Thiên Thần Nổi Loạn - Chương 24

Thiên Thần Nổi Loạn

Tác giả: Anatole France

Dịch giả: Đoàn Phú Tứ

Nhà xuất bản Hội nhà văn - 1987

Chương 24

Bao quát những thăng trầm mà quyển Lucrèce của tu viện trưởng de Vendôme đã trải qua.

Léger-Massieu, kế nghiệp của Léger anh cả, làm nghề đóng sách, phố Tu viện, đối diện với dinh thự cũ của các tu viện trưởng của Saint-Germain-des-Prés(1), ở đó lúc nhúc những trường mẫu giáo và hội bác học, ông ta dùng những người thợ tuyệt giỏi, nhưng không nhiều và phục vụ chậm chạp một số khách hàng cũ đã quen tính kiên nhẫn.

Sáu tuần lễ sau khi nhận được mớ sách của ông Sariette gửi đóng, Léger-Massieu vẫn chưa bắt tay vào. Mãi đến năm mươi ba ngày tròn, sau khi đã kiểm tra lại những sách đó theo bản kê khai của ông Sariette, ông chủ hiệu đóng sách mới giao cho thợ của ông. Quyển Lucrèce nhỏ xinh có mang huy hiệu của Tu viện trưởng de Vendôme, vì không có ghi trong bản kê khai, nên bị giả thiết là của một khách hàng nào khác. Và, vì nó không được ghi ở một bản danh sách gửi đóng nào khác, nên nó bị cất vào trong một cái tủ, mà một hôm cậu con của Léger-Massieu, là cậu Ernest, rút trộm ra và đút nhẹ vào túi. Ernest yêu một cô thợ giặt ở hàng xóm, tên là Rose. Rose yêu thích thôn quê và thích nghe chim hót trong rừng cây. Và để có tiền dẫn cô đi ăn bữa tối một ngày chủ nhật ở Chatou(2), Ernest nhường quyển Lucrèce lấy số tiền mười franc cho ông già Moranger, buôn đồ cũ ở phố Saint-X; ông ta không tò mò muốn biết nguồn gốc những đồ vật mà ông ta mua vào. Ngay hôm đó, ông già Moranger nhường lại quyển sách đó lấy sáu chục franc, cho ông Poussard, bán sách tại gia trong ngoại ô Saint-Germain. Ông này tẩy xóa ở nhan đề cái dấu đóng nó tiết lộ gốc gác của cuốn sách vô song đó, và bán nó lấy năm trăm franc cho ông Joseph Meyer, người chơi sách có tiếng, ông này lại nhường lại ngay tức khắc lấy ba nghìn franc cho ông Ardon, chủ hiệu sách, ông này lại bán ngay cho nhà chơi sách quý có tiếng ở Paris, ông R…, ông này trả cho ông kia sáu nghìn, và mười lăm ngày sau bán lại với một số lãi phải chăng cho bà bá tước de Gorce. Bà phu nhân này, rất có tiếng tăm trong xã hội thượng lưu, ham thích tranh, sách và đồ sứ, bà bảo quản trong dinh thự của bà ở đại lộ d’Iéna những bộ sưu tập đồ mỹ nghệ nó chứng tỏ kiến thức đa dạng và khiếu thẩm mỹ ưu tú của bà. Tháng bảy, bà bá tước de Gorce, đang ở lâu đài Sarville của bà, ở Normandy, thì dinh thự ở đại lộ d’Iéna, khi đó không có người ở, được tiếp cuộc thăm đêm của một tên ăn trộm mà người ta nhận ra là ở trong đoàn lũ gọi là Những kẻ sưu tập, chuyên ăn trộm những đồ mỹ nghệ.

Theo các chứng nhận của nhà đương cục, thì tên gian phi đã lợi dụng ống máng để leo lên gác một, rồi bước qua ban công và dùng một chiếc xà beng nậy bật cánh cửa sổ ra, đập vỡ một ô kính cửa sổ, vặn quả đấm then dọc và đi vào phòng bảo tàng lớn. Ở đó, sau khi đã bẻ khóa nhiều tủ đứng, nó lấy các đồ vật mà nó vừa ý, phần nhiều là cỡ nhỏ và quý giá, những cái hộp bằng vàng, vài đồ ngà của thế kỷ XIV, hai bản thảo viết tay của thế kỷ XV và một cuốn sách mà viên thư ký của bà bá tước gọi vắn tắt là “một cuốn da dê thuộc, có huy hiệu”, và đó chính là quyển Lucrèce của thư viện d’Esparvieu. Tên tội phạm, mà người ta ngờ là một anh nấu bếp người Anh, không bị tóm. Vậy mà ước chừng hai tháng sau vụ trộm, có một người đàn ông trẻ tuổi, lịch sự, mày râu nhẵn nhụi, đi qua phố Courcelles vào lúc nhá nhem, đến bán cho ông già Guinardon quyển Lucrèce của Tu viện trưởng de Vendôme. Ông già buôn đồ cổ trả anh ta một trăm xu, xem xét quyển sách, nhận thấy lý thú và đẹp, và cất nó vào tủ ngăn buồng gỗ tử đàn, trong đó ông ta cất giữ những vật quý giá.

Đó là những bước thăng trầm, trong một mùa, của cái đồ vật đáng yêu đó.

--------------

Chú thích.

1. Saint-Germain-des-Prés: tên tu viện cũ nổi tiếng và nhà thờ, một trong những nhà thờ cổ nhất ở Paris (hiện nay chỉ còn nhà thờ vẫn đứng vững), được sáng lập do Childeberg I từ năm 558. Nhà thờ được coi là di tích quý báu của nền kiến trúc thế kỷ XI.

2. Chatou: Chatou là một xã trong vùng đô thị Paris, thuộc tỉnh Yvelines, vùng hành chính Île-de-France của nước Pháp.

------------

Còn tiếp.