Nguyễn Hải Thanh: Bản chúc thư

Bản chúc thư

Tác giả: John Grisham

Người dịch: Phan Quang Định

Nhà xuất bản Phụ Nữ - 2/2011

Chương 3

Snead tới phía sau ông già Phelan, chỉ còn cách hai bước, và thoáng một giây đã nghĩ rằng mình có thể kịp níu ông lại. Cú sốc khi nhìn thấy ông già chẳng những đứng lên, đi tới mà thực tế là còn vụt chạy nhanh đến cánh cửa, đã đóng băng Snead. Từ nhiều năm nay cụ Phelan đâu còn di chuyển được nhanh đến vậy.

Snead chạy nhanh đến hàng lan can vừa đúng lúc để hét lên kinh hoàng, rồi tuyệt vọng nhìn theo cụ Phelan rơi xuống lặng lẽ, xoay vòng, đung đưa, càng lúc càng nhỏ dần cho đến khi đập xuống mặt đất. Snead bấu chặt vào hàng lan can, nhìn trừng trừng bằng đôi mắt lạc thần, rồi khóc nấc lên.

Josh Stafford ra đến sân thượng chỉ sau Snead một bước, và chứng kiến hầu hết quá trình rơi. Chuyện xảy ra quá nhanh, nhất là cú nhảy, còn quá trình rơi xuống lại dường như kéo dài cả giờ đồng hồ. Một người cân nặng một trăm năm mươi pounds sẽ rơi từ ba trăm bộ trên cao xuống đất trong vòng chưa đầy năm giây, nhưng Stafford về sau kể lại rằng cụ già như nổi bềnh bồng vô tận, giống một chiếc lông tơ cuộn xoay trong gió.

Tip Durban chạy đến hàng lan can ngay sau Stafford và chỉ thấy thân hình cụ Phelan đập xuống nền gạch giữa lối vào tiền sảnh và đường vòng cung phía trước. Vì lí do nào đó, Durban cầm giữ cái phong bì mà anh ta vô ý nhặt được trong khi chạy ùa theo để nắm giữ lại cụ Troy. Cái phong bì có vẻ nặng hơn nhiều khi anh ta đứng trong làn gió giá buốt, nhìn xuống một cảnh trong phim kinh dị và thấy những kẻ hiếu kì đầu tiên bu lại quanh nạn nhân.

Cảnh rơi xuống của Troy Phelan không đạt đến kịch tính cao độ như ông hằng mơ tưởng. Thay vì lạc bước sa xuống trần như một thiên thần gãy cánh, hay như một thiên nga trúng tên với chiếc áo dài lụa trắng phất phơ trong gió, rồi rớt xuống đất tan tành thịt xương trước mắt đám vợ con, người thân cứng người lại vì cảnh tượng hãi hùng, như ông đã tưởng tượng là họ sẽ rời tòa nhà vào đúng lúc đó, song tiếc thay, lúc đó ông rơi đập lên mặt đất chỉ có viên thư kí quèn chứng kiến, anh chàng nầy đang băng qua chỗ đậu xe, sau bữa ăn trưa tại quầy bar. Anh ta nghe một giọng nói, bèn ngước mắt nhìn lên tầng sân thượng và kinh hoàng nhìn thấy một thân người gần như trần truồng, nhợt nhạt rơi xuống và đu đưa với một mảnh vải trông giống tấm drap trải giường vắt vẻo trên cổ. Thân xác đó rơi ngã ngửa trên nền gạch với một tiếng uỵch trầm đục, rồi bất động.

Viên thư kí chạy đến ngay chỗ đó cùng lúc với một nhân viên bảo vệ đang ngồi trên chiếc ghế cao sát lối vào tiền sảnh của Tháp Phelan (Phelan Tower). Cả viên thư kí cũng như tay bảo vệ đều chưa hề một lần hân hạnh diện kiến chủ nhân Troy Phelan, cho nên lúc đầu cả hai người chẳng ai biết họ đang nhìn thi thể của ai. Thân người đó chân không, trần truồng, đang nẩy lên mấy cái co giật cuối cùng, máu túa ra, với một miếng vải choàng còn dính vào cổ và hai cánh tay. Và đã chết ngắc.

Phải chi chậm lại chừng ba mươi giây thì Troy đã đạt được ước nguyện. Bởi vì họ tụ tập ở lầu năm, Tira, Ramble và bác sĩ Theishen cùng đoàn luật sư tháp tùng là những người đầu tiên rời tòa nhà, và do đó, là những người đầu tiên ngẫu nhiên đụng đầu vụ tự tử. Tira hét lên, không phải vì đau lòng, vì yêu thương hay vì mất mát, nhưng vì cú sốc mãnh liệt khi thấy thân thể Troy trải bẹp ra trên nền gạch. Một tiếng hét chói lói, xé lòng mà Snead, Stafford và Durban, tuốt trên tầng mười bốn còn nghe rõ.

Ramble nghĩ cảnh tưởng này hơi lạnh. Là đứa bé mê TV và nghiện các trò chơi video game, nó thấy cảnh máu me đầm đìa có sức thu hút mạnh. Nó đi xa khỏi bà mẹ đang lu loa của nó và đến quì gối sát bên ông bố mới chết. Nhân viên bảo vệ đặt tay lên vai nó.

- Đó chính là Troy Phelan, - một trong những nhân viên luật sư nói khi nghiêng người trên tử thi.

- Phải vậy không? - Anh chàng bảo vệ hỏi tay thư kí.

- Ai biết đâu. - tay thư kí nói trỏng, giọng bàng quan.

Nhiều người nữa từ trong tòa nhà chạy đến.

Janie, Geena và Cody cùng bác sĩ Flowe và đám luật sư của họ tiếp theo. Nhưng không có tiếng la khóc nào. Họ dồn cục với nhau thành một đám riêng, cách xa hẳn nhóm của Tira, nhìn vào Troy khốn khổ, cũng như bao người khác.

Có tiếng xì xào khi một nhân viên bảo vệ khác đi đến và kiểm soát hiện trường. Anh ta kêu xe tải thương.

- Chuyện đó còn có ích gì? - tay thư kí hỏi. Người này do vì là người đầu tiên nhìn thấy cảnh tượng xảy ra nên có vai trò quan trọng hơn sau đó.

- Vậy anh muốn mang ông đi bằng xe của anh hả? - tay bảo vệ hỏi vặn lại.

Ramble nhìn máu chảy vào một kẽ nứt trên sàn, chảy lan trên dốc xuôi đến một cột cờ gần đó.

Bên trong, nơi phòng khách lớn, một thang máy đầy người vừa dừng lại, mở ra. Lillian và gia đình dòng thứ nhất cùng đoàn tùy tùng bước ra. Bởi vì TJ và Rex đã từng làm việc nơi tòa nhà này, nên họ đậu xe ở sân sau. Cả nhóm đã quay sang trái để đến lối ra, bỗng nghe ai đó phía trước tòa nhà gọi ra: “Cụ Phelan nhảy lầu tự vẫn kìa?”. Họ đổi hướng và chạy ùa qua cửa trước, đến khoảng nền gạch gần suối nước, họ gặp thi thể ông ở đó.

Cuối cùng họ không phải đợi khối u ác tính kết liễu đời ông.

Phải mất hơn một phút Joshua Stafford mới định thần lại từ cú sốc như sét đánh kia và bắt đầu suy nghĩ trở lại như một luật sư. Ông ta chờ cho đến khi gia đình thứ ba - cũng là gia đình cuối cùng - có mặt bên dưới nhà, rồi yêu cầu Snead và Durban đi vào trong nhà.

Máy camera vẫn còn chạy. Snead nhìn vào đó, đưa bàn tay phải lên và thề nói sự thật, rồi cố kềm nước mắt, trình bày những gì ông ta vừa mới chứng kiến. Stafford mở phong bì và cầm mấy tờ giấy màu vàng đưa lại gần chiếc camera đủ để thu rõ hình ảnh.

- Đúng là tôi đã thấy cụ ký vào đó. - Snead nói, - Chỉ mấy phút trước đây thôi.

- Phải chính chữ kí của cụ đó không? - Stafford hỏi.

- Vâng, đúng chữ kí của cụ.

- Phải cụ tuyên bố đây mới chính là chúc thư cuối cùng của cụ?

- Cụ gọi đó là chúc thư của cụ.

Stafford rút lại mấy tờ giấy trước khi Snead kịp đọc được chúng. Ông ta lặp lại cuộc khảo nghiệm với Durban rồi chính mình đứng trước camera và kể các biến cố. Xong, máy camera tắt và cả ba người đi xuống đất để bày tỏ lòng tôn kính với người đã khuất. Thang máy đầy chật những người làm việc cho cụ Phelan, ai nấy đều choáng váng nhưng cũng muốn nhìn mặt cụ lần cuối. Tòa nhà trống hết người. Snead đứng khóc tấm tức trong một góc nhà.

Những nhân viên bảo vệ đã đẩy lùi đám đông ra xa, để lại Troy một mình trong vũng máu. Tiếng còi hụ của xe tải thương đang đến gần. Có ai đó chụp hình để tưởng niệm hình ảnh về cái chết của Troy Phelan, rồi một tấm chăn màu đen phủ lên thân xác ông.

Đối với các gia đình, những cơn đau phiền muộn nhanh chóng vượt qua cú sốc do cái chết gây nên. Họ đứng đó, đầu cúi thấp, mắt trừng trừng nhìn vào tấm chăn một cách buồn bã, nghĩ về những vấn đề sắp đến. Hầu như không thể nhìn vào Troy mà lại không nghĩ về tiền bạc. Nỗi sầu đau vì một người thân bất hòa, ngay cả đó là người cha, không thể đứng yên trên con đường đi đến nửa tỉ đô-la.

Đối với những nhân viên, cú sốc đưa đến bối rối. Người ta bảo Troy sống tại đó, trên đầu họ, nhưng rất ít nhân viên nào được thấy mặt ông. Ông ấy kì khôi lắm, dở hơi, ương gàn, bệnh hoạn - tiếng đồn đủ thứ chuyện. Ông ấy không ưa ai hết. Nhiều vị phó tổng giám đốc của công ty cũng chỉ được gặp mặt ông mỗi năm một lần. Nếu công ty vẫn được điều hành tốt như vậy mà không có ông thì chắc là họ vẫn được bảo đảm có việc làm.

Đối với các bác sĩ tâm thần - Zadel, Flowe và Theishen - những giờ phút đó cực kỳ căng thẳng. Họ vừa mới tuyên bố một người có đầu óc tỉnh táo, sáng suốt thế mà chỉ mấy phút sau người đó nhảy từ sân thượng xuống đất để tìm cái chết. Thật khó ăn nói quá. Thế nhưng một người khùng điên có thể có những khoảng sáng suốt - đó là từ pháp lí mà họ lẩm nhẩm lặp lại để tự trấn an. Dẫu khùng điên nhưng trong một khoảng sáng suốt ngắn giữa cơn điên loạn triền miên, người đó vẫn đủ năng lực và thẩm quyền để làm một bản chúc thư có hiệu lực pháp lí. Họ sẽ kiên định với luận cứ này. Nhờ trời, mọi việc vẫn êm xuôi. Cụ Troy lúc đó thực sự tỉnh táo, minh mẫn.

Còn đối với các luật sư, cú sốc quá nhanh và không có gì phải buồn khổ. Họ đứng đó, vẻ mặt nghiêm nghị, bên cạnh các thân chủ của mình và quan sát cảnh tượng não lòng. Tiền thù lao cho họ sẽ phải là những khoản khổng lồ.

Một xe tải thương chạy vào khoảng nền gạch và dừng, lại gần xác Troy - Stafford đi qua hàng rào chắn và thì thầm điều gì đó vào tai mấy người bảo vệ.

Xác Troy nhanh chóng được đặt lên một chiếc cáng và mang đi ngay.

Hai mươi năm trước Troy Phelan đã dời tổng hành dinh công ty của mình về miền Bắc bang Virginia để tránh việc đánh thuế nặng của bang New York. Ông đã tốn hơn bốn mươi triệu đô la để mua đất và xây tháp Phelan song vẫn ít hơn nhiều so với số tiền phải đóng thuế nếu ở bang New York.

Ông đã gặp Joshua Stafford một luật sư đang lên ở thủ đô trong một vụ kiện tụng rắc rối mà sau đó ông thua còn Stafford thắng kiện. Troy ngưỡng mộ phong cách tài ba và tính kiên trì của Stafford nên ông thuê luôn anh ta làm luật sư riêng cho mình. Trong thập kỉ qua Stafford đã tăng gấp đôi tầm cỡ của công ty và trở nên giàu có với tiền bạc kiếm được từ những cuộc biện hộ cho tập đoàn Phelan trong các vụ tranh tụng ở pháp đình.

Trong những ngày cuối đời của Phelan, không ai thân cận với ông bằng Josh Stafford. Giờ đây Stafford cùng tay phụ tá Durban quay trở lại hội sảnh ở tầng mười bốn và khóa cửa lại. Snead được yêu cầu đi ra và chờ lệnh khi nào được gọi mới vào.

Với chiếc camera đang chạy, Stafford mở phong bì và lấy ra ba tờ giấy màu vàng. Tờ thứ nhất là bức thư của Troy gửi cho ông. Ông ta nói thêm vào camera:

- Bức thư này được đề ngày hôm nay, thứ Hai, ngày 9 tháng 12, năm 1996. Đây là thư viết tay của Troy Phelan gửi cho tôi. Tôi xin đọc đầy đủ như sau:

“Josh thân mến: Bây giờ tôi đã chết. Đây là những mệnh lệnh của tôi và tôi muốn anh thi hành chúng. Tôi muốn những ước nguyện của tôi phải được thực hiện đúng và đầy đủ.

Trước tiên, tôi muốn một cuộc nghiệm thi pháp y (autopsy) ngay sau khi tôi chết, vì những lí do sẽ trở thành quan trọng sau này.

Thứ nhì, không được làm tang lễ rình rang, dẹp bỏ tất cả mọi hình thức phụng vụ phiền toái. Tôi muốn được hỏa thiêu rồi đem tro tàn hài cốt tôi, từ trên không rải xuống trang trại của tôi ở Wyoming.

Thứ ba, tôi muốn rằng chúc thư của tôi được giữ kín cho đến ngày 15 tháng giêng năm 1997 mới công bố. Pháp luật không đòi hỏi anh phải công bố nó ngay. Vậy hãy giữ kín nó một tháng nữa.

Thân mến, Troy”.

Stafford chậm rãi đặt tờ giấy thứ nhất lên bàn và cẩn thận rút ra tờ thứ nhì. Ông ta nghiên cứu một lát, rồi nói vào camera.

- Đây là một trang văn bản kiện được coi là di chúc cuối cùng của Troy Phelan tôi sẽ đọc toàn bộ nguyên văn.

“Di chúc cuối cùng của Troy L. Phelan.

Tôi, Troy L. Phelan, với đầu óc minh mẫn, trí nhớ tốt, qua văn bản nầy công khai phế bỏ mọi chúc thư và điều khoản bổ sung trước đây do tôi thảo ra, và tôi muốn phân phối tài sản của tôi như sau:

Đối với các con tôi, Troy Phelan Junior, Rex Phelan, Libbigail Jeter, Mary Ross Jackman, Geena Strong và Ramble Phelan, tôi cho mỗi đứa một số tiền đủ để thanh toán mọi khoản nợ nần cho đến hôm nay. Mọi khoản nợ phát sinh sau ngày hôm nay sẽ không được bảo lãnh bởi món quà tặng ghi trong chúc thư này. Nếu bất kì đứa con nào mưu đồ tranh tụng về chúc thư này thì phần quà tặng cho đứa đó sẽ bị hủy bỏ.

Đối với các bà vợ cũ của tôi, Lillian, Janie và Tira, tôi không cho đồng nào. Họ đã được trợ cấp đúng mức khi li dị.

Phần còn lại của tài sản tôi, tôi cho con gái tôi là Rachel Lane, sinh ngày 2 tháng 11 năm 1954 ở bệnh viện Catholic thành phố New Orleans, bang Louisiana, bởi một người vợ tên là Evenlyn Cunningham, đã chết”.

Stafford chưa từng nghe nói về những nhân vật này. Ông phải lấy lại hơi thở trước khi đọc tiếp.

- “Tôi chỉ định vị luật sư tin cậy của tôi, Joshua Stafford, làm người chấp hành di chúc, và ủy thác cho ông ấy những quyền lực nhiệm ý rộng rãi để thực hiện và quản lí di chúc.

Văn kiện này được tôi chủ ý lập thành với hình thức một chúc thư viết tay. Chính tay tôi đã viết từng chữ của chúc thư này, và chính tôi kí tên vào đó.

Ngày 9 tháng 12, năm 1996, lúc 3 giờ chiều. Ký tên Troy L. Phelan.”

Stafford đặt chứng từ đó lên bàn và nháy mắt vào camera. Ông ta cần đi bộ một tua quanh tòa nhà, cần một chút khí trời thoáng đãng, nhưng ông phải hoàn tất. Ông rút ra tờ thứ ba và nói:

- Đây là bức thư ngắn, cũng gởi cho tôi. Tôi xin đọc:

“Này Josh: Rachel Lane là một nhà truyền giáo của giáo đoàn World Tribes đang ở biên giới Brazil - Bolivia. Cô ấy đang cùng sống và truyền đạo cho một bộ lạc da đỏ hoang dã trong vùng đất Pantanal. Thị trấn gần nhất vùng đó là Corumba. Tôi đã không thể tìm được cô con gái yêu quí đó của mình vì hai mươi năm qua cha con bị đứt liên lạc.

Ký tên.

Troy L. Phelan.”

Durban tắt máy camera và đi vòng quanh chiếc bàn hai lần trong lúc Stafford đọc đi đọc lại văn kiện.

- Anh có biết ông ấy có cô con gái ngoại hôn không?

Stafford nhìn lơ đãng lên tường.

- Không. Tôi đã thảo mười một chúc thư cho Troy, và ông chưa hề nhắc đến tên cô ấy.

- Tôi nghĩ chúng ta cũng chẳng nên ngạc nhiên.

Stafford đã nhiều lần tuyên bố rằng ông ta trở nên mất khả năng ngạc nhiên đối với Troy Phelan. Trong công việc cũng như trong đời sống riêng, ông ta là một con người có tính khí thất thường, luôn chao đảo, “tám nóng mười hai lạnh!”. Song cũng nhờ chiều theo ý ngông của vị thân chủ tỉ phú đó mà Stafford đã kiếm được hàng triệu đô la từ mỗi vụ.

Nhưng trong trường hợp này, ông ta thực sự sững sờ. Ông ta vừa mới chứng kiến một cuộc tự tử với khá nhiều kịch tính trong đó có cảnh một người từ nhiều năm rồi vẫn ngồi dính trên xe lăn bỗng nhiên bật dậy như lò xo, chạy vụt đến lan can sân thượng và lao ra khoảng không… Giờ đây ông ta đang nắm một bản chúc thư có hiệu lực mà chỉ trong mấy dòng vội vã, chuyển một trong những tài sản lớn nhất thế giới cho một người nữ thừa kế chưa ai biết mặt mũi, cũng không ai biết chính xác hiện nay đang ở đâu, không một lời chỉ dẫn cụ thể nào về chuyện quản lí tài sản đó. Những khoản thuế đánh vào quyền thừa kế sẽ lớn kinh khủng.

- Ta cần uống chút gì đó, Tip. - Stafford nói.

- Còn hơi sớm. - Durban trả lời.

Họ đi qua văn phòng của Phelan ở sát bên và thấy mọi thứ đều không khóa. Cô thư ký và mọi người khác làm việc ở tầng mười bốn vẫn còn đang đứng dưới đất.

Họ khóa của phòng lại và vội vã lục tìm các hộc bàn và mấy tủ hồ sơ. Troy đã dự trù và chờ đợi họ làm điều đó. Ông chẳng bao giờ để những khoảng không gian riêng của mình không khóa. Ông biết rằng Josh sẽ đi ngay vào những nơi đó. Trong hộc giữa bàn làm việc của ông, họ tìm thấy bản hợp đồng với lò thiêu xác ở Alexandria, ghi ngày trước đó năm tuần. Dưới đó là một hồ sơ về Phái bộ truyền giáo World Tribes.

Họ thu gom tất cả những gì họ có thể mang đi, rồi gặp Snead và bảo ông ta khóa văn phòng lại.

- Chúc thư cuối cùng nói gì? - ông ta hỏi. Mặt ông ta nhợt nhạt, đôi mắt sưng húp. Ông Phelan không thể chết đi mà chẳng để lại cho ông chút gì để sống những ngày cuối đời. Ông đã là một đầy tớ trung thành trong ba mươi năm tận tụy phục vụ cho ông ấy.

- Không nói được. - Stafford vắn tắt. - Tôi sẽ quay lại ngày mai để kiểm kê mọi thứ. Đừng cho ai vào phòng hết.

- Dĩ nhiên là không, - Snead thì thầm, rồi lại thổn thức khóc.

Stafford và Durban tốn nửa tiếng với viên chức cảnh sát để làm những thủ tục theo thông lệ. Họ chỉ cho anh ta chỗ Troy vượt qua hàng lan can, nói tên những nhân chứng, nói qua về bức thư và bản di chúc cuối cùng. Một cuộc tự tử, đơn giản là thế. Họ hứa sẽ giao bản photocopy báo cáo nghiệm thi và tay cảnh sát kết thúc biên bản trước khi rời toàn nhà.

Họ gặp tử thi ở phòng bác sĩ pháp y và bàn bạc, thu xếp việc nghiệm thi.

- Tại sao phải nghiệm thi? - Durban hỏi nhỏ Stafford trong khi chờ họ làm thủ tục giấy tờ.

- Để chứng minh không có thuốc kích thích, không có rượu. Không có gì làm ông mất trí phán đoán. Ông ta đã nghĩ trước mọi chuyện.

Khoảng sáu giờ chiều hai người vào quầy bar của khách sạn Willardm, gần Bạch Cung, cách văn phòng của họ hai dãy phố. Và chỉ sau một hơi rượu mạnh, Stafford mới mỉm nụ cười đầu tiên.

- Ông ấy đã dự trù đủ mọi chuyện, đúng thế không?

- Ông ta ác quá, - Durban nói, chìm trong trầm tư sâu lắng. Cú sốc rồi sẽ phai mờ dần, nhưng thực tại vẫn định hình mãi.

- Anh muốn nói, ông ấy đã…

- Không. Ông ấy vẫn còn hiện diện nơi đây. Vẫn là Troy thu xếp mọi chuyện.

- Anh có tưởng tượng được bọn ngốc kia sẽ tiêu vung vít bao nhiêu tiền trong tháng tới?

- Có vẻ là một tội ác nếu không nói cho bọn họ biết.

- Chúng ta không thể làm gì được. Phải tuân lệnh ông thôi.

Đối vối những luật sư mà thân chủ của họ ít khi nói chuyện với nhau thì cuộc họp này là một cơ hội hợp tác hiếm hoi. Vai trò chính trong phòng thuộc về Hark Gettys, một thầy cãi hiếu sự đại diện cho Rex Phelan trong nhiều năm nay. Hark đã cố yêu cầu cuộc họp, không lâu sau khi quay trở về văn phòng anh ta ở Đại lộ Massachusetts. Anh ta đã thì thầm một ý tưởng vào tai các luật sư của TJ và Libbigail lúc họ nhìn chính xác ông già được đưa vào xe tải thương.

Một ý tưởng quá đỗi hay ho khiến mấy vị luật sư kia không hề phản biện. Bọn họ kéo đến, cùng với Flowe, Zadel và Theishen văn phòng của Getty sau năm giờ chiều. Một phóng viên pháp đình và hai video camera đang đợi sẵn ở đó.

Vì những lí do hiển nhiên, cuộc tự tử đã khiến họ xao xuyến. Mỗi bác sĩ tâm thần được tách riêng ra và đều bị căn vặn rất lâu về giám định của họ về ông Phelan ngay trước khi ông ta nhảy lầu.

Không hề có tia nghi ngờ nào ở cả ba bác sĩ, rằng ông Phelan biết chính xác những gì ông đang làm, rằng lúc ấy trí óc ông hoàn toàn minh mẫn và ông có đủ năng lực làm chúc thư. Người ta không cần phải điên khùng mới tự tử, cả ba cẩn thận nhấn mạnh điều ấy.

Khi các luật sư, tất cả gồm mười ba vị, đã rút tỉa được mọi ý kiến khả hữu, Gettys tuyên bố bế mạc cuộc họp. Lúc ấy là khoảng tám giờ tối.
-------------
Còn tiếp...

Thứ Năm, 8 tháng 5, 2014

Bản chúc thư - Ch 3

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét