Các Hung Thần Lên Cơn Khát - 26

Các Hung Thần Lên Cơn Khát

Tác giả: Anatole France

Dịch giả: Trần Mai Châu

Nhà xuất bản Văn học - 2015

XXVI

Mặt trời tháng Nóng* [Tháng thứ mười một theo lịch Cách mạng, khoảng tháng 7, tháng 8 dương lịch] đang ngả về Tây, đỏ như máu. Évariste ủ rũ, đăm chiêu đi thơ thẩn trong khu vườn Marbeuf nay đã trở thành sở hữu quốc gia và là nơi những kẻ vô công rồi nghề thường lui tới. Người ta ăn kem, uống nước chanh. Cũng có những con ngựa gỗ, nơi bắn cung phục vụ các thanh niên yêu nước. Dưới bóng cây, một chú bé vùng Savoie rách rưới, đầu đội mũ chụp đen đang cho một con ngân thử nhảy múa theo âm thanh chát chúa của một chiếc đàn quay. Một người đàn ông còn trẻ, mảnh khảnh, mặc bộ đồ xanh, mặt trát phấn, có một con chó lớn đi cùng, dừng lại để nghe thứ âm nhạc quê mùa đó. Évariste nhận ra Robespierre. Anh thấy ông xanh đi, gầy đi, mặt như đanh lại với những vết hằn đau khổ.

Anh nghĩ: “Làm việc cho hạnh phúc con người mới cơ cực làm sao! Lúc này người đang mơ tưởng những gì? Âm thanh chiếc đàn quay sơn dã có làm người khuây khỏa chút nào không? Người có nghĩ là mình đã ký một thỏa hiệp với thần chết và giờ đó cũng gần kề? Người có tính đến chuyện trở lại Ủy ban Cứu quốc với tư cách là người chiến thắng sau khi đã cùng với Couthon và Saint-Just chán nản rút lui vì bị đa số phản loạn trói tay? Đằng sau bộ mặt khó đoán được kia có những hy vọng và những lo lắng nào?”

Nhưng Maximilien đã mỉm cười với chú bé; bằng một giọng dịu dàng, thân ái, ông hỏi chú về vùng thung lũng, mái nhà tranh, về cha mẹ mà chú bé nghèo khổ đã rời bỏ; ông ném cho chú một đồng tiền nhỏ bằng bạc rồi lại tiếp tục đi. Được vài bước, ông quay lại gọi con chó ngửi thấy mùi chuột đang nhe nanh sủa vang còn con ngân thử thì xù lông ra chống trả.

- Brount! Brount!

Rồi ông đi sâu vào những con đường tối.

Kính nể ông, Gamelin không tiến lại gần người khách đi dạo cô độc; nhưng nhìn cái dáng mảnh mai nhòa vào đêm tối, anh thấy vang lên trong lòng những lời thành khẩn:

- Tôi đã nhìn thấy nỗi buồn của người, Maximilien, tôi đã hiểu tâm trạng của người. Mối ưu tư, sự mệt mỏi, cả đến cái vẻ lo sợ ẩn trong mắt người, tất cả ở người như nói lên: “Mong làm sao khủng bố chấm dứt, tình bác ái bắt đầu! Hỡi con dân nước Pháp, chúng ta hãy đoàn kết, đức hạnh, tốt đẹp. Chúng ta hãy thương yêu nhau”. Được rồi, tôi sẽ cố gắng thực hiện những ý nguyện của người, để người có thể chứng tỏ lòng nhân ái của người, chấm dứt những bất đồng trong nhân dân, dập tắt cảnh huynh đệ tương tàn, biến tên đao phủ thành người làm vườn chỉ còn cắt đầu cải bắp và rau diếp. Cùng với các bạn đồng sự trong tòa án, tôi sẽ mở đường cho sự khoan dung bằng cách tiêu diệt những kẻ âm mưu và phản bội. Chúng tôi sẽ cảnh giác và nghiêm khắc gấp đôi: không một kẻ phạm tội nào có thể thoát khỏi tay chúng tôi. Và khi đầu tên kẻ thù cuối cùng rơi dưới lưỡi dao, người có thể khoan dung mà không phạm tội ác và làm cho sự trong trắng, đức hạnh ngự trị trên toàn nước Pháp, ôi người cha của Tổ quốc!

Lãnh tụ Không-thể-mua-chuộc-được đã đi xa. Hai người đàn ông, mũ tròn, quần ngắn bằng vải lanh, một người cao, gầy, vẻ mặt dữ tợn, có đeo một con rồng trên mắt, trông giống Tallien*, gặp ông ở chỗ đường rẽ; họ nhìn xéo ông làm như không nhận ra ông. Khi đã đi khá xa, chắc ông không thể nghe thấy, họ thì thầm với nhau:

*[Jean-Lambert Tallien (1767-1820): đại biểu Hội đồng Quốc ước, thuộc phái Montagne, âm mưu hại Robespierre và các đồng chí của ông]

- Đấy, ông vua đấy, ông giáo hoàng, ông thần đấy! Ông ta là thượng đế mà, con mẹ điên Catherine Théot* đã báo trước như vậy.

*[Catherine Théot là một con mẹ điên ngụ ở đường Contrescarpe đoán Người Cứu rỗi sắp ra đời. Những kẻ xấu miệng nói Người Cứu rỗi đây là Robespierre]

- Tên độc tài, tên phản bội, tên bạo chúa! Vẫn còn có những tên Brutus.

- Hãy run đi, tên cẩu trệ! Mỏm Tarpéienne* rất gần đồi Capitole**.

*[Tarpéienne là tên một mỏm đất ở La Mã từ đó người ta xô những kẻ tội phạm xuống vực thẳm]

**[Tên một ngọn đồi ở La Mã, có đền thờ thần Jupiter]

Con chó Brount sán lại gần họ. Họ ngừng nói và rảo bước.

------------

Còn tiếp.