Người Đàn Ông Mang Tên Ove
Tác giả: Fredrik Backman
Người dịch: Hoàng Anh
NXB Trẻ - 8-2017
3
LÙI CHIẾC XE CÓ GẮN RƠ-MOOC
Ove vén tấm rèm hoa xanh mà vợ ông đã đòi thay từ nhiều năm
qua. Ông trông thấy một phụ nữ thấp người tóc đen tuổi chừng ba mươi, rõ ràng
là người nước ngoài. Cô ta đứng hoa chân múa tay giận dữ với một người đàn ông
tóc vàng cao quá khổ trạc tuổi mình. Anh ta thu mình ngồi trên ghế lái của một
chiếc xe Nhật nhỏ đến nực cười. Chiếc xe có gắn rơ-mooc, và chính cái rơ-mooc
này đang đụng vào tường nhà ông Ove.
Anh chàng cò hương bằng các cử chỉ nhỏ nhẹ hình như đang muốn
giải thích với người phụ nữ rằng chuyện này coi vậy chứ không dễ dàng. Người phụ
nữ thì hoàn toàn không nhỏ nhẹ chút nào, cô ta dường như muốn nói rằng chuyện
này gắn liền với bản chất ngu ngơ của anh chàng cò hương.
- Trời đất, không thể nào… - Ông Ove kêu ầm lên qua cửa sổ
khi một bánh xe của chiếc rơ-mooc cày lên luống đất trồng hoa nhà mình.
Vài giây sau đó, cửa trước nhà ông dường như tự động mở
toang vì sợ ông sẽ lao thẳng qua nó.
- Mấy người đang làm cái quái gì vậy hả? - Ông Ove quát vào
mặt người phụ nữ.
- Đúng rồi, cháu cũng đang tự hỏi mình câu đó đây! - Cô ta lớn
tiếng đáp lại.
Ông Ove luống cuống mất một giây. Rồi ông quắc mắt nhìn cô
ta. Cô ta cũng quắc mắc nhìn ông.
- Cô không thể lái xe ở đây. Cô có biết đọc không?
Người phụ nữ ngoại quốc tiến về phía ông. Chỉ tới lúc này
ông mới nhận thấy hoặc cô ta đang có cái bụng bầu rất lớn, hoặc bị mắc thứ mà
ông gọi là chứng béo phì khu trú.
- Cháu lái xe bao giờ?
Ông Ove im lặng nhìn cô ta vài giây. Sau đó cô ta quay sang
phía anh chồng vừa mới xoay xở chui ra khỏi chiếc xe Nhật và tiến đến chỗ họ với
hai bàn tay giơ lên trời và một nụ cười hối lỗi trên môi. Anh ta mặc một chiếc
áo gi lê bằng len, và tư thế của anh ta cho thấy một sự thiếu can xi rõ rệt. Có
lẽ anh ta phải cao gần hai mét. Ông Ove luôn cảm thấy hoài nghi đối với những
người cao hơn một mét tám: Máu làm sao lên não họ một cách thuận lợi được kia
chứ!
- Còn cậu là ai? - Ông hỏi.
- Là người lái xe ạ. - Anh chàng đáp với giọng cầu hòa.
- Thật hả? Anh mà lái xe cái gì chứ! - Người phụ nữ mang bầu
quát lên, dù cô ta thấp hơn chồng tới hai cái đầu. Cô ta dùng cả hai tay đập mấy
cái vào cánh tay của anh chồng.
- Thế còn cô này? - Ông Ove hỏi và nhìn cô ta.
- Dạ, là vợ cháu. - Anh chàng cò hương mỉm cười.
- Đừng có chắc mẩm là mọi chuyện sẽ mãi như thế. - Cô ta vặc
lại, cái bụng bầu nảy tưng tưng.
- Nhìn thế chứ lái xe đâu có d…
- Em đã nói SANG PHẢI! Nhưng anh cứ nhất định lùi SANG TRÁI!
Anh không chịu nghe em! Anh KHÔNG BAO GIỜ chịu nghe em!
Sau đó trong suốt một phút cô ta xổ một tràng những từ ngữ
mà ông Ove đoán là lời chửi rủa bằng tiếng Ả Rập.
Anh chồng chỉ gật đầu đáp lại cô vợ với một nụ cười dịu dàng
một cách không tin được. Chính là cái điệu cười của mấy ông mục sư mà ông Ove cực
ghét.
- Ồ, thôi mà em, Anh xin lỗi. - Anh chồng nói với giọng vui
vẻ trong lúc lôi hộp thuốc lá nhai trong túi ra và cho vào miệng một nhúm lá cỡ
bằng quả óc chó. - Chỉ là một tai nạn nhỏ thôi, chúng ta sẽ thu xếp được!
Ông Ove nhìn anh chàng cò hương như thể anh ta vừa ngồi lên
đầu xe của ông và để lại một vết trầy trên đó.
- Thu xếp cái gì mà thu xếp? Anh cán lên luống đất trồng hoa
của tôi rồi!
Anh chàng cò hương lập tức nhìn xuống bánh xe của chiếc
rơ-mooc.
- Cái này đâu có trồng hoa ạ? - Anh ta mỉm cười và dùng lưỡi
lừa lừa cục thuốc lá trong miệng. - Thôi mà bác, chỉ có đất thôi à. - Anh ta
nói tiếp như thể ông Ove đang đùa bỡn.
Trán ông bắt đầu nhíu lại thành một nếp nhăn đe dọa.
- Nó. Là. Một. Luống đất. Để trồng hoa.
Anh chàng cò hương gãi đầu, làm như bị thuốc lá dính vào
tóc.
- Nhưng bác có trồng gì trong đó đâu…
- Tôi làm gì với luống hoa của tôi không phải là việc của cậu!
Anh chàng cò hương vội gật đầu, rõ ràng muốn tránh làm ông
già bực mình thêm. Anh quay sang cô vợ như thể mong đợi sự giúp đỡ. Nhưng cô ta
không có vẻ gì gọi là muốn làm thế cả. Anh lại quay về phía ông Ove.
- Bầu bí ấy mà bác. Xáo trộn hormone và những thứ khác… -
Anh chàng cố biện bạch với một nụ cười. Cô nàng bầu bí không cười. Ông Ove cũng
không cười. Cô nàng bầu bí khoanh tay lại. Ông Ove nhét tay vào thắt lưng. Anh
chàng cò hương rõ ràng không biết phải làm gì với đôi bàn tay quá khổ của mình,
nên đành vung vẩy nó tới lui như hai mảnh giẻ lất phất trong gió.
- Cháu sẽ cố gắng thử lại lần nữa. - Cuối cùng anh nói và mỉm
cười cầu hòa với ông Ove.
Ông Ove không cười đáp lại.
- Các phương tiện có động cơ không được phép vào khu vực
này. Đã có biển cấm rồi.
Anh chàng cò hương gật đầu lia lịa và chạy tới chiếc xe, một
lần nữa phải xoay xở để chui lọt vào ghế lái.
- Trời ơi. - Ông Ove và cô nàng bầu bí cùng lẩm bẩm một lượt.
Điều đó làm ông bớt ghét cô ta một chút.
Anh chồng cho xe chạy tới trước vài mét. Ông Ove có thể thấy
rõ anh ta chưa canh thẳng chiếc rơ-mooc. Anh ta bắt đầu lui xe. Và đụng thẳng
vào thùng thư của ông, làm móp lớp kim loại màu xanh lá cây của nó.
Ông giận dữ bước tới và mở toang cửa xe.
Anh chàng cò hương lại bắt đầu vung vẩy hai cánh tay.
- Tại cháu! Tại cháu! Cháu xin lỗi bác, cháu không thấy cái
thùng thư trong gương chiếu hậu. Lui xe với cái rơ-mooc khó ghê, không biết đường
nào mà bẻ vô-lăng…
Ông Ove chọc ngón tay cái xuống nóc xe mạnh tới nỗi làm anh
ta nhảy dựng và đập đầu vào khung cửa.
- Cậu ra khỏi xe ngay!
- Dạ?
- Ra khỏi xe ngay, tôi đã nói rồi! Anh chàng cò hương ngạc
nhiên nhìn ông già, nhưng có vẻ như không đủ dũng khí để đáp lại, Anh ta bước
ra khỏi xe và đứng né sang bên cạnh như một cậu học sinh bị bắt phạt. Ông Ove
chỉ tay xuôi theo con đường đi bộ nằm giữa hai dãy nhà, về phía nhà để xe đạp
và bãi đỗ xe.
- Cậu ra đứng chỗ nào không cản đường.
Anh ta gật đầu, vẻ mặt hơi hoang mang.
- Chúa ơi! Một thằng cụt tay cườm mắt còn lùi được cái này
chính xác hơn cậu nữa đó. - Ông Ove lẩm bẩm trong lúc ngồi vào ghế lái.
Làm thế nào người ta có thể bó tay trong việc lùi chiếc xe
có gắn rơ-mooc kia chứ? Ông tự hỏi. Làm thế nào kia chứ? Khó lắm hay sao, việc
phân biệt phải trái và đánh lái theo chiều ngược lại? Những người như thế sống
sót kiểu gì giữa cuộc đời này?
À, ra đây là một chiếc xe số tự động, ông Ove ghi nhận. Đáng
lẽ mình phải đoán ra ngay. Mấy anh chàng yếu kém này thậm chí đến lái xe cũng
không còn tự sang số nữa, nói gì đến việc đưa xe vào chỗ đỗ. Ông cho xe di chuyển
tới trước. Người ta có được cấp bằng lái nếu không thể lái được một chiếc xe số
sàn thay cho cỗ máy robot Nhật như thế này không nhỉ? Ông trộm nghĩ những người
không thể đưa xe vào chỗ đỗ cũng không nên được cho quyền đi bầu cử.
Khi đã cho xe chạy tới trước một chút và canh thẳng lại chiếc
rơ-mooc, như cách mà những người văn minh hay làm, ông Ove bắt đầu lui xe. Ngay
lập tức, một tiếng động chói tai cất lên.
- Cái quái gì thế này? Sao mày lại kêu ré lên vậy? - Ông mắng
cái bảng điều khiển và đập tay vào vô-lăng.
- Ngừng lại! Tao bảo ngừng lại. - Ông gầm lên với một cái
đèn đỏ cứ liên tục chớp tắt.
Cùng lúc đó, anh chàng cò hương xuất hiện bên cạnh chiếc xe
và rụt rè gõ vào cửa kính. Ông Ove quay kính xuống và nhìn anh ta với ánh mắt bực
bội.
- Bộ cảm biến lui xe kêu đấy ạ. - Anh ta giải thích kèm theo
một cái gật đầu.
- Tôi biết rồi. - Ông Ove gắt.
- Cái xe này nó hơi đặc biệt. Cháu nghĩ có lẽ cháu nên chỉ
cho bác cách điều khiển nó…
- Tôi không phải đồ ngu, cậu biết chưa!
Anh ta gật đầu lia lịa.
- Dạ, dạ.
Ông Ove quắc mắt nhìn bảng điều khiển.
- Bây giờ làm gì đây?
Anh chàng cò hương hào hứng gật đầu.
- Cái này là đồng hồ báo lượng điện năng còn lại trong ắc-quy.
Bác biết đấy, trước khi nó chuyển từ động cơ điện sang động cơ xăng. Vì đây là
một chiếc hybrid…
Ông Ove không nói nữa. Ông quay kính lên, mặc kệ anh chàng
cò hương há hốc mồm đứng đó. Ông nhòm gương hậu bên trái, rồi bên phải. Sau đó
ông lùi chiếc xe Nhật trong tiếng ré kinh hoàng của nó, đưa cái rơ-mooc vào
chính giữa ngôi nhà của ông và ngôi nhà của anh chàng hàng xóm vô dụng. Xong
xuôi ông bước ra khỏi xe và quăng trả cái chìa khóa cho anh ta.
- Cảm biến với chẳng camera. Một người đàn ông cần đến tất cả
những thứ đó để lui một chiếc xe gắn rơ-mooc thì không nên cầm lái.
Anh chàng cò hương vui vẻ gật đầu.
- Cháu cảm ơn bác. - Anh nói ngay, như thể ông Ove chưa hề sỉ
nhục mình trong suốt mười phút vừa qua.
- Thậm chí cậu cũng không nên được cho phép tua băng
cassette. - Ông Ove làu bàu.
Cô nàng bầu bí chỉ khoanh tay đứng đó, nhưng có vẻ như đã hết
giận. Cô cảm ơn ông với một nụ cười chúm chím như thể cố không cười thành tiếng.
Cô có đôi mắt nâu to nhất mà ông từng thấy.
- Tổ dân phố không cho phép lái xe trong khu vực này, hai cô
cậu sẽ phải tuân thủ điều đó. - Ông chốt hạ câu cuối cùng trước khi đùng đùng
quay gót đi về nhà.
Ove khựng lại khi đi được nửa khoảng cách giữa nhà ông và
lán dụng cụ. Ông nhăn mũi theo kiểu những người cùng tuổi hay làm, cái nhăn lan
ra khắp cả phần thân trên của cơ thể. Rồi ông khuỵu gối, ghé sát mặt vào những
viên đá lát đường luôn được ông thay mới mỗi hai năm một lần cho dù có cần thiết
hay không. Ông hít hà một lần nữa. Gật gù, ông đứng dậy.
Hai người hàng xóm mới vẫn đang trố mắt nhìn ông.
- Nước đái! Khắp chỗ này đầy nước đái! - Ông cộc cằn tuyên bố,
tay chỉ xuống những viên đá lát đường.
- Ơ dạ. - Cô nàng tóc đen lên tiếng.
- Dạ cái gì mà dạ!
Nói đoạn ông bước vào trong nhà và đóng sập cửa lại.
Ông buông mình xuống cái ghế đẩu đặt trong tiền sảnh và ngồi
đó một lúc lâu. Đúng là đồ đàn bà. Cô ta và gia đình của cô ta dọn đến đây làm
gì nếu không thể đọc nổi một cái biển báo nằm chình ình ngay trước mắt? Không
được phép lái xe trong khu dân cư. Mọi người đều biết điều đó.
Ông treo áo gió lên móc, bên cạnh một rừng áo khoác của vợ.
Lầm bầm hai chữ “đồ ngu” với cái cửa sổ đóng kín, ông đi vào phòng khách và ngước
lên nhìn trần nhà.
Ove không biết mình đã đứng đó bao lâu nữa. Ông hoàn toàn
chìm đắm trong những suy nghĩ của mình, như thể đi giữa một màn sương mù. Ông
chưa bao giờ là kiểu người như vậy, chưa bao giờ suy nghĩ vẩn vơ như thế. Nhưng
dạo gần đây hình như có gì đó kỳ lạ cứ xoắn vặn trong đầu ông. Càng ngày ông
càng gặp khó khăn trong việc tập trung. Ông không thích điều này một chút nào.
Khi chuông cửa reo lên, Ove có cảm giác như mình vừa ngủ một
giấc. Ông dụi mắt, nhìn quanh quất tựa như sợ bị ai đó trông thấy mình vừa ngủ
gật.
Chuông cửa lại reo lên lần nữa. Ove quay lại, lườm cái
chuông cửa như thể nó có lỗi. Ông đi vài bước ra tiền sảnh, người ngay đơ như
khúc gỗ. Không rõ tiếng răng rắc là của mấy cái ván sàn hay của bộ xương trong
cơ thể ông nữa.
- Lại chuyện gì nữa đây? - Ông hỏi cánh cửa trước khi mở,
làm như nó biết câu trả lời. - Chuyện gì nữa đây? - Ông lặp lại câu hỏi và mở cửa
mạnh đến nỗi luồng gió mà nó gây ra làm một cô bé ba tuổi ngồi phệt xuống đất.
Bên cạnh cô bé là một bé gái bảy tuổi, khuôn mặt hoảng sợ cực
độ. Mái tóc của hai đứa đen như gỗ mun. Và chúng có đôi mắt nâu to chưa từng thấy.
- Gì đấy? - Ông Ove hỏi.
Cô bé lớn tỏ ra thận trọng và đưa cho ông một cái hộp nhựa.
Ông Ove miễn cưỡng nhận lấy. Nó rất ấm.
- Cơm! - Bé gái ba tuổi lí lắc tuyên bố và nhanh chóng đứng
dậy.
- Cơm gà. Chiên nghệ tây. - Cô bé bảy tuổi giải thích thêm,
mặt vẫn đầy vẻ cảnh giác.
Ông Ove nghi ngờ nhìn hai đứa.
- Cái này là đồ bán hả?
Cô bé bảy tuổi có vẻ phật ý.
- Chúng cháu SỐNG Ở ĐÂY, ông biết mà!
Ông Ove im lặng một lúc. Rồi ông gật đầu, như thể đã chấp nhận
lời giải thích của hai đứa bé gái.
- Được rồi!
Bé gái nhỏ tuổi cũng gật đầu hài lòng và vung vẩy hai ống
tay áo hơi dài quá mức của mình.
- Mẹ nói ông đói!
Ông Ove ngẩn người nhìn cô bé.
- Cái gì?
- Mẹ nói ông có vẻ đói. Nên bọn cháu mang bữa tối sang cho
ông ăn. - Cô bé bảy tuổi giải thích với giọng bực bội. - Đi nào, Nasanin.
Nói đoạn, cô bé cầm tay em và bỏ đi sau khi nhìn ông Ove một
cái đầy trách móc.
Ông Ove nhìn theo hai đứa trẻ. Ông trông thấy người phụ nữ
mang bầu đứng trên ngưỡng cửa nhà mình và mỉm cười với ông trong khi hai cô con
gái chạy về nhà. Cô bé ba tuổi quay lại và vui vẻ vẫy tay chào ông. Mẹ nó cũng
vẫy tay. Ông đóng cửa lại.
Còn lại một mình trong tiền sảnh, ông nhìn cái hộp ấm nóng đựng
cơm gà chiên nghệ tây tựa như người ta nhìn một khối thuốc nổ. Sau đó ông đi
vào bếp và bỏ cái hộp vào trong tủ lạnh. Không phải vì ông có thói quen ăn bất
kể thứ gì được bọn trẻ con ngoại quốc đem tới đặt trước cửa nhà mình, mà vì ở
nhà của ông, người ta không vứt bỏ đồ ăn. Đây là vấn đề thuộc về nguyên tắc.
Ove bước sang phòng khách và đút tay vào túi quần. Ông ngước
nhìn trần nhà, đứng suy nghĩ hồi lâu xem loại tắc-kê nào sẽ thích hợp nhất cho
việc đó. Ông đứng đó nheo mắt cho đến khi mắt bắt đầu mỏi. Ông nhìn xuống cái đồng
hồ đeo tay móp méo của mình, hơi bối rối một chút. Rồi ông ngó ra ngoài cửa sổ
lần nữa và nhận ra trời đã tối. Ông lắc đầu chán nản.
Không thể khoan tường vào buổi tối. Tất cả mọi người đều hiểu
điều đó. Ông sẽ phải bật đèn, và không ai biết được khi nào chúng sẽ được tắt
đi. Ông không muốn làm vui lòng công ty điện lực. Nếu họ tưởng ông sẽ để cho
hóa đơn tiền điện của mình tăng thêm vài ngàn thì họ có thể quên điều đó đi.
Ove đóng thùng đồ nghề của mình lại và mang nó lên căn phòng
lớn trên lầu. Ông lấy chìa khóa cửa gác mái từ chỗ cất phía sau máy sưởi trong
căn phòng nhỏ, rồi quay trở lại, vươn tay mở cánh cửa sập dẫn lên gác mái. Ông
kéo cái thang xuống, cầm thùng đồ nghề trèo lên gác mái và đặt nó vào chỗ phía
sau mấy cái ghế bếp mà vợ ông đã bảo ông cất đi vì chúng kêu cọt kẹt quá to.
Chúng không hề kêu cọt kẹt. Ông Ove thừa biết đó chỉ là cái cớ, chẳng qua vợ
ông muốn mua ghế mới. Làm như sống trên đời chỉ có mỗi chuyện đó. Mua ghế đặt
trong bếp và ăn ngoài nhà hàng, hết ngày này qua tháng nọ.
Ông bước xuống cầu thang, trả chìa khóa về lại chỗ cũ phía
sau máy sưởi trong căn phòng nhỏ. “Ông nghỉ ngơi một chút đi,” họ đã nói với
ông như vậy. Những kẻ huênh hoang ba mươi mốt tuổi ngồi máy tính, chỉ uống thứ
nước có mùi cà phê, không biết cách lùi xe với rơ-mooc. Thế rồi họ đến bảo với
ông rằng họ không cần ông nữa. Có cái lý nào như thế không?
Ove đi xuống phòng khách và bật tivi. Ông không xem truyền
hình, nhưng ông không thể ngồi nẫu người cả buổi tối để nhìn bốn bức tường. Ông
lấy món cơm gà trong tủ lạnh ra và cầm nĩa xơi nó trực tiếp từ trong hộp nhựa.
Hôm nay là tối thứ Ba, ông đã hủy đặt báo, tắt máy sưởi, và
tắt mọi bóng đèn trong nhà.
Ngày mai ông sẽ gắn cái móc.
4
KHÔNG TRẢ KHOẢN PHỤ PHÍ BA KRONA
Ông đem cho bà hai chậu hoa. Dĩ nhiên ông không định mua những
hai chậu. Cái gì cũng có mức độ của nó. Nhưng đây là một vấn đề thuộc về nguyên
tắc, ông giải thích với bà. Thế nên rốt cuộc ông đành mua hai chậu hoa.
- Mọi thứ thật chẳng ra làm sao khi bà không có nhà. - Ove lẩm
bẩm, chân đá nhẹ mặt đất lạnh cứng.
Vợ ông không trả lời.
- Tối nay tuyết sẽ rơi. - Ông nói tiếp.
Trên bản tin, họ nói là tuyết sẽ không rơi, nhưng như ông
thường chỉ ra, những dự đoán của họ hay bị ngược với thực tế. Bởi vậy ông mới
phải cảnh báo bà. Bà không đáp. Ông đút tay vào túi quần và khẽ gật đầu.
- Thật không bình thường khi quanh quẩn một mình trong nhà cả
ngày mà bà không có ở đó. Sống như vậy không phải là sống. Tôi phải nói như thế.
Bà vẫn không đáp.
Ove gật đầu và đá nhẹ mặt đất lần nữa. Ông không thể hiểu được
những người luôn mong ngóng đến lúc được nghỉ hưu. Làm sao người ta có thể suốt
ngày mơ tưởng đến cái ngày họ trở thành thừa thãi kia chứ? Đi loanh quanh luẩn
quẩn, trở thành gánh nặng cho xã hội, ai lại có thể mơ ước chuyện đó? Ru rú
trong nhà chờ chết, hoặc thậm chí tệ hơn: chờ người ta tới đón và tống mình vào
viện dưỡng lão. Đến cả đi vệ sinh cũng phải phụ thuộc vào người khác. Ông không
thể nghĩ ra điều gì tồi tệ hơn nữa. Vợ ông thường trêu rằng ông là người duy nhất
bà biết thà nằm xuống đất còn hơn phải di chuyển trên loại xe dành riêng cho
người già và tàn tật. Có lẽ bà nói đúng.
Ove thức giấc lúc sáu giờ kém mười lăm phút. Pha cà phê cho
hai vợ chồng xong, ông đi quanh nhà kiểm tra các máy sưởi để bảo đảm bà không
lén vặn lớn chúng. Tất cả đều y nguyên như ngày hôm qua, nhưng ông vặn nhỏ
chúng thêm một chút cho chắc ăn. Rồi ông lấy chiếc áo gió từ cái móc duy nhất
không bị treo đầy áo khoác của vợ ông, và lên đường đi tuần. Trời đã bắt đầu lạnh,
ông tự nhủ. Đã sắp đến lúc ông thay thế chiếc áo gió màu xanh biển bằng chiếc
áo khoác màu xanh biển.
Ông luôn biết khi nào sắp có tuyết, đó là lúc vợ ông bắt đầu
kỳ kèo đòi ông tăng nhiệt độ trong phòng ngủ. Rồ dại. Năm nào ông cũng nói như
thế. Sao lại để cho giám đốc công ty năng lượng xoa tay kiếm lợi từ một chút
trái gió trở trời? Tăng nhiệt độ thêm năm độ sẽ làm tiêu tốn hàng ngàn krona mỗi
năm. Ông biết vì ông đã tự mình làm phép tính. Do vậy, mỗi mùa đông ông lại lôi
cái máy phát điện chạy dầu cũ kỹ từ trên gác mái xuống. Ông đã đổi một máy hát
cũ lấy nó trong một dịp bán đồ cũ. Ông dùng nó để chạy cái quạt sưởi mua với
giá ba mươi chín krona. Khi máy phát điện sạc đầy bình ắc quy nhỏ mà ông Ove đã
gắn cho cái quạt, quạt sẽ chạy ba mươi phút, và vợ ông có thể đặt nó ở phía bên
giường của mình. Bà có thể bật nó vài lần trước khi đi ngủ, nhưng chỉ vài lần
thôi, không cần thiết phải lãng phí. Dẫu không phải là miễn phí. Và trung thành
với thói quen, bà vợ của ông luôn gật đầu cho rằng có lẽ ông có lý. Sau đó suốt
cả mùa đông bà sẽ lén vặn to các máy sưởi trong nhà. Năm nào cũng như năm nào.
Ove lại đá đá vào mặt đất. Ông đang cân nhắc việc kể với bà
về con mèo. Nếu có thể gọi sinh vật bẩn thỉu xơ xác đó là mèo. Nó lại ngồi đó
lúc ông đi tuần tra về, gần như ngay trước cửa nhà họ. Ông chỉ tay vào nó và
quát to đến nỗi giọng ông vang vọng giữa các ngôi nhà. Con mèo chỉ ngồi đó nhìn
ông. Rồi nó từ tốn đứng dậy, như thể muốn cho thấy rằng nó không bỏ đi vì ông,
mà vì nó có những việc hay ho hơn để làm, và biến mất sau góc tường.
Ông quyết định không kể với vợ chuyện con mèo. Ông cho rằng
bà sẽ chỉ cằn nhằn ông vì đã xua đuổi nó. Nếu bà là người toàn quyền quyết định,
trong nhà sẽ đầy muông thú đi hoang, bất kể bộ lông của chúng thế nào.
Ông mặc bộ com lê màu xanh biển với một chiếc áo sơ mi trắng
cài nút kín cổ. Bà bảo ông mở nút áo trên cùng nếu không thắt cà vạt, nhưng ông
bảo rằng mình không phải là một thằng nhóc cho thuê ghế ở bãi biển và cương quyết
cài nút kín cổ. Ông đeo cái đồng hồ móp méo cũ kỹ, cái mà bố ông đã thừa hưởng
từ ông nội năm mười chín tuổi. Cái đồng hồ trở thành của Ove sau sinh nhật lần
thứ mười sáu, vài ngày sau khi bố ông qua đời.
Vợ ông thích bộ trang phục này. Bà luôn nói trông ông rất đẹp
trai khi mặc nó. Như bất kỳ người nhạy cảm nào, ông Ove quan niệm rằng chỉ có
những gã bịp bợm mới mặc bộ cánh đẹp nhất của mình vào các ngày trong tuần,
nhưng sáng nay ông quyết định mở một ngoại lệ. Thậm chí ông còn mang đôi giày
đen sau khi đánh bóng nó với một lượng xi thích đáng.
Lúc lấy chiếc áo gió từ trên móc xuống, ông đưa mắt trầm
ngâm nhìn bộ sưu tập áo khoác của vợ, tự hỏi làm thế nào một con người nhỏ bé
như thế lại có thể sở hữu nhiều áo khoác mùa đông như vậy. “Bước qua chỗ áo này
chắc ông sẽ tới Narnia đó”, một người bạn của ông từng trêu chọc như thế. Ove
không hiểu bà ta nói vậy nghĩa là sao, nhưng ông cũng phải công nhận là đống áo
khoác này nhiều thật.
Ove rời nhà khi cả khu phố chưa ai thức dậy và rảo bước đi tới
bãi đỗ xe. Ông dùng chìa khóa mở cửa nhà để xe của mình. Cửa của nó có một cái
điều khiển từ xa, nhưng ông chưa bao giờ hiểu được tại sao phải dùng đến. Một
người bình thường luôn có thể mở cửa bằng tay. Ông mở cửa chiếc Saab, cũng bằng
chìa khóa. Trước giờ mọi thứ đã vận hành suôn sẻ như thế rồi, tại sao phải thay
đổi? Ông ngồi vào ghế lái và vặn núm dò đài nửa vòng tới theo chiều kim đồng hồ,
sau đó vặn nửa vòng theo chiều ngược lại, căn chỉnh hai gương chiếu hậu như thường
lệ. Như thể có ai đó đã lẻn vào đây nghịch phá radio và gương chiếu hậu của chiếc
xe.
Trong khi lái xe rời khỏi bãi đỗ, ông đi ngang qua cô hàng
xóm bầu bí người ngoại quốc. Cô ta đang nắm tay đứa bé ba tuổi. Anh chàng cò
hương tóc vàng đi bên cạnh họ. Cả ba người trông thấy Ove và vui vẻ vẫy tay
chào. Ông không vẫy tay đáp lại. Lúc đầu ông đã định dừng xe và chỉnh cho cô ta
một bài vì để cho trẻ con chạy lung tung trong khu đỗ xe như thể nó là sân chơi
của chúng. Nhưng rồi ông tự nhủ rằng mình đang vội.
Ông lái xe ngang qua nhiều dãy những ngôi nhà y hệt nhà của
mình. Hồi hai vợ chồng dọn về đây, khu này chỉ có đúng sáu ngôi nhà. Giờ thì số
lượng đã lên đến hàng trăm. Tất cả đều mua bằng tiền vay mượn, tất nhiên rồi.
Thời buổi này mọi người đều làm như vậy. Mua hàng bằng thẻ tín dụng, lái ô tô
điện, và gọi thợ điện chỉ để thay một cái bóng đèn. Ván sàn công nghiệp, lò sưởi
điện… Một xã hội gần như không thể nhận ra sự khác biệt giữa một cái tắc-kê
dùng cho tường bê tông và một cái tát lật mặt. Rõ ràng là thế.
Ove mất đúng mười bốn phút để lái xe tới hiệu bán hoa ở
trung tâm thương mại. Ông luôn tuân thủ giới hạn tốc độ, mặc dù cái đám mới đến
toàn phóng ào ào chín mươi cây số giờ trên con đường cho phép tối đa năm mươi.
Quanh nhà mình thì họ gắn hàng loạt biển cảnh báo “Chú ý trẻ em”, còn khi lái
xe ngang nhà người khác thì họ bất cần. Ông Ove ra rả nói chuyện này với bà vợ
mỗi lần họ lái xe qua đây trong suốt mấy mươi năm.
“Và mọi chuyện càng ngày càng tệ đi”, ông luôn nói thêm như
vậy, đề phòng bà không nghe mình nói từ đầu.
Hôm nay ông mới đi được chưa đầy hai cây số thì bị một chiếc
Mercedes màu đen bám đuôi ở khoảng cách một cánh tay. Ông Ove nhá đèn phanh ba
lần. Chiếc Mercedes sốt ruột nhá đèn pha với ông. Ông hừ mũi vào gương chiếu hậu.
Cứ làm như bổn phận của ông là tránh đường ngay khi cái đám ngu ngốc này quyết
định chạy quá tốc độ giới hạn.
Trời ạ. Ông cương quyết không chuyển làn. Chiếc Mercedes lại
nhá đèn pha lần nữa. Ove chạy chậm lại. Chiếc Mercedes bóp còi. Ông giảm tốc độ
xuống còn hai mươi cây số giờ. Khi họ lên đến đỉnh một quả đồi, chiếc Mercedes
rồ ga vượt mặt ông. Cầm lái chiếc xe là một người đàn ông ngoài bốn mươi tuổi
thắt cà vạt, mấy sợi dây cáp màu trắng lòng thòng từ lỗ tai.
Gã giơ ngón tay thối với ông. Ove đáp lại bằng một cử chỉ mà
mọi người đàng hoàng có giáo dục đều biết: gõ gõ ngón tay trỏ vào thái dương.
Gã đàn ông trong chiếc Mercedes la lối cho đến khi nước bọt của gã dính đầy
kính chắn gió, rồi nhấn ga và biến mất.
Hai phút sau, Ove gặp đèn đỏ. Chiếc Mercedes đang dừng ở cuối
đoàn xe. Ông nhá đèn pha với nó. Gã lái xe quay ngoắt lại làm hai cái tai nghe
màu trắng rơi xuống bảng điều khiển. Ông gật gù hài lòng.
Đèn chuyển xanh. Dòng xe không nhúc nhích. Ove bóp còi.
Không có gì xảy ra. Ông lắc đầu. Chắc là một phụ nữ cầm lái. Hoặc đường đang được
tu sửa. Hoặc một chiếc Audi. Sau khi ba mươi giây nữa trôi qua mà không có tiến
triển gì, ông cho xe về mo, rồi mở cửa bước ra ngoài trong khi động cơ vẫn chạy.
Ông đứng trên đường, mắt nhìn về phía trước, hai tay chống hông. Siêu nhân hẳn
sẽ có dáng đứng như thế khi bị mắc kẹt trong một vụ tắc đường.
Gã đàn ông trong chiếc Mercedes nhấn còi hết cỡ. Đồ ngu, ông
Ove nghĩ bụng. Cùng lúc đó, dòng xe cộ bắt đầu di chuyển. Những chiếc xe phía
trước ông lăn bánh. Chiếc Volkswagen phía sau bóp còi thúc giục ông, người lái
xe sốt ruột vẫy tay. Ông Ove quắc mắt nhìn lại. Ông trèo vào trong xe của mình
và thong thả đóng cửa lại. “Cứ từ từ, chuyện đâu còn có đó”, ông nói vào gương
chiếu hậu rồi cho xe chạy.
Ở đèn đỏ kế tiếp, xe ông lại đi sau chiếc Mercedes. Lại một
đoàn xe dài. Ông xem đồng hồ rồi rẽ trái vào một con đường nhỏ và yên tĩnh. Đây
là con đường dài hơn để đi tới trung tâm thương mại, nhưng cũng có ít đèn đỏ
hơn. Ông không phải người keo kiệt, nhưng những ai có đầu óc đều biết ô tô khi
di chuyển liên tục sẽ tiêu thụ ít xăng hơn so với dừng đỗ thường xuyên. Và như
vợ ông thường nói: Ít nhất người ta cũng có thể viết trong điếu văn của ông rằng
ông “biết quan tâm đến tiết kiệm xăng dầu”.
Khi chạy xe đến gần trung tâm thương mại, Ove nhận ra bãi đỗ
chỉ còn trống hai chỗ. Ông không thể hiểu nổi chừng này con người làm gì ở
trung tâm thương mại vào giữa tuần. Rõ ràng dạo này mọi người chẳng có việc gì
để làm.
Vợ của Ove luôn thở dài ngay khi họ đến gần một bãi đỗ xe
như thế này. Ông muốn đỗ xe ở gần lối vào. “Cứ như là một cuộc thi tìm chỗ tốt
nhất vậy”, bà luôn nói thế trong lúc ông đảo hết vòng này tới vòng khác và rủa
sả những kẻ ngớ ngẩn chắn đường ông với chiếc xe ngoại quốc của họ. Đôi khi hai
vợ chồng phải chạy sáu bảy vòng mới tìm được chỗ đỗ tốt, còn nếu ông Ove chấp nhận
bỏ cuộc và đỗ xa lối vào cả hai chục mét, ông sẽ bực bội suốt cả ngày. Vợ ông
không bao giờ hiểu được chuyện đó. Nói đúng ra, bà chưa bao giờ giỏi trong việc
nắm bắt các vấn đề thuộc về nguyên tắc.
Lần này, Ove dự tính sẽ chạy rà rà hai vòng để xem còn chỗ đỗ
nào khác hay không, nhưng bất ngờ ông nhìn thấy chiếc Mercedes đen gầm rú trên
con đường chính tiến về phía trung tâm thương mại. Hóa ra đây là nơi gã cần đến,
cái đồ mặc com-lê đeo tai nghe nhựa kia. Ove không do dự một giây nào nữa. Chân
đạp ga, ông cho xe lao vào con đường chính. Chiếc Mercedes phanh muốn cháy đường,
bấm còi tức tối rồi bám sát phía sau ông. Màn song đấu bắt đầu.
Bảng chỉ dẫn ở bãi đỗ xe yêu cầu mọi người rẽ phải, nhưng
khi đến chỗ đó, chiếc Mercedes chắc đã nhìn thấy hai chỗ còn trống, vì nó cố gắng
vượt qua xe ông từ phía bên trái. Ông Ove kịp thời bẻ vô lăng, ngăn chặn ý đồ
đó. Hai người đàn ông bắt đầu bám đuổi nhau trên mặt đường nhựa.
Trong gương chiếu hậu, ông Ove thấy một chiếc Toyota nhỏ chạy
phía sau họ, đi theo bảng chỉ dẫn, và tiến vào bãi đỗ xe theo chiều kim đồng hồ.
Ông dõi mắt theo nó trong lúc vội vã chạy theo chiều ngược lại với chiếc
Mercedes đeo bám đằng sau. Tất nhiên ông có thể chiếm lấy một trong hai chỗ đỗ,
cái nằm gần lối vào trung tâm thương mại hơn, và tử tế nhường chiếc Mercedes chỗ
còn lại. Nhưng như thế thì thắng lợi đâu có toàn diện?
Thay vào đó, ông Ove dừng phắt lại ngay trước chỗ còn trống
đầu tiên và cứ đứng ì ở đó. Chiếc Mercedes bắt đầu bấm còi inh ỏi. Ông không
nao núng. Chiếc Toyota đang tiến đến gần. Chiếc Mercedes cũng đã trông thấy nó
và nhận ra âm mưu của ông, nhưng quá muộn. Nó tức tối bóp còi trong lúc cố gắng
vượt mặt chiếc Saab của ông, nhưng không kịp nữa rồi: Ove đã vẫy tay ra hiệu
nhường cho chiếc Toyota một trong hai chỗ đỗ xe đang trống. Sau khi nó đã vào
chỗ, ông đường hoàng đánh xe vào chỗ còn lại.
Cửa sổ chiếc Mercedes phủ kín nước bọt khi nó chạy ngang qua
nên Ove không thể trông thấy mặt gã lái xe. Ông đắc thắng bước ra khỏi chiếc
Saab như một võ sĩ giác đấu vừa kết liễu đối thủ. Rồi ông nhìn về phía chiếc
Toyota.
- Chết tiệt! - Ông lầm bầm.
Cửa chiếc xe bật mở.
- Chào bác! - Anh chàng cò hương vui vẻ cất tiếng trong khi
loay hoay tìm cách bước ra khỏi ghế lái.
- Cháu chào bác ạ! - Vợ anh ta lên tiếng từ phía bên kia chiếc
Toyota trong lúc bế đứa bé ba tuổi ra khỏi xe.
Ông Ove tiếc nuối nhìn chiếc Mercedes khuất dạng phía đằng
xa.
- Cảm ơn bác vì chỗ đỗ xe. Bác tử tế quá! - Anh chàng cò
hương thốt lên.
Ông không trả lời.
- Tên ông là gì thế? - Cô bé ba tuổi cất tiếng.
- Ove.
- Tên cháu là Nasanin! - Cô bé vui vẻ đáp.
Ông Ove gật đầu.
- Còn bố cháu tên là Pat…
Cô bé chưa kịp nói hết câu thì Ove đã quay gót bỏ đi.
- Cảm ơn bác vì chỗ đỗ xe. - Mẹ cô bé nói với theo.
Ove có thể nghe thấy điệu cười trong giọng nói của cô ta.
Ông không thích nó. Ông làu bàu đáp: “không có gì, không có gì” mà không buồn
quay người lại và bước qua cửa quay để vào bên trong trung tâm thương mại. Ông
rẽ trái ngay ở hành lang đầu tiên và nhìn quanh quất vài lần như thể sợ gia
đình hàng xóm đi theo. Nhưng họ đã rẽ phải và khuất dạng.
Ông dừng lại phía bên ngoài siêu thị và xem các khuyến mãi đặc
biệt của tuần. Không phải ông muốn mua thịt thà gì, nhưng để ý giá cả luôn là một
việc có lợi. Trên đời này có một điều mà ông Ove rất ghét, đó là khi ai đó cố gắng
lừa ông. Vợ ông thỉnh thoảng trêu đùa rằng ba chữ mà ông ghét nhất trên đời
chính là “Không kèm pin”. Mọi người luôn bật cười khi nghe bà nói thế. Nhưng
ông thì không.
Từ siêu thị, ông bước sang cửa hàng hoa. Và đây là nơi ông bắt
đầu “lắm chuyện”, như vợ ông hay nói. Hoặc là “tranh luận” như ông vẫn chỉnh lại.
Ông đặt lên mặt quầy một cái phiếu có ghi: “2 cây với giá 50 krona”. Do ông chỉ
muốn mua một cây, ông giải thích với người bán hàng một cách ôn tồn rằng ông sẽ
chỉ trả 25 krona. Bởi vì nó là một nửa của 50. Tuy vậy, người bán hàng, một cô
gái mười chín tuổi não phẳng, nhất định không đồng ý. Cô khăng khăng bảo rằng một
chậu hoa có giá 39 krona, giá khuyến mãi là 50 krona chỉ áp dụng được khi nào
ông mua hai chậu. Người quản lý cửa hàng được gọi ra. Ove mất mười lăm phút để
làm cho anh ta thấy được vấn đề và nhận ra chân lý.
Thực ra thì anh ta lẩm bẩm gì đó đại loại như “lão già khốn
kiếp” và ấn mạnh con số 25 trên máy tính tiền như thể lỗi thuộc về nó. Ove
không thèm quan tâm. Ông thừa biết những quầy hàng bán lẻ như thế này luôn cố
moi tiền từ khách hàng, và không ai moi tiền của ông mà ông để yên. Ông đặt thẻ
ngân hàng xuống quầy. Tay chủ cửa hàng bèn nở một nụ cười khiêm nhường nhất, gật
đầu và chỉ tay về phía một tấm bảng có đề dòng chữ “phụ phí 3 krona khi thanh
toán bằng thẻ số tiền dưới 50 krona”.
Thế là giờ đây Ove đứng trước mặt vợ với hai chậu hoa. Vì nó
là vấn đề thuộc về nguyên tắc.
- Không đời nào anh trả thêm ba krona. - Ông nói, mắt nhìn
xuống mặt sỏi. Vợ ông thường xuyên cằn nhằn vì ông luôn tranh cãi về mọi thứ.
Nhưng ông không cãi cùn. Với ông, một là một mà hai là hai.
Thái độ sống như vậy có gì không ổn sao?
Ông ngước mắt lên nhìn bà.
- Tôi đoán bà buồn lòng vì hôm qua tôi không đến nhà đó. -
Ông nói khẽ.
Bà không nói gì.
- Cả khu phố đã biến thành một nhà thương điên. - Ông biện bạch.
- Hỗn loạn hoàn toàn. Thậm chí tôi phải ra ngoài để lùi xe cho người ta đấy.
Tôi không thể yên thân mà gắn cái móc lên trần được. - Ông nói luôn như thể bà
phản bác.
Ove hắng giọng.
- Rõ ràng là tôi không thể gắn cái móc khi trời tối. Nếu làm
thế thì chẳng biết khi nào đèn đuốc trong nhà mới được tắt. Nhiều khả năng
chúng sẽ bật sáng mãi và tiêu tốn điện năng. Không thể có chuyện đó được.
Bà không đáp. Ông đá đá mặt đất lạnh cứng, lúng túng tìm từ.
Rồi ông hắng giọng một lần nữa.
- Mọi thứ thật chẳng ra làm sao khi bà không có nhà.
Bà không đáp. Ông chỉ vào hai cái cây.
- Tôi mệt mỏi lắm rồi, cứ loanh quanh cả ngày trong nhà khi
bà không có ở đó.
Bà vẫn không nói gì. Ông gật đầu, nâng hai chậu hoa lên để
bà có thể trông thấy chúng.
- Màu hồng đấy. Đúng loại bà thích. Ở cửa hàng, họ bảo nó là
cây lâu năm, nhưng không có đâu. Họ cũng nói là nó không chịu được lạnh, nhưng
họ nói vậy chỉ để bán cho tôi những thứ linh tinh khác.
Ông nhìn bà như thể đang chờ đợi sự đồng tình của bà.
- Gia đình hàng xóm cho nghệ tây vào cơm và các thứ. Bọn họ
là người ngoại quốc. - Ông khẽ nói.
Đáp lại ông vẫn là sự im lặng.
Ove đứng đó, chậm rãi xoay nhẹ chiếc nhẫn cưới trên ngón
tay, như thể đang tìm kiếm điều gì khác để nói. Ông vẫn còn cảm thấy cực kỳ khó
khăn khi làm người chủ động trong cuộc đối thoại. Bà luôn giữ vai trò đó. Thường
thì ông chỉ đáp lại. Tình huống này vẫn còn lạ lẫm đối với cả hai. Cuối cùng
ông quỳ xuống, đào cái cây chết mà ông vừa trồng hồi tuần trước lên và cẩn thận
bỏ nó vào một cái túi nhựa. Ông xới lớp đất lạnh cứng thật kỹ trước khi trồng
hai cây hoa mới.
- Bọn họ sẽ lại tăng giá điện. - Ông thông báo với bà sau
khi đứng lên.
Ông nhìn bà hồi lâu. Cuối cùng ông thận trọng đặt bàn tay
mình lên tảng đá và dịu dàng vuốt ve nó, như thể đang vuốt má vợ.
- Tôi nhớ bà. - Ông nói khẽ.
Bà mất đã được sáu tháng. Nhưng ông vẫn còn dành thời gian
đi kiểm tra các máy sưởi trong nhà hai lần mỗi ngày để bảo đảm bà không lén ông
tăng nhiệt độ lên.
-----------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét