Sông Đông Êm Đềm
Tác giả: Mikhail Sholokhov
Dịch giả: Nguyễn Thụy Ứng
Nhà Xuất Bản Văn Học - 2005 (xuất bản lần
thứ 6)
Phần VIII
17
Trời còn lâu mới hửng chàng đã phi ngựa về
bãi cỏ trước mặt thôn Tatarsky. Ở một chỗ phía dưới thôn, nơi sông Đông chảy
nông nhất, chàng cởi hết quần áo, buộc quần áo, ủng, vũ khí vào đầu ngựa rồi cắn
giữ bao đạn và lội xuống bơi cùng với hai con ngựa. Nước lạnh không chịu được
làm da chàng như phải bỏng để cho ấm người, chàng cố bơi thật nhanh bằng tay phải
còn tay trái thì nắm thật chắc hai bộ dây cương buộc lại với nhau, vừa bơi vừa
khuyến khích hai con ngựa vừa ngụp, vừa thở phì phì.
Lên đến trên bờ, chàng vội vã mặc quần áo,
buộc chặt đai bụng của hai bộ yên rồi phi thật nhanh về thôn cho cặp ngựa khỏi
bị lạnh.
Grigori cảm thấy mình lạnh buốl vì áo ca-pốt
ướt, má yên ướt, cả áo sơ- mi cũng ướt. Hai hàm răng chàng thi nhau tranh trưởng,
một cơn gió lạnh truyền đi rân rân trên sống lưng, toàn thân chàng run bần bật,
nhưng chẳng mấy chốc chặng đường phi nhanh đã làm chàng nóng lên và khi gần về
đến thôn, chàng cho ngựa chuyển sang bước một để quan sát chung quanh và chú ý
nghe ngóng. Chàng quyết định để hai con ngựa ở lại dưới một cái khe, bèn lần xuống
dưới lòng khe theo sườn dốc đá. Vó ngựa dẫm lên đá vang lên những tiếng lộp cộp
khô khan, móng sắt đập xuống làm bắn ra những tia lửa.
Grigori buộc ngựa vào cây ca-ra-it khô mà
chàng đã quen từ thời thơ ấu rồi về thôn. Kia là ngôi nhà cổ của họ Melekhov,
những vòm đen ngòm của mấy cây táo, cái cần kéo nước giếng dưới chòm sao Đại
hùng tinh...
Xúc động đến khó thở, Grigori lần xuống
sông Đông, rón rén leo qua hàng rào của sân nhà Astakhov, bước tới một khung cửa
sổ không đóng cửa chớp. Chàng chỉ nghe thấy những tiếng tim mình đập dồn dập và
tiếng những mạch máu giật giật trong đầu. Chàng gõ rất khẽ vào khung cửa sổ, khẽ
đến nỗi chính chàng cũng gần như không nghe thấy. Acxinhia lặng lẽ bước ra cửa
sổ, chăm chú nhìn ra.
Chàng nhìn thấy nàng áp hai tay lên ngực và
nghe thấy tiếng rên không rõ ràng buột khỏi miệng nàng. Grigori ra hiệu cho
nàng mở cửa sổ rồi gỡ cây súng trường trên lưng xuống. Acxinhia mở toang cánh cửa
sổ.
- Khẽ chứ! Chào em! Đừng mở cửa ra vào, để
anh leo qua cửa sổ. - Grigori nói thầm thì.
Chàng leo lên bục đất đắp quanh nhà. Hai
cánh tay trần của Acxinhia ôm ghì lấy cổ chàng. Hai cánh tay yêu dấu ấy run lên
ghê quá đập đập mãi vào vai chàng, làm Grigori cũng run lây.
- Acxiutka... hượm đã nào... cầm hộ anh khẩu
súng. - Chàng nói lắp bắp, giọng chỉ nghe hơi rõ.
Grigori dùng một tay đỡ thanh gươm, leo qua
bậu cửa sổ, rồi đóng cửa lại.
Chàng định ôm Acxinhia, nhưng nàng nặng nề
quị xuống trước mặt chàng, ôm lấy hai chân chàng, úp mặt vào chiếc ca-pốt ướt đẫm
của chàng, khắp người run bắn lên vì cố nén cơn nức nở. Grigori bế nàng lên, đặt
cho nàng ngồi trên chiếc ghế dài. Acxinhia ngả đầu vào người chàng, giấu mặt
trên ngực chàng. Nàng không nói gì cả, mà chỉ chốc chốc lại run lên một cơn và
cắn vào cổ áo ca-pốt của chàng để ghìm những tiếng nức nở và khỏi làm hai đứa
trẻ thức giấc.
Xem ra thì một người đàn bà cứng cỏi như
Acxinhia cũng đã bị những điều đau khổ đánh quị thế nầy rồi. Đúng là mấy tháng
nay nàng đã phải chịu một cuộc sống đắng cay hết mực... Grigori vuốt những đám
tóc lõa xõa trên lưng nàng và vừng trán nóng bừng bừng, đẫm mồ hôi của nàng.
Chàng chờ nàng khóc cho thỏa rồi mới hỏi:
- Hai con còn sống khỏe mạnh không?
- Còn.
- Thế Dunhiaska?
- Cả Dunhiaska nữa... Còn sống... và vẫn khỏe.
- Thằng Miska có nhà không? Nhưng hượm đã
nào? Em nín đi chứ, sơ-mi của anh ướt đẫm vì nước mắt em rồi đây này... Acxiutka,
em yêu của anh, thôi đủ rồi! Không còn lúc nào mà khóc lóc nữa đâu thì giờ đang
gấp lắm... Miska có nhà không?
Acxinhia lau nước mắt rồi đưa hai bàn tay ướt
đẫm lên áp chặt vào hai bên má Grigori. Nàng mỉm cười qua hàng nước mắt và mắt
không lúc nào rời người yêu, nàng khẽ nói:
- Em sẽ không khóc nữa... Em không khóc nữa
rồi... Miska không còn ở đây nữa, đi Vosenskaia đã hơn một tháng rồi, đóng ở một
trung đoàn nào ấy. Thôi anh vào thăm hai con đi! Chao ôi, ba cô cháu chúng em
trông anh mòn con mắt và chẳng dám ngờ!
Thằng Misatka và con Poliuska đang dang
chân dang tay nằm ngủ trên giường. Grigori cúi xuống với chúng nó, đứng lại một
lát rồi rón rén bước ra và lặng lẽ ngồi xuống bên cạnh Acxinhia.
- Anh bây giờ như thế nào? - Nàng thầm thì
bằng một giọng sôi nổi. - Anh về bằng cách nào thế? Dạo vừa qua anh ở đâu?
Nhưng nếu họ bắt được anh thì sao?
- Anh về đón em đây. Có lẽ chúng nó sẽ
không bắt được đâu. Anh đã ở chỗ Fomin. Em có nghe nói không?
- Có. Nhưng em đi đâu với anh bây giờ?
- Xuống miền Nam. Đi Kuban hoặc xa hơn nữa.
Chúng ta sẽ sống ở đấy ít lâu, đại khái sẽ có cách kiếm ăn. Như thế có được
không? Anh sẽ không ngại làm công việc gì cả. Hai bàn tay anh cần làm việc chứ
không cần đánh nhau. Mấy tháng nay trong lòng anh đau đớn ghê gớm... Thôi chuyện
ấy sau này hãy nói!
- Nhưng còn hai con?
- Chúng ta sẽ để lại cho Dunhiaska nuôi. Rồi
sau sẽ xem sao. Sau này chúng mình sẽ đón chúng nó đi. Thế nào? Em đi chứ?
- Griska... Anh Griska yêu quý...
- Không nên thế! Đừng khóc lóc nữa nhé. Đủ
quá rồi đấy! Sau này anh sẽ cùng khóc với em, sẽ còn chán thì giờ... Em sửa soạn
đi, hai con ngựa của anh đang chờ dưới khe. Thế nào? Em đi chứ?
- Thế anh nghĩ rằng sẽ thế nào? - Acxinhia
bỗng nhiên nói to nhưng nàng lại hốt hoảng áp bàn tay lên môi và liếc nhìn hai
đứa trẻ. - Anh tưởng còn thế nào nữa? - Giọng nàng đã chuyển sang thầm thì. -
Em sống một thân một mình sung sướng lắm hay sao? Em sẽ đi, anh Griska, anh yêu
của em! Đi bộ em cũng đi, bò lê theo anh em cũng đi, em không ở lại một mình nữa
đâu! Không có anh, em không thể nào sống được... Anh giết em còn hơn bỏ em lần
nữa...
Nàng ra sức ôm chặt lấy Grigori. Chàng hôn
nàng rồi đưa mắt nhìn ra cửa sổ. Đêm mùa hè chưa nằm đã sáng. Phải nhanh lên mới
được.
- Hay anh nằm xuống một lát nhé! - Acxinhia
hỏi.
- Em nói gì lạ vậy? - Chàng hoảng sợ kêu
lên. - Trời sắp hửng đến nơi rồi, phải đi đi thôi. Em mặc áo vào rồi sang gọi
Dunhiaska cho anh. Trong lúc trời còn tối chúng ta phải tới cái khe Xukhôi rồi.
Ở đấy chúng ta sẽ vào rừng nghỉ ban ngày, rồi đến đêm lại đi, em có đi ngựa được
không?
- Lạy Chúa tôi, thế nào còn đi được nữa là
đi ngựa! Em vẫn cứ nghĩ bây giờ có phải đang trong giấc mơ hay không? Trong khi
nằm mơ em vẫn thường thấy anh luôn... mà mỗi lần một khác... - Acxinhia dùng
răng cắn giữ mấy cái kẹp tóc, vừa chải đầu vừa lúng búng rất khẽ. Nàng mặc áo xống
rất nhanh rồi bước ra cửa.
- Gọi hai đứa bé dậy nhé! Anh cũng nhìn chúng
nó một cái chứ?
- Không, không cần. - Grigori kiên quyết
nói.
Chàng móc lấy túi thuốc trong cái mũ, bắt đầu
cuốn một điếu, nhưng Acxinhia vừa ra ngoài, chàng vội bước tới men cái giường,
hôn hít hai con rất lâu. Sau đó chàng nhớ tới Natalia và cũng hồi tưởng rất nhiều
chuyện trong cuộc đời gian truân của mình rồi chàng khóc.
Dunhiaska bước qua ngưỡng cửa nói:
- Ôi chào anh, anh trai của em! Anh về nhà
rồi à? Anh đã lang thang bao nhiêu lâu trên đồng cỏ... - Rồi cô chuyển sang
khóc than kể lể. - Hai đứa bé thế là đã chờ được bố về... Bố còn sống sờ sờ mà
đã thành côi cút...
Grigori ôm lấy Dunhiaska, nói một cách
nghiêm khắc:
- Khẽ chứ, làm hai đứa bé thức dậy bây giờ!
Em thôi cái trò này được rồi đấy em ạ! Điệu nhạc này anh đã nghe mãi rồi! Phần
nước mắt và khổ não của anh đã quá đủ... Anh bảo gọi em sang không phải để thấy
em làm thế này đâu. Em đem hai cháu về nuôi nhé!
- Nhưng anh sẽ đi đâu?
- Anh sẽ ra đi và đưa cả chị Acxinhia cùng
đi. Em đưa hai cháu về với em chứ? Anh thu xếp có công ăn việc làm rồi sẽ đưa
hai cháu...
- Phải thế chứ còn sao nữa? Vì cả hai anh
chị cùng đi, em sẽ nhận hai cháu. Không thể để chúng nó lang thang ngoài phố,
cũng không thể để cho ở nhà người khác được.
Grigori lặng lẽ hôn Dunhiaska rồi nói:
- Cám ơn em lắm, em gái anh! Anh cũng biết
rằng em sẽ không từ chối.
Dunhiaska lặng thinh ngồi lên nắp cái rương
rồi hỏi:
- Bao giờ anh chị đi? Đi ngay à?
- Phải.
- Nhưng còn nhà cửa thì sao? Còn công việc
làm ăn?
Acxinhia trả lời ngập ngừng:
- Cô trông nom hộ cả vậy. Cô cho người ở
thuê hay làm thế nào tùy ý. Quần áo, đồ đạc còn lại những gì cô cứ chuyển cả
sang bên nhà...
- Em sẽ nói với bà con chung quanh thế nào
bây giờ? Nếu người ta hỏi chị đi đâu thì bảo sao? - Dunhiaska hỏi.
- Em cứ bảo chẳng ai biết gì hết, có thế
thôi. - Grigori quay sang bảo Acxinhia. - Acxiutka, em quàng quàng lên một
chút, sửa soạn đi. Đừng mang theo nhiều. Cứ đem đi một cái áo ấm, hai ba cái
váy, đồ lót có bao nhiêu thì mang, các thức ăn cho mấy ngày đầu, chỉ ngần ấy
thôi.
Trời vừa hửng sáng một chút, Grigori và
Acxinhia đã bước ra thềm sau khi từ biệt Dunhiaska và hôn hai đứa trẻ vẫn chưa
thức giấc. Hai người xuống dốc ra sông Đông rồi men theo bờ sông đi tới cái
khe.
- Xưa kia anh và em đã đi Yagonoie như thế
này. - Grigori nói. - Nhưng hôm ấy cái tay nải của em to hơn, mà hai chúng mình
thì trẻ hơn...
Trong lòng tràn ngập niềm hân hoan và xúc động.
Acxinhia liếc nghiêng nhìn Grigori.
- Thế mà em vẫn còn sợ không biết có phải
là đang trong giấc mơ hay không đấy? Anh đưa tay cho em sờ cái, nếu không cứ
không tin.
Nàng khẽ cười, vừa đi vừa nép sát vào vai
Grigori.
Chàng nhìn thấy hai con mắt sưng húp vì nước
mắt, long lanh sung sướng của Acxinhia và hai làn má trắng nhợt trong cảnh
tranh tối tranh sáng trước lúc trời rạng. Với nụ cười vừa âu yếm vừa chế nhạo,
chàng nghĩ thầm: “Sửa soạn qua quít là đi luôn, cứ như đi chơi thăm ai đấy...
Chẳng có gì làm Acxinhia sợ, quả là một tay đàn bà gan góc!”.
Tựa như để trả lời các câu hỏi của chàng.
Acxinhia nói:
- Anh thấy chưa, em như thế đấy... thế là
em chạy theo anh ngay như con chó con. Anh Griska ạ, vì yêu anh, nhớ anh nên em
mới như thế này đấy... Chỉ thương hai đứa trẻ chứ về em thì em chẳng kêu trời một
tiếng nào. Em sẽ đi theo anh đến tất cả mọi nơi, dù đi đến cái chết!
Hai con ngựa nghe thấy tiếng bước chân hai
người, khẽ hí lên.
Trời sáng ra rất nhanh. Một dải sát chân trời
đằng đông đã hơi ửng hồng. Trên sông Đông, sương mù bốc lên ngùn ngụt từ mặt nước.
Grigori tháo hai con ngựa, đỡ Acxinhia ngồi
lên yên. Đối với chân Acxinhia dây bàn đạp có phần quá dài. Chàng bực mình nghĩ
rằng mình chưa sửa soạn chu đáo, bèn buộc ngắn bót hai đoạn dây da rồi ngồi lên
con ngựa thứ hai:
- Bám sát lấy anh nhé, Acxiutca! Chúng mình
lên khỏi cái khe rồi sẽ chuyển sang nước đại. Lúc ấy em sẽ đỡ bị lắc. Đừng thả
lỏng dây cương. Con ngựa nhỏ em cưỡi nó không thích như thế. Nhưng cẩn thận hai
bên đầu gối. Có khi nó nghịch tinh tìm cách cắn đầu gối đấy. Bây giờ thì đi
thôi!
Phải vượt tám vec-xta mới tới được khe
Xukhoi. Hai người cưỡi ngựa loáng cái đã qua được chặng đường. Đến khi mặt trời
mọc, ngựa đã tới cạnh khu rừng. Đến cửa rừng, Grigori xuống ngựa, giúp Acxinhia
tụt xuống.
- Thế nào, em thấy thế nào? Chưa quen đi ngựa,
cũng vất vả phải không? - Chàng mỉm cười hỏi.
Mặt Acxinhia đỏ ửng sau chặng đường đi ngựa,
hai con mắt đen láy của nàng long lanh.
- Tốt lắm! Còn hơn đi bộ. Nhưng chỉ có hai
chân... - Rồi nàng ngượng ngùng mỉm cười. - Anh quay mặt đi một lát, anh Griska
ạ, để em xem hai chân bị làm sao. Da cứ ngứa ngứa thế nào ấy... Hình như bị sướt
thì phải.
- Mới một tí, sẽ khỏi thôi. - Grigori an ủi.
- Em duỗi ra co vào một chút, kẻo chân em cứ run lên thế nào ấy... - Rồi chàng
nheo mắt âu yếm nói giễu. - Chà, đàn bà Cô-dắc như em!
Chàng chọn một khoảng rừng trống nhỏ ngay
dưới đáy khe rồi nói:
- Chúng mình sẽ đóng trại ở đây, em sắp xếp
đi, Acxiutka!
Grigori tháo yên ngựa, buộc chân sau của
chúng rồi giấu yên ngựa và vũ khí xuống dưới một bụi cây. Sương rơi tràn trề
làm lớp cỏ như mang màu xám xanh, nhưng trên sườn khe, nơi vẫn còn lưu cái
tranh tối tranh sáng lúc ban mai, cỏ lại màu xanh da trời bệch bệch. Vài con
ong bò vẽ màu da cam mơ màng trong những đài hoa vừa hé nở. Sơn ca cất tiếng
ngân lanh lảnh trên đồng cỏ, trong khi trên những đám lúa, trong những khoảng đủ
mọi thứ thơm phức của đồng cỏ, cun cút cứ luôn miệng nhắc đều đều: “Đi ngủ đi!
Đi ngủ đi! Đi ngủ đi!”. Grigori gối đầu lên cái yên, nằm xuống làm nát cả đám cỏ
bên cạnh cụm sồi. Cả những tiếng cun cút đánh nhau kêu ríu rít, tiếng sơn ca
hót như ru ngủ lẫn làn gió ấm áp thổi từ bên kia sông Đông sang qua những khoảng
cát chưa nguội sau một đêm, tất cả đều ru chàng ngủ. Đối với người khác thế nào
không biết, chứ đối với Grigori, một anh chàng đã nhiều đêm liền không ngủ thì
đúng là đã đến lúc phải ngủ rồi. Những con cun cút khuyên chàng nhắm mắt lại và
Grigori bị cái ngủ đánh bại, bắt đầu thiu thiu. Acxinhia ngồi xuống bên cạnh
chàng, chẳng nói chẳng rằng. Nàng mơ màng dùng môi rứt những cánh màu tím của
bông cỏ mật thơm phức.
- Anh Griska này, ở đây không có ai đến bắt
chúng ta chứ? - Nàng đưa cuống hoa sát vào cái má râu ria xồm xoàm của Grigori
và khẽ hỏi.
Grigori phải vất vả lắm mới tỉnh lại giữa
lúc đã mơ mơ màng màng. Chàng trả lời khàn khàn:
- Trên đồng cỏ chẳng có ma nào đâu. Bây giờ
đúng là lúc vắng người nhất đấy. Anh ngủ đây, Acxiutka ạ, còn em thì coi hai
con ngựa một lát. Sau đó em sẽ ngủ. Anh đã buồn ngủ rũ ra rồi... anh ngủ đây...
Bốn ngày bốn đêm liền... Lát nữa sẽ nói chuyện...
Acxinhia cúi xuống với Grigori, gạt lại cho
chàng món tóc xõa xuống trán, và khẽ ghé môi lên hai bên má chàng:
- Griska yêu quí, anh yêu của em, đầu anh
đã có bao nhiêu tóc bạc... - Nàng khẽ thầm thì. Anh già mất rồi phải không? Mới
gần đây anh còn là một chàng trai trẻ... - Rồi với nụ cười âu sầu he hé trên
môi, nàng lại buồn rầu ngắm khuôn mặt của Grigori.
Chàng đang ngủ, miệng không mím chặt, hơi
thở đều đặn. Hai hàng mi đen rung rung với những đầu lông mi cháy nắng, môi
trên hơi động đậy, đề hở những cái răng trắng, sát sin sít. Acxinhia nhìn chàng
kỹ hơn và mãi đến lúc nầy nàng mới nhận thấy rằng chỉ trong mấy tháng xa cách,
chàng đã thay đổi đến bao nhiêu. Có một cái gì khắc nghiệt, gần như tàn bạo hiện
lên trên những nếp nhăn sâu nằm ngang giữa hai hàng lông mày, trên đường môi và
trên hai gò má gồ nhọn của con người mà nàng yêu say đắm... Và lần đầu tiên
nàng nghĩ rằng trong chiến trận, những khi chàng ngồi trên ngựa với thanh gươm
tuốt trần trong tay thì nom chàng đáng sợ biết chừng nào. Nàng đưa mắt xuống dưới,
nhìn hai bàn tay xù xì rất to của chàng và không hiểu sao tự nhiên rùng mình.
Một lát sau, Acxinhia nhẹ nhàng đứng lên,
đi qua khoảng rừng trống. Nàng vén cao vạt váy, cố giữ cho khỏi ướt vì lớp cỏ đẫm
sương mai. Ở một chỗ nào đó đằng xa có con suối chảy róc rách trên đá. Nàng đi
xuống chỗ có dòng nước chảy dưới lòng khe lót bằng những phiến đá đầy rêu và những
đám cỏ xanh rờn. Nàng uống ít nước nguồn mát rượi, lau rửa rồi dùng chiếc khăn
lau thật khô khuôn mặt đỏ bừng lên. Một nụ cười lặng lẽ không lúc nào rời khỏi
môi nàng, hai con mắt long lanh tràn trề hạnh phúc. Grigori đã lại về với nàng
rồi! Những điều sẽ xẩy ra nhưng còn chưa biết rõ lại vẫy gọi nàng với ảo ảnh của
hạnh phúc... Trong những đêm không ngủ, Acxinhia đã khóc mất nhiều nước mắt, và
nàng đã phải chịu đựng bao nhiêu đau khổ trong mấy tháng gần đây. Mới hôm qua
thôi, trong vườn rau, khi mấy người đàn bà trong thôn vừa xới khoai tây trong mảnh
vườn bên cạnh, vừa hát một bài sầu thảm của cánh đàn bà, tim nàng đã đau nhói,
se lại, và nàng đã bất giác lắng nghe.
Ngỗng xám ơi, ngỗng xám ơi.
Phải chăng đến lúc ngỗng bơi về nhà?
Ngỗng về còn lại mình ta,
Đêm ngày nước mắt chan hòa ngỗng ơi...
Một giọng nữ cao cất lên, than thở về số phận
đắng cay của một người đàn bà, Acxinhia không sao nén được lòng mình, hai hàng
nước mắt cứ tuôn lã chã! Nàng muốn làm việc để quên hết mọi điều, muốn chèn át
nỗi buồn nhớ nhức nhối trong lòng, nhưng nước mắt cứ làm mờ hai con mắt, rơi lã
chã từng giọt to xuống cụm khoai tây xanh rờn, xuống hai bàn tay rã rời, và
nàng không còn nhìn thấy gì nữa; không làm gì được nữa. Nàng ném cái cuốc bàn đấy,
nằm xuống đất, úp mặt vào lòng bàn tay, mặc cho nước mắt chảy tràn trề.
Mới hôm qua nàng còn nguyền rủa cuộc đời
mình, mọi vật chung quanh còn xám xịt và rầu rĩ như trong một ngày mưa dầm.
Nhưng hôm nay toàn thế giới lại hiện ra trước mắt nàng, vui vẻ và tười sáng như
sau một trận mưa thuận ngày hè. “Cả chúng mình cũng sẽ tìm thấy phần hạnh phúc
của mình”, - Nàng nghĩ thầm và thẫn thờ nhìn những đám lá sồi tinh vi như đồ chạm
trổ đang sáng bừng lên dưới những tia nắng nhạt thếch của vừng mặt trời mới mọc.
Về phía nắng dãi, những đoá hoa thơm ngào
ngạt nở rực rỡ muôn màu trên những bụi cây. Acxinhia ngắt lấy một bó to rồi nhẹ
nhàng ngồi xuống gần chỗ Grigori đang ngủ. Nhớ lại thời thanh xuân, nàng bắt đầu
lết một vành hoa. Vành hoa rất đẹp, nàng ngắm nghía giờ lâu rồi cắm thêm vào
vài bông tầm xuân hồng hồng và đặt lên phía trên đầu Grigori.
Đến khoảng chín giờ thì tiếng ngựa hí làm
Grigori thức giấc. Chàng hốt hoảng ngồi chồm dậy, đưa hai tay sờ chung quanh
tìm vũ khí.
- Không có ai đâu. - Acxinhia khẽ nói. - Có
gì mà anh sợ thế?
Grigori dụi mắt, mỉm nụ cười ngái ngủ.
- Anh đã quen sống theo loài thỏ rồi. Ngay
trong khi ngủ cũng vẫn phải hé một mắt ra nhìn, hơi có tiếng động là run bắn
người... Cái trò ấy, cô nàng ạ, không chóng mất thói quen được đâu. Anh ngủ đã
được lâu chưa?
- Chưa. Hay là anh ngủ nữa đi!
- Anh thì phải ngủ một ngày một đêm liền mới
đã mắt. Chúng ta ăn sáng thì hơn. Bánh mì và con dao anh bỏ trong những túi
yên. Em ra mà lấy, còn anh đi cho ngựa uống nước đây.
Chàng đứng dậy, cởi áo ca-pốt, ngọ nguậy
hai vai. Mặt trời chiếu rất nóng. Gió lay động những đám lá cây và qua tiếng lá
xào xạc, không còn nghe thấy tiếng con suối róc rách như hát nữa.
Grigori lội xuống nước, lấy những tảng đá
và cành cây chất thành một cái đập rồi dùng gươm đào đất ném vào các kẽ đá. Khi
nước đã lên cao sau cái đê mà chàng vừa đáp, chàng dắt hai con ngựa tới cho uống
nước. Sau đó chàng tháo hàm thiếc và lại thả cho chúng ăn cỏ.
Trong khi ăn sáng Acxinhia hỏi:
- Đến đây rồi chúng mình sẽ đi đâu?
- Đi Morozovskaia. Chúng ta sẽ đến Platov rồi
từ đấy sẽ đi bộ.
- Nhưng còn ngựa?
- Chúng mình sẽ bỏ lại.
- Tiếc quá, anh Griska ạ! Hai con ngựa tốt
tốt là, con xám thì đúng là nhìn không chán mắt, thế mà bỏ à? Anh đã lấy được
nó ở đâu thế?
- Kiếm được đấy... - Grigori cười nhạt chẳng
có gì là vui vẻ. - Cướp được của một gã người Tavria.
Chàng nín lặng một lát rồi nói:
- Tiếc hay không tiếc cũng phải bỏ... Chúng
mình không thể bán ngựa được đâu.
- Nhưng tại sao anh lại mang vũ khí? Chúng
mình cần đến vũ khí làm gì? Cầu Chúa che chở, nếu có ai trông thấy thì lại mang
vạ vào thân.
- Đi đêm thì ai trông thấy chúng mình? Anh
còn giữ lại để cho đỡ sợ. Không có thì cứ ngay ngáy thế nào ấy... Chúng mình bỏ
hai con ngựa rồi vũ khí cũng bỏ nốt. Đến lúc ấy sẽ không cần nó nữa.
Ăn sáng xong, hai người nằm trên chiếc áo
ca-pốt trải dưới đất.
Grigori cố cưỡng lại cái buồn ngủ nhưng vô
ích. Acxinhia chống khuỷu tay kể cho chàng nghe mình đã sống như thế nào trong
khi không có chàng đã phải chịu bao nhiêu đau khổ trong thời gian đó.
Grigori nghe tiếng nàng nói đều đều trong
cơn buồn ngủ không sao chống lại được và không đủ sức giương hai hàng mi nặng
chình chịch. Có lúc chàng hoàn toàn không nghe thấy Acxinhia nói gì.
Tiếng nàng nói cứ xa dần, trầm xuống rồi lắng
hẳn. Grigori rùng mình tỉnh lại, nhưng chỉ vài phút sau đã lại nhắm mắt. Cái mệt
mỏi rã rời còn mạnh hơn nguyện vọng và ý chí của chàng.
- Hai đứa nhớ quá, cứ hỏi bố đâu? Em đã tìm
mọi cách dỗ chúng nó, đặc biệt cố âu yếm gần gụi. Rồi chúng nó quen dần, cứ bám
lấy em và bắt đầu ít về với Dunhiaska. Con Poliuska thì dịu dàng và ngoan lắm.
Em lấy cái giẻ rách khâu cho nó vài con búp bê, thế là nó chỉ loay hoay chơi
búp bê dưới gầm bàn. Một hôm thằng Misatka chạy từ ngoài phố về, người nó run bần
bật. Em hỏi nó: “Con làm sao thế?”. Nó khóc nghe đến là thương: “Bọn chúng nó
không chơi với con nữa. Chúng nó bảo bố mày là thằng thổ phỉ. Mẹ ơi có thật bố
là thằng thổ phỉ không? Thổ phỉ là như thế nào hả mẹ?”. Em bèn bảo nó: “Bố con
chẳng phải là thổ phỉ đâu. Bố con... chỉ là một người bất hạnh thôi”. Thế là nó
quấn lấy em với những câu hỏi: tại sao lại bất hạnh và bất hạnh là như thế nào?
Chẳng còn làm thế nào nói cho rõ được nữa... Anh Griska ạ, chính chúng nó đã bắt
đầu gọi em là mẹ, nhưng anh đừng nghĩ rằng em dạy chúng nó như thế đấy. Còn
Miska thì đối với chúng nó rất tốt, rất âu yếm. Nó không chào hỏi em, cứ quay mặt
đi qua, nhưng có hai lần ở trên trấn về có mang đường cho hai con. Prokho thì
lúc nào cũng đau khổ buồn nhớ anh. Hắn cứ bảo thế là hết đời một con người. Tuần
trước hắn tạt vào nói chuyện về anh, khóc khóc là... Chúng nó có đến khám xét
bên em, chỉ cố tìm vũ khí, cả dưới nóc nhà, dưới hầm nhà, chẳng thiếu chỗ
nào...
Grigori thiếp đi, không nghe được hết câu
chuyện. Ngay bên trên đầu chàng, những đám lá của một cây dâu da non cứ rủ rỉ
dưới làn gió. Những dé nắng vàng vàng lướt qua trên mặt chàng. Acxinhia hôn rất
lâu hai con mắt nhắm nghiền của chàng, rồi chính nàng cũng áp má vào tay
Grigori, thiếp đi, mắt ngủ mà miệng vẫn cười.
Mãi đêm khuya, khi trăng đã lặn, hai người
mới rời khỏi khe khô. Sau hai tiếng đồng hồ cưỡi ngựa đã xuống tới bờ sông
Tria. Tiếng cuốc cuốc râm ran trên bãi cỏ ven sông, ếch nhái gân cổ kêu ộp oạp
trên khúc sông mọc đầy lau sậy và xa xa, không biết ở chỗ nào có con quạ đang
rên rỉ khàn khàn.
Những mảnh vườn kéo dài san sát trên bờ
sông, với một màu đen bạc bẽo qua làn sương mù.
Lúc sắp đến đầu cầu Grigori dừng ngựa. Cái
thôn hoàn toàn chìm trong bầu không khí trầm lặng của lúc nửa đêm. Grigori đưa
gót ủng thúc ngựa rẽ sang bên cạnh. Chàng không muốn cưỡi ngựa qua cầu vì không
tin tưởng gì cái cảnh lặng tờ này và còn thấy sợ nó. Tới lề thôn chàng cho ngựa
lội qua sông, và vừa rẽ vào một ngõ hẹp thì từ dưới cái rãnh có một người nhô
lên, sau lưng hắn còn ba người nữa.
- Đứng lại! Ai?
Nghe tiếng quát, Grigori giật bắn người như
bị đánh bất ngờ, chàng kéo cương. Chỉ trong nháy mắt chàng đã tự nhủ được rồi lớn
tiếng trả lời:
- Người mình đây! - Nói xong chàng quay ngoắt
con ngựa và chỉ kịp rỉ tai Acxinhia. - Lùi lại! Theo sau anh!
Bốn người trong vọng gác của đội trưng thu
lương thực vừa tới đây nghỉ đêm lặng lẽ lững thững bước tới gần chàng. Một người
đứng lại, quệt que diêm châm thuốc. Grigori quật mạnh cho con ngựa của Acxinhia
một roi. Nó vùng lên và lập tức phi nước đại.
Grigori áp sát người xuống cổ ngựa, phi
theo. Lặng đi vài giây nặng nề rồi một loạt đạn nổ như sấm, những ánh lửa lóe
lên rạch qua đêm tối Grigori nghe thấy một tiếng đạn rít gay gắt và một tiếng
hô kéo dài:
- Báo đô-ô-ộng!
Khi tới cách bờ sông chừng trăm xa-gien,
Grigori đuổi kịp con ngựa xám đang phi những sải rất dài. Lên đến ngang nó,
chàng kêu to:
- Cúi xuống, Acxiutka. Cúi thấp xuống nữa!
Acxinhia kéo cương rồi ngửa người ra sau,
ngã vật sang bên cạnh. Grigori kịp dỡ được nàng, nếu không nàng đã ngã.
- Em bị thương à? Trúng vào đâu?! Em nói đi
chứ! - Grigori hỏi, giọng khàn hẳn đi.
Nàng cứ nín thinh và mỗi lúc một ngã nặng
thêm xuống tay chàng. Vẫn cho ngựa chạy, Grigori kéo nàng sát vào với mình.
Chàng thở hổn hển, khẽ nói:
- Lạy Chúa tôi! Em cũng nói lấy một tiếng
chứ! Em làm sao thế này?!
Nhưng Acxinhia vẫn im thin thít. Chàng
không nghe thấy nàng rên một tiếng nào hay nói một lời.
Sau khi chạy tới cách thôn được chừng hai
vec-xta, Grigori kéo ngựa rẽ ngoặt ra khỏi con đường, xuống một cái khe. Chàng
xuống ngựa, bế Acxinhia trên tay, nhẹ nhàng đặt nàng xuống đất.
Chàng cởi áo ấm nàng đang mặc, xé rách trên
ngực nàng chiếc sơ-mi vải hoa và áo lót, mò mẫm sờ thấy vết thương. Viên đạn
xuyên vào xương bả vai bên trái của Acxinhia, phá vỡ cái xương và xuyên chéo
qua phía dưới xương đòn gánh bên phải. Grigori run rẩy dùng hai bàn tay đẫm máu
móc trong túi yên lấy ra chiếc sơ-mi lót sạch của chàng và một gói băng cá
nhân. Chàng khẽ nâng Acxinhia dậy, kê đầu gối xuống dưới lưng nàng, bắt đầu
băng vết thương và cố ngăn những tia máu phụt ra từ phía dưới xương đòn gánh.
Chẳng mấy chốc những mảnh áo sơ-mi và đoạn băng đã đen ngòm, ướt đẫm. Miệng
Acxinhia he hé, máu cũng ứa ra miệng nàng, kêu lọc ọc trong họng nàng. Grigori
sợ tưởng chết đi được, chàng hiểu rằng thế là hết, rằng điều khủng khiếp nhất
có thể xảy ra trong đời chàng đã xảy ra...
Với Acxinhia trên tay, chàng bước rất cẩn
thận xuống dưới khe theo con đường hẻm đầy phân cừu len lỏi giữa những đám cỏ
theo sườn dốc đứng. Đầu nàng oặt xuống vai chàng, không còn một chút khí lực gì
nữa. Chàng nghe thấy tiếng Acxinhia thở lẫn với nhưng tiếng sặc và một thứ tiếng
như huýt sáo, chàng cảm thấy dòng máu ấm tuôn ra khỏi người nàng, trào ra từ miệng
nàng xuống ngực mình. Cả hai con ngựa đều lần theo chàng xuống dưới khe. Chúng
thở phì phì, bắt đầu nhai những túm cỏ mọng nước, hàm thiếc kêu lách cách.
Acxinhia tắt thở trên tay Grigori lúc trời
sắp rạng. Nàng vẫn không tỉnh lại một lúc nào. Chàng lặng lẽ hôn cặp môi lạnh
buốt, mặn mặn vị máu của nàng, nhẹ nhàng đặt nàng xuống cỏ rồi đứng dậy. Một sức
mạnh không biết từ đâu bỗng xô vào ngực chàng, đẩy chàng lùi lại, rồi ngả ngửa
ra, nhưng chàng lại hốt hoảng đứng chồm dậy. Rồi chàng lại ngã lần nữa, cái đầu
không đội mũ đập xuống đá rất đau. Sau đó chàng cứ quỳ một chỗ, rút thanh gươm
ra khỏi vỏ và bắt đầu đào huyệt. Chàng đào vội vã, nhưng trong họng cứ ngột ngạt
và để cho dễ thở một chút, chàng xé toạc chiếc áo sơ-mi đang mặc.
Không khí mát rượi lúc trời sắp sáng làm ngực
chàng đang đẫm mồ hôi bỗng lạnh đi và chàng bắt đầu thấy đào không khó khăn lắm
nữa. Không nghỉ một phút nào, chàng bới đất bằng hai tay và bằng thanh gươm,
nhưng khi cái huyệt đào sâu được tới ngang thắt lưng thì đã mất nhiều thì giờ.
Grigori chôn Acxinhia của chàng dưới ánh
sáng rực rỡ lúc sớm mai. Sau khi đã đặt nàng xuống huyệt, chàng để hai cẳng tay
ngăm ngăm đã nhợt nhạt sau khi chết bắt chéo trên ngực, lấy chiếc khăn bịt đầu
phủ lên mặt nàng để đất khỏi lọt vào mắt nàng, cặp mắt he hé nhìn đăm đăm lên
trời và đã bắt đầu mờ đục. Chàng từ biệt nàng và tin chắc rằng mình sẽ không rời
xa nàng lâu lắm...
Chàng dùng hai tay vỗ rất kỹ chất đất sét
vàng ẩm ướt trên nấm mồ và quì rất lâu bên cạnh, đầu gục xuống, khẽ lắc lư.
Bây giờ chàng không có gì phải vội vã nữa rồi.
Tất cả thế là hết. Mặt trời đã lên khỏi miệng khe qua lớp sương mù mung lung
như khói mà làn gió hanh lùa tới. Những tia nắng chiếu vào làm những đám tóc trắng
trên cái đầu trần của Grigori óng ánh như bạc, và trườn lên khuôn mặt nhợt nhạt,
nom rất khủng khiếp trong cái vẻ bất động hoàn toàn của nó. Như tỉnh dậy sau một
cơn ác mộng, chàng ngẩng đầu, nhìn thấy bầu trời đen ngòm chụp lên đầu mình
cùng với vầng mặt trời đen sáng lóa mắt.
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét