Gia Đình Dưới Chân Cầu
Tác giả: Natalie Savage Carlson
Dịch giả: Trịnh
Huy Ninh
NXB Thời Đại - 2009
Chương 9
Chị Calcet là người sửng sốt hơn cả khi
nghe nói lão Armand tính kiếm công việc ổn định.
Trong mấy giây lão Armand đã nhất trí với
chị về điểm đó. Ô là la! Tự dưng nhảy ra đi làm sau chừng ấy năm lè phè! Nhưng
còn lũ trẻ với ánh mắt khẩn cầu kia nữa.
- Đó là điều công bằng nhất Paris này, -
lão Armand cãi, phần nào là với chính mình. - Ta sẽ chung tiền thuê nhà, còn lại
thì để ăn. Cô nấu cho tôi ăn và dành cho tôi một xó để ở. Bảo Suzy nó vẽ trên
sàn ấy.
- Nhưng ông không phải giúp chúng tôi, - chị
Calcet nói. - Chúng tôi chả phải bà con họ hàng gì của ông cả.
Bọn trẻ lại nghĩ khác.
- Ông ấy là ông của bọn con mà, - Suzy kêu
lên.
- Bọn con chỉ có mỗi ông ấy là ông thôi, -
Paul nói.
- Ông ơi, ông ơi, - Evelyne ngâm nga.
- Tôi có phải đi xin cho bọn cháu tôi nữa
không đây? - Lão Armand hỏi chị Calcet. - Nói thật với cô, tôi đã bắt đầu thấy
xấu hổ với trò xin xỏ rồi. Nó làm người ta mất đi lòng tự trọng.
Chị Calcet đành phải chịu thua. Có quá nhiều
thứ chống lại chị.
Và một khi đã chịu rồi thì chị trở nên rất
thực tế.
- Nếu ông định đi tìm việc, - chị nói, - thì
ông phải trông thật đàng hoàng đĩnh đạc. Người đi xin việc là phải trông hết xảy
mới được.
- Nhưng tôi biết làm thế nào bây giờ? - lão
Armand hỏi lại.
- Trước tiên ông phải đi tắm, - chị bảo.
- Đi tắm! - lão Armand hoảng hốt kêu lên. -
Trời này mà tắm hả?
- Ở trong lều sẽ đủ ấm vì nó nằm sát vách
lò nướng bánh, - chị nói. - Tôi sẽ nhóm lửa đun nước cho ông. Rồi ông tự dội lấy
mà tắm.
- Thế này thì ta phong thấp đến chết mất, -
lão cằn nhằn.
- Ông sẽ trở thành một người mới, - chị hứa
hẹn. Ngay cả trong lúc lão tìm hết cớ này đến cớ khác để thoái thác, chị vẫn
nhóm lửa và ra vòi nước ngoài phố xách nước về. - Nào, xong rồi, - chị nói khi
nước đã sôi. - Đây là lúc ông dùng bánh xà bông hồng rồi đấy. Tôi tặng ông
không phải để ăn đâu.
Thế là lão Armand đành phải xách nước vào lều,
miệng vẫn càu nhàu không ngớt.
- Lại đây, Jojo, - lão kêu con chó. - Tao
mà rớt miếng xà bông thì cho mày tha hồ đuổi.
- Ném quần áo của ông ra đây, - chị Calcet
nói vọng vào. - Suzy với tôi sẽ cọ sạch các vết bẩn rồi vá lại những chỗ thủng
và rách cho.
Chị bắt tay vào xử lí mớ quần áo cũ của lão
Armand. Chị phơi chúng lên hàng rào và đập bụi. Chị cùng Suzy gột càng sạch
càng tốt những vết ố bẩn. Evelyne cũng tìm được việc để làm là chải lại cái mũ
bê rê tả tơi của lão.
- Và ông ấy có thể mang đôi giày cất trong
xe nôi, - Paul nói. - Đám gypsy với con đã sửa lại cái đế bằng đồng lá rồi, ông
ấy tha hồ mà ngạc nhiên.
Họ có thể nghe thấy tiếng xuýt xoa rên rỉ từ
trong lều vẳng ra. Rồi cả tiếng Jojo rên ư ử.
- Ồ, không khéo ông cháu lại hắt nước sôi
lên người thì nguy to, - Suzy nói.
- Không khéo Jojo lại ăn miếng xà bông mất
rồi, - Evelyne nói.
Thế rồi họ kinh ngạc nhìn thấy một con vật
lạ lùng thất thểu từ trong lều bước ra. Nó ướt lướt thướt nhưng trắng lóa cả mắt.
Đó chính là Jojo, có điều hình như mới bị rớt vào hũ bột.Suzy tóm ngay lấy nó trước khi nó kịp lăn
trên cát.
- Nó màu trắng này, mẹ! - con bé ngạc nhiên
reo lên. - Nó đúng là một con chó trắng.
Con bé lấy một miếng giẻ sạch và lôi con
chó đến bên đống lửa. Nó lau tới lau lui cho con chó thật khô. Bộ lông dài của Jojo
bồng bềnh như tơ.
Còn Evelyne thì cứ ngơ ngác hỏi:
- Jojo đâu rồi? Jojo đâu mất rồi?
Paul mang quần áo và giày vào cho lão
Armand. Khi ông lão từ trong lều bước ra thì trông cũng lạ chẳng kém gì Jojo.
Giống bộ lông con chó, bộ râu quai nón của lão cũng trắng và tơ. Mà lão cũng có
vẻ sượng sùng.
Suzy có vẻ khoái hàm râu của lão.
- Để cháu tỉa râu cho ông, - nó đề nghị.
Lão Armand ngoan ngoãn ngồi xuống tấm bê
tông và Suzy lấy cái kéo của mẹ ra bắt tay vào việc. Nó nhắp kéo, cắt cắt, tỉa
tỉa.
- Cháu cắt lẹm mất một miếng ở giữa, - con
bé nói, - vậy nên đành phải làm lẹm luôn hai miếng cho cân.
Nó chú mục cắt thêm mấy nhát. Nó xoay hết
bên này sang bên kia, vừa xoay vừa cắt. Cuối cùng cũng thấy hài lòng.
- Trông ông rất oai, - chị Calcet thán phục
nhận xét.
- Cứ như tài tử điện ảnh, - Suzy tấm tắc đế
theo mẹ.
- Việc gì ông lại phải ăn mặc đàng hoàng
như thế để xin một chân đẩy xe ở chợ Halles chứ? - Paul hỏi. - Trông người ta đâu có thế.
- Chà chà chà! - Lão Armand lên giọng. - Cháu
tưởng ta thèm làm những việc thấp kém như vậy hay sao, hả?
- Ông định làm cảnh sát ạ? - Evelyne hỏi.
- Ồ, không, - lão đáp. - Cháu không nhớ Cha
Giáng sinh bạn ta nói có ông nào đó cần người gác đêm à? Đó chính là công việc
dành cho ta. Cả ngày nghỉ ngơi rồi tối đến lượn vài vòng quanh một tòa nhà nào
đó. Mà một khi đã huấn luyện được Jojo rồi thì ta chả phải làm gì hết.
- Nhưng nếu thế thì ban đêm chả ai nhìn thấy
ông cả, - Suzy thất vọng. - Người ta sẽ không thấy bộ râu sành điệu của ông mới
tiếc chứ.
Lúc đi qua chỗ mở ở hàng rào, nghĩ đến chuyện
đó lão Armand lại bật cười. Rồi lão ngoắc Jojo.
- Lại đây nào, nhóc, - lão gọi. - Một phần
công việc đó là của mày đấy.
Lão chậm rãi đi về phía cửa hàng Louvre.
Cái đế giày bằng đồng nện lách cách xuống mặt sỏi và nhựa đường. Lão không muốn
vội đi làm tí nào. Lạy trời, không! Có thể lão sẽ đổi ý vào giây phút cuối
cùng.
- Nào, tên cái ông đang tìm người gác là gì
ấy nhỉ? - lão hỏi Jojo. - Hừm! Hừm! Camille đã không còn ở đấy nữa rồi. Ngài...
ngài... A, nhớ rồi. Latour! Ngài Latour!
Tiếng chân lão gõ nhanh hơn, còn con chó có
bộ lông trắng bồng bềnh thì chạy theo bên chân lão.
Phố Rue de Rivoli lại tấp nập như tổ ong. Mấy
người này vẫn chưa mua đủ những thứ mình cần cơ à? Nhưng những trang trí Giáng
sinh thì đã bị dẹp hết. Bây giờ cánh hàng rong đang rao bán Năm Mới.
Lão Armand đỡ Jojo qua cánh cửa kính mà cửa
hàng rất hãnh diện. Lão bước đến trước một cô bán hàng.
- Ngài Latour có đây không ạ? - lão hỏi.
- Ông ấy đang ở trên gác lửng, - cô kia
đáp. - Ồ, không. Ông ấy xuống đây rồi. Ngài Latour! Ngài Latour!
Lão Armand quay lại và mặt đối mặt với gã
trực tầng kênh kiệu. Ý nghĩ đầu tiên của lão là chụp lấy con Jojo mà chạy trở lại
qua cánh cửa kính ra ngoài. Nhưng ngài kênh kiệu kia lại không nhận ra lão.
Lần hồi rồi lão Armand mới mẻ cũng nói được
ra lời.
- Ông Camille làm việc ở đây dạo Giáng sinh
có nói với tôi rằng ngài đang cần tìm một người gác đêm, thưa ngài, - lão lên
tiếng.
Ngài Latour vỗ trán cố nhớ lại điều gì.
Ngài cứ phân vân nhìn lão Armand chòng chọc.
- Ồ, phải, một người bạn muốn có ai tin cậy
được trông coi tòa nhà của ông ấy, - ngài đáp. - Nhưng hình như tôi đã gặp ông ở
đâu rồi thì phải? Mặt ông trông quen quen.
- Có lẽ ta cùng xem một buổi hòa nhạc, -
lão Armand nói. - Vậy bạn ngài đã tìm được người chưa ạ?
Ngài Latour vẫn không thôi nhìn lão. Ngài
trông thấy Jojo. Mặt ngài rạng ra.
- Hình như tôi đã nhớ ra rồi, - ngài nói. -
Đó là một buổi thi chó ở đâu đó.
- Có lẽ vậy, - lão Armand đáp. - Jojo đã
giành nhiều dải băng xanh ở đấy rồi. Nhưng mà công việc...
- Ừ nhỉ, - ngài Latour nói. - Để tôi ghi địa
chỉ cho ông. Cũng không xa đây lắm. Đến hỏi ngài Brunot!
Ngài lấy một cái bao gấp nhỏ trên quầy và
bay bướm viết địa chỉ. Ngài đưa nó cho lão Armand.
- Ngay gần phố Rue de l’Opera ấy, - ngài
nói.
Lão Armand nhét cái bao vào túi rồi vội
vàng ra khỏi cửa hàng kẻo tay trực tầng sực nhớ ra. Lão băng qua đường, đi qua
dãy cột của Theatre-Francais với những bức tường và trụ đỡ bám đầy bụi. Lão
nhìn ra quảng trường, nơi những cây tiêu huyền thì trơ trụi còn hai đài phun nước
thì cạn khô.
- Chỗ này sang xuân mà để ta ngả lưng thì
tuyệt cú mèo, - lão bảo Jojo. Ngay từ giờ lão đã mường tượng ra hàng cây xanh
tươi và tiếng nước phun rồi.
Một bà mặc áo lông, mũ gắn lông chim đang
đi dạo trên phố Rue de l’Opera với một con chó xù. Con chó xù khoác áo choàng kẻ
ô màu xanh với những chiếc giày cổ lông. Nó dừng lại hít ngửi Jojo như muốn
nói, “Mình đã gặp nhau ở buổi thi chó nào chưa ấy nhỉ?”. Nhưng bà kia đã lôi tuột
nó đi.
Lão Armand đi trên phố Rue de l’Opera một cách
hiên ngang vì đôi giày của lão phát ra tiếng kêu khác thường. Hai bên là những
cửa hàng thời trang với những quầy kính trang trí để câu khách giàu. Ngay cuối
đường là rạp hát opera kì vĩ với mái vòm xanh dương, cùng những pho tượng tuyệt
tác trên nóc.
Lão Armand rút cái bao ra xem. Rồi lão quẹo
vào ngay nhánh rẽ tiếp theo. Đó là một con phố hẹp, kín đáo và các cửa hàng hai
bên khiêm tốn hơn hẳn các cửa hàng ngoài đường Rue de l’Opera.
Lão đọc con số trên cái bao. Lão so nó với
con số trên mái vòm bằng gỗ của một cánh cổng xiêu vẹo.
Lão bước vào một khoảnh sân lát gạch tồi
tàn. Nó bị vây bọc giữa những bức tường trống của ba tòa nhà cao. Qua năm tháng
chúng được dặm vá bằng những viên gạch khác màu. Một bức tường cũ và xập xệ đến
nỗi phải chống bằng các cột gỗ lớn. Thẳng từ cổng vào là một bức tường thấp được
chia thành những gian hàng nhỏ thậm chí còn tồi tàn hơn cả ngoài con phố nhỏ
kia nữa.
Và không xa lối vào là một gian nhỏ gắn
kính xây ốp vào tường. Có hai ông từ trong đó đi ra. Một ông đi qua gian hàng
chào bán linh kiện radio cũ. Ông kia, một người cao lòng khòng đeo mắt kính,
thì tiến thẳng về phía lão Armand.
- Ông có thể cho biết ông Brunot ở đâu
không ạ? - Lão hỏi, tay giật vội cái mũ bê rê trên đầu xuống.
- Ông đang nhìn ông ấy đây, - ông kia trả lời
pha chút dí dỏm.
Thế là lão Armand mới đưa cho ông kia cái
túi có ghi địa chỉ và giải thích mục đích của mình.
- Tôi muốn được làm công việc gác đêm, thưa
ông, - lão nói, - nếu chỗ đó còn trống. Mắt tôi tỏ như mắt mèo trong đêm tối vậy.
Ông kia sửa lại.
- Không phải chúng tôi cần người gác đêm, -
ông nói, - mà cần người trông coi mọi thứ cơ. Ông biết đấy, một người đáng tin
cậy để giao chìa khóa cho khách thuê, phân phát thư báo và đổ rác hàng ngày.
Lão Armand chớp chớp mắt. Rõ ràng đó không
phải là thứ lão nhắm đến. Công việc này xem ra cũng phải động tay động chân mất
rồi.
Ông Brunot nhận thấy vẻ do dự của lão.
- Thực ra chúng tôi cần một người có gia
đình, - ông nói.
Câu đó lập tức đưa lão Armand trở lại với
hoàn cảnh của mẹ con nhà Calcet.
- Ồ, tôi cũng có gia đình, thưa ông, - lão
nói. - Ba đứa trẻ và mẹ chúng. Ông phải trông thấy mấy đứa cháu của tôi mới được.
Không khéo chúng lại thó mất trái tim ông đấy.
Ông kia có vẻ hài lòng. Thậm chí ông còn gãi
tai Jojo.
- Cả con chó nữa, - ông kia thêm vào cho đủ
gia đình của lão Armand. - Tên ông là gì nhỉ?
- Armand Pouly, - lão Armand đáp ngay không
chút bối rối. - Mà tôi chẳng phải là đứa ngại việc đâu.
- Công việc cũng không phải vất vả gì, -
ông Brunot nói, - có điều cũng tù túng. Chính vì thế mà người làm trước mới bỏ
đấy.
- Ồ, tôi cũng bị gia đình cầm tù rồi, - lão
Armand nói.
- Mà lương cũng thấp, - ông Brunot nói
thêm, - nhưng đó là vì tính cả tiền nhà vào nữa.
- Có nhà nữa à? - lão Armand ngẩng phắt lên
hỏi.
- Ngay phía sau cánh cửa này thôi, - ông
kia nói. Ông dẫn lão Armand vào gian phòng gắn kính và đi xuống cầu thang. Ông
mở một cánh cửa khác. - Ba phòng, - ông nói tiếp. - tất nhiên là nhỏ thôi, cũng
hơi thiếu ánh sáng, nhưng được cái khô ráo và trong bếp có nước máy.
Ông Brunot bật ngọn đèn tù mù và lão Armand
lần lượt xem xét từng phòng, cứ như lão đặc biệt kĩ tính trong chuyện gia đình
của mình sẽ sống ở đâu.
Sơn trên tường đã bong và vài món đồ gỗ đã
sờn đến tận lõi. Trong bếp thì lò bị rỉ sét, còn tấm nhựa lót sàn đã có nhiều
chỗ rạn nứt và bạc phếch. Nhưng nhìn một hồi thì các phòng dường như biến đổi
ngay trước mắt lão.
Cứ như có phép màu, những bức tường sáng hẳn
ra trong lớp sơn mới. Những tấm rèm đăng ten hiện trên các khuôn cửa sổ nhỏ
cao. Lão cẩn thận đặt bước như thể để khỏi làm xô những tấm thảm dệt sẽ thay thế
cho lớp nhựa lót sàn.
Mặt bàn nứt nẻ biến mất bên dưới lớp khăn kẻ
ô. Suzy đang ngồi ở đó học bài. Bếp lò reo lách tách khi chị Calcet đứng đó khuấy
nồi súp. Còn đằng kia thì Evelyne đang leo lên chiếc ghế cao nhìn ra cửa sổ.
Paul đang chơi với Jojo ngoài sân.
- Không phải các bức tường và đồ đạc làm
nên một ngôi nhà, - lão Armand bảo ông Brunot. - Cứ phải là một gia đình mới được.
Đoạn lão nói thêm.
- Ngài Latour bảo tôi nói với ông rằng ngài
rất tín nhiệm tôi.
- Nhìn qua một cái cũng đủ biết ông là người
tỉnh táo và siêng năng rồi, Pouly, - ông Brunot nói, - và với tôi thế là ổn rồi.
Ông nghĩ ngày mai liệu đã chuyển đến được chưa? Thực ra cũng không tốn bao
nhiêu thời gian của tôi, nhưng tôi vẫn muốn rảnh sớm để còn chuẩn bị đón Năm Mới.
Năm Mới! Đêm mai đã là giao thừa rồi. Năm Mới
sẽ chứng kiến mẹ con nhà Calcet và chính lão bắt đầu một cuộc sống mới.
- Chiều nay chúng tôi có thể đến luôn, thưa
ông, - lão Armand nói. - Mẹ lũ trẻ hôm nay nghỉ một buổi. Vả lại chúng tôi cũng
chả có của chìm của nổi gì nhiều để mà chuyển.
Ông Brunot giải thích một số phận sự của
lão Armand. Các chìa khóa treo trong phòng kính. Đó là khóa của các phòng bên
trên dãy cửa hàng. Bảo đảm không để khách mang chìa khóa ra ngoài. Đêm đến khóa
cổng, sáng mở ra. Có lẽ bà nhà sẽ giúp một tay về mặt chìa khóa và khách thuê
phòng. Những công việc thế này cần đến phụ nữ. Chính vì lí do đó mà ông Brunot
đã không nhận hai người mới đây tới xin việc.
Ồ, gì chứ cái này thì chị Calcet quá hợp. Sắp
tới chị có thể bỏ việc ở tiệm giặt để ở nhà trông nom bọn trẻ và những người
thuê phòng. Chị sẽ có cách riêng để kiếm sống. Như vậy chắc chị sẽ vui.
Hai người bắt tay. Lúc ra về, lão Armand nhận
thấy khúc thân uốn lượn của cây đậu tía ở góc sân. Sang xuân, một gốc to như thế
này dư sức trổ hoa che kín mấy bức tường tăm tối. Cái sân sẽ trở thành một khoảnh
vườn.
Cuối cùng lão đã trên đường trở về nơi mẹ
con nhà Calcet đang chờ. Jojo vui vẻ sủa nhặng xị với chân lão như thể chính mắt
nó cũng đã thấy những căn phòng và khoảnh sân sẽ thế nào trong tương lai.
Lão Armand rảo bước. Lão ngẩng cao đầu làm
chóp râu cằm cứ chĩa ra phía trước. Lão vươn vai trong chiếc áo choàng đã vá cẩn
thận. Lão không còn là một lão lang thang nữa. Lão đã là một người lao động của
Paris.
Hết
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét