa hắn và Sidorin vào trong
phòng họp. Sidorin vừa đi vừa vuốt tóc.
Các viên tướng được mời tới họp hội nghị đều
đã tụ tập đầy đủ.
Kornilov đã ngồi vào bàn, hai khuỷu tay tì
lên tấm bản đồ mở rộng. Alekseev ngồi ngay ngắn bên phải hắn, mặt mới cạo, tóc
bạc phơ, người những xương cùng xẩu. Denikin long lanh cặp mắt thông minh nhìn
cứ như chọc vào người ta, đang nói không biết những gì với Romanovsky. Lucomsky
vuốt râu thủng thẳng đi đi lại lại trong phòng, nom mặt hắn hơi có chút giống
Denikin, Markov đứng bên khung cửa sổ trông ra sân, nhìn những tên lính hầu
Cô-dắc đi đi lại lại bên mấy con ngựa và cười đùa với cô người làm.
Sau khi chào hỏi xong, hai nhân vật mới đến
ngồi vào bàn.
Alekseev hỏi vài câu không có ý nghĩa gì lắm
về đường đi và cuộc rút lui khỏi Novocherkask. Kutepov bước vào, cùng đi với hắn
có vài viên sĩ quan tại ngũ được Kornilov mời đến họp.
Popop ngồi xuống, vẻ mặt bình thản đầy tự
tin. Kornilov nhìn thẳng vào mặt hắn hỏi:
- Tướng quân làm ơn cho biết quân số chi đội
ngài có bao nhiêu?
- Một ngàn rưởi tay gươm, một đại đội pháo,
bốn mươi khẩu súng máy nặng có đủ xạ thủ.
- Tất nhiên ngài đã được biết các hoàn cảnh
bắt buộc Tập đoàn quân tình nguyện rút khỏi Rostov. Hôm qua chúng tôi có họp một
cuộc hội nghị. Đã thông qua quyết định đi Kuban, hướng tiến quân là
Ekaterinodar. Hiện đang có những chi đội tình nguyện hoạt động chung quanh
thành phố đó. Chúng ta sẽ tiến quân theo đường này... - Kornilov di chiếc bút
chì chưa gọt nhọn trên bản đồ, nói giọng hấp tấp hơn. - Vừa đi vừa thu hút dân
Cô-dắc Kuban và đánh tan các đại đội Xích vệ tìm cách gây trở ngại cho cuộc tiến
quân của chúng tôi, các chi đội này đều nhỏ bé, thiếu tổ chức và không có sức
chiến đấu. - hắn nhìn vào hai con mắt của Popop. - Ngài hãy đem chi đội của
ngài liên hợp với Tập đoàn quân tình nguyện và cùng với chúng tôi tiến tới
Krasnodar. Phân tán lực lượng là điều không có lợi cho chúng ta.
- Tôi không thể làm như thế được! - Popop
tuyên bố đốp luôn, như đinh đóng cột.
Alekseev hơi ngả người sang phía hắn.
- Xin ngài cho phép hỏi vì sao thế?
- Vì tôi không thể nào bỏ lãnh thổ Quân khu
sông Đông để đi tới một vùng nào đó ở Kuban. Chúng tôi sẽ chặn địch ở vùng phía
bắc sông Đông, chúng tôi sẽ ở lại trong khu qua mùa đông để chờ các sự kiện xảy
ra. Chúng ta chưa phải lo đến những hành động tích cực của quân địch vì không
phải ngày một ngày hai mà băng tan ra. Không riêng pháo binh mà cả kỵ binh cũng
không thể nào vượt qua sông Đông. Mà trong khu vực qua mùa đông, rơm rạ và lúa
mì đã được chuẩn bị hoàn toàn đầy đủ. Chúng tôi có thể phát triển hoạt động du
kích bất cứ lúc nào và về bất cứ hướng nào.
Với vẻ tự tin rất nặng đồng cân, Popop kể
những lý lẽ cự tuyệt lời đề nghị của Kornilov.
Hắn lấy lại hơi xong, thấy Kornilov có vẻ
muốn nói gì thêm, bèn lắc đầu một cách gàn bướng:
- Tôi xin phép nói nốt... Ngoài các điều đó
ra còn có một yếu tố khác đặc biệt quan trọng mà ban chỉ huy chúng tôi phải
tính tới là tinh thần binh sĩ Cô-dắc của chúng tôi. - Hắn giơ một bàn tay trắng
hếu, béo múp, ngón tay trỏ đeo một chiếc nhẫn vàng ăn lẳn vào trong thịt, đưa mắt
nhìn tất cả mọi người một lượt rồi hơi cất cao giọng nói tiếp. - Nếu chúng tôi
chuyển hướng tiến quân sang Kuban, chi đội sẽ có thể đứng trước nguy cơ tan rã.
Có thể là binh sĩ Cô-dắc sẽ không chịu đi. Không thể quên một hoàn cảnh là
thành phần thường bị và kiên định nhất của tôi là binh sĩ Cô-dắc, mà tinh thần
chúng nó thì hoàn toàn không được vững vàng như các đơn vị của các ngài đâu.
Chúng nó chỉ là những con người không có ý thức. Chúng nó sẽ không đi, có thế
thôi. Còn như mạo hiểm để có thể mất toàn bộ chi đội thì đó là việc tôi không
thể nào làm được. - Popop nói rành rọt từng tiếng rồi lại ngắt lời Kornilov. -
Xin ngài thứ lỗi cho, tôi đã trình bày để ngài rõ quyết định ấy. Tất nhiên phân
tán lực lượng là điều không có lợi cho chúng ta, nhưng tình hình đã phát triển
đến nước này thì chỉ còn có thể có một lối thoát mà thôi. Xuất phát từ những sự
cân nhắc mà tôi vừa nói lên, tôi cho rằng Tập đoàn quân tình nguyện đừng đi
Kuban nữa thì hợp lý hơn. Tinh thần dân Cô-dắc Kuban đã gây cho tôi một mối lo
ngại không phải là nhỏ. Các ngài hãy cùng với chi đội sông Đông tiến về các đồng
cỏ bên kia sông Đông, ở đấy Tập đoàn quân có thể lợi dụng thời gian nghỉ ngơi để
lấy lại sức, bổ sung quân số cho tới mùa xuân bằng những cán bộ tình nguyện mới
ở nước Nga tới...
- Không! - Kornilov kêu lên. Mới hôm qua hắn
còn ngả theo ý kiến tiến quân tới các đồng cỏ bên kia sông Đông và khăng khăng
bác bỏ ý kiến ngược lại của Alekseev. - Tiến quân tới khu vực qua mùa đông thì
chẳng có nghĩa gì cả. Chúng tôi có khoảng sáu ngàn quân...
- Nếu nói đến vấn đề cung cấp lương thực
thì thưa quan lớn, tôi dám đảm bảo với ngài rằng khu vực qua mùa đông sẽ không
để chúng ta phải mong mỏi một điều gì hơn nữa. Ngoài ra ở đấy ngài sẽ còn có thể
lấy một số ngựa của các trại chủ chăn nuôi tư để biến một phần Tập đoàn quân của
ngài thành kỵ binh. Ngài sẽ có những cơ may mới để tiến hành vận động chiến ở
vùng đồng nội. Các ngài đang cần phải có kỵ binh, mà binh chủng này Tập đoàn
quân tình nguyện lại chẳng có nhiều gì cho lắm.
Kornilov đưa mắt nhìn Alekseev. Hôm nay hắn
có thái độ đặc biệt săn đón ân cần đối với Alekseev. Rất có thể là hắn đang
hoang mang về vấn đề chọn hướng tiến quân và đang tìm kiếm sự ủng hộ của một kẻ
có uy tín. Alekseev rất chăm chú lắng nghe.
Viên tướng già này vốn quen giải quyết mọi
vấn đề một cách ngắn gọn, đến nơi đến chốn và rành rọt. Hắn trình bày các ưu điểm
của hướng tiến quân về Ekaterinoda bằng vài câu cô đọng rồi kết luận:
- Tiến quân theo hướng này chúng ta sẽ có
thể phá vòng vây Bolsevich một cách dễ dàng nhất và có thể tập họp các chi đội
hiện đang hoạt động ở gần Ekaterinodar.
- Nhưng nếu không thành công thì sao, thưa
ngài Mikhail Vasilievich? - Lucomsky hỏi thêm một cách dè dặt.
Alekseev nhai nhai cặp môi, đưa bàn tay lên
bản đồ.
- Ngay trong trường hợp giả thiết là không
thành công, chúng ta vẫn còn có khả năng tiến thẳng tới Kavkaz và cho Tập đoàn
quân phân tán chiến đấu.
Romanovsky ủng hộ ý kiến của Alekseev.
Markov nói chen vào vài câu có phần nóng nảy.
Đã gần như không còn có gì cãi lại được các
lý lẽ chắc nịch của Alekseev, song những lời phát biểu của Lucomsky đã làm cho
cán cân trở lại thăng bằng.
- Tôi ủng hộ kiến nghị của tướng quân
Popop. - Hắn tuyên bố rồi thủng thẳng lựa lời. - Việc hành quân về Kuban sẽ kèm
theo với những khó khăn rất lớn, các khó khăn ấy chúng ta không thể ngồi đây mà
tính trước được đâu. Trước hết chúng ta sẽ phải vượt qua đường sắt hai lần...
Tất cả những kẻ có mặt trong hội nghị đều
trố mắt nhìn theo hướng ngón tay Lucomsky, Lucomsky kiên quyết nói tiếp:
- Bọn Bolsevich sẽ không bỏ lỡ cơ hội đón
tiếp chúng ta một cách xứng đáng, chúng nó sẽ điều những đoàn xe lửa thiết giáp
tới. Chúng ta lại có một đoàn xe tải nặng nề và hàng lô thương binh. Tất cả những
thứ đó chúng ta sẽ không thể bỏ lại được và sẽ là một gánh nặng hết sức lớn lao
đối với Tập đoàn quân, trở ngại không cho chúng ta đẩy nhanh tốc độ hành tiến.
Ngoài ra tôi không hiểu vì sao lại có ý tin tưởng rằng dân Cô-dắc Kuban sẽ có
thái độ hữu nghị đối với chúng ta? Theo gương dân Cô-dắc sông Đông hình như họ
cũng đang ngả theo chính quyền Bolsevich rồi thì phải. Trước những tin đồn như
thế, chúng ta phải cực kỳ thận trọng, và phải có một mức độ hoài nghi rất lớn,
một sự hoài nghi lành mạnh. Dân Kuban cũng đang mắc cái chứng đau mắt hột
Bolsevich mà quân đội Nga trước kia đã truyền lại... Họ có thể có thái độ thù
nghịch đối với chúng ta. Để kết luận, cần phải nói dứt khoát rằng ý kiến của
tôi là tiến về phía đông, về vùng đồng cỏ, và từ đó uy hiếp bọn Bolsevich sau
khi tích lũy được lực lượng.
Được đa số các tướng lĩnh dưới quyền ủng hộ,
Kornilov quyết định tiến về phía tây Velikoniazirskaia, vừa hành quân vừa bổ
sung ngựa cho thành phần không chiến đấu của Tập đoàn quân rồi từ đấy quay sang
Kuban. Hắn tuyên bố kết thúc hội nghị, trao đổi vài câu với Popop rồi chia tay
với viên tướng này một cách lạnh nhạt và trở về phòng riêng. Alekseev bước ra
theo hắn.
Đại tá Sidorin trưởng ban tham mưu chi đội
sông Đông bước ra thềm, đinh thúc ngựa lách cách. Hắn cất cái giọng oang oang,
gọi bọn lính hầu một cách thích thú:
- Ngựa đâu?
Một gã trung úy Cô-dắc còn trẻ, có bộ râu
màu nhạt, xốc gươm bước qua những vùng nước, đi tới bên thềm. Hắn dừng lại trước
bậc cuối cùng khẽ hỏi:
- Tình hình thế nào, thưa ngài đại tá?
- Khá lắm! - Sidorin khẽ trả lời, coi bộ hết
sức cao hứng. - Ông lão nhà chúng ta đã từ chối không đi Kuban. Chúng ta sẽ ra
đi ngay. Ngài đã sẵn sàng chưa, Itvarin?
- Bẩm xong rồi, chúng nó đang dắt ngựa tới!
Mấy tên lính hầu lên ngựa rồi dắt ngựa tới.
Gã có cái bờm tóc đen và hai con mắt đen như mắt te te liếc nhìn thằng bạn của
nó.
- Con bé có hay không hử? - Nó vừa hỏi vừa
phì cười.
Tên có tuổi trả lời với một nụ cười dè dặt:
- Cũng như cái vảy hắc lào trên con ngựa
thôi.
- Song nhỡ nó gọi cậu thì sao?
- Thôi đi, đồ ngu xuẩn. Hôm nay là ngày ăn
chay cơ mà!
Itvarin, gã sĩ quan trước kia cùng đơn vị với
Grigori Melekhov nhảy lên con ngựa mông xuôi, trán hói, mũi trắng của hắn, rồi
ra lệnh cho bọn lính hầu:
- Ra phố.
Popop và Sidorin chào từ biệt một viên tướng
nào đó rồi bước xuống thềm. Một tên lính hầu giữ ngựa, giúp cái chân của ông tướng
tìm thấy bàn đạp. Popop vung cái roi ngựa xấu xí kiểu Cô-dắc, cho con ngựa chạy
nước kiệu nhỏ. Mấy gã lính hầu, Sidorin và bọn sĩ quan rướn người trên bàn đạp,
hơi ngả về phía trước, cho ngựa chạy theo.
Tập đoàn quân tình nguyện hành quân hai chặng
thì tới trấn Metrechinskaia. Đến đấy Kornilov nhận được những tin tình báo bổ
sung về khu vực qua mùa đông. Thấy các tin đó không có lợi, hắn bèn triệu tập bọn
chỉ huy các đơn vị chiến đấu tuyên bố quyết định đã được thông qua về việc tiến
quân đi Kuban.
Một tên sĩ quan liên lạc được phái đến chỗ
Popop mang theo bản kiến nghị thứ hai về việc liên hợp. Tên sĩ quan liên lạc
này về đến khu vực Staro-Ivanovsky thì đuổi kịp tập đoàn quân. Câu trả lời của
Popop mà hắn mang về vẫn như cũ: Popop cự tuyệt kiến nghị đó một cách lễ phép
nhưng lạnh nhạt. Hắn viết rằng hắn không thể thay đổi quyết định và tạm thời hắn
cứ ở lại khu Xansky.
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét