Sông Đông Êm Đềm
Tác giả: Mikhail Sholokhov
Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng
Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần
thứ 6)
Phần VI
9
Ngay cả sau này, khi trung đoàn đã tiến vào
khu vực chiến đấu liên miên, khi không phải chỉ có một lưới lửa mà có cả một mặt
trận ngoằn ngoèo chốc chốc lại đứt quãng, những khi ở sát liền với kẻ địch, chạm
trán với họ, Grigori bao giờ cũng có một cảm giác tò mò nhức nhối, muốn tìm hiểu
không biết chán về Hồng quân, về những người lính Nga mà chàng đã bị bắt buộc
phải đánh nhau với họ vì một lý do nào đó. Trong lòng chàng tựa như vĩnh viễn
còn lại cái cảm giác ngây thơ và ấu trĩ đã xảy ra trong những ngày đầu của cuộc
chiến tranh bốn năm. Cái cảm giác ấy chàng đã bắt đầu có ở Lesnhuc, lúc chàng
leo lên ngọn gò và lần đầu tiên nhìn kỹ cái cảnh đi lại nhốn nháo của quân đội
Áo - Hung cùng các xe vận tải của chúng. “Họ là những con người như thế nào nhỉ?”.
Tựa như trong đời chàng chưa từng có những ngày ở gần Glubovskaia, hồi chàng
đánh nhau với chi đội của Chernekov. Hồi ấy chàng biết rất rõ mặt mũi kẻ thù:
chúng nó phần lớn là những tên sĩ quan sông Đông, là dân Cô-dắc. Nhưng bây giờ
chàng lại chạm trán với những người lính bộ binh Nga, những con người hoàn toàn
khác hẳn, những kẻ họp thành cả một khối người ủng hộ chính quyền Xô-viết, và
như chàng nghĩ đang muốn chiếm lấy đất đai và các quyền lợi của người Cô-dắc.
Một lần khác ngay trong chiến đấu, chàng đã
có dịp gần như mặt giáp mặt với một toán Hồng quân bất thần xông lên từ dưới
đáy một cái khe. Hôm ấy chàng đem theo một trung đội đi trinh sát. Đang đi dọc
theo lòng khe ra một chỗ cái khe phân nhánh thì nghe thấy những giọng nói tiếng
Nga với những âm “ô” rất gắt, kèm theo tiếng chân bước loạt soạt. Vài chiến sĩ
Hồng quân, trong đám có một người Trung Quốc, nhảy lên bờ khe. Vì không ngờ chạm
trán với toán Cô-dắc, họ kinh ngạc đứng đực ra trong một giây.
- Quân Cô-dắc! - Một người ngã xuống hốt hoảng
kêu lên.
Người Trung Quốc nổ một phát súng. Người có
bộ tóc trắng trắng vừa ngã cũng lập tức lắp bắp kêu lên:
- Các đồng chí. Bố trí khẩu “Maxim!”. Có
Cô-dắc!
- Nổ súng đi! Bọn Cô-dắc đấy!
Mitka Korsunov dùng khẩu Nagan bắn chết
luôn anh chàng Trung Quốc rồi kéo ngoặt dây cương, làm ngựa của nó xô ngựa của
Grigori, bỏ chạy trước nhất theo con đường lòng khe, giữa hai sườn khe rất dốc.
Nó giật dây cương, thoắt cái bên này, thoắt cái bên kia, hướng con ngựa chạy
ngoằn ngoèo trên chất đất dội tiếng. Những tên còn lại cũng quay ngựa chạy
theo, tên nọ cố vượt tên kia. Sau lưng họ, khẩu súng máy nặng tặc tặc liên hồi
với cái giọng nam trung của nó, phạt rụng hết lá những cây mận dại và sơn trà mọc
đầy trên sườn dốc và những chỗ đất nhô ra, hung hãn bắn nát và xới tung lớp đá
dưới lòng khe...
Vài lần nữa, Grigori còn có dịp nhìn sát mặt
những chiến sĩ Hồng quân. Chàng nhìn thấy những viên đạn Cô-dắc xới tung đất dưới
chân những chiến sĩ ấy, và họ đã ngã xuống, đã chia tay với cuộc đời trên mảnh
đất này, mảnh đất phì nhiêu và xa lạ đối với họ.
Nhưng dần dần Grigori cũng bắt đầu cảm thấy
căm thù người Bolsevich. Họ đã nhảy xổ vào đời chàng như quân thù, bắt chàng phải
rời bỏ ruộng đất! Chàng thấy tất cả những người Cô-dắc khác cũng đang bị xâm
chiếm bởi tình cảm đó. Tất cả những người Cô-dắc cảm thấy như cuộc chiến tranh
này nổ ra là hoàn toàn do lỗi của người Bolsevich xâm nhập vào Quân khu vì thế
mỗi khi nhìn thấy những làn sóng lúa mạch chín rũ chưa được gặt về, thấy lúa
chín bị dẫm nát dưới vó ngựa, thấy những sân đập lúa hoang vắng, mỗi khi nghĩ tới
những người mẹ già vợ dại không đủ sức mà vẫn phải quần quật với những
đê-xi-a-chin đất ở nhà thì lòng họ rắn lại, và họ trở nên hung hãn như loài thú
dữ. Trong khi chiến đấu, đôi khi Grigori cũng có cảm tưởng như các kẻ thù của
mình, những người mu-gích thuộc các tỉnh Tambob, Riazan, Saratov, họ cũng đi
chiến đấu với một lòng ghen tuông vì ruộng đất như thế.
“Chúng ta chiến đấu vì ruộng đất cũng y như
để giữ lấy người yêu”. - Grigori nghĩ thầm.
Quân Cô-dắc bắt đầu ít bắt tù binh. Mỗi
ngày một xảy ra nhiều trường hợp tàn sát tù binh. Những chuyện cướp bóc lan
tràn khắp mặt trận như một làn sóng lớn: họ lấy đồ đạc của những người bị tình
nghi có cảm tình với Bolsevich, của những gia đình Hồng quân, tù binh bị lột trần
trụi...
Cái gì cũng lấy, từ ngựa, xe, cho tới những
đồ đạc cồng kềnh hoàn toàn vô ích. Lính tráng cũng như sĩ quan, chẳng tên nào
không lấy. Các xe vận tải tuyến hai đều chất đầy chiến lợi phẩm. Trên xe chẳng
thiếu một thứ gì! Quần áo, samova, đồ thắng ngựa, máy khâu... tất cả những thứ
gì hơi có chút giá trị đều bị cướp đi. Rồi các của vơ vét lại được chất lên xe
chở về nhà. Họ hàng thân thuộc của bọn lính Cô-dắc sẵn sàng đánh xe chở đạn dược
và lương thực tới đơn vị rồi từ đấy các của cướp bóc lại được chất đầy lên các
xe tải chở về. Các trung đoàn kỵ binh đặc biệt hoành hành ngang ngược, mà kỵ
binh lại chiếm đa số. Bộ binh thì ngoài cái ba-lô ra họ chẳng còn có chỗ nào
khác để cất đồ. Nhưng kỵ binh thì có thể nhét đầy các túi yên, buộc vào những
đoạn dây sau yên. Vì thế những con ngựa của họ nom tương tự như ngựa thồ hơn là
ngựa chiến. Cái thói cá mè một lứa vô kỷ luật bắt đầu nảy nở. Từ xưa đến nay, cướp
bóc trong chiến tranh vẫn là động lực quan trọng nhất thúc đẩy người Cô-dắc ra
mặt trận, Grigori biết như thế lắm qua những câu chuyện được nghe các cụ kể về
các cuộc chiến tranh trước kia cũng như qua kinh nghiệm bản thân. Ngay từ khi
tiến vào hậu phương của nước Phổ, viên lữ đoàn trưởng, một tên tướng có nhiều
công trạng, đã tập hợp mười hai đại đội, giơ roi ngựa chỉ cái thành phố nhỏ nằm
dưới chân mấy ngọn đồi và nói:
- Các anh hãy chiếm lấy nó. Trong hai tiếng
đồng hồ, thành phố này sẽ hoàn toàn thuộc quyền tự do hành động của các anh.
Nhưng sau hai tiếng đồng, kẻ đầu tiên bắt quả tang đang cướp bóc sẽ bị xử bắn!
Nhưng không hiểu sao Grigori không thể nào
quen chuyện ấy. Chàng chỉ lấy thức ăn cho người và lương thực cho ngựa. Chàng sờ
sợ không dám động đến của cải của người khác và kinh tởm các hành động cướp
bóc. Chàng đặc biệt cảm thấy gớm ghiếc khi thấy những tên Cô-dắc dưới quyền
mình đi ăn cướp. Chàng giữ rất nghiêm kỷ luật trong đại đội. Nếu bọn Cô-dắc dưới
quyền chàng có cướp bóc thì cũng chỉ là những chuyện giấu diếm và hãn hữu.
Chàng không hề ra lệnh giết và lột quần áo, giầy ủng của tù binh. Thái độ bị
coi là quá mềm yếu như thế đã gây lòng căm phẫn của bọn Cô-dắc cũng như của bọn
thủ trưởng trung đoàn. Một tên sĩ quan cấp trên đã giật giọng thô bạo, và nói với
chàng mất mặn mất nhạt:
- Này thiếu úy, tại sao anh lại làm hỏng một
đại đội của tôi như thế? Tại sao anh lại có cái kiểu tự do chủ nghĩa như thế hử?
Anh trải sẵn rơm để phòng bất trắc, để nếu ngã cũng đỡ đau có phải không? Anh vẫn
theo thói cũ muốn bắt cá hai tay có phải không? Như vậy thì làm thế nào khỏi sỉ
vả anh được? Thôi, không cần nhiều lời làm gì nữa? Anh không thuộc kỷ luật quân
đội à? Sao, đổi anh đi à? Chúng tôi sẽ đổi ngay! Tôi ra lệnh ngay hôm nay bàn
giao đại đội! Còn cái chuyện kia thì người anh em hãy nhớ lấy... Chớ có giở trò
gì nữa đấy!
Đến cuối tháng, trung đoàn của Grigori hợp
đồng tác chiến với vài đại đội của trung đoàn 33 trấn Elanskaia, cùng đánh chiếm
thôn Gremiachi Lok.
Bên dưới, khoảng đất trũng mọc đầy liễu, tần
bì và tiêu huyền. Chừng ba chục căn nhà tường trắng nằm rải rác trên sườn núi
giữa những bức tường bao thấp lè tè bằng đá. Trên núi, cao hơn cái thôn một
chút, có một cái cối xay chạy bằng sức gió, gió thổi hướng nào cũng tới. Bốn
cái cánh quạt bị buộc lại hiện lên đen sì trên nền đám mây trắng bay tới từ
phía sau ngọn gò, nom như một cây thánh giá để nghiêng. Ngày hôm ấy mưa tầm tã,
sương rơi mù mịt. Một trận bão tuyết làm rơi xuống khe núi một làn bụi vàng
vàng, lá cây xào xạc rụng xuống đầy mặt đất. Những cây liễu đỏ cành lá xum xuê
tím lại như màu máu. Những đống rơm to nổi lện như những ngọn gò lấp loáng
trong các sân đập lúa. Bức màn sương mềm mại của ngày sắp sang đông đã phủ lên
mặt đất nồng nặc một mùi ngai ngái.
Grigori cùng trung đội của chàng vào ở căn
nhà được tiền trạm phân cho. Chủ nhà đã đi theo Hồng quân. Người vợ béo tốt, đã
có tuổi, cùng một đứa con gái nhỏ ra sức hầu hạ lấy lòng trung đội.
Grigori từ dưới bếp bước vào nhà trong, đưa
mắt nhìn quanh. Xem ra chủ nhà sống cũng khá khẩm: sàn nhà sơn, những chiếc ghế
dựa kiểu Viên, tấm gương soi, trên tường treo những bức ảnh kiểu các quân nhân
thường chụp và một tấm bằng khen của học sinh đóng khung đen. Grigori treo cái
áo mưa ướt đẫm lên bếp lò rồi cuộn thuốc hút.
Prokho Zykov bước vào, hắn dựa khẩu súng
trường vào thành giường rồi cho biết, giọng lãnh đạm:
- Đoàn xe vận tải đã tới đây. Ông cụ nhà
anh cùng đi đấy, anh Grigori Panteleevich ạ.
- Sao? Đừng có nói bậy!
- Nói thật đấy. Ngoài ông cụ nhà anh, bà
con trong thôn ta đại khái có sáu người đem xe tới. Anh ra mà đón!
Grigori khoác cái áo ca-pôt lên vai, bước
ra.
Ông Panteley Prokofievich đang nắm dây hàm
thiếc, dắt hai con ngựa vào trong cổng. Daria ngồi thu lu trên xe trong chiếc
áo khoác bằng dạ nhà làm lấy. Daria cầm cương. Dưới cái mũ trùm đầu ướt đẫm của
cái áo khoác, chị chàng long lanh cặp mắt ướt ướt, tươi cười nhìn Grigori.
- Bà con đồng hương đến đây làm gì thế này?
- Grigori mỉm cười nhìn bố, hỏi to.
- Thế nào, con yêu của cha, còn được thấy
mày sống sót cơ à? Chúng tao đến chơi với mày đây, không được mời mà cũng đến
đây.
Grigori bước qua ôm lấy cặp vai rộng của bố
và bắt đầu tháo đồ thắng khỏi xe.
- Mày bảo không ngờ chúng tao lại đến à,
Grigori?
- Tất nhiên rồi.
- Chúng tao đang ở trong đội dân công vận tải...
Bị bắt đi. Đem đạn dược đến cho chúng mầy đấy, cứ yên trí mà đánh nhau.
Hai cha con vừa tháo ngựa vừa trao đổi những
câu nhát gừng.
Daria hạ các thức ăn và thóc ngựa trên xe xuống.
- Còn chị thì đến đây làm gì?
- Đi theo cha mà. Cha ở nhà ốm đấy, từ
Nô-en đến nay còn chưa khỏi. Mẹ chỉ lo xảy ra chuyện gì, một thân một mình nơi
đồng đất nước người...
Ông Panteley Prokofievich ném cho hai con
ngựa vài nắm cỏ nga quan thơm thơm xanh mướt rồi bước tới trước mặt Grigori.
Ông lo lắng giương tròn cặp mắt đen, lòng trắng đỏ ngầu nom chẳng có gì là khỏe
mạnh, và thầm thì hỏi bằng một giọng khàn khàn:
- Thế nào, tình hình ra sao?
- Cũng chẳng sao. Chúng con vẫn đánh nhau.
- Tao nghe có tin đồn là bọn Cô-dắc không
chịu tiến ra khỏi biên giới... Có đúng thế không?
- Mồm miệng thiên hạ... - Grigori đánh trống
lảng.
- Nhưng sao lại thế, các anh em? - Ông già
tự nhiên nói bằng một giọng hốt hoảng và xa lạ hẳn. - Sao lại như thế được? Thế
mà các cụ bô lão ở nhà cứ hy vọng... Ngoài chúng mày ra lấy ai bảo vệ sông
Đông, bảo vệ cha đẻ của chúng ta bây giờ? Lạy Chúa tôi, nếu chúng mày không chịu
chiến đấu... Nhưng sao lại có thể như thế được? Bọn đánh xe vận tải của chúng
mày đã nói láo... Chỉ gieo rắc hoang mang, cái quân chó đẻ!
Ba người vào trong nhà. Những tên Cô-dắc
khác cũng kéo đến.
Đầu tiên câu chuyện chỉ xoay quanh các tin
tức trong thôn. Daria rỉ tai người chủ nhà rồi cởi cái tay nải đựng các món ăn,
sửa soạn bữa tối:
- Nghe nói mày bị mất chức đại đội trưởng rồi
phải không? - Ông Panteley Prokofievich vừa hỏi vừa cầm một cái lược xương nhỏ
rất đẹp chải bộ râu chảy xệ.
- Bây giờ con làm trung đội trưởng.
Câu trả lời lãnh đạm của Grigori như chọc
vào tim ông già. Ông cau mày làm những vết nhăn trên trán thu cả vào một chỗ,
khập khiễng bước tới bên cạnh cái bàn, rồi vừa vội vã đọc vài câu kinh vừa kéo
tà áo trermen lên lau cùi dìa và hỏi bằng một giọng bực bội:
- Tại sao tự nhiên lại có chuyện ghét bỏ
như thế? Hay là mày không biết làm vừa lòng cấp trên?
Grigori không muốn nói về chuyện này trước
mặt bọn Cô-dắc bèn nhún vai ra vẻ khó chịu:
- Họ đưa một anh chàng Cô-dắc mới đến... Có
văn hóa.
- Nhưng con ạ, mày cứ phục vụ họ cho hết
lòng đi! Chẳng bao lâu họ sẽ lại biết quý mày thôi! Chà, họ cứ mang cái thói
thích những thằng có chữ nghĩa! Mày cứ nói là tôi đã được huấn luyện thực tế
trong cuộc chiến tranh chống Đức nên còn hiểu biết hơn nhiều so với bất kỳ một
thằng đeo kính nào!
Rõ ràng là ông lão đang phẫn nộ. Còn
Grigori thì chàng chỉ cau mày liếc nhìn sang bên: không biết bọn Cô-dắc có cười
không?
Chuyện bị hạ cấp không làm chàng buồn chút
nào. Chàng đã sung sướng bàn giao đại đội, vì nghĩ rằng từ nay mình không còn
phải chịu trách nhiệm về tính mạng của anh em trong thôn nữa.
Nhưng dù sao lòng tự ái của chàng cũng bị
xúc phạm và việc cha chàng bới lại chuyện đó bất giác làm chàng cảm thấy khó chịu.
Người chủ nhà đã xuống bếp. Ông Panteley Prokofievich
thấy anh chàng đồng hương Bogatyrev bước vào, nghĩ rằng mình đã có được người ủng
hộ, bèn bắt đầu nói:
- Thế là bụng dạ các anh đúng là nhất định
không muốn tiến quá địa giới Quân khu à?
Prokho Zykov chỉ hấp háy hai con mắt dịu
dàng như mắt bò non, lặng yên mỉm cười, không nói gì cả. Mitka Korsunov ngồi xổm
bên cạnh bếp lò hút nốt mẩu thuốc, cháy cả tay. Ba gã Cô-dắc khác nằm ngồi ngả
nghiêng trên những chiếc ghế dài, và không hiểu sao chẳng gã nào trả lời câu hỏi
nêu ra. Bogatyrev vung tay một cách đau khổ:
- Chúng nó có lo nghĩ gì lắm về các chuyện ấy
đâu, - hắn bắt đầu nói với cái giọng ồm ồm dội lên như tiếng còi xe lửa. -
Chúng nó thì cỏ ngoài đồng không mọc nữa chúng nó cũng mặc...
- Nhưng tiến đi xa nữa làm gì cơ chứ? -
Ilin, một gã hiền lành và ốm yếu hỏi bằng một giọng lười nhác. - Tiến ra để làm
cái gì? Vợ tôi đã chết đi để lại mấy đứa con côi cút mà tôi lại bỏ mạng một
cách vô ích hay sao?
- Chúng ta đánh bật chúng nó ra khỏi vùng đất
Cô-dắc rồi người nào về nhà người nấy! - Một gã khác kiên quyết ủng hộ Ilin.
Mitka Korsunov xoắn bộ ria vừa mềm vừa nhỏ,
chỉ cười bằng hai con mắt xanh lè.
- Còn đối với tôi thì chiến tranh cứ kéo
dài năm năm nữa cũng được! Tôi thích đánh nhau!
- Ra ngo-o-oài! Đóng yên! - Ngoài sân có tiếng
hô to.
- Ông đã thấy chưa? - Ilin kêu lên một cách
tuyệt vọng. - Các ông đã thấy chưa, hai ông bố già? Chưa kịp ráo mồ hôi mà
ngoài kia đã lại quát: “Ra ngoài” rồi đấy! Như thế là lại phải đi bố trí rồi!
Thế mà ông cứ bảo: địa giới! Còn có thể có địa giới địa giếc gì nữa? Phải chuồn
về nhà đi thôi! Phải giảng hòa cho kỳ được, thế mà các ông lại bảo...
Vốn chỉ là báo động nhầm. Grigori bực tức dắt
ngựa vào sân. Con ngựa chẳng làm gì nên tội cũng bị ăn một cái ủng vào bẹn.
Grigori điên tiết trợn tròn con mắt quát lên:
- Đồ quỉ dữ! Đi cho thẳng lên!
Ông Panteley Prokofievich đứng ở cửa hút
thuốc. Ông để cho bọn Cô-dắc vào hết rồi mới hỏi:
- Làm gì mà loạn lên thế?
- Báo động! Có đàn bò mà quáng mắt trông ra
bọn Đỏ.
Grigori cởi áo ca-pốt, ngồi vào bàn. Những
tên Cô-dắc khác cũng lầu bầu cởi áo, ném gươm, súng trường và băng đeo đạn lên
chiếc ghế dài.
Khi mọi người đã nằm xuống ngủ cả, ông
Panteley Prokofievich mới gọi Grigori ra sân. Hai cha con ngồi trên thềm nhà.
- Tao muốn bàn với mày một việc, - Ông già
vỗ vào đầu gối Grigori và khẽ nói. - Tuần trước tao có đến chỗ thằng Petro.
Trung đoàn Hai mươi tám của chúng nó hiện nay ở Kalat... Tao đến đằng ấy kiếm
được khá lắm con ạ. Thằng Petro nó cừ lắm, nó làm ăn cừ lắm. Nó đã cho tao quần
áo, một con ngựa, lại còn đường nữa... Con ngựa tốt quá.
- Thôi đi! - Đoán ra ý bố, Grigôri cảm thấy
như bị bỏng, chàng nghiêm khắc ngắt lời ông già. - Cha đến đây cũng vì việc ấy
có phải không?
- Nhưng sao cơ chứ?
- Lại còn sao cơ chứ?
- Người ta đều lấy cả cơ mà, Griska...
- Người ta! Người ta lấy! - Grigori điên tiết,
không nghĩ ra được câu nào khác mà nói, chỉ nhắc lại. - Ở nhà còn thiếu thốn lắm
hay sao? Thật là lưu manh! Trên mặt trận đánh nhau với Đức đã bao nhiêu đứa bị
xử bắn vì làm những trò như thế rồi đấy!
- Này, đừng có quàng quạc lên như thế nữa!
- Người cha lạnh lùng ngắt lời chàng. - Tao có ngửa tay ra xin mày đâu. Tao chẳng
cần gì cho cái thân xác của tao cả. Bây giờ còn sống, nhưng mai kia đã hai tay
buông xuôi... Mày hãy lo cho cái thân mày đi đã. Kỳ cục thật, kiếm được một thằng
sang trọng giàu có như thế này! Cả nhà có độc một chiếc xe, thế mà nó... Mà tại
sao lại không lấy của những đứa đã đi theo bọn Đỏ cơ chứ?... Không lấy của
chúng nó là có tội đấy! Mà lấy về nhà thì một mảnh vỏ cây cũng có chỗ dùng.
- Thôi ông đừng nói với tôi những chuyện ấy
nữa! Nếu không, tôi mời ông đi ngay khỏi chỗ này bây giờ! Bọn Cô-dắc làm thế
tôi đã đấm vào mõm cho, thế mà bố tôi lại đến để cướp của dân chúng! - Grigori
thở hổn hển, người run bắn lên.
- Chính vì thế mà người ta mới tống cổ
không cho mày làm cấp đại đội nữa đấy! - Người cha quái ác chọc cho chàng một
câu.
- Chuyện ấy đối với tôi có ra cái quái gì!
Ngay cái trung đội này tôi cũng sẽ thôi không nắm nữa!
- Thì cũng chẳng sao! Thông minh thật,
thông minh thật...
Hai người nín lặng một phút. Grigori châm
thuốc hút. Dưới ánh que diêm, chàng đưa nhanh mắt nhìn khuôn mặt vừa ngượng vừa
tức tối của bố. Mãi đến lúc này chàng mới hiểu rõ lý do của việc bố đến đây.
“Chính vì thế mà đem cả Daria theo, cái con quỉ già! Kéo nhau đến ăn cướp!” -
Chàng nghĩ thầm.
- Thằng Stepan Astakhov về rồi đấy. Mày đã
được biết chưa? - Ông Panteley Prokofievich nói, giọng như dửng dưng.
- Sao lại có chuyện ấy? - Grigori đánh rơi
cả điếu thuốc.
- Thế đấy, vốn là nó chỉ bị bắt làm tù binh
chứ không bị giết. Về nom ra dáng con người lắm. Mang về cơ man nào quần áo và
của cải! Phải chở bằng hai chiếc xe tải. - Ông già nói tố thêm và cứ huênh
hoang như Stepan là ruột thịt với mình không bằng. - Nó đã gọi con Acxinhia, và
đăng lại vào quân đội ngay. Người ta đã dành cho nó một chân tốt lắm, đại khái
chủ nhiệm binh trạm gì đó, ở Kazan thì phải.
- Thóc nhà ta đập có được nhiều không? -
Grigori hỏi lái sang chuyện khác.
- Bốn trăm mera.
- Hai đứa cháu của cha như thế nào?
- Ái chà chà, người anh em ạ, hai đứa cháu
của tao thì đúng là hai vị anh hùng! Mày phải có quà gửi về cho chúng nó mới được.
- Đang ở mặt trận thì quà với cáp cái gì. -
Grigori thở dài rầu rĩ, nhưng đầu óc chàng chỉ lẩn quẩn với Acxinhia và Stepan.
- Mày có kiếm được khẩu súng trường nào
không? Có thừa khẩu nào không?
- Cha cần súng trường làm gì?
- Để ở nhà dùng. Vừa chống thú dữ vừa chống
kẻ gian. Phòng có chuyện gì xảy ra. Tao đã lấy được nguyên vẹn một hòm đạn. Người
ta lấy, thế là tao cũng lấy.
- Cha ra đội vận tải mà lấy. Cái của ấy thì
vô thiên lủng. - Grigori cau mày mỉm cười. - Thôi cha đi ngủ đi. Con còn phải
đi kiểm tra vọng gác.
Sáng hôm sau một phần trung đoàn rời khỏi
thôn này. Grigori lên ngựa ra đi, chàng chắc mẩm rằng mình đã nói cho ông bố
ngượng và sẽ trở về tay không. Nhưng vừa tiễn bọn Cô-dắc xong, ông Panteley
Prokofievich đã đàng hoàng vào nhà kho như chính mình là chủ nhà. Ông lấy những
chiếc cổ ngựa và những đoạn dây thắng trên cái giá xuống, mang ra chiếc xe của
ông. Chủ nhà lật đật chạy theo, nước mắt đầm đìa. Người ấy nắm lấy vai ông, kêu
lên:
- Bố già ơi! Ông cụ không sợ mang tội à?!
Sao lại làm khổ đứa trẻ côi cút như thế này? Trả lại cặp cổ ngựa cho tôi đi! Trả
lại đi, cụ hãy vì Chúa mà trả lại đi!
- Không, không, bà hãy để cho Chúa được
yên, - Ông già Melekhov vừa lắp bắp trả lời vừa giằng tay khỏi tay người đàn
bà. - Chồng bà mà đến vùng chúng tôi thì cũng sẽ cướp thôi. Chồng bà là chính ủy
có phải không?... Thôi buông tay ra! “Của người của ta đều là của Chúa” cả cơ
mà, vì thế bà hãy im đi, đừng tiếc làm gì nữa!
Rồi dưới sự yên lặng đồng tình của những
tên dân công vận tải khác, ông bẻ khóa những chiếc hòm, chọn lấy những chiếc quần
đi ngựa và áo quân phục còn mới nhất, đem ra chỗ sáng ngắm nghía, vò vò trong
những ngón tay đen thủi ngắn cũn và bó tất cả lại...
Ông ra đi trước giờ ăn trưa. Daria mím chặt
cặp môi mỏng dính, ngồi trên đống tay nải trong chiếc xe chất đầy đến ngọn.
Phía sau có một chiếc nồi nấu nước tắm úp lên tất cả. Ông Panteley Prokofievich
đã tháo cái nồi này trên những viên gạch trong buồng tắm, ông vừa lặc lè khiêng
nó ra tới xe thì bị Daria cho một câu:
- Cha, cha thì đến cứt cũng không từ!
Ông bèn trả lời bằng một giọng phẫn nộ:
- Câm cái mồm, con mẹ ranh này! Tao mà để lại
cái nồi này cho chúng nó hay sao? Lo lắng công việc nhà cửa như mày thì cũng chẳng
khác gì thằng khốn nạn Griska! Đối với tao thì cái nồi này cũng dùng được. Đúng
thế đấy! Thôi đánh xe đi! Việc gì đến mày mà hoác mồm ra?
Người chủ nhà chạy ra theo đóng cửa, hai
con mắt khóc đến sưng vù. Ông Panteley Prokofievich nói giọng ôn tồn:
- Thôi chào bà nhá! Đừng có giận. Còn người
thì còn của...
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét