Cái Thủ Lợn - Ch 13

Cái Thủ Lợn

Tác giả: Nguyễn Công Hoan

ĐỜI MỚI xuất bản 1945

13

Việc vận động tiên chỉ không thành. Mà đau đớn cho Liễu hơn nữa, là Trung được quan phụ mẫu làm ơn cho một việc tày đình, có lẽ vì ngài nghĩ đến món tiền ba trăm, nên xui Trung xin phẩm hàm. Vì Trung làm lý trưởng được sáu năm, lại được tư tốt, và còn vận động thêm hai năm nữa, nên được hàm cửu phẩm bá hộ.

Sở dĩ Trung cố lấy cái phẩm hàm, là do ông muốn đánh quỵ hẳn Liễu. Liễu vẫn khỏe hơn Trung, vin lẽ mình làm chánh hội, lại có chân nhị trường. Thì bây giờ Trung làm lý trưởng lại được thưởng cửu phẩm bá hộ. Chứ lép! Trung lại tiếc trước kia chót phá không cho Liễu ra tiên chỉ. Giá cứ để như vậy, hẳn bây giờ Liễu chưa được hưởng lợi lộc gì đã phải nhường cho người có chức sắc.

Cố nhiên, làng Từ Lâm sẽ thấy một cuộc ăn khao lớn.

Bà bá mấy hôm nay về tận Hà Nội để sắm các thứ đồ nấu. Bà thuê hai người nấu bếp cao lâu khách. Bà mượn mâm, nồi, bát đĩa thực nhiều. Bà nhờ người đi mặc cả bò lợn.

Trong nhà Trung, kẻ ra người vào tấp nập. Tuần phiên bỏ việc canh phòng để đến làm giúp. Một tốp chẻ lạt, chặt rong, rào lại những chỗ giậu hở, để ngăn kẻ gian đỡ nhân nhà ồ ạt, tải chuyền vật lấy cắp ra ngoài. Một tốp vác tre ngâm, cưa đục để làm rạp lớn lợp lá. Ngoài ngõ, khán thủ đứng đôn đốc người làm cái cổng kết lá dừa, cài lá nhãn, hoa đơn và hoa dâm bụt đỏ ối.

Trung mua rất nhiều rượu và thuốc phiện. Ông sai gọi cô đầu tỉnh về, vì ông mời cả quan nha.

Ông định khao cả thảy năm hôm.

Hôm đầu là tiệc thết quan tri, quan trợ, các ông giáo, các ông thừa, ông lục, ông ký rượu, vài ông buôn to ở huyện, các ông chánh phó đội lệ, ông quản đồn.

Hôm thứ nhì, ông mời các chánh phó tổng trong huyện và các vị huynh thứ hàng tổng.

Hôm thứ ba ông thết làng.

Hôm thứ tư ông khao họ.

Hôm thứ năm, ông ăn riêng với những người thân.

Như vậy, ông cố ý để cho nhiều người nhận được đến ba bốn khẩu trầu mời đi ăn cả ba bốn bữa.

Hôm mồng năm là ngày tốt, bá Trung lên huyện lĩnh sắc về.

Một cuộc rước linh đình. Đi đầu mười lá cờ, rồi đến trống cái. Phường bát âm nổi lên những đoạn trong bài Lưu thủy mà họ thuộc lõm bõm. Chiếc bàn độc có lọng che, bốn người khênh, đi thong thả, rước bộ ngũ sự đồng, khói trầm nghi ngút. Bọn tuần, áo nỉ đỏ, cầm tay thước, và thổi ốc. Khán thủ mặc áo the chùng, quấn thắt lưng đỏ, đi giật lùi điểm từng tiếng trống khẩu. Thứ là đến long đình trong đặt hai cây nến, lư trầm và hòm sắc. Chiếc long đình cao lênh khênh, có đôi tàn vàng đi kèm.

Bá Trung khăn mới, quần áo mới, giầy mới, bít tất mới, áo thụng lam mới, đầu mới cạo, râu mới sửa, ngồi chắp tay nghiêm chỉnh trên chiếc xe cao su, mà phu xe cũng mặc áo the chùng. Theo sau, phó hội Quang, xã Túy,v.v. mặc áo thụng của làng, chắp tay đi lộn xộn. Cuối cùng là bọn người tò mò đi xem.

Đám rước tiến rất chậm chạp. Mãi tận quá trưa mới về tới nhà. Một tràng pháo dài bắt đầu nổ. Quang phụng sắc ra giữa sân, bày trên chiếc bàn đã kê sẵn quay về phía nam. Ông Bá mới lạy tạ hòm sắc năm lạy. Tiếng pháo lại nổ. Trung đứng chắp tay cạnh lư trầm khói lên nghi ngút, đưa mắt nhìn quanh.

Ông hãnh diện quá, chỉ thấy lỗ nhố, chứ không nhận rõ những ai.

Một lát lâu, khi hết tuần hương, ông rước hòm sắc để trên bàn thờ giữa nhà, mà ông bắt người giữ hương đến đủ trong năm hôm, thì một công việc quan trọng không kém đã đợi ông rồi. Ông phải ra đình tạ thần.

Con lợn luộc và mâm xôi vuông đã bày trên hai chiếc bàn độc, tám người khênh lên vai. Hai chiếc lọng xanh giương xòe ra, tiếng kiểng điểm đều đều. Trung vẫn áo thụng, từng bước một, đi theo lễ vật.

Trong đình, ông từ đã đèn hương sẵn sàng. Ông bá dâng đồ lễ, sai đổi chiếc chiếu trắng lấy chiếc chiếu hoa cạp đỏ mới sắm, rồi cung kính từ từ lễ bốn lễ.

Kính thần xong, ông cứ để nguyên áo thụng cứ thế đi đường về nhà. Ông cần hỏi han xem công việc xếp đặt đã đâu vào đấy chưa. Ông mệt lắm. Xong nào được nghỉ. Ông còn phải bận. Bận nhừ người.

Bây giờ ông phải đi đón quan. Bà bá thấy ông rối rít, khuyên ông điểm tâm bằng nắm xôi, nhưng ông gắt mù.

Tuy vậy bà chỉ cười và phàn nàn:

- Thầy nó chờ quan về mới ăn thì đói chết.

Rồi bà tươi tỉnh ngay, và nói:

- Mấy lại một đời mới có một lần được bận. Chán người mong bận như thầy nó không được.

Bà tủm tỉm cười, nghĩ đến chánh hội Liễu. Hẳn ông này đứt từng khúc ruột. Nhất là tiệc khao này, lại to gấp hai tiệc khao chánh hội ngày trước. Nào, thử xem ai đối với làng hậu hĩ hơn.

Liễu quả đứt từng khúc ruột. Hôm mới nghe tin Trung được phẩm hàm, ông tưởng nằm mơ. Rồi khi biết là chuyện thật, ông lại mong nó chỉ là chuyện mộng, nhưng tới khi kẻ thù ông rục rịch khao vọng, ông mới đau đớn làm sao. Một đêm vì bực mình, ông đã gây gây rét. Nhưng may quá, ông khỏi ngay, và từ đó, ông gắt gỏng luôn mồm.

Khi nằm bẹp trong buồng, ông thường rên bằng những tiếng kinh rợn, và lẩm bẩm:

- Ông lý bá! Cụ lý bá! Tôi chết mất!

Rồi vùng dậy, ông ngồi bó giò, ho sù sụ. Ông đã nghĩ ra cách trả thù. Kẻ kia cổ động tẩy chay bữa tiệc khao của ông, bây giờ ông cũng tẩy chay trả.

Ông bèn cho mời Bút lại nói bằng giọng run rẩy:

- Bác có giúp tôi, không tôi chết mất.

Bút thương hại đáp:

- Xin bác cứ bảo, chỗ anh em thân, tôi quản ngại gì đâu.

- Bèn lý Trung mời làng, nhưng mà, bác ạ, danh giá gì cái cửu phẩm bá hộ chứ!

- Phải, chữ nghĩa đâu mà được văn giai.

- Cho nên tôi quyết không thèm đi và muốn rủ cánh ta cùng mặc kệ nó.

- Nghĩa là bác tẩy chay lại nó chứ gì.

- Phải, chính vậy, không tẩy chay nổi lại, tôi uất lên mà chết mất.

Phó hội thở dài, lắc đầu:

- Khó lắm, xưa kia lý Trung bảo được làng là do nhiều người nợ hắn. Còn như bác, chẳng qua chỉ được lòng người vì cảm tình chứ làm gì có thế lực như hắn. Miếng ăn là miếng trọng, tôi sợ họ chả nghe.

Liễu nằm lả xuống, rên hừ hừ:

- Thế thì nhục tôi quá! Nhưng bác ạ, làng nợ tôi, bây giờ cũng nhiều rồi.

Bút ái ngại, im lặng. Một lát Liễu vùng dậy quả quyết nói:

- Mất bao nhiêu tôi cũng không ngại. Đành rằng tôi đi ăn mày phen này, chứ tôi không chịu. Bác giúp tôi một tay.

- Giúp thế nào bây giờ?

- Nhờ bác báo với cánh ta đi khắp làng nói hộ rằng hễ ai không đi ăn cỗ nhà lý Trung, đến kỳ thuế này, tôi biếu không suất sưu.

Bút trố mắt nhìn:

- Thật à?

- Sao lại không thật, đành tôi mất mấy trăm đồng bạc mà trả được thù. Ngày hôm ấy, ai ở nhà, tôi xin chiếu sổ thuế, biếu tiền ngay vào lúc chập tối.

- Sợ họ không tin chúng tôi.

- Để tôi cho nhà tôi đi với các bác. Gớm mới được cái cửu phẩm bá hộ thôi mà ăn khao to như người ta đi tri huyện. Không sợ làng nước chửi cho. Bác nên biết là cánh ta cũng nên nói cho nhiều người biết rằng cái cửu phẩm bá hộ là Nhà nước chỉ để cho những hạng dốt nát. Rồi để hôm hắn mời tôi lần nữa tôi sẽ viết giấy kiếu, và viết toàn bằng chữ nho.

Bút cười rũ rượi:

- Thế là bác chửi chữ hắn và chửi cả cái bá hộ của hắn.

Cuộc cổ động, hay nói cho đúng, cuộc thuê tiền tẩy chay, có kết quả mĩ mãn.

Hôm Trung mời làng, thì mổ một bò và hai lợn. Mỗi mâm có kèm năm hến thuốc phiện. Nhưng chỉ đắt có năm mâm. Trung cuống queo, thúc người đi mời, nhưng ai cũng từ chối, người bảo đi vắng, người thác đau bụng. Những người thân với Liễu thì phản đối ra mặt, họ nhắn:

- Nếu ông bá hộ đọc hiểu thư ông chánh hội thì chúng tôi xin đến ăn ngay!

------------

Còn tiếp.