Gió Qua Rặng Liễu
Tác giả: Kenneth Grahame
Dịch giả: Nguyên Tâm
Nhà Xuất Bản Hội Nhà Văn - 2006
Chương 2 - Con Đường Rộng Mở
- Chuột Nước ơi, - bỗng Chuột Chũi nói vào
một sớm hè rực rỡ, - mong cậu vui lòng cho tớ được xin một ân huệ.
Chuột Nước đang ngồi trên bờ sông mà hát một
bài ca bình dị. Vừa sáng tác ra bài hát đó nên Chuột Nước còn để hết tâm trí
vào đó, và nó chẳng màng quan tâm đến riêng Chuột Chũi hoặc bất kỳ ai khác. Từ
sáng sớm nó đã xuống sông bơi lội cùng lũ bạn vịt của mình. Và khi lũ vịt bỗng
nhiên cắm đầu xuống nước chổng đuôi lên trời, loài vịt vẫn có thói quen ấy, thì
nó lặn xuống mà cù vào cổ chúng, ngay phía dưới cằm, nếu như mà vịt có cằm, cho
tới khi chúng buộc phải vội vã ngoi lên mặt nước, vừa lắp bắp vừa giận dữ giũ
lông vào nó, bởi vì khi đầu ở dưới nước thì không thể nào nói được tất cả những
gì mình cảm nghĩ. Cuối cùng, chúng van xin nó hãy đi nơi khác mà lo liệu công
việc của mình và để cho chúng tự lo liệu công việc của chúng. Vì vậy Chuột Nước
bỏ đi và ngồi sưởi nắng trên bờ sông, rồi sáng tác ra một bài ca về lũ vịt mà
nó đặt tên là:
Bài Ca Ngắn Về
Lũ Vịt
Suốt dọc vùng nước nông,
Qua đám cói cao vút,
Lũ vịt bì bõm bơi,
Đuôi chổng hết lên trời!
Nào đuôi vịt đực, nào đuôi vịt cái,
Những bàn chân vàng run rẩy,
Chẳng thấy những chiếc mỏ vàng
Bận rộn dưới nước sông.
Nơi cỏ tóc tiên xanh biếc vấy bùn
Bọn cá trắm tung tăng bơi lội -
Ta đặt tủ thức ăn ở đây,
Vừa mát vừa đầy lại vừa tối.
Ai muốn gì thì muốn,
Chúng ta chỉ muốn được
Đầu chúi xuống nước, đuôi chổng lên trời,
Tha hồ vầy nước lội bơi!
Tít trên bầu trời xanh
Đàn én vừa lao nhanh vừa gọi,
Chúng ta ở dưới này bì bõm bơi,
Đuôi chổng hết lên trời!
- Tớ biết là tớ không có ý kiến bình phẩm
nhiều lắm về ca khúc ngắn ấy, - Chuột Chũi cẩn trọng phát biểu. Bản thân nó đâu
phải là nhà thơ cũng chẳng cần giấu điều đó, mà bản tính nó vốn bộc trực.
- Mà lũ vịt cũng thế thôi, - Chuột Nước vui
vẻ trả lời. - Chúng nó bảo, “tại sao người ta không được phép làm cái họ thích,
vào lúc họ thích và theo cách họ thích, chứ đâu lại như những kẻ khác ngồi trên
bờ sông lúc nào cũng quan sát họ, bình phẩm họ và thơ thẩn về họ? Điều đó thậm
vô lý!”. Lũ vịt nói thế đấy.
- Đúng là như thế, đúng là như thế, - Chuột
Chũi nói, rất chân thành.
- Không, không đúng! - Chuột Nước nói, vẻ
công phẫn.
- Vậy thì điều đó không đúng, không đúng, -
Chuột Chũi dịu dàng đáp. - Nhưng điều mình muốn hỏi cậu là, cậu không định dẫn
tớ ghé thăm anh bạn Cóc ư? Tớ nghe nói nhiều về cậu ấy lắm, và quả tình tớ muốn
làm quen với cậu ấy.
- Ồ, nhất định rồi, - Chuột Nước hiền hậu vừa
nói vừa đứng bật dậy, gác chuyện thơ phú lại, không nghĩ đến nữa trong ngày hôm
ấy. - Lấy thuyền ra đi, chúng mình sẽ chèo đến đó ngay lập tức. Đến thăm thằng
Cóc thì lúc nào cũng được. Đến sớm hay đến muộn thì nó vẫn là cái thằng như thế.
Lúc nào cũng hiền, lúc nào cũng vui mừng được gặp cậu, và lúc nào cũng buồn khi
cậu ra về!
- Anh chàng ấy hẳn phải là một con vật rất
tế nhị, - Chuột Chũi nhận xét khi nó bước lên thuyền và nắm lấy mái chèo, trong
khi đó Chuột Nước thoải mái ngồi vào một chiếc ghế bành phía đuôi thuyền.
- Nó quả là đứa tốt nhất trong các con vật,
- Chuột Nước đáp. - Rất bình dị, rất hiền hậu và rất nhiều tình cảm. Có lẽ nó
không thông minh lắm - mà chúng ta đâu phải tất cả đều là thiên tài; và có thể
là nó vừa hay khoác lác lại vừa tự cao tự đại. Nhưng mà nó có những phẩm chất
tuyệt vời, thật đấy.
Vòng qua một chỗ sông rẽ, chúng nhìn thấy một
tòa nhà cổ kính, bề thế và đẹp đẽ làm bằng gạch màu phớt đỏ, với những bãi cỏ
được chăm sóc cẩn thận trải dài xuống tận mép nước.
- Kia là Lâu đài Cóc, - Chuột Nước nói, - còn
cái nhánh sông mé tay trái, nơi có bảng thông cáo “Tư gia. Cấm đậu thuyền”, dẫn
tới nhà để thuyền của nó. Chúng mình sẽ để thuyền tại đó. Các chuồng gia súc
thì ở đằng kia, bên mé tay phải. Kia là phòng tiệc, cái chỗ cậu đang nhìn ấy,
đã cũ rồi. Thằng Cóc khá là giàu, cậu biết đấy, và tòa nhà này thật sự là một
trong những tòa nhà đẹp nhất ở vùng này, tuy rằng bọn tớ không bao giờ thừa nhận
như thế với thằng Cóc cả.
Thuyền của bọn chúng lướt ngược khúc sông
nhánh, và Chuột Chũi thu mái chèo đặt vào bên trong khi chúng băng qua bóng râm
của một cái nhà để thuyền. Tại đây chúng nhìn thấy nhiều chiếc thuyền đẹp được
treo lên các xà ngang hoặc được kéo lên một khoảng đất trống, tuyệt nhiên không
có chiếc thuyền nào ở dưới nước; và nơi đây có vẻ bị bỏ hoang, không dùng đến nữa.
Chuột Nước nhìn quanh.
- Tớ hiểu, - nó nói. - Trò bơi thuyền đã hết
thời rồi. Nó đã chán và đã xong việc với chuyện đó rồi. Tớ không biết bây giờ
nó có cái thú nhất thời nào? Nào, chúng mình tiếp tục đi tìm nó. Rồi chúng mình
sẽ được nó cho hay ngay thôi mà.
Chúng lên bờ và dạo bước qua những bãi cỏ
có trồng hoa trang trí rực rỡ để tìm thằng Cóc, và chẳng mấy chốc bắt gặp cu cậu
đang ngồi yên trên một chiếc ghế gấp đan bằng liễu gai, mặt đầy vẻ băn khoăn lo
lắng, và có một tấm bản đồ lớn trải rộng trên đầu gối.
- Hoan hô! - Cóc vừa kêu to vừa đứng dậy
khi nhìn thấy bọn chúng, - các cậu đến thật tuyệt vời!
Nó niềm nở bắt tay cả hai đứa, chẳng cần đợi
được giới thiệu với Chuột Chũi.
- Các cậu tốt bụng quá, - nó vừa nói tiếp vừa
nhảy múa xung quanh hai đứa. - Tớ vừa định phái một chiếc thuyền xuôi dòng sông
tìm cậu, Chuột Nước ạ, với nghiêm lệnh phải tìm được cậu đưa lên đây ngay lập tức,
dù cậu đang làm gì cũng mặc. Tớ cần cậu lắm đấy - cả hai cậu. Bây giờ các cậu
ăn gì nhỉ? Hãy vào trong nhà và dùng một chút gì đã! Các cậu không biết tớ thật
là may mắn vì các cậu đã xuất hiện đúng lúc này đâu!
- Để bọn tớ yên một lát, Cóc à! - Chuột Nước
vừa nói vừa ngồi vật xuống một cái ghế có tay dựa trong lúc Chuột Chũi ngồi vào
một chiếc ghế khác bên cạnh và bình luận đôi câu lịch sự về “dinh thự thú vị” của
thằng Cóc.
- Tòa nhà đẹp nhất khắp dọc dòng sông đấy,
- Cóc kêu lên, giọng náo nhiệt. - Hoặc là đẹp nhất ở bất kỳ nơi nào, về nhà cửa
mà nói, - nó không thể không nói tiếp.
Nghe đến đây, Chuột Nước huých Chuột Chũi một
cái. Không may là thằng Cóc nhìn thấy nó làm thế, mặt bỗng đỏ gay. Có một khoảnh
khắc buồn phiền khổ não. Rồi Cóc phá ra cười.
- Được rồi, Chuột Nước à, - nó nói. - Đó chẳng
qua là cách nói của tớ, cậu biết đấy. Mà tòa nhà này đâu đến nỗi. Cậu biết là bản
thân cậu cũng thích đấy chứ. Bây giờ hãy nghe đây. Chúng mình phải biết lẽ phải.
Các cậu đúng là những đứa tớ cần. Các cậu phải giúp tớ. Điều đó là quan trọng
hơn cả!
- Chắc là về chuyện chèo thuyền của cậu, -
Chuột Nước nói, vẻ ngớ ngẩn. - Cậu đang tiến bộ kha khá đấy, tuy rằng vẫn còn
làm bắn nước hơi nhiều. Cứ thật kiên nhẫn vào và được huấn luyện đôi chút là cậu
có thể...
- Ôi dào! Chèo thuyền! - thằng Cóc ngắt lời,
đầy vẻ chán ghét. - Cái trò giải trí trẻ con lố bịch. Tớ đã bỏ từ lâu rồi. Chỉ
tổ phí thì giờ, thật sự là như thế. Tớ quá ư tiếc cho các cậu, những kẻ lẽ ra
phải hiểu biết hơn, lại dành hết cả sức lực một cách không đâu như thế. Không,
tớ đã phát hiện được cái đích thực, một công việc chính cống cho cả cuộc đời. Tớ
trù định sẽ dành cả phần còn lại của đời mình cho công việc đó, và chỉ có thể lấy
làm tiếc về những năm tháng uổng phí trước kia, những năm thấy phung phí vào những
việc tầm thường. Hãy đi với tớ, Chuột Nước thân mến, và cả anh bạn đáng yêu của
cậu nữa, nếu cậu ấy thật giỏi giang, đến sân chuồng của tớ, và các cậu sẽ thấy
cái mà các cậu muốn thấy!
Thế là nó dẫn đường tới sân chuồng gia súc,
theo sau là Chuột Nước với một vẻ mặt rất nghi ngờ; và tại đó chúng nhìn thấy một
chiếc caravan [xe có mui, do ngựa kéo, dùng làm nhà ở lưu
động - ND] của người Gipsy [tộc người có nguồn gốc ở Ấn Độ, chuyên sống
nay đây mai đó trong những ngôi nhà lưu động
- ND] được kéo ra từ nhà để xe. Cỗ xe sáng bóng và mới toanh, sơn màu
vàng nhạt xen với màu lá cây nổi bật, các bánh của nó màu đỏ.
- Các cậu thấy nó rồi đấy! - Cóc vừa hét
lên vừa dạng hai chân và phồng mình lên. - Có cuộc sống đích thực dành cho các
cậu trong cỗ xe nhỏ bé đó. Con đường rộng mở, đường cái đầy bụi bặm, bãi hoang,
công viên, những hàng rào cây, những vùng đồi nhấp nhô! Các khu trại, làng mạc,
thị trấn và thành phố! Hôm nay ở đây, lên xe và vù đến một nơi nào khác vào
ngày mai! Du hành, đổi thay, lý thú và nhộn nhịp! Cả thế giới phía trước các cậu
và một chân trời luôn luôn biến đổi! Mà xin nhớ rằng cỗ xe này là cỗ xe đẹp nhất
trong số xe cùng loại từng được làm ra, không có bất kỳ ngoại lệ nào. Các cậu
hãy vào trong xe và ngắm các đồ trần thiết. Tớ đích thân thiết kế đấy!
Chuột Chũi vô cùng thích thú và hồi hộp. Nó
hăm hở theo thằng Cóc lên các bậc và vào bên trong cỗ xe caravan. Chuột Nước chỉ khịt khịt mũi và thọc sâu hai tay vào túi quần,
cứ đứng yên tại chỗ. Cỗ xe quả là chắc chắn và đủ tiện nhi. Những chiếc giường
ngủ nhỏ nhắn - một cái bàn nhỏ được gập lên sát thành xe - một cái bếp lò, những
cái tủ có khóa và giá sách, một chiếc lồng chim có một chú chim trong đó; và nồi
nêu xoong chảo đủ mọi cỡ và chủng loại.
- Đầy đủ mọi thứ! - thằng Cóc vừa nói bằng
một giọng đắc thắng vừa mở một cái tủ ra. - Các cậu thấy đấy - nào bánh bích
quy, nào tôm hùm và cá xác-đin đóng hũ - tất tần tật mọi thứ mà các cậu có thể
cần đến. Các cậu sẽ tìm thấy được chỗ này có nước xô-đa, chỗ kia có thuốc lá,
giấy viết thư, thịt lợn xông khói, mứt, những cỗ bài, - nó nói tiếp khi hai đứa
bước xuống các bậc xe, - các cậu sẽ thấy rằng không một thứ gì bị bỏ quên khi
chúng mình khởi hành vào chiều hôm nay.
- Xin lỗi, tớ nghe không rõ, - Chuột Nước vừa
chậm rãi nói vừa nhai một cọng rơm, - nhưng tớ đã tình cờ nghe cậu nói cái gì về
“chúng mình” và “khởi hành” và “chiều nay”, có phải không nhỉ?
- Thôi nào, bạn Chuột Nước rộng lượng thân
mến, - thằng Cóc nói, giọng cầu khẩn, - xin cậu đừng nói bằng cái cách đay nghiến
và khinh khỉnh ấy nữa, bởi vì cậu cũng biết là cậu phải đến. Thiếu cậu thì có lẽ
tớ không xoay sở nổi - mà đó là điều duy nhất mà tớ không thể chịu được. Chắc
chắn cậu không có ý định suốt đời bám lấy dòng sông tẻ ngắt và hôi mốc của
mình, và cứ ở trong hang trên bờ đê với một con thuyền. Tớ muốn cho cậu nhìn thấy
thế giới! Tớ sẽ khiến cậu trở thành một động vật, anh bạn thân mến ạ!
- Tớ chẳng cần, - Chuột Nước khăng khăng
nói. - Tớ sẽ không đến, và điều đó là dứt khoát. Và tớ sẽ bám lấy dòng sông
thân yêu của tớ, và sống trong hang với một con thuyền, như từ trước tới giờ.
Hơn nữa, Chuột Chũi sẽ gắn bó với tớ và sẽ hành động như tớ, phải không Chuột
Chũi?
- Cố nhiên là thế, - Chuột Chũi nói, vẻ
trung kiên. - Tớ sẽ luôn gắn bó với cậu, Chuột Nước ạ, và điều cậu nói sẽ xảy
ra - nhất định là thế. Dù sao thì dường như từ trước đến giờ vẫn thế - ồ, khá
là vui vẻ, cậu biết đấy! - nó nói tiếp, vẻ đăm chiêu. Tội nghiệp Chuột Chũi! Đối
với nó, cuộc sống phiêu lãng là một điều quá mới mẻ và ly kỳ; mà cái tình huống
mới này lại quá cám dỗ. Mà nó đã phải lòng cỗ xe màu vàng nhạt cùng những đồ nội
thất nhỏ nhắn trong đó từ cái nhìn ban đầu rồi.
Chuột Nước hiểu điều gì đang diễn ra trong
tâm trí Chuột Chũi, và đâm ra nao núng.
Rất không muốn làm kẻ khác bị thất vọng và
vốn lại khoái Chuột Chũi, nên nó sẽ làm hầu như bất kỳ điều gì để bạn mình vui
lòng. Cóc theo dõi hai thằng rất sát.
- Xin mời vào trong nhà dùng bữa trưa chút
đã, - nó nói có vẻ ngoại giao, - rồi chúng mình sẽ bàn chuyện đó. Chúng mình
không cần phải vội vàng quyết định bất kỳ việc gì. Cố nhiên, tớ thực sự không cần.
Tớ chỉ muốn cho các cậu được vui sướng thôi. Hãy sống vì kẻ khác! Đó là phương
châm của đời tớ.
Trong bữa ăn trưa - cố nhiên là rất tuyệt vời,
bởi vì mọi sự kiện tại Lâu đài Cóc bao giờ cũng thế - thằng Cóc mặc nhiên thả sức
vui đùa. Chẳng đếm xỉa gì đến Chuột Nước, nó tiếp tục lải nhải liên hồi với Chuột
Chũi thiếu kinh nghiệm như rót mật vào tai [trong nguyên tác: như gảy đàn hạc (on a harp)].
Đương nhiên, vốn là một con vật bẻm mép và bị trí tưởng tượng làm cho mất tự chủ,
nó tô vẽ những triển vọng của chuyến đi cùng những niềm vui của cuộc đời phóng
khoáng bằng những màu sắc rực rỡ đến nỗi Chuột Chũi bị kích động quá, không thể
ngồi yên trên ghế. Không hiểu vì sao, chẳng mấy chốc dường như đối với cả ba
con vật, chuyến đi ấy là một vấn đề dĩ nhiên đã được giải quyết và Chuột Nước,
tuy trong đầu vẫn còn hoài nghi, cũng mặc cho lòng tốt của mình lấn át những lý
do phản đối riêng tư. Nó không thể nào chịu nổi việc gây thất vọng cho hai người
bạn của mình, họ đã đắm chìm vào những kế hoạch và dự liệu, và đang vạch ra phần
việc riêng rẽ của từng ngày cho cả mấy tuần phía trước.
Khi bọn chúng đã hoàn toàn sẵn sàng, Cóc ta
lúc này đang hoan hỉ, bèn dẫn các bạn mình tới bãi cỏ tập ngựa và giao cho việc
bắt con ngựa già lông xám. Con ngựa này chưa được hỏi ý kiến và nó thấy vô cùng
khó chịu vì bị thằng Cóc sai làm cái việc tẻ ngắt nhất trong chuyến đi vô vị
này. Nó thực bụng thích cái bãi cỏ này hơn và đã có một thỏa thuận về việc kéo
xe. Trong khi đó, thằng Cóc lèn chặt các cái tủ hơn nữa bằng các nhu yếu phẩm
và treo những làn thức ăn cho ngựa, những túi lưới đựng hành, những bó cỏ và rổ
rá dưới gầm xe. Cuối cùng cũng bắt được ngựa và thắng yên cương, rồi bọn chúng
khởi hành, cả bọn lập tức chuyện trò, mỗi đứa hoặc lê bước bên cạnh cỗ xe hoặc
ngồi trên càng xe, tùy theo sở thích. Buổi chiều hôm đó thật là hạnh phúc. Mùi
bụi chúng đá tung lên thật đậm đà và dễ chịu; từ các vườn cây ăn quả hai bên đường,
chim chóc líu lo và cất tiếng hót vui vẻ gọi chúng; những du khách hiền lành đi
ngang qua đều nói với chúng một câu “Xin chào”, hoặc dừng bước để ca tụng cỗ xe
đẹp đẽ của chúng; còn những chú thỏ ngồi trước cửa nhà trong các hàng rào cây
thì giơ hai bàn chân trước lên mà nói: “Ối chà! Ối chà! Ối chà!”
Vào lúc trời tối hẳn, khi đã mệt mỏi và vui
sướng và đã xa nhà hàng dặm đường, chúng dừng xe trên một bãi đất hẻo lánh cách
xa những nơi có dân cư, thả ngựa ra cho gặm cỏ, và ngồi ăn một bữa tối giản dị
trên bãi cỏ bên cỗ xe. Thằng Cóc huênh hoang về tất cả những gì nó sắp sửa làm
trong những ngày tới, trong khi đó xung quanh chúng, các vì sao trở nên đầy đặn
hơn và lớn mãi lên, và một vầng trăng vàng không biết từ đâu bỗng lặng lẽ xuất
hiện. Cuối cùng, chúng quay vào với những chiếc giường nhỏ nhắn trong xe, và thằng
Cóc vừa đã đá hai chân vừa nói bằng một giọng buồn ngủ:
- Ồ, chúc các bạn ngủ ngon! Đây là cuộc sống
xứng đáng của kẻ hào hoa! Cứ nói về dòng sông xưa của các cậu đi!
- Tớ không nói về dòng sông của tớ, - Chuột
Nước nhẫn nại nói. - Cậu biết là tớ không nói, Cóc à. Song tớ nghĩ về nó, - nó
nói thêm, giọng thống thiết và nhẹ nhàng hơn: - Tớ lúc nào cũng nghĩ về nó!
Chuột Chũi ngoi ra khỏi chăn, lần tìm bàn
tay Chuột Nước trong đêm tối và siết chặt.
- Tớ sẽ làm bất kỳ điều gì cậu muốn, Chuột
Nước ạ, - nó thì thầm. - Chúng mình sẽ bỏ trốn vào sáng mai, thật sớm, rất sớm -
và trở về cái hang cũ thân yêu của chúng mình trên dòng sông nhé?
- Không, không, chúng mình sẽ thực hiện
chuyến đi này đến cùng, - Chuột Nước thì thầm trả lời. - Cảm ơn cậu vô cùng,
song tớ phải gắn bó với thằng Cóc cho tới khi chuyến đi này kết thúc. Nó mà bị
bỏ lại một mình sẽ không an toàn. Không lâu nữa đâu. Những cái thú nhất thời của
nó chẳng bao giờ được lâu. Chúc ngủ ngon!
Thậm chí sự kết thúc còn đến sớm hơn điều
mà Chuột Nước đã ngờ ngợ thấy.
Biết bao phấn khích và ở ngoài trời lâu, thằng
Cóc ngủ rất say; và sáng hôm sau dù có lay mấy cũng không thể khua nó ra khỏi
giường. Thế là Chuột Chũi và Chuột Nước tự xoay xở, lặng lẽ và quyết liệt. Và,
trong khi Chuột Nước lo cho ngựa ăn, nhóm bếp, rửa số bát đĩa, cốc chén để lại
từ đêm trước và chuẩn bị bữa sáng thì Chuột Chũi lê bước ra tới ngôi làng gần
nhất, cách đó một quãng xa để mua sữa, trứng và nhiều thứ nhu yếu phẩm mà cố
nhiên là thằng Cóc đã quên không chuẩn bị. Khi toàn bộ công việc cực nhọc ấy vừa
xong xuôi và hai con vật này đang nghỉ ngơi, hoàn toàn kiệt sức, thì thằng Cóc
xuất hiện tại hiện trường, tươi tắn và vui vẻ, đang bình phẩm rằng cuộc đời mà
lúc này cả bọn chúng đang sống mới thoải mái và sung sướng biết bao sau những
lo phiền và mệt mỏi vì công việc nội trợ ở nhà.
Hôm đó chúng rong chơi vui vẻ trên các đồi
cỏ rậm và dọc theo những đường nhỏ hẻo lánh, rồi cắm trại, cũng như lần trước,
trên một bãi đất, chỉ có điều lần này hai vị khách lưu ý để thằng Cóc cũng phải
đóng góp một phần lao động kha khá của mình. Hậu quả là, sáng hôm sau lúc đến
giờ khởi hành, thằng Cóc chẳng thấy vui sướng chút nào với sự bình dị của cuộc
sống nguyên thủy, và quả thực đã cố tìm cách về lại vị trí của mình trên giường
và lại bị lôi ra bằng vũ lực. Vẫn như trước, hành trình của chúng băng qua miền
quê trên những con đường hẹp và mãi đến chiều bọn chúng mới ra đến đường cái,
con đường cái đầu tiên của chúng, và tai họa nhanh chóng và không lường đã ập đến
- tai họa này chẳng những thật sự nghiêm trọng đối với chuyến đi của chúng mà
còn mặc nhiên tác động mạnh mẽ đến sự nghiệp sau này của thằng Cóc.
Bọn chúng thoải mái rong ruổi dọc theo đường
cái, Chuột Chũi áp bên đầu con ngựa, chuyện trò với nó vì trước đó ngựa đã phàn
nàn rằng nó bị bỏ rơi một cách đáng sợ và chẳng ai mảy may đoái hoài đến nó. Thằng
Cóc và Chuột Nước vừa đi bộ phía sau cỗ xe vừa trò chuyện với nhau - ít ra thì
thằng Cóc cũng đi bộ, và chốc chốc Chuột Nước lại nói, “Phải, đúng như vậy; mà
cậu đã nói gì với cậu ấy?”. Suốt dọc đường, mỗi đứa còn đang nghĩ đến một điều
gì chẳng giống nhau, thì bỗng nghe một âm thanh vo ve cảnh báo ở mãi tít phía
sau giống như tiếng vo ve của một con ong ở đằng xa. Liếc nhìn lại sau, chúng
thấy một đám bụi nhỏ ở giữa có một điểm chuyển động màu sẫm, đang tiến thẳng
vào bọn chúng với một tốc độ đáng kinh ngạc, cùng lúc đó từ phía ngoài đám bụi
khẽ vẳng lại một âm thanh “píp píp!”
như một con vật rên rỉ trong cơn đau. Hầu như chẳng đếm xỉa gì đến điều đó,
chúng lại tiếp tục chuyện trò thì ngay lập tức (dường như thế) quang cảnh thanh
bình bỗng thay đổi, một trận gió ào ào và một âm thanh quay cuồng đầu óc, và,
chúng vừa nhảy đại xuống cái rãnh gần nhất thì đám bụi đã ập tới! Tiếng “píp píp” lanh lảnh vang rền trong tai
chúng, chúng thoáng thấy ánh gương lấp lánh và một thứ gì màu nâu thẫm trong
đám bụi đó, và chiếc xe hơi lộng lẫy, to lớn ào ào mãnh liệt, với người điều khiển
đang ôm ghì lấy tay lái một cách căng thẳng, choán hết cả đất trời trong một chớp
nhoáng, tung một đám bụi dày đặc trùm hẳn lên bọn chúng khiến chúng chẳng còn
nhìn thấy gì nữa, rồi lại vụt trở thành một đóm nhỏ ở tít xa, lại một lần nữa
trở lại thành một con ong vo ve.
Con ngựa già lông xám vừa nặng nề lê bước vừa
mơ về cái bãi cỏ gần chuồng của mình. Địa thế mới mẻ và hoang vu như thế này mặc
nhiên khiến nó chìm đắm vào những xúc cảm tự nhiên. Bất chấp mọi nỗ lực của Chuột
Chũi ngay bên đầu nó cùng phần tình cảm đức độ của nó, nó liên tục nhảy dựng
lên, hết chồm về phía trước rồi lại lùi về phía sau, và nó kéo cỗ xe về phía
cái rãnh sâu ven đường. Nó do dự trong giây lát - thế rồi, một tiếng đổ sầm não
lòng - và cỗ xe màu vàng nhạt, niềm kiêu hãnh và niềm vui cửa chúng đổ vật
ngang dưới rãnh, một đống đổ nát không thể nào cứu vãn được.
Chuột Nước nhảy tưng tưng trên đường, giận
dữ đến phát điên.
- Chúng mày, đồ tồi! - nó vừa hét toáng lên
vừa dứ dứ hai nắm đấm, - chúng mày là đồ vô lại, đồ kẻ cướp, chúng mày - chúng
mày - đồ bạt mạng! - chúng mày! Tao sẽ đưa chúng mà ra tất cả các tòa án!
Nỗi nhớ nhà của nó đã biến mất hút, và lúc
này nó là thuyền trưởng của con tàu màu vàng nhạt đã bị các thủy thủ đối địch
liều lĩnh và lắm mưu nhiều kế cho đâm vào một đàn cá. Và nó cố hồi tưởng lại những
lời lẽ hay ho và cay độc mà nó đã quen dùng đối với các chủ xuồng hơi nước mỗi
khi họ lái xuồng quá gần bờ khiến sóng tràn cả lên tấm thảm trải phòng khách
nhà mình.
Thằng Cóc ngồi bệt giữa con đường đầy bụi bặm,
chân cẳng duỗi dài ra phía trước mà chòng chọc nhìn về phía chiếc xe hơi đang dần
mất hút. Nó thở hổn hển, vẻ mặt điềm tĩnh và thỏa mãn và chốc chốc lại khẽ thì
thào “Píp! Píp”.
Chuột Chũi đang nhọc sức vỗ về con ngựa và
một lát sau thì cũng làm được điều đó. Rồi nó đi tới chỗ cỗ xe đổ và nhìn sườn
xe dưới rãnh. Quả là một cảnh tưởng buồn. Các ô ván ghép và cửa sổ vỡ nát, các
trục xe cong veo thảm hại, một bánh xe long ra, những hộp cá xác-đin vương vãi
khắp nơi và chú chim trong lồng đang khóc thổn thức thật đáng thương và đang cầu
xin được thả ra.
Thằng Cóc lặng thinh không đáp và cũng chẳng
nhúc nhích khỏi chỗ ngồi của nó trên mặt đường; vì vậy hai đứa bước lại xem
chuyện gì xảy ra với nó. Chúng thấy cu cậu đang trong trạng thái hôn mê, trên
gương mặt nở một nụ cười, mắt vẫn nhìn chằm chằm vào đám bụi mà kẻ hủy diệt bọn
chúng để lại phía sau. Chốc chốc lại thấy nó thì thào “Píp píp!”
Chuột Nước lay vai nó.
- Cậu có đến giúp chúng tớ không hở Cóc? -
nó lạnh lùng yêu cầu.
- Quang cảnh này mới thật xúc động tuyệt vời!
- thằng Cóc lẩm bẩm, vẫn không chịu nhúc nhích. - Thi vị của chuyển động! Cách
du hành đích thực! Cách du hành duy nhất! Hôm nay tại nơi này - ngày mai đã tận
đẩu tận đâu! Vút qua các làng mạc, vọt qua các thị trấn và thành phố - luôn
luôn có một chân trời xa lạ! Ôi, vui sướng tột cùng! Ôi, píp píp! Ôi chao! Ôi
chao!
- Ồ, Cóc! Đừng có ngu ngốc như thế nữa! -
Chuột Chũi thất vọng kêu.
- Mà lẽ nào ta lại chưa bao giờ biết! - thằng
Cóc nói tiếp bằng một giọng đều đều mơ hồ. - Suốt cả những năm tháng phí hoài
trước kia, ta không hề biết, không hề mơ đến! Song giờ đây - song giờ đây ta đã
biết, giờ đây ta đã nhận ra! Ôi, con đường trải ra phía trước ta mới đầy hoa
làm sao, suốt từ giở trở đi! Những đám bụi lớn sẽ bốc lên phía sau ta khi ta
lao nhanh bạt mạng trên đường! Biết bao xe ngựa sẽ bị ta sơ ý hất văng xuống
rãnh ngay sau cuộc khởi hành hoành tráng của ta! Nào những cỗ xe nhỏ bé quá quắt
- những cỗ xe tầm thường - những cỗ xe màu vàng nhạt!
- Chúng mình biết làm gì với cu cậu bây giờ
nhỉ? - Chuột Chũi hỏi Chuột Nước.
- Chẳng làm gì hết, - Chuột Nước quả quyết
trả lời. - Bởi vì thực sự chẳng có việc gì để mà làm. Cậu hiểu rõ mình biết cu
cậu từ xưa. Hiện thời cu cậu đang bị ám ảnh. Cu Cậu có một đam mê mới mẻ và nó
bao giờ cũng khiến cu cậu như thế, trong giai đoạn đầu. Giờ thì cu cậu cứ tiếp
tục như thế liền mấy ngày, như thể đang dạo bước trong một giấc mơ ngây ngất,
chẳng có mục đích thiết thực nào. Đừng bận tâm về cu cậu. Chúng mình hãy ra xem
có thể làm gì cho cỗ xe.
Sau khi xem xét thật tỉ mỉ, chúng thấy rằng
dù chúng có thể tự mình kéo cỗ xe đứng thẳng lên thì nó cũng không thể nào chạy
được nữa. Các trục xe không còn hy vọng sửa chữa, còn cái bánh xe bị long
ra thì đã vỡ vụn.
Chuột Nước buộc dây cương ngựa vào lưng con
vật rồi một tay túm lấy cổ nó, trong lúc bàn tay kia xách chiếc lồng có chú
chim đang cuống cuồng bên trong.
- Đi nào! - nó nói với Chuột Chũi bằng một
giọng quyết liệt. - Từ đây đến thị trấn gần nhất cũng phải năm, sáu dặm và
chúng ta sẽ phải cuốc bộ. Khởi hành càng sớm thì càng tốt.
- Nhưng còn thằng Cóc thì thế nào? - Chuột
Chũi lo lắng hỏi lúc hai đứa cùng lên đường. - Chúng mình không thể bỏ mặc cu cậu
ngồi ở đây một mình giữa đường cái trong trạng thái mất trí như vậy được! Không
an toàn. Giả sự lại có một VẬT như thế ập đến thì sao?
- Ồ, cái thằng Cóc thật quá phiền toái, -
Chuột Nước tàn nhẫn nói, - Tớ chịu nó hết nổi rồi!
Tuy nhiên, vừa mới đi được một đoạn chưa xa
lắm, hai đứa đã nghe thấy tiếng chân chạy lộp cộp phía sau. Thằng Cóc đã đuổi kịp
bọn chúng và mỗi tay choàng vào nách một đứa trong lúc vẫn còn thở hổn hển và
nhìn đăm đăm vào khoảng không.
- Nghe đây, Cóc! - Chuột Nước nói, giọng
gay gắt, - ngay khi chúng ta đến thị trấn, cậu sẽ phải đến ngay đồn cảnh sát
xem họ biết gì về chiếc xe hơi kia và ai là chủ chiếc xe đó để còn nộp đơn kiện.
Sau đó cậu sẽ phải đến thợ rèn hoặc thợ sửa bánh xe và thu xếp việc đem cỗ xe về
đó mà sửa chữa. Sẽ mất thì giờ đấy, song cỗ xe đâu đã vỡ nát đến mức không còn
có thể sửa được. Trong thời gian đó, Chuột Chũi và tớ sẽ tới một quán trọ kiếm
vài buồng tiện lợi để chúng ta có thể ở lại cho tới khi cỗ xe đã sẵn sàng, và
cho tới lúc thần kinh của cậu bình phục trở lại sau cú sốc vừa rồi.
- Đồn cảnh sát! Kiện! - Cóc lơ mơ thều
thào. - Ta mà lại đi kiện cái ảo ảnh đẹp đẽ tuyệt trần đã hạ cố với ta ư? Sửa
chữa cỗ xe! Ta đã chịu hết nổi với xe ngựa rồi. Ta chẳng thể hình dung ta hàm
ơn cậu bao nhiêu vì đã đồng ý tham dự chuyến đi này đâu! Nếu không có cậu thì
ta đã chẳng đi và như vậy thì ta chẳng bao giờ có thể nhìn thấy cái... cái con
thiên nga ấy, cái tia nắng ấy, ánh chớp ấy! Ta có thể chẳng bao giờ nghe được
cái âm thanh mê ly ấy hoặc ngửi được mùi hương quyến rũ ấy! Nhờ cậu mà ta được
tận hưởng tất cả những thứ đó, người bạn tốt nhất trần đời của ta!
Tuyệt vọng, Chuột Nước quay mặt đi, không
nhìn thằng Cóc nữa.
- Cậu thấy rõ tất cả rồi chứ? - nó nói với
Chuột Chũi, vọng qua đầu Cóc: - Nó thật là hết phương cứu chữa. Tớ chịu đấy -
khi tới thị trấn, chúng ta sẽ ra ga xe lửa, và nếu may mắn, sẽ có thể đáp một
chuyến tàu ở đó và về tới Bờ Sông trong đêm nay. Và đố cậu còn bao giờ bắt gặp
tớ rong chơi cùng với con vật khó chịu này nữa! - Nó khịt khịt mũi, và suốt phần
còn lại của cuộc bộ hành mệt mỏi ấy nó cứ nói riêng với Chuột Chũi những ý kiến
nhận xét của mình.
Khi tới thị trấn, chúng đến ngay nhà ga và
đặt thằng Cóc vào phòng đợi hạng hai, đưa hai xu cho một người gác cổng và nhờ
để mắt đến nó thật cẩn thận. Sau đó chúng gửi ngựa vào chuồng tại một quán trọ
và chỉ dẫn đủ điều về cỗ xe và những thứ ở trong xe. Cuối cùng, sau khi một
chuyến tàu chậm đưa bọn chúng đến một nhà ga không xa Lâu đài Cóc lắm, chúng hộ
tống anh chàng Cóc đờ đẫn, mộng du tới cửa nhà cu cậu, đặt cu cậu vào trong nhà
và dặn dò người quản gia cho cu cậu ăn uống, cởi quần áo cho cu cậu và đặt cu cậu
lên giường ngủ. Sau đó, hai đứa lấy thuyền của mình ở nhà thuyền và chèo xuôi
dòng trở về nhà, mãi đến đêm khuya chúng mới ngồi ăn bữa tối trong gian phòng
khách ấm cúng ven sông của mình và Chuột Nước rất vui mừng và mãn nguyện.
Hôm sau, Chuột Chũi ngủ dậy muộn và cảm thấy
thoải mái suốt ngày. Đến chiều tối, khi nó đang ngồi câu thì Chuột Nước lững thững
đến tìm mình. Trước đó cậu ta đã tất bật đi tìm bạn bè và tán gẫu.
- Đã nghe tin ấy chưa? - Chuột Nước nói. - Bây
giờ thiên hạ đang bàn tán có mỗi một chuyện ấy, khắp dọc bờ sông. Thằng Cóc đã
đáp chuyến tàu sớm nay ra thị trấn. Nó đã đặt mua một chiếc xe hơi lớn và rất đắt
tiền.
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét