Hàm Cá Mập - Chương 1

Hàm Cá Mập

Tác giả: Peter Benchley

Dịch giả: Nguyễn Việt Long

NXB Hội nhà văn - 1998 (tái bản)

Lời giới thiệu

Ba mươi lăm năm trước “Hàm cá mập” (Jaws) ra đời và lập tức trở thành một trong những cuốn tiểu thuyết ăn khách nhất với hơn 20 triệu bản ấn hành, phút chốc đưa sự nghiệp của nhà văn kiêm nhà thám hiểm Mỹ - Peter Benchley - vụt sáng và thăng hoa. Cuốn sách đã được ông vua phim giả tưởng và phiêu lưu mạo hiểm, đạo diễn lừng danh Steven Spielberg (mà khán giả Việt Nam từng biết đến qua những bộ phim như “Công viên kỷ Jura”, “Indiana Jones” hay “Bản danh sách của Schindler”), dàn dựng thành phim với cùng tựa đề vào năm 1975. Bộ phim sau đó đã giành được 3 giải Oscar (cho biên tập, thu âm và tiếng động), và đã lập kỷ lục doanh thu tại thị trường Mỹ khi thu về tới hơn 100 triệu USD, thậm chí bộ phim còn tạo nên một cơn sốt trong công chúng mà báo chí đặt tên là “Jawsmania”.

Nội dung cuốn sách kể về một con cá mập trắng lớn gây họa cho một cộng đồng ven biển của đảo Amity - New England (Mỹ), với những cảnh cá mập tấn công người rất rùng rợn, được miêu tả rất chân thực. Song song với mối họa từ tự nhiên đó, tác giả cũng đồng thời tố cáo một mối họa khác, to lớn hơn, tàn ác hơn và lạnh lùng hơn, đó là sự vô trách nhiệm với tính mạng con người của giới chức địa phương - “những kẻ không vì lợi ích xã hội mà chỉ vì lợi lộc cá nhân” - sẵn sàng bưng bít thông tin về hiểm họa để kiếm tiền từ việc không đóng cửa bãi tắm nhưng lại không chi ra một đồng ngân sách nào để bảo vệ người dân. Cuốn sách vì thế không chỉ dừng lại ở sự hấp dẫn ly kỳ của tiểu thuyết kinh dị mà còn lấp lánh giá trị nhân văn, điều khiến độc giả vẫn bị cuốn hút tới trang truyện cuối cùng.

Cuộc sống của một nhà thám hiểm đại dương cộng với những trải nghiệm phong phú của Benchley từ vùng biển miền nam Australia tới những dải san hô tuyệt mỹ của Bahamas đã đem lại cho ông nhiều tư liệu quý giá, tạo nên một phần không nhỏ thành công của “Hàm cá mập”; và điều đặc biệt thú vị là cuốn sách của Peter Benchley, thay vì gieo rắc nỗi kinh hoàng và căm ghét đối với sinh vật ghê gớm này của đại dương, lại làm dấy lên một sự quan tâm sâu sắc và rộng rãi trong cộng đồng về việc bảo tồn loài cá mập.

1

Con cá to lớn cắt làn nước đêm một cách êm ái và khẽ nguẩy cái đuôi hình lưỡi liềm. Hàm nó hé mở cho những dòng nước tự do trôi qua mang. Thân nó có vẻ như không nhúc nhích. Chỉ khẽ nâng lên hay hạ xuống một trong các vây ngực là nó dễ dàng đổi hướng bơi, giống như một con chim khẽ nâng một cánh lên hoặc hạ cánh kia xuống để đổi hướng bay. Mắt nó không nhìn thấy gì trong đêm tối, còn các cơ quan cảm giác khác thì không phát một tín hiệu cảnh báo nào lên bộ não nhỏ sơ khai. Có thể tưởng rằng con cá đang ngủ, nếu như không có chuyển động trườn êm ái - bản năng sinh tồn được hun đúc từ không biết bao nhiêu triệu năm nay. Vì không có bong bóng hơi như vẫn có ở các loài cá khác và không có các vây cạnh mang để lùa nước chứa đầy ôxy qua mang, nó buộc phải chuyển động liên tục. Nếu như nó dừng lại thì sẽ chìm xuống dưới đáy và chết vì thiếu ôxy.

Trên trời trăng không lên, nên bờ biển có vẻ cũng tối như mặt nước. Chỉ một dải bãi tắm bằng phẳng là sáng. Từ cửa sổ ngôi nhà ở phía sau đụn cát mà cỏ mọc lác đác, những vệt sáng vàng vàng hắt xuống cát.

Cửa chính của ngôi nhà vừa mở ra, một người đàn ông và một người đàn bà bước ra hàng hiên gỗ. Họ đứng nhìn đại dương chừng một phút, rồi ôm nhau và chạy xuống các bậc lối đi. Người đàn ông còn chếnh choáng hơi men, ở bậc cuối cùng anh ta bị vấp. Người đàn bà phá lên cười, nắm lấy tay anh ta và kéo ra bãi tắm.

- Trước tiên ta tắm cái đã, - người đàn bà nói, - cho đầu óc anh tỉnh táo ra.

- Kệ cha cái đầu, - người đàn ông đáp. Vừa cười anh vừa lăn ra cát, kéo người đàn bà lăn theo. Họ vội vã trút bỏ quần áo và lao vào ôm chầm lấy nhau.

Sau đó người đàn ông nằm ngửa và nhắm mắt lại. Người đàn bà liếc sang anh ta rồi mỉm cười.

- Ta tắm chứ? - cô ta hỏi.

- Em cứ đi đi. Anh đợi.

Người đàn bà đứng dậy và đi ra ven bờ, sóng nước lăn tăn vỗ vào chân. Nước còn lạnh hơn không khí buổi đêm, - vào giữa tháng sáu thường là vậy. Người đàn bà quay lại nói to:

- Anh có xuống tắm không nào?

Cô không nghe thấy tiếng trả lời, người đàn ông đã ngủ. Người đàn bà toan quay trở lại, nhưng rồi lại chạy xuống nước. Cô ta chạy một cách lẹ làng, duyên dáng, cho tới khi những con sóng nhỏ vỗ lên đầu gối. Người đàn bà lạng đi, nhưng đứng vững được và bước vào con sóng sau còn cao hơn. Nước bây giờ đã lên đến đùi. Cô hất những sợi tóc xõa xuống mắt ra phía sau và bước tiếp. Khi nước đã phủ ngập vai thì cô bắt đầu bơi, đầu nhô khỏi nước, cử động mạnh như người bơi chưa thạo.

Con cá đang bơi cách bờ một trăm yard [1 yard = 0,914m], cảm thấy được sự thay đổi trong nhịp độ điều hòa của đại dương. Nó không trông thấy người đàn bà, không ngửi thấy mùi cô ta, nhưng dọc toàn thân con cá căng dài vô số kênh tín hiệu li ti, chứa đầy chất nhầy, ở đó các tế bào nhạy cảm tóm bắt được những dao động nhỏ nhất trong nước và phát tín hiệu lên não. Con cá quay hướng bơi vào bờ.

Người đàn bà vẫn tiếp tục bơi ra xa bờ, thỉnh thoảng ngoái lại nhìn những cửa sổ sáng ánh đèn của ngôi nhà. Dòng chảy yếu nên cô không bị dạt sang một bên. Khi đã thấm mệt, cô nằm ngửa nghỉ ngơi chút ít rồi quay vào bờ.

Dao động của nước giờ đã trở nên mạnh hơn, con cá đã cảm thấy mồi. Những cái quẫy đuôi tăng mau, thân hình to lớn lao về phía trước với tốc độ đến mức những sinh vật phát ánh lân tinh nhỏ li ti trong nước sáng rực lên, - tưởng chừng như con cá đang phóng mình về phía trước trong chiếc áo bào tóe lửa.

Nó trườn ngang gần chỗ người phụ nữ, cách khoảng mười hai bộ. Người phụ nữ chỉ cảm thấy sức dồn của sóng trồi lên rồi lại thụt xuống. Cô lặng người trong giây lát và nín thở, nhưng không phát hiện ra điều gì khác thường cả nên lại bơi tiếp, tay vươn mạnh về phía trước.

Con cá lúc này đã cảm thấy được cả mùi người; dao động của nước dồn dập không đều, giúp nó định được phương hướng. Nó bắt đầu bơi nổi lên theo vòng tròn. Cái vây lưng của nó đã thò ra khỏi mặt nước, do những cú quật đuôi mạnh mà mặt nước sôi sục. Toàn thân nó rung lên.

Bỗng dưng một nỗi sợ hãi không cơn cớ chụp xuống người đàn bà. Nồng độ ađrênalin trong máu tăng vọt, tay chân cô đã cảm thấy một luồng ấm bứt rứt, cô bèn bơi nhanh vào bờ. Đến bờ chỉ còn năm chục bộ. Cô đã trông thấy cái vệt bọt trắng ở nơi sóng đánh lên cát, đã nhìn thấy ánh đèn trong ngôi nhà, thậm chí còn có cảm tưởng như có một bóng đen thấp thoáng sau cửa sổ. Điều ấy khiến cô hoạt bát lên.

Con cá bơi cách người phụ nữ khoảng bốn chục bộ, rồi bỗng quay ngoặt sang trái, lặn sâu xuống và sau khi lấy sức quật mạnh đuôi: nó lao tới người đàn bà.

Trong khoảnh khắc đầu tiên người đàn bà tưởng rằng chân mình va phải đá hoặc một khúc cây. Thoạt đầu không thấy đau, chỉ cái chân phải bị giật mạnh. Người đàn bà quyết định sờ thử bàn chân trong khi chân kia vẫn làm việc để giữ người nổi. Cô dùng tay trái quờ quạng trong nước tối om nhưng không tìm thấy bàn chân mình, sau đó cô đưa tay lên cao hơn và chỉ còn thiếu nước ngất đi. Các ngón tay chạm phải đầu xương lồi ra và những bắp thịt lùng nhùng. Cô hiểu rằng các tia chảy âm ấm phập phồng mà bàn tay cô cảm thấy trong nước lạnh chính là máu của mình.

Khiếp hãi và đau đớn siết lấy cô. Ngửa đầu ra sau, cô tuôn ra tiếng rú tuyệt vọng.

Con cá bơi về một bên. Giần giật nuốt xong bàn chân, nó quay trở lại, lúc này bơi theo mùi máu tứa ra từ chân người đàn bà. Đối với con cá thì đấy là một vật định hướng cũng rõ ràng và chính xác y hệt ngọn hải đăng vào những đêm không mây mù. Lần này con cá tấn công từ dưới lên. Nó vọt thẳng vào nạn nhân của nó, hàm ngoác rộng. Cái mõm nhọn to tướng đập vào người đàn bà mạnh đến nỗi làm cô bắn ra khỏi nước. Hai cái hàm hung hãn bập ngay vào thân mình cô, nghiền xương thịt thành một khối nhầy đặc. Không nhả con mồi ra khỏi hàm, con cá thả bịch người xuống nước, phun một vòi gồm bọt, máu và các sinh vật li ti phát sáng. Con cá quay đầu dùng những chiếc răng nhọn hình tam giác cứa đứt các đường gân trên mình người phụ nữ. Thân cô bị xẻ làm đôi. Con cá hau háu nuốt những miếng thịt. Các tín hiệu về một con mồi ở gần vẫn truyền lên não, nhưng nó chưa thể xác định được nguồn gốc những tín hiệu ấy và lăng xăng lượn hết bên này đến bên kia trong đám mây máu và bọt, quai hàm mở ra đóng vào, quơ liên tiếp mọi thứ. Khi đám mây đã tan ra, một phần lớn thân thể đã biến đi đâu mất. Một số miếng thịt từ từ lắng xuống đáy cát, ở đó dòng nước lay lay chúng một cách biếng nhác. Những miếng khác nổi lên ngay trên mặt nước, và những lớp sóng đẩy chúng dạt vào bờ.

Người đàn ông tỉnh dậy, run run vì cái lạnh của buổi sớm tinh mơ. Trong đầu anh ta mọi cái còn hòa trộn lẫn lộn vì uýt-xki và vốtca ngồi uống lúc trước. Mặt trời còn chưa dậy, nhưng những ráng hồng ở chân trời đã mách với anh rằng hừng đông đã gần. Những ngôi sao vẫn còn lấp lánh yếu ớt trên nền trời đã ngả màu nhợt nhạt. Người đàn ông đứng dậy và bắt đầu mặc quần áo, vừa mặc vừa bực vì người đàn bà đã không đánh thức anh mà lại bỏ về nhà một mình, nhưng anh lại thấy lạ là cô ấy bỏ quần áo lại trên bãi tắm. Anh thu đồ lại và rảo bước về nhà.

Rón rén đi qua hàng hiên, anh thận trọng mở hé cánh cửa, vì biết rằng nếu mở mạnh, nó sẽ kêu cót két... Phòng khách tối không người, trên bàn là những cốc vại chưa uống hết, những cái gạt tàn chứa đầu mẩu thuốc và những chiếc đĩa bẩn. Anh đi ngang qua phòng khách, rẽ sang phải dọc theo hành lang, bỏ qua hai cánh cửa đóng kín. Cửa vào căn phòng của họ mở ngỏ, trên cái bàn con đầu giường có ngọn đèn đang sáng. Cả hai chiếc giường đã được trải sẵn tinh tươm. Anh ném mớ quần áo của người đàn bà lên một chiếc giường rồi quay ra phòng khách bật đèn. Cả hai chiếc đi-văng cũng không người.

Trong nhà còn có hai phòng ngủ khác. Một phòng thì chủ nhà ở, phòng kia có khách thuê - cũng một cặp nữa. Cố không gây tiếng ồn, người đàn ông khẽ mở hé cửa vào căn phòng khách đang ở. Ở đây có hai cái giường, trên mỗi giường chỉ có một người nằm. Anh đóng cửa lại và tiến vào căn buồng tiếp theo. Hai vợ chồng chủ nhà ngủ trên chiếc giường lớn - ai ở chỗ nấy. Người đàn ông khép cửa lại rồi về phòng mình, xem đồng hồ. Đã gần năm giờ.

Anh ngồi xuống giường và nhìn chăm chăm vào đống quần áo ở giường bên cạnh. Anh hiểu rằng người đàn bà không có trong nhà. Khách khứa khác thì không có tại bữa ăn tối, cô ấy chẳng thể đi đâu với ai được, trừ phi đã gặp ai đó ngoài bãi tắm trong lúc anh ngủ. Nhưng nếu cô ấy có đi, anh nghĩ, thì chắc cũng phải lấy ít ra là một hai thứ gì trong mớ quần áo chứ.

Chỉ đến lúc này ý nghĩ về một tai nạn mới nảy ra trong đầu anh. Giả định này chẳng mấy chốc đã trở thành sự tin chắc. Anh trở lại phòng ngủ của chủ nhà, đứng phân vân chừng một phút ở mạn đầu giường rồi cẩn thận đặt nhẹ tay lên vai người chủ.

- Jack ơi, Jack! - anh gọi.

Người chủ thở một hơi sâu rồi mở mắt ra.

- Cái gì?

- Tôi đây, Tom đây. Tôi chẳng muốn đánh thức anh tí nào, nhưng có vẻ như xảy ra tai ương.

- Anh bảo cái gì cơ?

- Anh có thấy Chrissie không?

- Có thấy nghĩa là thế nào? Cô ấy ở với anh mà.

- Cô ấy không ở bên tôi nữa, tôi muốn nói là không tài nào tìm thấy cô ấy.

Jack ngồi dậy bật đèn. Vợ anh xoay người nằm nghiêng và lấy vải trải giường trùm lên đầu. Jack nhìn đồng hồ.

- Trời, mới năm giờ sáng mà cậu đã mất cô bạn gái của mình rồi.

- Ừ, hiểu rồi. Xin lỗi nhé. Lần cuối cùng anh trông thấy cô ấy vào lúc nào?

- Tớ ấy à? Để nhớ xem đã. Cô ấy bảo là các cậu đi tắm, thế rồi các cậu kéo nhau ra ngoài hiên. Thế cậu trông thấy cô ấy lần cuối cùng là vào lúc nào?

- Ở ngoài bãi tắm. Rồi tôi ngủ thiếp đi. Thế ra cô ấy chưa quay về nhà à?

- Ít ra thì tớ cũng chưa trông thấy, chúng tớ đi ngủ quãng một giờ.

- Tôi tìm thấy quần áo của cô ấy.

- Ở đâu? Ngoài bãi tắm à?

- Đúng vậy.

- Cậu đã xem ở ngoài phòng khách chưa?

- Rồi. Cả trong phòng vợ chồng Henkels nữa.

- Cả trong phòng vợ chồng Henkels nữa?!

Tom đỏ mặt.

- Tôi mới quen cô ấy chưa lâu. Theo những xét đoán của tôi thì tính khí cô ấy cũng hơi ẩm ương. Nhà Henkels cũng thế. Tôi muốn nói là... tôi không ám chỉ cái gì đâu. Chẳng qua tôi chỉ quyết định xem xét toàn bộ ngôi nhà, trước khi đánh thức anh.

- Vậy thì cậu đang nghĩ đến điều gì?

- Tôi bắt đầu nghĩ là có chuyện gì xảy ra với cô ấy rồi hay sao ấy. Có lẽ cô ấy bị chết đuối. - Tom nói.

Jack nhìn Tom một lát, rồi lại nhìn đồng hồ.

- Tớ cũng không biết đích xác khi nào thì cảnh sát bắt đầu làm việc, - anh nói. - Nhưng tớ cho rằng có thể làm sáng tỏ chuyện này ngay bây giờ.
-----------
Còn tiếp.