Giấc Mơ Bị Đánh Cắp - Chương 13 & 14

Giấc Mơ Bị Đánh Cắp

Tác giả: Alexandra Marinina

Người dịch: Nguyễn Văn Thảo

Nhà Xuất Bản Công An Nhân Dân -  09/2004

Chương 13

Alexei trầm ngâm đặt con Q rô lên con J rô và vươn tay tăng âm lượng của chiếc rađio đặt trên bàn ngoài bếp, bởi vì vừa lúc bắt đầu đưa tin tức mới. Naxtia ngó vào bếp và nói vẻ bực bội:.

- Xin bớt tiếng đi cho.

- Nhưng anh muốn nghe tin thời sự!

- Hãy cho nhỏ đi.

- Nhỏ hơn anh không nghe được, xoong đang lèo xèo. Vả lại, nếu em chú ý, thì anh đang nấu ăn.

Anh xếp theo hệ thống những quân bài từ cọc này sang cọc kia theo nguyên tấc xếp bài “Ngôi Napoléon”.

- Nhưng anh cũng biết những tiếng động bên ngoài gây phiền toái cho em, em không thể suy nghĩ khi bên cạnh có ai đó cứ lầu bầu.

Trong khi bực bội Naxtia không nhận thấy bộ mặt của anh bạn thay đổi như thế nào. Chị không cảm thấy rằng bầu không khí trong căn phòng dần dần hun nóng lên và giờ đây đang đạt đến điểm kịch tính mà lúc này những đòi hỏi và sự nhõng nhẽo của chị không chỉ đơn thuần là nực cười và vô lí, mà còn là nguy hại.

- Chà, cô không thể nghĩ nổi ư? - Alexei hỏi chì chiết, dần dần cao giọng lên và thu cột bài xếp trên bàn. - Cô, thưa quý cô. Thu xếp khá ổn thỏa. Gọi từ quê lên một vú nuôi, anh ta cũng là kẻ làm bếp, kẻ hầu, anh ta cũng là con chó canh cửa và kèm theo là hộ lí thường trực. Vì điều đó quý cô không trả tiền, cô thanh toán bằng hiện vật. Tôi làm việc cho cô vì bữa ăn và giường ngủ. Vì thế với tôi, như với một kẻ hầu, có thể hàng ngày trời không cần trò chuyện, có thể không cần thấy tôi, có thể ngược đãi tôi, thậm chí có thể đặt tôi dưới nòng súng lục trong tay một kẻ điên xông vào nhà lúc nửa đêm. Có thể nhổ vào công việc của tôi, vào những trách nhiệm của tôi trước bạn bè và đồng nghiệp, khóa lại ở đây không hề giải thích gì cả, và sau tất cả những thứ ấy còn đòi hỏi để tôi không mở radio. Sau một tuần nữa nghiên cứu sinh của tôi phải bảo vệ luận án, còn tôi thì ngồi đây và canh giữ căn hộ thay vào việc phải làm cho đủ cái lương giáo sư và giúp cậu ấy chuẩn bị. Tôi đã không đi đến đám cưới được mời cách đây hai tháng, tôi không đi dự ngày lễ của thầy mình và làm ông già phật lòng đến chết, tôi không gặp một nghiên cứu sinh khác của tôi, người sống từ đầu khác của nước Nga và đến đây chỉ để gặp tôi, bởi vì chúng tôi đã thỏa thuận trước về điều đó, còn giờ đây cậu ta sống trong kí túc xá trường đại học, tiêu mòn cái lương kĩ sư và nhẫn nại chờ bao giờ ngài giáo sư Alexei hạ cố rời khỏi tình nhân của mình và, rốt cuộc, sẽ xuất hiện chỗ làm việc. Tôi gây cho nhiều người những sự bất tiện và phật ý, sau này tôi buộc phải giải thích với họ và thiết lập lại những quan hệ bị phá hỏng. Và tôi thực muốn biết, tất cả những hi sinh này là vì cái gì.

Naxtia có cảm giác rằng chị thấy, những cơn tức giận nảy sinh trong đầu, phía dưới mái tóc lượn sóng màu vàng sẫm đang chảy xuống vai và tay và qua những ngón tay dài mềm mại chuồi đi như thấm vào cát, trong cọc bài bị xáo một cách kích động. Chị thoáng tưởng tượng rằng, nếu không có cỗ bài ngay đó, thì sự tức giận bị tích góp đã lâu này hẳn đã bắn ra từ tay thẳng vào chị. Bức tranh trông có vẻ rực sáng và chân thật đến mức chị co rúm người lại.

- Anh yêu, thì em đã giải thích với anh... - Naxtia đã lên tiếng, nhưng anh giận dữ cắt ngang lời chị.

- Cô chỉ có cảm giác là đã giải thích gì đó cho tôi. Thực tế, những lời giải thích của cô y như lệnh cho những con chó nghiệp vụ. Và tôi, thưa cô nương, không thể nào vừa lòng với điều đó. Hoặc cô tôn trọng tôi đến mức sẽ kể cho tôi tất cả ngay từ đầu để tôi hiểu, quỷ tha ma bắt, điều gì đang diễn ra ở đây, hoặc hãy mua cho mình một con chó, và hãy tha cho tôi đi.

- Anh phật ý à?

Naxtia ngồi quỳ gối cạnh Alexei, tựa cằm lên đầu gối của anh, hai tay ôm lấy bắp chân gân guốc.

- Phậi ý, hả anh? - chị nhắc lại. - Tha lỗi cho em, anh yêu. Em rất có lỗi. Em không phải, nhưng em sẽ sửa chữa, ngay bây giờ. Nhưng anh đừng nổi giận, em cầu xin anh, trên thế gian này em không có ai gần gũi và quý hơn anh, và nếu anh em mình bất hoà, đặc biệt là bây giờ, khi mọi sự phức tạp như thế, em sẽ rất nặng nề. Nào anh, hãy nói là anh đã tha thứ cho em đi.

Naxtia chọn và nói những lời cần thiết một cách tự động, cơn bùng nổ của Alexei không hề làm chị phật lòng. Chị biết rằng sớm hay muộn điều đó sẽ xảy ra. Alexei sẽ không chịu được lâu khi anh bị xem là kẻ “nói phét” như thường có trong cuộc tranh luận, và chị hi vọng rằng tình thế được giải quyết trước khi lòng kiên nhẫn của anh bùng nổ. Chị đã tính sai, mà ngay đó còn thêm Larsev với trò điên khùng đã gây cho Alexei nỗi sợ hãi nữa. Tất nhiên, anh đã sợ, anh không thể không sợ, và sau điều đó hoàn toàn tự nhiên, đã nảy sinh cái mong muốn chí ít là hiểu, vì chuyện gì anh có thể bị bắn chứ. Đồ giẻ rách, - chị rủa thầm bản thân, - cô là đồ giẻ rách tự tin ngu xuẩn. Cô cố chiến đấu với bóng ma và trong khi đó quên mất những tình cảm con người thuần túy nhất mà trong đó tình yêu và nỗi sợ là mạnh nhất. Cô đặt Alexei trong nhà mình, hoàn toàn không nghĩ rằng hẳn là anh cũng kinh hãi y như cô trong cái đêm đầu tiên kia, khi cô phát hiện ra cửa nhà cô bị mở. Mối nguy hiểm chẳng hề bớt đi vì cô đã thay ổ khoá: nếu chúng có thể tìm được chìa khoá cũ, thì chúng sẽ kiếm được chìa mới. Và Alexei ngồi ở đây một mình suốt ngày với nỗi khiếp hãi và làm vẻ mặt bình thản như phải có. Hơn thế, tự tình huống hoàn toàn không lập lờ cho thấy rằng cô bị vướng vào một cái gì đó nghiêm trọng, và anh sống trong sự lo âu thường trực vì cô, chỉ yên tâm mỗi buổi tối cô trở vềnhà, còn cô, đồ chết giẫm, tự say mê bản thân, ngày ngày quên mất nên nhấc ống nói và gọi cho anh dù một lần, cho biết rằng cô vẫn sống khoẻ mạnh. Tình yêu và nỗi sợ hãi. Larsev và con gái anh ta. Lena và anh chồng đểu giả của cô ta. Cán bộ đảng Popov và thằng con ngoài giá thú Gradov. Và lại cán bộ đảng Gradov và người đẹp bất hạnh, cô nghiện và gái điếm Victoria. Gradov và bóng ma...

Cỗ máy phân tích trong đầu Naxtia làm việc không ngơi nghỉ, và thậm chí khi đang nghĩ về những quan hệ của chị với Alexei, chị vẫn bị cuốn vào những ý tưởng về vụ án mạng Victoria. Thậm chí tốt nhất nếu bây giờ kể hết theo tuần tự, Alexei là một thính giả chăm chú và nhạy bén, anh sẽ nhìn ra trong câu chuyện kể của chị những chỗ không khớp nối hiển hiện.

- Ngày xửa ngày xưa có hai kẻ ngụ cư sống ở Moskva - Lena và Lusnicov, - Naxtia bắt đầu, khi đã ngồi thoải mái sau chiếc bàn ăn và ấp hai tay cóng lạnh vào cái cốc cà phê nóng.

Kể những sự kiện năm 70 mất gần hai giờ. Trước khi chuyển sang vụ án mạng Victoria, Naxtia dừng lại ở tòa soạn “Vũ trụ”.

Chỗ họ có nguyên tắc là các bản thảo không trả lại cho tác giả. Tức là tác giả có thể lấy tác phẩm bất hủ của mình bất cứ lúc nào. Nhưng nếu ông ta không tự mình xuất hiện để nhận bản thảo, thì không có ai chịu nhọc công gửi trả lại bản thảo cho ông ta. Người ta tiết kiệm cho những chi phí bưu điện. Những bản thảo không có người nhận này cứ biến đi đâu đó, còn sau này những đoạn riêng rẽ hay những ý tưởng từ đó đã xuất hiện trong sáng tác của nhà viết truyện phương Tây nổi tiếng Jean-Paul Brizac mà sách trinh thám của ông ta được in với một số lượng khổng lồ và có lượng độc giả khá đông. Điều tra viên Xmeliacov, về cuối đời quyết định cầm bút, đã mô tả trong một truyện dài thiên sử thi về vụ án mạng Lusnicov và về sự che giấu các nhân chứng của tội ác. Đưa bản thảo đến “Vũ trụ”, từ đó nó được chuyển thẳng cho Brizac bí ẩn và được vật chất hóa dưới dạng cuốn sách “Bản Xonát cái chết”. Tất nhiên, truyện của Xmelianov vốn thô phác như sáng tác đầu tiên của một người nghiệp dư, còn qua ngòi bút ngài Brizac đã hóa thành một viên kẹo được bọc vỏ sặc sỡ, nhưng sự kiện đạo văn là tuyệt đối không cần bàn cãi. Tiếp theo, người ta truyền qua radio kiểu như đọc truyện đêm khuya, đọc bằng tiếng Nga những trích đoạn từ tác phẩm ăn khách mới. Và cứ như cố ý, Victoria nghe được buổi phát thanh này. Điều xảy ra trong nhà cô hai mươi ba năm về trước, điều cô thấy bằng chính mắt mình, và được nhà điều tra Xmelianov miêu tả trong truyện của ông đã chuyển dịch vào sáng tạo bất hủ của Brizac bí ẩn như một trong những cảnh rùng rợn và hiệu quả nhất của “Bản Xônát cái chết”', đã được đọc với mục đích quảng cáo trong buổi truyền của đài phát thanh dành cho độc giả nói tiếng Nga. Đối với Victoria thì điều đó trông có vẻ hoàn toàn khác. Cái cảnh này in đậm không mờ trong trí óc trẻ thơ của cô, và dù cô không có khái niệm, từ đâu mà cô mơ thấy cả đời có mọi thứ ấy, những sọc máu và cái cần violon được vẽ bằng phấn màu của thợ may. Vì thế, khi vô tình nghe được sự miêu tả giấc mơ của mình trên radio, cô đã không chịu nổi. Sau điều đó mọi thứ chắc sẽ phát triển như theo kịch bản điển hình, chính xác nhất, hẳn cô sẽ nhận được chẩn đoán là bị loạn thần kinh, nếu Coxar không tham dự vào. Một người cởi mở, quảng giao, mà chủ yếu - không thờ ơ và có lòng tốt, ông đã kể về căn bệnh kì quặc của Victoria với bất cứ ai ông bắt gặp, trong đó có cả ông bạn Bondarenco đang làm việc tại “Vũ trụ”. Bondarenco đã nghe và nhớ lại rằng, ông đã đọc đâu đó về cái cần violon hẩm hiu màu xanh này. Người khác chắc đã bỏ ngoài tai, nhưng chỉ không phải là Coxar.

Ông định gọi cho Cartasov và báo về cuộc nói chuyện với Bondarenco.

Naxtia lặng đi và rót thêm cà phê cho mình.

- Định? Thế tiếp theo? - Alexei hỏi nôn nóng.

- Tiếp theo - chỉ toàn những câu đố. Em có thể phỏng đoán rằng, dù sao ông cũng đã gọi cho Cartasov. Lúc ấy anh ta đang đi vắng, cú điện thoại được ghi lại trên băng tự động. Victoria có chìa khóa căn hộ Cartasov, cô đã đến đó, nghe băng ghi, biết được thông báo của Coxar và liên lạc với Bondarenco. Bondarenco cố tìm bản thảo, nhưng không kết quả. Nhưng ông ta muốn giúp cô gái đẹp, vì thế tự nguyện đi cùng cô đến gặp Xmelianov, tác giả của bản thảo bị mất. Họ thỏa thuận hai ngày sau sẽ đi, vào thứ hai, nhưng thứ hai Victoria không xuất hiện, và Bondarenco đã quên cô một cách dễ dàng. Và một tuần sau người ta tìm thấy Victoria bị xiết cổ và với những vết tra tấn. Vả lại, người ta tìm ra cô không xa cái làng Xmelianov đang sống. Có thể cho rằng, rốt lại cô cũng đã đi đến chỗ ông ta, nhưng không rõ sao lại không đi cùng với Bondarenco.

- Đợi đã, - Alexei nhăn trán, - anh không hiểu, - đây cái gì chính là sự kiện, còn gì là phỏng đoán.

- Coxar định gọi cho Cartasov, đó là sự kiện, về điều đó chính Bondarenco đã nói. Victoria có chìa khóa căn hộ, điều đó được xác định. Victoria đã gặp Bondarenco, ông đã tìm bản thảo theo đề nghị của cô, không tìm ra và thoả thuận với cô về chuyến đi gặp cựu điều tra viên, điều đó toát ra từ lời khai của Bondarenco. Nhưng chuyện Coxar đã gọi cho Cartasov, Bondarenco để lại điện thoại, còn Victoria đến căn hộ của Cartasov và nghe ghi âm - đó là em suy luận.

- Ồ, so với số lượng các sự kiện thì những suy luận của em cũng không nhiều lắm. Và chúng hoàn toàn liên kết được với các sự kiện. Nào tiếp theo.

- Tiếp theo em không biết. Nhưng ai đó, có ai đó rất quan tâm để sự việc năm 70 không nổi lên, biết là Victoria đã đến tòa soạn và vào thứ hai định đến chỗ Xmelianov. Victoria không che giấu mối quan tâm của mình đối với bản thảo bị mất, và cũng y như thế, cô không giấu, từ đâu đã biết số điện thoại của Bondarenco. Sự kiện tiếp theo được xác định chính xác, nói rằng ghi âm cú điện thoại của Coxar bị xóa. Trong dạng phỏng đoán em có thể cho rằng, những người giữ Victoria cả tuần trước khi giết cô ấy, đã lấy chìa khóa phòng của Cartasov, đến đó xóa ghi âm. Sau đó giết Coxar.

- Giết thế nào?

- Xe cán. Tài xế đã trốn khỏi chỗ gây án và cho đến giờ chưa xác định được. Coxar chết ngay lập tức. Và Victoria đã chết, ghi âm bị xoá, như thế, mọi cách tiếp cận đến “Vũ trụ” đã bịt lại.

- Vì gì mà phải cần những nỗ lực lớn thế?

- Nếu mà biết! Nhưng đó chưa phải là tất cả. Sau khi khởi tố vụ án giết người, còn có những nỗ lực lớn lao hơn nữa nhằm cho vụ phạm tội không bị khám phá. Trước tiên, vụ điều tra được gắn cho một giả thuyết rằng Victoria bị điên, đã đi khỏi nhà không rõ về hướng nào và rơi vào tay một tên đểu cáng nào đó. Sau đó, khi nổi lên nhân vật Brizac và những nghi ngờ về tâm thần của cô gái không còn đứng vững, bắt đầu áp lực trước hết đối với em, rồi với Larsev. Kết quả anh đã thấy đêm hôm nay bằng chính mắt mình.

- Nhưng Larsev thì liên quan gì ở đây?

- Chúng buộc Larsev bóp méo những lời khai của nhân chứng, để cho nổi bật lên cái giả thuyết có lợi cho chúng. Khi điều đó không thành, chúng đã tóm lấy em, nhưng anh đã giúp em trụ vững một thời gian nào đó. Anh hiểu cho, chúng rất thận trọng. Chúng đã có chuyện với Larsev và biết rằng vì lo cho cháu bé, anh ta hoàn toàn mất tỉnh táo. Anh ta giao thiệp với chúng không như một nhà chuyên nghiệp mà như một ông bố vì an toàn của con gái sẽ làm bất cứ điều gì. Chúng đã tìm được điểm yếu của anh ta, chúng đã nghiên cứu kĩ anh ấy. Còn hiện tại chúng chưa rõ, phải làm gì với em, em xử sự ngốc nghếch và không có chuẩn mực, và chúng không hiểu nổi em là kẻ đần độn hay láu cá. Vì thế chúng quyết định, đề phòng bất trắc, chúng dùng bàn tay kẻ khác để dập lửa. Chúng đã bắt cóc con gái của Larsev và lệnh cho anh ấy buộc em làm điều mà chúng muốn. Vì cho đến giờ Larsev đã nghe theo chúng, thì sẽ vẫn nghe theo. Còn với em thì không có sự bảo đảm nào cả.

- Anh không biết, - Alexei nhún vai, - nếu anh vào địa vị anh ta...

- Chính thế đó, - Naxtia nói xẵng. - Nếu anh. Nhưng anh là Alexei, với thần kinh của mình và kinh nghiệm sống của mình. Còn anh ấy là Larsev, với quãng đời đã trải của mình, với những mất mát của mình và giá trị riêng của mình, với tính cách và kinh nghiệm sống của mình. Mỗi người khác nhau vì thế vẫn xử sự khác nhau, bất hạnh cho chúng ta chính là vì chúng ta cố đo người khác bằng chính thước đo của bản thân.

- Bao giờ chúng trả con gái cho Larsev? Anh với em có thể làm gì để điều này xảy ra chóng hơn không?

Naxtia không trả lời. Chị lẳng lặng nghiêng ngó cặn cà phê trong tách dường như cố nhìn ra ở đấy câu trả lời cho Alexei.

- Em nghe anh không đấy? - Anh nhắc lại một cách kiên nhẫn. - Có thể làm gì để giúp cháu bé?

- Em sợ là không gì cả, - chị nói như hụt hơi.

- Có nghĩa là sao?...

- Người ta không trả lại các con tin, như kinh nghiệm cho thấy.

- Và em có thể nói điều ấy bình thản thế ư?! Không thể lại không làm gì được. Anh không tin em. Đơn giản là em đã buông xuôi, và em không thể nghĩ ra gì nữa. Nào tỉnh lại đi, Naxtia, cần phải làm gì đó chứ!

- Im đi nào, - chị gắt gỏng. - Rõ ràng anh chưa biết em nếu anh nghĩ rằng em có thể buông tay. Cô bé đã quá lớn nên khó có thể cho nó về nhà. Nếu nó mới hai, ba tuổi thì còn cơ hội, bởi nó chẳng thể là nhân chứng. Nhưng một cô bé mười một tuổi sẽ nhớ hết bọn chúng và tả lại một cách chi tiết. Và sẽ kể, cháu được cho ăn gì, chúng đã nói với nhau điều gì, và thích dùng những từ ngữ nào trong khi trò chuyện, và phong cảnh ngoài cửa sổ ra sao, những tiếng động nào từ ngoài phố vọng vào, và nhiều điều khác nữa. Sau chuyện đó thì tìm ra chúng đơn giản là công việc của kĩ thuật. Chính vì thế chẳng bao giờ con tin được trả lại. Nhưng còn có một cái qui luật, và bọn em chỉ biết hi vọng là nó sẽ hoạt động.

- Qui luật gì?

- Sau một tuần cùng ở chung, bọn tội phạm khó giết nổi con tin. Họ đã quen với nhau, giữa họ hình thành những quan hệ nào đó, họ buộc phải tiếp xúc. Và càng giữ con tin lâu bao nhiêu, càng khó giết bấy nhiêu. Lúc ấy thì xuất hiện cơ hội, dù là nhỏ bé. Tất nhiên bọn chúng sẽ không đơn thuần thả cô bé, nhưng cũng không giết chết, ít ra là ngay lập tức. Larsev không chịu hiểu một chút nào, anh ấy đang tuyệt vọng và buộc phải tin chúng. Nếu đó là những tên tội phạm có kinh nghiệm, thì chính xác nhất, cô bé đã không còn sống nữa.

- Em là đồ quái vật. - Alexei thở dài. - Sao lưỡi em có thể uốn một cách thản nhiên để xét đoán một điều như thế cơ chứ!

- Anh còn sẽ nói em là quái thai về đạo đức nữa. Đơn giản là ở em nhiều sự lạnh lùng và sự xét đoán hơn so với Larsev thôi. Có thể, bởi vì em không có con, ở đây thì anh ta đúng. Và vì em biết, dẫu bắt đầu rứt tóc trên đầu, nức nở và gào thét, thì tiếc rằng tình thế vẫn không thay đổi. Nếu cô bé đã chết, chúng ta có thể làm tất cả những gì chúng ta cho là cần thiết, nhưng với sự mạo hiểm, rằng Larsev sẽ đến giết anh em mình. Nếu nó còn sống, thì cần ngồi lặng hơn nước, thấp hơn cố để cầu Chúa, không khiêu khích bọn tội phạm, và cầu nguyện để làm sao kéo dài hơn trò chơi này. Mỗi một ngày, giờ Nadia sống thêm với bọn chúng - tất nhiên đó là chấn thương đối với nó, nhưng những ngày giờ trải qua nỗi sợ hãi này lại chính là hi vọng rằng nó sẽ được sống. Vậy nên em đang cố suy nghĩ làm sao kéo dài thời gian mà không gây nghi ngờ cho bọn chúng. Còn anh thì đi gây sự với em bằng những tin tức mới của mình qua radio.

- Ồ xin lỗi nhé, bà già. Chúng ta tóm lại là đều không phải. Nhưng hãy đồng ý..

Alexei chưa kịp nói hết thì chuông điện thoại cắt ngang.

- Cô cảm thấy thế nào, bé Naxtia? - Coloboc hỏi đầy quan tâm.

- Tồi tệ ạ, thưa chú. Bác sĩ đã đến, cho giấy nghỉ ốm mười ngày, ra lệnh nằm im, ngủ và không cọ cựa.

- Cô thật sướng, - Gordeev thở dài với vẻ ghen tị. - Còn tôi thì bị đổ nước rác đầy tai.

- Ai đổ?

- Đầu tiên là Olsanxki. Anh ta, ghê chưa, bị phụ trách bộ phận điều tra gọi lên và đả phá vì vụ Victoria. Hét rằng nếu không biết cách phá án, vậy thì cứ trung thực thú nhận sự thiếu năng lực của mình và người ta ngừng vụ án lại, chứ đừng làm ra vẻ tích cực. Yêu cầu đưa hồ sơ đến, họ tự đọc nó, chọc mũi vào cái việc là trong hồ sơ sau ngày 6 tháng 12 không xuất hiện một tài liệu mới nào, họ mắng Olsanxki là kẻ vô tích sự và ra lệnh chuẩn bị ra quyết định. Tất nhiên Olsanxki đổ lỗi cho tôi và tôi đổ cho anh ta. Các thám tử của tôi đã nặng gánh ứ cổ, chẳng trông thấy trời đất gì nữa, còn những công tố viên như anh ta thì cứ dây dưa, tự mình không chịu làm gì, chỉ cứ chờ cho đến khi các nhân viên tác chiến phá án cho họ. Và chúng tôi chia tay nhau ở đấy. Sau đó Goncharov, chỉ huy các nhân viên theo dõi vòng ngoài, đã bay đến làm ầm lên. Gào lên rằng cậu ta không có đủ người và nếu tôi không chịu xin vị tướng kí vào báo cáo, cậu ta sẽ thu hồi người của mình khỏi các đối tượng của chúng ta. Vậy nên tất cả những người của chúng ta tham gia vụ Victoria sẽ không còn sự che chắn.

- Vậy thì chú hãy xin thiếu tướng kí giấy đi, có vấn đề gì đâu nào?

- Rồi. Và sao?

- Đến thế nào thì về thế ấy.

- Và còn nghe đủ về tôi lẫn về cô và về Đức mẹ thánh thần nữa. Có thể cô còn chưa nghe, chủ tịch ban quản trị nhà băng “Iunic” bị giết, nên giờ đây đó sẽ là nhiệm vụ số một của chúng ta, chúng ta ném tất cả lực lượng vào đó, còn điều tra việc giết từng ả điếm - đến quần cũng sẽ chẳng còn, thế nhưng lại với cả đống cảnh cáo. Gần như kiểu thế đấy.

- Đắng nhỉ, - Naxtia đồng cảm. - Đến chú cũng bị cạo.

- Điều đó thì chính xác. Nhưng con gái ạ, tôi chắc rằng có ai đó ở đâu đó ấn lên các phím đàn, để chúng ta ngừng vụ Victoria lại.

“Hỏng bét, - lập lức lạnh buốt người, Naxtia thầm nghĩ. - Quỷ xúi bẩy ông nói điều này. Ông chẳng hiểu gì cả. Hay bác sĩ không truyền đạt gì cho ông. Mọi sự hỏng mất”.

- Và... bây giờ sẽ là gì? - Chị thận trọng hỏi.

- Chả gì hết. Chúng ta cũng đã định ngừng vụ này rồi, chính cô sáng nay nói với tôi rằng mọi khả năng đã cạn, rồi cả Olsanxki cũng đồng ý với điều đó về mặt nguyên tắc. Đơn thuần cả hai chúng ta đều không thích khi bị người khác cố ép. Tôi trở nên ngang bướng lúc về già. Khi ta tự có quyết định là một chuyện, và khi anh bị người ta trói buộc - hoàn toàn là chuyện khác. Đã không còn là cái thời để nhai nghiến thứ bẩn thỉu như thế một cách ngon lành. Khi cấp trên ép buộc tôi, tôi lại cứ như bị chọc tức muốn làm ngược lại.

- Thôi đi chú, các sếp thời nay thì cũng như trước kia thôi, họ lấy từ đâu ra những thói quen mới. Nếu họ vẫn làm việc y như cũ. Đừng để ý, sức khỏe quý hơn, - Naxtia khuyên.

- Còn nói gì nữa. Thế đấy, than vãn một hồi với cô, cảm thấy nhẹ người hơn.

- Cô có cần gì không? Có thể, thực phẩm, thuốc men?

- Cảm ơn chú, ở đây có Alexei, nên tôi được bảo đảm mọi thứ.

- Nghe này, có thể, đưa cô đến chỗ bố vợ tôi tư vấn chăng? Dù sao cũng là bệnh tim, không đùa được đâu.

Bố vợ của Gordeev, giáo sư Voronxov là lãnh đạo một trung tâm tim mạch lớn và là bác sĩ có danh tiếng trên thế giới.

- Không cần đâu, tôi chưa đến nỗi chết, - Naxtia đùa. - Nằm mấy ngày là mọi sự qua đi thôi.

- Liệu đấy. Cần gì thì gọi điện thoại nhé.

Đặt ống nghe, Naxtia ngồi ghé xuống đi-văng để làm dịu trái tim đập cuồng loạn. Coloboc đã bắt đầu trò chơi. Đã đến lượt chị, Naxtia, dấn nước đi của mình.

* * *

Morozov chia tay với Naxtia, thích thú chuyên tâm vào công việc một cách độc lập. Trước hết, anh vẫn quyết định tìm cho ra Diacov chẳng rõ biến đi đâu và vì thế anh đi đến khu bắc, nơi Diacov thường trú và là nơi Morozov có người tin cậy cung cấp tin. Tên của người này rất khó hiểu - Nafanail, nhưng những người xung quanh vẫn gọi ông ta gọn hơn là Nafani. Với tuổi tác người ta gọi “ông” kèm cái tên ngộ nghĩnh đó.

Không tính nổi ông Nafani ngồi tù bao nhiêu lần, nhưng ông không thuộc giới trộm tinh hoa, chủ yếu ngồi tù vì tội say rượu quậy phá. Trong những khoảng ngắn tự do, ông làm việc tốt và uống cũng không kém tốt hơn. Tạo hóa ban cho ông sức khoẻ đáng nể, và bất chấp những cuộc say có hệ thống, ông không là kẻ nghiện rượu. Về già muốn được ở gần con cháu, và dù người thân chẳng yêu quý gì, nhưng ông vẫn hi vọng lúc già yếu sẽ không bị quẳng ra vệ đường.

Bằng những vụ phiêu lưu của mình, ông Nafani không kiếm được tiền hưu, vì thế bất kể già nua, tùy theo sức mình, ông vẫn tiếp tục làm gác công ở ba chỗ khác nhau theo chế độ làm một ngày nghỉ ba ngày. Và còn làm gì đó nữa vặt vãnh. Cũng phải trả nợ cho việc được có hộ khẩu Moskva với một đống tiền án như thế. Morozov làm quen với ông khi anh còn là thượng úy, vì thế ông lão cứ gọi anh là anh “thượng”. Quan hệ của họ đằm thắm, ấm áp. Nafani không mang ơn ai, nhưng trong số công an vẫn lợi dụng sự trợ giúp của ông, chỉ mỗi anh “thượng” là duy nhất trả tiền, Thứ nhất, bao giờ cũng trả, thứ hai, bằng tiền mặt, và chủ yếu - trả ngay chứ không dùng dằng.

- Chào anh “thượng” - ông Nafani chào đại úy khi thấy dáng người quen thuộc ở tiền sảnh công sở nơi ông hôm ấy đang trực gác.

- Chào ông. - Morozov gật đầu niềm nở. - Vẫn sống và có thể chứ?

- Sống vẫn tốt, chứ có thể thì tồi, - Nafani đáp lại như mọi bận. - Có việc gì mà đến thế?

- Tán dóc, uống trà, ông tiếp chứ?

- Sao không, việc tốt mà. Hôm nay ngày ngắn, đến một giờ tất cả sẽ về nhà hết, vậy tôi với anh sẽ uống trà, và sẽ tán chuyện. Hay anh đang cháy?

Morozov nhìn đồng hồ. 12 giờ kém 15. Một mặt, tiếng rưỡi chả làm nên trò trống gì, thêm nữa, cuộc chạy đua với cô ranh không còn nữa, thế nhưng... Quỷ đùa bỡn thế nào ai biết được.

- Cháy thì chẳng cháy, nhưng có sém một chút, - đại úy thú nhận.

- Thế cơ đấy, - ông già khịt mũi khoan khoái. - Cứ khi sém cháy thì chạy đến lão, thiếu tôi các anh biết làm gì cơ chứ. Hãy ngồi lại đây, trên ghế này, mà anh xích lại gần tôi hơn đi, để chúng ta nói chuyện cho tiện và để tôi với được tay đến điện thoại. Ôi là sống! - ông lão mỉm cười trang trọng. - Công an cứ đến tôi như đến cuộc tiếp kiến, còn tôi thì đặt nó ngồi vào ghế. Cứ y như chủ tịch ủy ban hành chính quận ở thời tốt nhất ấy. Nào, anh “thượng”, trình bày đi, anh bị sém ở chỗ nào.

Sự ba hoa già lão không thể đánh lừa Morozov. Anh đã biết Nafani quá lâu để xem là có ý nghĩa cái sự sung sướng của lão khi đặt được công an lên ghế. Đại úy biết, đằng sau sự ba hoa thân thiện ẩn giấu sự suy nghĩ căng thẳng “anh thượng đến làm gì, có thể nói gì với anh ta cái gì - không thể, để không làm phía khác nổi điên”.

- Tôi tìm một gã thanh niên, Diacov. Biến đi đâu ấy chúng tôi không thể tìm ra.

- Thế tìm làm gì? Diacov này mắc lỗi gì hay đơn thuần vì tò mò vậy thôi?

- Thôi đi ông! Ông cũng biết tôi chuyên trách việc tìm người mất tích. Ai biến đi thì tôi tìm người đó, và tôi không hỏi, anh ta có lỗi gì và lỗi với ai. Nhiệm vụ của tôi là tìm cho ra.

- Thế sao anh lại tìm hắn ở đây?

- Thì hắn thường trú ở đây mà, ở khu bắc này. Đó là điều sơ đẳng của công an: cần phải bắt đầu từ nơi sinh sống, từ cha mẹ và bạn bè.

- Anh biến tôi thành thân sinh của hắn à? Hay bạn bè?

- Được rồi, ông lão ạ, đã đùa rồi thì thôi nhé. Ông có thể giúp gì không?

Ông Nafani lập tức xóa khỏi bộ mặt nụ cười ngô nghê. Cái tên Diacov không quen đối với ông, vì thế ông yên tâm và trở nên nghiêm túc cố suy nghĩ làm sao giúp được anh “thượng”.

- Hãy nói địa chỉ.

Nghe xong địa chỉ Diacov đăng kí, ông lão lập tức nêu cho đại úy mấy “điểm” mà đám thanh niên thường lui tới, cũng như tên của người vẫn “nắm” địa phận này và biết đủ mọi người mọi thứ. Người này, theo tin tức của ông Nafani, nhiều năm làm việc cho KGB, sau đó do sự không cần thiết người ta đã “quên đi”, còn ông ta vì phật ý đã bán mình đồng thời cho công an và mafia địa phương đang kiểm soát chợ đen phụ tùng xe hơi.

- Nếu anh ta không biết thì không một ai biết nữa, - ông lão cam đoan. - Nhưng anh đừng dại miệng nói anh là công an hoặc từ chỗ tôi đến. Đầu tiên anh đến gặp Xaida, ở chợ cậu ta là thủ lĩnh, anh có thể nói tôi giới thiệu, còn nếu cậu ta muốn thì sẽ đưa anh đi gặp gã đàn ông kia. Nhưng thỏa thuận với Xaida hơi khó đấy, hắn đa nghi, và tôi đúng thực là không biết nghĩ ra gì nữa để cậu ta tiếp anh.

- Đừng lo, ông lão, tôi sẽ thuyết phục được Xaida của ông. Tôi đâu phải trẻ ranh. Hay ông quên là ông đã cho tôi bao nhiêu lần chỉ dẫn như thế rồi? Và chưa lần nào tôi bị mắc mớ cả. Và cũng chưa lần nào hại đến ông. Tôi đâu đến với họ bằng hai tay không, đâu phải là kẻ mới toe.

- Cũng phải, - ông Nafani gật đầu, khi cho trà Ấn Độ vào ấm và rót nước sôi. - Với anh, anh “thượng” ạ, bao giờ tôi cũng yên tâm, lời của anh là sắt thép. Anh là kiểu công an thời cũ, bây giờ người như thế hầu như không còn nữa, đã hỏng hết. Còn loại trẻ, lẽ nào họ biết cần làm việc ra sao? Không biết nói chuyện cả với chúng tôi, những lão già. Anh uống đặc chứ?

Ông lão rót trà ra cốc, pha thêm nước nóng, mở hộp đường, lấy ra cái túi bánh mì khô từ đâu đó phía dưới bàn.

- Ông làm tôi phật ý đấy, - Morozov nói vẻ trách móc khi lôi từ túi thể thao ra một hộp tròn to bên ngoài vẽ những người trượt tuyết vui nhộn. - Chưa bao giờ tôi là kẻ ăn bám. Mời ông bánh quy này.

- Hay đây. - Nafani sôi nổi lên. - Mọi người sắp về rồi, lúc ấy chúng ta thêm mấy giọt rượu nhân dịp Năm mới đang đến. Ngon lắm! - lão khen khi đã mở nắp hộp và đút luôn vào miệng vài cái bánh.

- Mời ông thoải mái, - Morozov mỉm cười. - Còn nói đến cánh trẻ - ở đây thì ông đúng trăm phần trăm. Không còn trường học cũ, họ không biết gì cả. Quỷ mới biết, hoặc người ta không dạy họ, hoặc họ không muốn học. Trước kia, khi cần tính hiệu quả của việc phá án thì chúng tôi phải cố rướn hết mình để phá cho được. Không đạt đủ phần trăm, anh sẽ bị cảnh cáo, có khi còn bị hạ cấp nữa. Anh bị cảnh cáo - sẽ mất phần thưởng. Năm lần cảnh cáo sẽ bị cắt lượt xếp hàng đợi phân nhà, và cứ thế. Chúng tôi bị giữ trong bàn tay sắt, và thế là chúng tôi cố gắng. Còn giờ đây người ta sổ toẹt vào tính hiệu quả của việc phá án, đã hết thời nhà ở không mất tiền, đảng bị thay đổi, còn sợ ai nữa? Thế nên họ mới làm việc nhì nhằng, không muốn học gì cả. Mà còn nhìn chúng tôi, lớp già hơn, một cách kênh kiệu.

- Thế, thế đấy, - ông lão đỡ lời, - anh thấy đúng lắm, họ không biết làm gì cả, nhưng chủ yếu - không muốn học hành gì. Đồn công an địa phương đã tới chỗ tôi đây, nói sẽ có một thanh niên đến, chỉ một tháng, kiểu như thực tập. Nghĩa là, ông Nafani, hãy giúp cậu ấy hoàn thành chỉ tiêu để có bản đánh giá xuất sắc khi từ nơi thực tập trở về. Anh thử tưởng tượng, thế gian phải thay đổi như thế nào, nghĩa là, công an xin tôi, một kẻ nhiều tiền án, để tôi chỉ đơn giản vậy thôi giúp ai đó có được hiệu quả công việc phá án, để sau đó “chàng phá án” này nhoằng một cái sẽ kiếm được một chỗ tốt vì những thành tựu xuất chúng trong công tác.

Thôi còn được, nếu người ta nhờ tôi dạy khôn cho cậu ta, chỉ dẫn về địa hình, nói cho cậu ta biết chỗ chúng tôi cái gì liên quan với cái gì, những sự phân bổ lực lượng như thế nào, mách nước, nếu cần. Tóm lại, nếu cậu trai ấy đến chỗ chúng tôi làm việc và cần cho cậu ta nắm vững công việc - điều đó thì tôi còn hiểu được.

Nhưng giúp cho sự giả mạo hoàn toàn ư? Hoàn toàn đánh mất lương tâm rồi.

- Thế cậu bé thì sao? - Morozov tò mò. - Ông giúp nó chứ?

- Không phải, ơn Chúa.

- Sao lại thế?

- Cậu ta không đến. Người ta nói, từ ngày 1 tháng 12, mà đến giờ có thấy đâu. Có thể, họ đã nghĩ lại hoặc chuyển đi thực tập nơi khác. Thêm ví dụ nữa cho anh, - ông lão xúc động. - Họ thiếu trách nhiệm thế nào ấy. Đến, thỏa thuận với tôi, rồi mất tích. Thì không cần tôi, chàng trai không đến thực tập, vậy hãy nhổm mông lên, đến gặp tôi và báo trước: cứ cho là, xin lỗi, có sự trục trặc, không cần đến sự giúp đỡ của ông nữa. Tất nhiên, tôi sẽ chẳng lo âu gì, không đến, thôi thì không cần, nhưng phải có nguyên tắc chứ. Anh “thượng”, anh xem thế nào?

Lời của ông Nafani đến được tai đại úy như xuyên qua một lớp bông. Anh nhớ lại, thực tập viên Meserinov đã nói: “Tôi rơi vào Petrovca vào phút chót. Nói chung lẽ ra tôi phải tập sự - ở khu bắc kia, ở đồn “Timitriazev”. Một học viên trường cảnh sát bình thường phải là ai mà được người ta quan tâm thế chứ? Chí ít, phải là con của bộ trưởng Bộ Nội vụ. Hay... Còn anh, đồ ngốc, anh ngạc nhiên thấy cô ranh từ chối khỏi vụ án, buông xuôi tay. Thế nhỡ đâu, chính là tay thực tập làm cô ta sợ? Nhỡ đâu gã, cũng y như chính anh, Morozov, giấu cô ta thông tin, chỉ có điều là với mục đích khác? Để làm gì? Lời đáp cho câu hỏi đó không đơn giản là khó chịu. Nó gây sợ hãi. Nhưng đại úy cảm thấy ngày mai còn đáng sợ hơn. Nếu những thế lực như thế quan tâm đến việc đình chỉ vụ án Victoria, thì anh, Morozov, có thể sẽ không còn trông thấy ngày mai. Anh xông vào bất chấp chướng ngại, tự khen bản thân vì khôn khéo, kiên nhẫn, vì kinh nghiệm truy tìm, biết cách đi đường vòng vượt qua cô ranh Naxtia. Còn hóa ra, anh đi trên mép vực thẳm, và đơn giản là kì diệu cho đến giờ anh vẫn còn sống sót. Không hôm nay thì ngày mai, nhỡ lão Nafani sẽ nói với ai cần, rằng có người quan tâm đến Diacov, sau điều ấy Morozov sẽ sống trên thế gian này nhiều nhất là một ngày. Xin lão già đừng nói ư? Lúc ấy lão lại càng báo tin cho kẻ che chở lão từ công an địa phương, mà có thể, không chỉ cho anh ta.

- Sao đấy, anh “thượng”? - ông lão gọi. - Nghĩ gì trầm ngâm thế?

- À, thế thôi, - đại uý đáp lại uể oải, - về cuộc sống. Đã đến lúc tôi về hưu, tôi mệt mỏi rồi. Có thành tích, còn kéo dài vô ích làm gì, dù sao thì với những người mới, lớp trẻ ấy, tôi sẽ chẳng thỏa thuận nổi. Họ ép tôi hết sống rồi. Đấy, tôi đến ông tìm một thanh niên, mà chính mình thì nghĩ về một khoảnh vườn, cần dựng buồng tắm hơi, tự mình thì không biết làm, mà tiền lại không có để thuê công nhân. Mà nói chung thì...

Bước ra đường và hít thở không khí lạnh, Morozov bỗng hưng phấn hơn lên. Anh cố nhớ lại tất cả những gì anh biết về Meserinov, gã ta đi như thế nào, nói thế nào và làm việc ra sao.

Nhưng dù đại úy có căng óc đến đâu cũng không thể nhận ra một dấu hiệu nào của việc gã thực tập viên thế này hoặc thế kia chống lại công việc của họ. Thế nhưng anh thấy rõ như trong phim, rằng cô ranh không tin một ai, kể cả tay thực tập.

Hóa ra, khi đó cô ta đã biết rằng gã - ở phía bên kia? Các ý nghĩ của đại úy rất chóng bị lệch hướng và rối loạn, anh không biết suy nghĩ những thế cờ rối rắm, anh không đủ sự mạch lạc và kĩ năng phân tích. Mắng bản thân vì sự ngốc nghếch, anh cố bắt đầu lại từ đầu tất cả và bỗng hiểu rằng điều đó là vô ích. Bọn tội phạm ngày nay đã không phải như trước. Và không thể chống lại chúng bằng những phương pháp cũ. Tất nhiên, nghĩa là có thể, nhưng giờ đây điều đó chưa đủ. Hiện giờ cần những người như Naxtia, người ngày ngày đọc kĩ sách tiếng nước ngoài và đọc đến ba lần vẫn mỗi một hồ sơ lưu trữ hai chục năm về trước. Còn anh, cái gốc cây già muốn tay không, đơn độc khám phá vụ giết người và xử trí với cái thế lực mà thậm chí có cả những học viên- thực tập viên của mình. Không, đích thực là kì diệu nếu anh vẫn sống.

Đại úy Morozov ngồi lên toa tàu metro, ra ở bến “Trekhov” và đi về 38 Petrovca.

* * *

Nhưng trước khi anh kịp bước lên băng tải tự động, thì thông tin về việc đại úy Morozov đang tìm Diacov đã đến những cái tai cần thiết, và từ thông tin này đã được rút ra những kết luận tương ứng. Lão Nafani trung thực trả công cho cái tuổi già yên bình của mình. Và khác với Morozov, từ lâu lão đã thích ứng với hệ thống hình sự mới.

Cặp mắt nhỏ sắc màu sáng của Arxen phóng ra những tia chớp. Ngay từ đầu lão đã cảm thấy rằng điều này không kết thúc tốt đẹp. Tất cả, tất cả đều không như ý, không tiến triển theo sơ đồ vạch sẵn, và đây là kết quả. Không nên, ôi rất không nên nhận lấy nó!

Sai lầm đầu tiên là lão đã tham gia vào vụ này quá muộn. Những người sử dụng dịch vụ của văn phòng không phải lần đầu tiên, biết rằng tốt nhất là đến với Arxen không phải sau khi phạm tội, mà là trước đó. Những nhà tư vấn có kinh nghiệm sẽ mách bảo phải làm gì và làm như thế nào để sau đó có thể thoát khỏi bằng áp lực tối thiểu và số lượng người tối thiểu. Càng ít việc càng ít thu nhập, nhưng sự mạo hiểm cũng ít hơn, điều này Arxen nắm rất vững. Vì thế những tư vấn loại này đòi tiền công rất lớn. Những khách hàng lí tưởng xin ở lão chỉ dẫn cách làm thế nào, và cả thời gian bao giờ và ở đâu, và Arxen cắt cử thời gian và địa điểm phù hợp với lịch trực cho người của mình, những người sẽ đến chỗ xảy ra sự cố.

Phương châm của Arxen - “hãy đón đầu” - đã luôn luôn được biện minh và ở mọi trường hợp. Nhưng với Gradov, lão tham gia vào việc mấy ngày sau khi đã xảy ra hai vụ giết người, sau đó lão còn biết thêm là trước vụ án mạng, cô gái đã bị giam giữ cả một tuần liền trong một ngôi nhà nông thôn. Tóm lại, người của Gradov làm việc thiếu chuyên nghiệp và để lại nhiều dấu vết mà chỉ kẻ mù mới không nhận ra. Đành phải hướng các nỗ lực cơ bản để lau rửa và xóa sạch những dấu vết này.

Arxen để xảy ra sơ sẩy thứ hai khi đồng ý sử dụng những người của Gradov. Lẽ ra không nên làm điều đó, đáng ra cần kiên quyết để nhóm của lão làm toàn bộ, chứ không phải là những thằng nhãi của Trécnơmo. Gradov keo kiệt, và đâu chỉ keo kiệt, đúng là tham lam, những đồng tiền hắn trả cho chú Colia, không thể nào làm như Arxen vừa lòng. Hắn muốn tiết kiệm, thuyết phục rằng người của hắn sẽ làm việc và Arxen đã bằng lòng. Và hóa ra là không đúng.

Sai lầm thứ ba Arxen để xảy ra là đã bỏ ngoài tai khi hắn lải nhải đã vô ích dính vào văn phòng của lão.

Không phải một, những hai lần Gradov để lộ ra hắn có cách tiếp cận nhóm phụ trách bộ phận điều tra của Viện Công tố và lí ra nên nhờ họ, chứ không phải nhờ Arxen. Ngay lần đầu tiên khi Gradov vừa thốt ra về điều đó, đáng lẽ ngay tức khắc và gay gắt đặt hắn về đúng chỗ, thậm chí còn có thể dạy cho hắn một bài học. Arxen đã tốn bao công sức để tạo lập những hãng nhỏ độc lập với những trường hoạt động tuyệt đối không cắt nhau. Chỉ cần ai đó nghi ngờ rằng mạng lưới ôm trọn toàn bộ hệ thống các cơ quan bảo vệ luật pháp, thì không chỉ mỗi đơn vị nơi lão đang làm việc, - mà tất cả mọi thứ sẽ bị đe dọa.

Arxen vừa được báo rằng thủ trưởng của Naxtia đã gọi cho cô ta, và theo nội dung cuộc trò chuyên có thể hiểu, Gradov đã cho khởi động những đòn bẩy nào đó, khi đã tỏ ý nghi ngờ khả năng của lão, Arxen, thực hiện công việc đến tận cùng. Thằng láo làm sao, hãy thử nghĩ mà xem! Không chỉ lợi ích mà cả lòng tự ái của Arxen bị xúc phạm. Lão biết trong trường hợp như thế nên lập tức huỷ bỏ hợp đồng với khách hàng, thậm chí có thể trả tiền đền bù cho khách hàng, cũng có thể không trả mà trừng phạt làm gương về sự vi phạm nguyên tắc an toàn để những kẻ khác đừng bắt chước. Với Gradov cần kết thúc không chậm trễ, nhưng đáng tiếc, Arxen buộc phải thú nhận rằng làm điều đó không phải đơn giản. Hành động tếu táo của Gradov dẫn đến những hậu quả nhất định, làn sóng các hậu quả này đã tràn đến Naxtia, và giờ đây cần gắng thoát ra khỏi tình thế với những tổn thất ít nhất. Cô ta cho rằng, kẻ đã giết Victoria đang gây áp lực với cô ta. Nếu bất ngờ áp lực đó ngừng lại khi không cho kết quả mong muốn, cô ta có thể hiểu rằng, cái kẻ tổ chức mọi thứ đó không có quyền lợi của chính mình. Cô ta sẽ hiểu là có những kẻ trung gian. Naxtia là cô bé thông minh, cho dù chưa có kinh nghiệm, nhưng cô ta có thể trở thành một nhà chuyên nghiệp cứng cựa, nếu cô ta được mài giũa thêm. Tất nhiên cô ta không biết làm gì cả, mấy ngày liền người của Arxen và của chú Colia bám sát gót cô ta mà cô ta không phát hiện ra một ai trong số họ. Nhưng cái đầu của cô ta sáng láng và được cấu tạo đúng, vì thế cần kết bạn với cô bé, ở Arxen xuất hiện những kế hoạch cho tương lai. Thượng đế ban cho cô ta trọn vẹn khả năng tư duy mạch lạc và sự khôn khéo. Nói chung, Arxen xác định con người theo mức chuẩn bao nhiêu phẩm chất họ được trời cho: một người được cả một thùng to tướng, kẻ khác chậm chân và giật được một nhúm cỏn con. Còn người thứ ba lười nhác đứng xếp hàng và chẳng được gì cả...

Arxen không sợ phải gặp Gradov. Nếu ở Petrovca đào bới đến Gradov thì chắc từ lâu người ta đã nói chuyện với hắn hoặc chí ít cũng đã cho theo dõi vòng ngoài rồi. Nhưng không ai đến chỗ Gradov, mà người của Arxen cũng không phát hiện thấy những kẻ theo dõi. Tất nhiên Naxtia đã ngửi thấy gì đó về năm 70, nhưng rõ ràng là không đủ để lần đến Gradov. Chú Colia lại là việc khác - cái thằng nhóc của lão, tay Diacov này, gần như chắc chắn đã lộ, nhưng điều đó hiện thời chưa đặc biệt quan trọng, nó chẳng biết gì về Gradov cả.

Arxen đến điểm hẹn chậm tám phút. Thực ra lão có mặt từ trước, chăm chú xem xét, kiểm tra, sau đó quan sát con đường sau khi Gradov đến và chỉ khi tin chắc không có những nhân vật đáng ngờ, mới ghé vào quán bar.

- Anh Gradov ạ, anh xử sự không đúng, - lão bình thản nói trong khi rót rượu liker từ chiếc li tí xíu vào tách cà phê.

- Ông có ý nói gì? - Gradov nhướn cặp lông mày đẹp.

- Anh biết quá rõ tôi có ý gì rồi. Tôi không định chửi bới và gây tai tiếng với anh, chúng ta hãy chia tay nhau một cách tốt đẹp.

- Nhưng tại sao? Chuyện gì đã xảy ra?

- Anh bạn thân mến ạ, anh cũng khá nhiều tuổi rồi để quên đi thói quen của một kẻ lang thang. Chỉ có những đứa trẻ nhỏ khi biết lỗi của mình là cứ lì lợm phủ nhận nó, hi vọng rằng người lớn không biết gì. Tôi không lừa dối, không diễn tả bằng ngôn ngữ tội phạm, không tóm cổ họng anh.

- Dù ông có giết, tôi vẫn không hiểu ông nói gì cả.

- Ý hay đấy! - Arxen mỉa mai. - Điều đó hẳn giải quyết luôn một thể được vô số vấn đề. Có thể, giết người - đó là biện pháp duy nhất buộc anh ngừng tính độc lập xuẩn ngốc của mình. Hơn nữa, anh vẫn kiên trì nói dối tôi. Tại sao anh giấu tôi câu chuyện với Nikiforov? Anh không tin tôi? Tuyệt lắm. Hãy tự mình xoay xở lấy, như anh biết cách, cùng với Trecnơmo ngớ ngẩn của mình và với cái băng những kẻ tố giác của hắn. Tôi không định ghé mông mình ra đỡ cho đâu.

- Tôi không hiểu gì cả, - Gradov lắp bắp bối rối. - Tôi thề với ông... Tôi không làm điều gì có thể phương hại đến chúng ta...

- Anh Gradov, cuộc nói chuyện đã kết thúc. Bây giờ chúng ta chào và chia tay nhau, tôi hi vọng là vĩnh viễn. Ngay từ đầu anh quấy nhiễu tôi làm việc, anh giấu tôi thông tin quan trọng mà vì thế tôi và người của tôi mấy lần phải vội vàng thay đổi lại những phương án đã tính toán kĩ. Anh giúi cho tôi những con lạc đà gân bắp khi cam đoan với tôi rằng chúng là những kẻ thừa hành chuyên nghiệp và có kinh nghiệm, mà hóa ra chúng là những thằng ngốc không đầu óc đã làm đổ vỡ toàn bộ vụ việc. Mọi sự là do anh tiếc tiền. Và tôi nghi ngờ, bây giờ anh vẫn kể chưa hết với tôi. Mà điều đó rất nguy hiểm đối với tôi, bởi vì, xin lỗi, do sự tham lam của anh mà tôi có thể rơi vào hoàn cảnh phức tạp. Anh không tin tôi, tôi không tin anh, vì thế tốt nhất chúng ta chia tay, và không chậm trễ. Hãy xem là hợp đồng của chúng ta đã hết hiệu lực.

- Nhưng thế... nhưng thế việc của tôi thì sao?

- Tôi không quan tâm thêm nữa.

- Nhưng tôi đã trả tiền cho ông! Arxen, ông không thể bỏ mặc tôi! - Gradov van vỉ. - Chính ông đã nói rằng, chỉ kéo thêm mấy ngày nữa, đến ngày 3 tháng 1 thôi, vậy sao ông bỏ mặc tôi? Nếu tôi sai ở đâu đó - thì tha lỗi cho tôi, nếu tôi làm gì đó không đúng - thì cũng không do ác ý. Ông Arxen ạ, tôi lạy ông, ông không thể như thế...

- Tôi ư? - Arxen kinh ngạc một cách lạnh lùng. - Tôi có thể làm tất cả. Thế này, hoặc không thế này, và bất kì thế nào. Tôi không quan tâm đến anh, tôi không cần anh. Rốt cục, hãy hiểu điều đó. Tôi có công việc của mình, sự nghiệp của mình, tôi làm nó với sự thích thú và tôi dám hi vọng, một cách không tồi. Sau đó anh xuất hiện và cố bắt tôi làm việc không như cách của tôi, và không phải với những người như tôi vẫn luôn cùng làm. Trong những điều kiện như thế mọi việc sẽ không kết dính, anh cản trở tôi, vậy thì vì cái gì mà tôi phải lăn lộn và gắng hết sức chứ? Vì cặp mắt tuyệt diệu của anh ư? Anh, thưa ngài Gradov, có sức mạnh lớn trong Duma, nhưng đối với tôi anh chả là ai, không là gì và không thể gọi anh thế nào khác. Vì tiền công ư? Với tính tham lam nhỏ mọn của mình anh chỉ đạt được mỗi một điều: tôi sẵn sàng trả lại anh tất cả số tiền anh đã trả rồi, bởi vì tôi quý sự an toàn của tôi hơn. Có thể, anh nghĩ rẳng, khi cắt hợp đồng với anh, tôi sẽ làm hỏng thanh danh của tôi trong cái thế giới đang sử dụng các dịch vụ của tôi? Tôi đoan chắc với anh, câu chuyện này sẽ có ích cho tôi. Ngay ngày mai tất cả những nhân vật có mối quan tâm sẽ biết rằng, thứ nhất, tôi đặt lợi ích an toàn cao hơn những tính toán tiền bạc, còn thứ hai, là cần nghe lời tôi và không được quấy nhiễu tôi, nếu khác, tôi sẽ bỏ mặc khách hàng của mình không một chút thương xót. Hãy nhớ cho, anh Gradov, chưa hề có khách hàng nào mà vì anh ta tôi chịu nhún nhường. Anh muốn nói gì chăng?

- Tôi muốn... Tôi cần làm gì để ông tiếp tục công việc? Hãy nêu các điều kiện, tôi chấp nhận tất cả.

Arxen nhìn ngó với vẻ hiếu kì bộ mặt đẹp loại con dòng cháu giống của Gradov. Thậm chí trong bối rối và hoảng sợ nó vẫn không mất đi sự quyến rũ, chỉ có thêm một biểu hiện bi kịch nào đó. Thách giá với hắn chăng? Tất nhiên, không thể có chuyện về một công việc gì tiếp theo, với những loại này cần phải cắt đứt ngay và không thỏa hiệp, nhưng đơn thuần là thú vị, hắn sẵn sàng đi đến đâu. Nếu gọi mọi người trở về từ vụ Victoria, án mạng có thể được phá sau một ngày, tối đa - hai ngày. Cũng tò mò, Gradov có hiểu điều này không?

Sự im lặng kéo dài và trở nên không thể chịu đựng nổi đối với Gradov. Hắn bị bung ra và không kìm chế được nữa.

- Tại sao ông không trả lời? Ông thích sự nhục nhã của tôi? Ông thích nhìn sự sợ hãi của tôi? Ông căm thù tôi, ông căm thù tất cả chúng tôi, bởi vì chúng tôi đã phá đổ cái hệ thống cũ của ông mà với nó ông có mẩu bánh mì với bơ và trứng cá đen, ông có quyền lực, còn giờ đây ông chẳng cần cho ai, chẳng ai sợ ông, vậy nên ông căm thù cả thế giới và chơi xỏ lại những người như tôi! Ông nghĩ rằng, ông rất hùng mạnh, hả? Ồ, đơn giản ông là con chuột nhỏ độc ác, chính là con chuột nhỏ hôi thối độc ác, đang nhai đồ thừa ở thùng rác của xã hội và là kẻ đầu tiên chạy khỏi con tàu ngay khi vừa bốc mùi nguy hiểm. Con chuột! Con chuột! Ôi Chúa ôi...

Gradov hai tay bưng mặt. Arxen lặng lẽ đứng dậy đi lại gần chủ quán, trả tiền cà phê và rượu đã uống, sau đó ngẫm nghĩ một chút, lấy từ ví thêm mấy tờ giấy bạc.

- Người này đang rất thất vọng, - lão nói, hất đầu về phía Gradov đang ngồi trong góc. - Rất tiếc, tôi buộc phải báo với anh ta một cái tin khó chịu, và anh ta đang đau khổ lắm. Nếu sau năm phút anh ta còn chưa đi khỏi, hãy mang cho anh ta hai trăm gam cônhắc. Loại ngon đấy nhé.

- Chúng tôi sẽ làm, - chủ quán gật đầu. - Thế nếu không cần đến cônhắc?

- Thì tiền là của anh.

Arxen chậm rãi bước ra đường và kinh ngạc phát hiện ra rằng cuộc trò chuyện với Gradov để lại trong lòng lão một cảm giác khó chịu. Qua quãng đời lâu dài của lão, Arxen có nhiều cuộc nói chuyện khó chịu, và lão đã quen thoát ra khỏi chúng mà không có những chấn động cảm xúc. Nhưng Gradov đã xúc phạm lão bằng gì đó, đâu như là những ngờ vực về lòng thù hận đối với cả thế gian, đâu như là đã gọi lão là con chuột hôi thối... Nhưng giờ đây Arxen tuyệt đối tin chắc: lão đã làm đúng khi cắt đứt hợp đồng với Gradov. Con người dễ bộc phát và mất đi sự kiểm soát là mối nguy hại. Không thể có công chuyện với hắn được. Mà con chuột nhỏ hôi thối độc ác - biết sao được, lão sẽ còn cho hắn nhớ đến con chuột.

* * *

Trong phòng làm việc của công tố viên Olsanxki, đại tá Gordeev thận trọng đặt ống nói điện thoại, thở lấy hơi và lấy chiếc khăn mùi soa to tướng lau cái trán hói lấp loáng.

- Thế nào? - ông hỏi khi đứng lên và bắt đầu đi lại trong phòng làm việc ảm đạm bề bộn.

- Chưa bao giờ tôi nghe trong một lần mà anh nói bấy nhiêu lời dối trá, - Olsanxki nhận xét. - Tôi thậm chí đã gập ngón tay để không tính sai.

- Và đã tính được bao nhiêu?

- Chuyện tôi quát anh - một. Chuyện anh cắn tôi - hai. Nếu trí nhớ không phản bội tôi, tôi đã quen anh hơn chục năm, và đã sống qua thời gian đó không có đụng độ gì đáng kể. Chí ít, chúng ta chưa hề cao giọng với nhau. Hay tôi lầm?

- Không, anh không lầm.

- Được, tiếp theo. Gontrarov không đến chỗ anh, về phần anh, cũng không đến chỗ thiếu tướng - đó là ba và bốn. Tài liệu cuối cùng trong hồ sơ hình sự về vụ giết hại Victoria được ghi ngày 6 tháng 12, - năm. Đủ chưa?

- Khá đủ. Anh không cảm thấy lạ là phải buộc làm mọi thứ đó vì lợi ích công lí ư? Tôi hỏi khác đi: anh có cảm thấy lạ rằng, cái nghề đòi hỏi ở mọi người số lượng lớn nhất những điều dối trá, lại có mục đích là bảo vệ quyền lợi của công lí? Sự ngược đời thế nào ấy!

- Biết sao được, anh Gordeev, chiến tranh là chiến tranh. Chúng ta có phải chơi trò trẻ con với chúng đâu.

- Nhưng đó không phải là chiến tranh, ấy mới là chuyện! - Coloboc nổi nóng, bấu những ngón tay mủm mỉm cứng rắn vào lưng tựa của chiếc ghế mà lúc ấy ngáng lối ông đi. Cái ghế dưới sức nặng của đại tá đã cọt kẹt vẻ đe doạ. - Chiến tranh có nguyên tắc của mình, vốn là tất yếu đối với tất cả các bên tham chiến. Tất cả những người tham gia cùng ở trong những điều kiện pháp lí như nhau. Và sau đó, ít ra họ còn trao đổi tù binh. Còn chúng ta? Chúng bắn vào chúng ta, còn chúng ta cứ phúc trình từng phát súng, phí đi bao tấn giấy. Chúng có tiền, con người, vũ khí, ô tô với động cơ mạnh, kĩ thuật mới nhất, còn chúng ta - cách điều tra kiểu mẫu có từ sau chiến tranh, những giám định viên tự học, tiền mua xăng không có. Mà tôi kể với anh làm gì cơ chứ, cứ như anh không biết ấy! Trong chiến tranh bao giờ cũng có hi vọng là lực lượng của Liên Hợp Quốc sẽ giúp đỡ nếu như đã đến mức cùng quẫn. Còn ai sẽ giúp chúng ta? Tiểu đoàn từ thiện có uy tín nhất ư? Không, Olsanxki ạ, chúng ta, đáng tiếc, lại không đánh nhau. Chúng ta phòng thủ hết sức mình, cố bảo vệ những mẩu thảm hại sót lại của cái mà trước kia được gọi là niềm tự hào và danh dự nghề nghiệp.

Olsanxki trầm ngâm ngó nhìn Gordeev, trong thâm tâm đồng tình với ông, nhưng không muốn phát triển cái đề tài nguy hại. Thêm chút ít, là có thể phải nói về Larsev. Đại tá biết sự thật hay không? Tốt nhất không nên mạo hiểm.

- Anh nghĩ sao, vở kịch của anh sẽ khởi động chứ? - ông cố tránh về hướng khác.

- Thực muốn hi vọng.

Gordeev nặng nề hạ người xuống ghế, bật khoá “cặp ngoại giao”, lôi ra ống validol và nhét một viên xuống dưới lưỡi.

- Tôi đã rã rời thế nào ấy vào thời gian cuối, - ông than vãn vẻ mệt mỏi. - Không ngày nào tim không nhói buốt. Còn gì liên quan đến Naxtia, thì tôi chỉ mong là cô ấy cũng gập ngón tay tính như anh. Chúng ta chẳng thể làm gì hơn, giúp đỡ hay mách nước cho cô ấy. Nếu hiểu ra - vinh quang và sự tán thưởng cho cô ấy, còn không - nghĩa là không vậy.

- Chúng ta cứ cho là cô ấy hiểu. Anh sẽ chờ những hành động gì từ cô ấy?

Coloboc cắm mắt vào công tố viên với vẻ không hiểu, trong khi vẫn tiếp tục máy móc xoa xoa phần ngực bên trái.

- Olsanxki này, có thể anh chưa hiểu Naxtia của chúng tôi là thế nào chăng? Chính đó là sự khác biệt của cô ấy với tất cả những người còn lại, rằng các hành động của cô ấy là không thể đoán định. Chờ từ cô ấy gì đó, ngoài kết quả cuối cùng, là một việc vô nghĩa. Cô ấy sẽ cho kết quả nếu về nguyên tắc điều đó là có khả năng, nhưng cô ấy sẽ làm thế nào - chỉ có Chúa mới biết. Corotcov của tôi nói rằng không thể hiểu được đầu của cô ấy cấu tạo như thế nào.

- Anh đơn thuần là một chủ nô thế nào ấy! - Olsanxki cười phá lên khi tháo kính ra. - Naxtia của tôi, Corotcov của tôi. Thế tất cả nhân viên khác cũng của anh hay chỉ có hai người này?

- Anh cười thậi vô ích, - Gordeev bác lại một cách nghiêm nghị. - Tất cả bọn họ là của tôi, họ là những đứa trẻ của tôi mà tôi có nghĩa vụ giáo dục và bảo vệ dù có gì xảy ra chăng nữa. Chưa một ai trong số họ, anh nghe thấy không, chưa một lần phải bị khiển trách chỗ cấp trên, bởi vì tôi chịu hết cho mọi sơ suất và lỗi lầm của họ. Chính tôi đi, gây tai tiếng, thuyết phục, chứng minh, cầu xin. Tôi đối với bọn trẻ của tôi - là bức tường đá mà đằng sau nó, họ có thể thanh thản làm việc, không bỏ phí thì giờ và năng lượng thần kinh vì những trách móc của cấp trên. Tôi yêu tất cả bọn họ và tin tất cả bọn họ. Vì thế họ là của tôi.

“Và cả Larsev?”, Olsanxki thầm hỏi. Tất nhiên, Gordeev không nghe thấy câu hỏi. Nhưng ông nhìn thấy nó trong cặp mắt to đẹp của công tố viên không bị bóp méo và che đậy bởi mắt kính dày.

“Tại sao cậu không hỏi? Cậu đã đoán ra? Phải, cả Larsev cũng là của tôi, và việc cậu ta đã làm một sai lầm to lớn không thể sửa chữa, - một phần là lỗi của tôi. Tôi không thể bắt cậu ta tin rằng có thể đến chỗ tôi với điều ấy, và cậu ta thích tự mình vượt qua bất hạnh một cách đơn độc, không ngó về phía trước và không nghĩ về hậu quả. Trong chuyện này cả hai chúng ta đều có lỗi, và cả hai chúng ta phải trả giá. Từ cái điều là cậu ta có sai lầm, cậu ta vẫn không thôi là một trong những đứa trẻ của tôi mà tôi có trách nhiệm bảo vệ hết sức với khả năng của mình”, - đại tá thầm trả lời, còn tiếp tục nói thành lời:

- Vậy đó, Naxtia ngồi trong nhà và ít có thể làm được gì. Người ta đe doạ cô ấy bằng gì đó, và khá nghiêm trọng, vì thế cô ấy sợ làm những hành động thiếu thận trọng. Điện thoại của cô ấy bị nghe trộm, trên cầu thang có gã trai trẻ nào đó ngồi và theo dõi để cô ấy không bước ra ngoài và để không ai đến gặp cô ấy. Tôi hiểu thế này, chỉ cần cô ấy làm dù là một bước đáng ngờ nào đó, và mối đe dọa lập tức được biến thành hiện thực. Vì thế tôi với anh không thể cứ bất chấp trở ngại.

- Anh đã nói, sáng nay bác sĩ đến chỗ cô ấy. Thế người ta sao lại cho bà ta vào?

- Hẳn đó là một trong các điều kiện: cô ấy phải gọi bác sĩ và lấy giấy ốm để có cơ sở hợp pháp ngồi ở nhà và không đi làm việc.

- Thế làm sao chúng biết rằng người đến là bác sĩ, mà không phải là nhân viên của anh? Thế nào, chúng đã hỏi giấy tờ à?

Gordeev chết lặng. Mà thực sự, tại sao chúng cho bà Rascova vào nhà Naxtia khi chưa biết chắc bà ấy là bác sĩ hay không? Bà Rascova nói rằng kẻ theo dõi không hề che giấu, đã lên cầu thang và xem ai bấm chuông nhà Naxtia. Nhưng điều đó rõ ràng là chưa đủ để tin chắc rằng đứng cạnh cửa không phải là nhân viên điều tra hình sự, mà là bác sĩ đích thực từ phòng khám. Hay bà Rascova còn gì đó chưa nói hết? Quỷ thật, sao ông không nghĩ đến điều này nhỉ? Bắt đầu già rồi hay sao, đã mất đi cách nắm bắt, phản xạ đã không còn như trước, những thứ hiển hiện mà mắt lại bỏ sót...

Gordeev vớ lấy ống nói điện thoại.

- Jerekhov hả? Có gì chỗ chúng ta đằng ấy không? Morozov hả? Được, cứ bảo đợi tôi, tôi sẽ về bây giờ Jerekhov ạ, tôi cần tư liệu về bà Rascova, đó là bác sĩ ngoại khoa ở phòng khám của chúng ta. Khẩn. Có điều hãy tinh tế để im hơi hơn tiếng muỗi kêu. Tôi sẽ có mặt sau nửa giờ.

Nhưng có gì đó cản trở Gordeev rời khỏi phòng làm việc của điều tra viên Olsanxki. Đâu như nỗi đau trong mắt Olsanxki, đâu như nỗi đau trong tim của chính Gordeev, nhưng ông biết rằng không thể, không nên bỏ đi bây giờ mà không nói và không hỏi gì cả. Nếu như tồn tại những luồng sóng truyền thông tin từ người này đến người khác không cần các thiết bị chuyên biệt, thì hẳn đại tá đã cắm đầu cắm cổ chạy về Petrovca, cầu khẩn để đừng bị chậm trễ. Nhưng nếu tồn tại những làn sóng như thế, thì Gordeev không thuộc số người biết lọc bắt được chúng và giải mã, và vì thế ông, cố vượt qua cảm giác khó xử và sự thận trọng thông thường, đã lên tiếng nói về Larsev.

Cuộc trò chuyện chiếm trọn mười lăm phút, nhưng đã làm sáng tỏ nhiều điều đối với Gordeev.

- Nếu anh không nhầm lẫn và Larsev thực sự vui mừng khi anh chỉ cho cậu ta sự giả mạo các biên bản, thì điều đó chỉ có một ý nghĩa: cậu ta nặng nề bởi cái vai phải đóng dưới sự nhắc vở của bọn tội phạm, và cho rằng, giờ đây khi những ảo thuật của cậu ta bị khám phá, chúng sẽ để cậu ta yên, bởi vì sử dụng cậu ta tiếp theo là mạo hiểm. Cậu ta có thêm tiền không?

- Từ đâu ra?

- Từ kia ra. Cậu ta không làm việc không công cho chúng chứ? Anh Olsanxki, anh biết Larsev từ lâu, hãy nói với tôi, có gì đó thay đổi trong cuộc sống của cậu ta mấy tháng gần đây không? Những đồ mua đắt tiền, những chi phí gì đó, tôi không biết...

- Và tôi cũng không biết. Tôi hi vọng là biết nếu có gì tương tự như thế xảy ra. Hôm qua tôi còn tin chắc khi nói với anh, nhưng hôm nay thì tôi không thể dám chắc điều gì cả, - Olsanxki nói lãnh đạm.

- Xin lỗi anh, tôi biết anh rất thân với Larsev, - Gordeev nói vẻ có lỗi. - Tôi không nên khơi ra cuộc trò chuyện này, mọi thứ đó đều nặng nề như nhau đối với tôi và anh. Nhưng mà còn đó Naxtia, đang bị đe doạ, và tôi không muốn gây hại cho cô ấy, vì thế tôi cần phải biết sao cho nhiều hơn, để hiểu tôi có thể và không thể làm gì. Tha lỗi cho tôi, - ông nhắc lại, nặng nhọc đứng lên khỏi ghế.

“Ta đã suy sụp quá rồi, - đại tá thầm nghĩ, những ngón tay cứng đờ cài khuy áo chiếc bành tô nặng vẫn chưa khô vì tuyết ướt. - Một sự uể oải thế nào ấy, tay tê dại, đứng lên - và đầu quay cuồng. Ta chỉ mới năm mươi tư tuổi, thế mà qua hai tháng đã biến thành một đống đổ nát. Ái chà Larsev, sao cậu lại làm điều đó thế chứ? Tại sao không đến ngay chỗ tôi? Chúng quay cậu đến thế bởi gì chứ?”

Chống lại sự chóng mặt, ông đi xuống cầu thang, bấu chặt vào tay vịn và chăm chú nhìn dưới chân. Và chính thoáng giây đó ông hiểu ra, “chúng” đã dùng gì giữ Larsev. Và hiểu, cũng chính bằng cách ấy chúng, đã trói tay Naxtia. Ông đi nhanh hết mức có thể, đến chỗ viên trung sĩ đang trực cạnh cửa, kéo máy điện thoại lại gần.

- Jerekhov hả? Larsev ở đâu?

- Trong tù, hôm nay cậu ấy có hai cuộc hỏi cung.

- Hãy tìm ra cậu ta, Jerekhov ạ, gấp rút, tìm ngay lập tức.

- Anh đang đi đâu đấy, nhân thể? - Jerekhov hỏi cay độc. - Hứa về sau nửa tiếng. Không quên là Morozov đã đợi hoài rồi chứ?

- Quên. Tôi ra rồi. Đang đứng ở thềm. Anh ta còn trong phòng làm việc của anh chứ?

- Đi ra hút thuốc rồi.

- Anh xin lỗi thay tôi nhé, để cậu ta đợi tôi. Thực đấy, tôi đang đi đây.

Đường từ Viện Công tố đến Petrovca không dài, còn đại tá Gordeev cố đi nhanh hơn. Nhưng dẫu vậy, ông vẫn chậm.

Chương 14

Naxtia cởi áo khoác, mặc quán bò và áo len màu đen giản dị.

- Em sao đấy? - Alexei ngạc nhiên. - Đợi ai hả?

- Em đang tập trung với các ý nghĩ, - chị đáp gọn và đi vào buồng tắm.

Trong buồng tắm chị chải tóc lâu và tỉ mẩn, sau đó thắt chúng vào một cục chặt sau gáy và cài những chiếc cặp. Chăm chú nhìn hình mình trong gương, lấy từ trong tủ kính treo trên tường mấy cái hộp với đồ hoá trang.

“Ta là con ác điều độc ác, khắc nghiệt, xấc xược, tự thị, lạnh lùng và biết tính toán”, - chị nhắc lại khi chạm bút lông mềm rộng bản lên mặt bằng những động tác khẽ khàng. Công việc vốn chi li và phức tạp, và đến khi khuôn mặt đã “được làm”, thì những lời thần chú thốt ra đã có hiệu quả. Giờ đây từ tấm gương một phụ nữ lạnh lùng khắc nghiệt, mà cặp mắt không biết đến giọt lệ và trái tim - sự thương hại, còn trí tuệ - sự nghi ngờ, đang nhìn Naxtia. Chị đứng thêm một chốc trong buồng tắm, sau đó thận trọng đi vào phòng, cố để Alexei không trông thấy mặt chị, và đứng trước chiếc gương lớn. Hai vai vươn ra, lưng thẳng, cằm vênh lên, toàn thân như sợi dây căng thẳng. Chị nhắm mắt, cố lãng quên hình ảnh và chuẩn bị cho phù hợp với trạng thái tâm lí.

“Mọi người là thứ bẩn thỉu, và vì sự bình an của mình có thể rẻ rúng họ. Ta không muốn để Larsev phát điên vì đau khổ sẽ bắn ta và Alexei, vì thế ta sẵn sàng phản bội tất cả mọi người và tất thẩy mọi thứ, chỉ cầu được sống. Ta bất kể con gái anh ta, nhưng ta hiểu, nếu với nó xảy ra điều gì, ta sẽ chẳng còn sống được. Ta cứu chính mình. Và ta chỉ có việc với người chủ chốt nhất, còn tất cả những Larsev, Gordeev, Olsanxki và vân vân này - chỉ là loại vặt vãnh cũng như bọn nhãi đang canh chừng ta bên ngoài cầu thang và dưới cổng. Đồ vặt, mà có thể khinh dễ vì việc cứu sống chính mình...”.

- Chuyện gì với em thế? - Alexei hỏi vẻ ngẩn ngơ khi nhìn thấy bạn gái.

- Chuyện gì?

- Ở em toát ra khí lạnh như từ hầm tủ lạnh. Và bộ mặt thế nào ấy...

- Thế nào? - Chị không cho phép mình mỉm cười để không thoát ra khỏi cái tâm trạng khó lắm chị mới tạo nên được.

- Xa lạ. Hình như là mặt em đồng thời lại không phải là em. Bà chúa tuyết.

- Cần như thế. Thôi, em đi đây. Hãy ngồi yên, đừng can thiệp.

Chị tự tin mở cửa và đứng trên ngưỡng cửa, không làm thêm bước nào về phía cầu thang.

Trong chớp nhoáng lập tức vang lên tiếng động nhẹ của bước đi, và chỗ giữa tầng xuất hiện cái đầu của gã tóc sáng đáng yêu với đôi mắt trong veo và cặp môi mọng. Khuôn mặt thiên thần không đánh lừa nổi Naxtia, chị lập tức nhận ra và khen sự mềm mại và nhẹ nhõm của bước đi, gân bắp săn chắc, cái cổ căng thẳng vẻ e dè. “Lính dù”, - chị xác định và nói khẽ:

- Hãy đến gần hơn.

- Để làm gì? - gã tóc sáng cũng hỏi khẽ, nhưng không rời khỏi chỗ.

- Tôi bảo - lại đây.

Thép trong giọng nói là đủ để tên vệ sĩ nghe theo. Gã bước lên mấy bậc, sau đó móc súng lục và đi thêm hai bước.

- Hãy nói để người ta gọi cho tôi, - Naxtia vẫn nói lạnh lùng như thế.

- Nói với ai? - gã tóc sáng luống cuống.

- Không phải quan tâm của tôi. Tôi cần Diacov. Hãy để họ phái hắn đến.

- Để làm gì?

- Đó không phải là mối lo của cậu. Cậu - “con tốt đen” rẻ mạt, cậu chỉ được lệnh bảo vệ tôi. Cứ để họ gọi điện thoại, tôi sẽ giải thích tại sao cần Diacov. Tôi chờ mười phút.

Chị lùi lại phía sau, vào phòng ngoài và đóng cửa. Không quá đột ngột để cử chỉ đừng có vẻ bị kích động. Nhưng cũng không quá chậm.

- Naxtia, chuyện gì xảy ra thế? - Alexei ngáng đường chị, hỏi vẻ chất vấn.

- Im đi nào. - chị nghiến qua kẽ răng khi đẩy Alexei ra, đi vào phòng và đứng bên cửa sổ.

- Naxtia!

- Em xin anh, đừng quấy rầy em. Em rất khó tập trung, anh làm em lẫn lộn, - chị nói lạnh lùng.

Alexei đi ra bếp, sập cánh cửa lại.

“Ác điểu, - Naxtia thầm nghĩ, - cô là loại cầm thú thế nào cơ chứ. Nhưng có thể, điều đó lại tốt hơn. Tiểu thư từ nhà hát tỉnh lẻ. Hãy vững vàng, cô bé, cô sẽ xin lỗi sau. Hai phút đã qua, còn lại tám. Thằng bé chạy ra hiệu thuốc, chạy đi đâu đó ra sau góc. Có lẽ, đến điện thoại tự động, gọi điện. Mà có thể, đằng ấy gã có ôtô lắp điện đài liên lạc. Chúng ta sẽ kiểm tra, ta có đoán trúng không. Các nhân viên ngoại tuyến theo dõi kẻ đã kiểm tra ta trong phòng khám, nói rằng hắn gọi điện thoại vào giờ quy ước nghiêm ngặt, nhưng không trò chuyện với ai cả. Một hệ thống truyền thông tin tinh ranh gì đó, thiếu sự tiếp xúc cá nhân. Cũng thú vị, cái hệ thống này giờ đây sẽ khởi động thế nào? Nếu ta không đúng, trong vòng mười phút chúng sẽ gọi cho ta. Thế sẽ là gì nếu ta đúng? Hãy quên con bé, quên Larsev, quên đi tất cả, cô đang giải bài tập, một bài toán thuần tuý, hãy tập trung, đừng lo lắng, cô cứu cuộc đời mình, mọi người - rác rưởi, họ không đáng với những lo lắng của cô, hãy chỉ nghĩ về bản thân. Không có những từ như “công bằng”, “công lí”, “sự trả thù”, “tội phạm”. Cô đã quên những tội này, cô chưa bao giờ biết chúng. Chỉ có cô, có Alexei. Và cuộc sống. Đơn giản là sự sống. Hình thức tồn tại của protil. Bốn phút. Cô sẽ làm tất cả để vừa lòng chúng, dù cô có phải trả giá thế nào đi nữa. Cô là người đàn bà tư duy tỉnh táo và hiểu một cách rõ ràng rằng cô chẳng chống chọi nổi với chúng và vì thế, không nên đối chọi với chúng. Chúng nhiều, còn cô chỉ một. Không ai phán xét cô, không ai dám chỉ trích cô đâu. Năm phút...”.

Chị không rời mắt khỏi cửa sổ. Sự bẩn thỉu nhớp nhúa ẩm ướt trên vỉa hè, quần áo sẫm ướt trên người qua đường, tia nước bẩn vọt lên từ bánh xe chạy qua. Chẳng lẽ mới mười ngày về trước từng có mặt trời Địa Trung Hải rực rỡ, những lâu đài cột đá trắng, cây cối vĩnh viễn màu xanh, nước vòi phun xanh biếc, bà mẹ vui vẻ và giáo sư Kiun mê say bà, chả lẽ tất thẩy mới qua mười ngày kể từ khi lần đầu tiên sau nhiều năm chị cảm thấy mình tự do và hạnh phúc? Có vẻ là chưa hề có điều đó. Chưa bao giờ. Cuộc đời chị luôn luôn - trong cái lạnh, cái bẩn, nỗi sợ hãi và nỗi đau. Thậm chí nếu đó là mùa hè. Thậm chí nếu không đau lưng. Dù sao đi nữa thì cuộc sống của chị cũng là cái lạnh, cái bẩn, nỗi sợ và nỗi đau. Bảy phút.

Thằng bé đang chạy về. Chạy nhanh lắm, thằng chó con...

Chuông cửa vang lên, khi đến hết hạn Naxtia quy định còn lại một phút. Chị bật khóa và bệ vệ xuất hiện trên ngưỡng cửa.

Gã tóc sáng - lính dù, đứng hoàn toàn thành thạo cách cửa mấy bước: nếu những người sống trong căn hộ có ý định lôi tóm vệ sĩ và giật kéo vào phòng chắc họ vẫn không sao làm được.

Naxtia đứng im lặng, tỏa ra những luồng sóng kênh kiệu và khinh bỉ lạnh lùng. Trong mắt không nên có câu hỏi, chị tự tin vào bản thân và nắm rất vững tình thế.

- Người ta nhờ tôi xin lỗi chị, - gã tóc sáng nói giọng nhỏ đều đều. - Yêu cầu của chị sẽ được thực hiện sau hai mươi phút.

- Cậu bé, cậu lẫn lộn gì đó, - chị đáp với sự cao ngạo băng giá. - Đó không phải là yêu cầu, mà là đòi hỏi.

Chị cố ý ngó nhìn đồng hồ.

- Nhưng cậu đã phục vụ tốt, kịp trong mười phút. Hãy đi lấy trên ngăn giá cái bánh nướng đi, cậu rất xứng đáng.

Một bước ra sau, tiếng tách mềm của ổ khóa.

Chị dựa trán vào bậu cửa, không đủ sức động đậy. Bọn đểu, chúng sẽ giữ chị trong trương lực thêm hai mươi phút nữa. Chị sẽ không trụ nổi. Hai mươi phút chờ đợi, còn sau đó cần tiến hành cuộc nói chuyện. Câu chuyện này sẽ rất ngắn gọn, chúng không dám nói chuyện lâu, và chị cần phải kịp đưa ra hết qua mấy phút này để chúng hiểu: chị đồng ý với tất cả, chị muốn làm sao cho tốt nhất đối với chúng. Chúng phải tin chị. Không còn cơ hội khác. Còn chúng không tin chị, nếu chị vẫn nguyên là một cô bé trí thức đáng yêu, bởi vì một cô bé trí thức đáng yêu với học vấn nhân văn tốt thì sẽ không bao giờ đi thỏa thuận với bọn tội phạm.

Chỉ một loại rác rưởi lạnh lùng, tính toán và hoàn toàn vô lương tâm, như chị, Naxtia, phải trở thành, là có thể làm điều đó mà thôi.

Chị chậm chạp, dường như mang một bình pha lê đựng đầy đồ quý, dò dẫm đi qua gian ngoài, ngồi xuống chiếc ghế bành trước tivi, cố không làm tản mát trạng thái tinh thần được tạo nên một cách khó khăn như thế. Lấy điếu thuốc lá, trầm ngâm xoay xoay trong tay, châm hút. Tại sao yêu cầu của chị sẽ được thực hiện sau hai mươi phút? Hóa ra, thằng bé lính dù chạy đi không phải để gọi điện thoại. Rõ ràng, thời gian cho buổi liên lạc chưa đến. Thế nó chạy đi đâu? Ai đó chờ gã sau góc, và kẻ này mới đi gọi cho người cần thiết khi thời gian đến. Kỉ luật của chúng đến thế cơ đấy! Nghĩa là, dù sao chị vẫn đúng, đó là một hệ thống liên lạc phức tạp, không tiếp xúc thế nào đó. Thôi được, ta sẽ suy nghĩ thêm về điều này, cần gì phải để mất thì giờ vô ích. Nếu chị, Naxtia, được yêu cầu tổ chức một hệ thống như thế, chị sẽ làm điều đó như thế nào? Chị khó nghĩ khi ngồi trong ghế bành, không có dưới tay chiếc bàn và bút giấy. Naxtia quen suy ngẫm những vấn đề phức tạp khi ngồi với tách cà phê và vạch trên giấy những sơ đồ rối rắm. Nhưng muốn cà phê thì phải đi ra bếp, mà ngoài đó, Alexei bị xúc phạm một cách không xứng đáng đang ngồi và bực tức với chị. Lúc này chưa phải là thời điểm làm sáng tỏ quan hệ với anh. Chị cần giữ được trong bản thân tính tình băng giá trịch thượng. Và thế, cần những gì để nhận được thông tin và đồng thời để không ai bao giờ có thể tìm ra anh, tất nhiên nếu chính anh không muốn điều đó?

Câu trả lời đơn giản đến kinh ngạc. Thật ra tổ chức được hệ thống thế này là rất phức tạp, nhưng ý tưởng lại đơn giản một cách phi lí. Như hai nhân hai. Và nếu tất cả giống như chị nghĩ ra, thì hoàn toàn dễ hiểu, tại sao những người Gordeev phái đi đã không thể phát hiện được chiếc xe đang nghe trộm điên thoại của chị.

Đơn giản là không tồn tại một chiếc xe như thế. Ngày nay đâu đâu cũng có những trang bị kĩ thuật mới tinh xảo nhất, khi đã hoàn toàn quên đi rằng luôn luôn và trong mọi sự, con người vẫn là chủ yếu nhất. Tiền bạc và con người. Tiền và người sẽ có thể làm được cả những thứ mà thậm chí kĩ thuật hoàn hảo nhất không thể. Nếu theo đồng hồ, đã qua hai mươi ba phút. Không tốt, không đẹp khi bắt quý bà chờ đợi...

Khi điện thoại reo. Naxtia khoan khoái nhận thấy thậm chí chị không rùng mình. Chị làm chủ bản thân rất khá.

- Tôi nghe chị chăm chú đây, chị Naxtia.

Vẫn cái giọng như nhung ấy, nhưng căng thẳng thấy rõ. Chứ thế nào khác, vì sao bỗng dưng cô Naxtia bất kham, không khoan nhượng lại tự đề nghị chúng gọi điện thoại.

- Tôi sẽ ngắn gọn hết mức. - chị đáp khô khan. - Tôi còn khá trẻ, để còn sợ cái chết. Anh bạn Larsev của ông trong tâm trạng tồi tệ chính là mối đe dọa hoàn toàn cảm nhận được đối với sự sống của tôi. Vì thế tôi quan tâm một cách tha thiết nhất để với con gái anh ta không xảy ra điều gì. Tôi cần, để ông phái Diacov đến chỗ tôi.

- Chị cần Diacov làm gì?

- Hắn ngu ngốc lọt vào nhà Cartasov. Điều tra viên trong những ngày còn lại có thể cố tiếp nhận những bước nào đó, kể cả việc ông ta cố làm cho Diacov bị sơ hở. Bởi tôi biết chính xác hắn đã để lại những dấu vết gì trong căn hộ của Cartasov, tôi sẽ hướng dẫn hắn, hắn cần nói gì và nói thế nào nếu người ta lần đến hắn. Ông đặt tôi vào cái tình trạng khi tôi cần quan tâm để không xảy ra sự vấp váp nào cả. Ông hiểu tôi chứ?

- Tôi hiểu chị. Diacov sẽ được đưa đến cho chị trong vòng một giờ. Tôi mừng là chị đã trở thành đồng minh với chúng tôi.

- Chào ông, - Naxtia đáp một cách kiềm chế.

Số phận trớ trêu làm sao! Vừa chưa lâu. Cartasov đã nói với chị đúng những lời như thế. Cũng mừng, rằng họ trở thành đồng minh. Và chúng sẽ tìm Diacov bao nhiêu thời gian đây? Sau một giờ chúng sẽ không tìm ra hắn, điều đó thì chính xác. Sau một giờ, giọng mượt dễ chịu với sự xót xa báo với chị rằng, buộc phải chờ thêm một thời gian nào đó để tìm ra cậu bé cần tìm.

Cuộc trò chuyện này sẽ còn ngắn hơn, và đòi hỏi nỗ lực tối thiểu của Naxtia. Chỉ sự phật ý nhẹ. Cũng có thể, còn sự ngộ nhận về nguyên do là trong một tổ chức nghiêm túc nhường ấy mà người ta, khi cần, không thể nhanh chóng tìm ra một người. Có thể thư giãn được.

Ngoài bếp Alexei cố tình khua xoong chảo. Hẳn anh đang đói, nhưng bất kể sự phật ý, anh sẽ không ăn một mình. Sẽ chờ khi chị hạ cố cùng đến với anh. Không nên làm anh phật ý...

Naxtia hít thở sâu mấy cái, thả lỏng các cơ lưng và cổ căng cứng, lòng không theo như thường lệ và mở cửa phòng bếp. Alexei ngồi bên cái bàn ăn dọn sẵn và đọc sách, dựa quyển sách vào thẩu đựng bánh mì và chai rượu ketsup.

- Nếu anh cho rằng em đã xúc phạm anh và cần phải bị trừng phạt, - em đồng ý. Nhưng xin anh dành những hoạt động giáo dục lại sau. Giờ đây em đang cần bộ óc của anh.

Alexei rời khỏi quyển sách và ngẩng cặp mắt giận dữ nhìn Naxtia.

- Em vẫn giữ anh như cũ cho những công việc tương tự ư?

- Anh yêu, em cần sự giúp đỡ của anh. Xin đừng giải thích gì lúc này. Cả cuộc đời chúng ta còn ở phía trước.

- Em tin chắc? Nếu xuất phát từ những lời giải thích của em, phía trước chúng ta sẽ không còn nhiều thời gian đâu. Anh bạn quý hóa điên khùng Larsev của em bất cứ lúc nào cũng có thể xuất hiện ở đây và bắn chúng ta. Nhưng thậm chí trong tình huống như thế, em vẫn tiếp tục xem anh như một đồ làm bếp. Những cuộc đàm phán gì vậy của em với lũ chó cụt đuôi kia? Ai đã gọi cho em?

- Em sẽ giải thích hết với anh, nhưng trước hết hãy giúp em giải một bài toán đã.

- Thì nào... - Alexei thở dài.

* * *

Cái đầu tiên đập vào mắt Gordeev, khi ông đi lên cầu thang và quay vào dãy hành lang dài, là bộ mặt trắng bệch như phấn của Jerekhov. Sau đó ông trông thấy các nhân viên đang tụ tập quanh ông ta mà phía sau đầu họ đang nhoáng lên đèn nháy của máy ảnh. Không nói một lời, Gordeev lách qua đám đông và trông thấy một người với vết tử thương trên đầu nằm trên sàn phòng làm việc của vị phó phòng. Viên đạn đi chính xác vào giữa trán, và đại úy Morozov đã chết.

- Việc đó xảy ra như thế nào? - Gordeev hỏi qua kẽ răng.

- Cậu ấy ngồi trong phòng tôi và đợi anh. Người ta gọi điện thoại, nói để tôi ghé qua chỗ các cô bé ở ban thư kí nhận một tài liệu quan trọng. Chẳng lẽ đuổi chàng trai ra hành lang chỉ trong năm phút? Tôi khóa tất cả tài liệu vào két sắt và đi ra. Chỗ ban thư kí người ta không nghe gì về tài liệu mật và không gọi điện thoại cho tôi. Tôi hiểu, có sự không hay rồi, và đã chạy trở về. Và là thế đấy... Không ai nghe thấy tiếng súng, có lẽ, tên giết người đã dùng súng giảm thanh.

- Rõ rồi. Morozov nói gì với cậu không? Tại sau cậu ấy chờ tôi?

- Không nói gì. Nhưng bị kích động mạnh. Không còn là chính mình nữa.

- Cậu ấy có mang theo gì không?

- Cái túi. Túi du lịch, - Jerekhov nói rõ hơn.

- Giấu cái túi cho xa hơn trong khi chưa ai mò đến nó. Khói tan, chúng ta sẽ xem, có thể ở đấy có thư từ gì đó chăng. Anh tìm được Larsev rồi chứ?

- Cậu ta đang đi đến đây.

- Hãy chạy ra cổng, bắt gặp cậu ta thì kéo thẳng đến đây qua cầu thang phụ. Đừng dẫn qua phòng làm việc của anh và không một lời về Morozov.

* * *

Fictin, hắn chính là chú Colia, theo diễn đạt một cách hình tượng của Arxen, cũng là con quỷ Trecnơmo, đang trong cơn tuyệt vọng. Arxen ra lệnh tìm gấp Diacov và đưa ngay nó đến nhà Naxtia. Chú Colia cảm thấy đòi hỏi này là ngu ngốc và phi lí. Tệ hơn, xét mọi nhẽ, là không thể thực hiện nổi.

Lần đầu tiên Fictin vào tù năm 17 tuổi vì hành động côn đồ đặc biệt tàn bạo, ra sau ba năm, nhưng bởi trong tù chẳng học khôn được điều gì và hắn cho biện pháp duy nhất biểu hiện sự không bằng lòng là đấm đá, thì ngay đó lại vào tù; lần này những tám năm, do gây thương tổn thân thể nghiêm trọng dẫn đến cái chết của người bị hại.

Kết quả của tuổi trẻ chiến chinh như thế là hắn bị mất đi hộ khẩu ở Moskva và bị trục xuất ra km 101. Fictin sống trong kí túc xá, làm ở nhà máy gạch, uống nhiều, chửi tục như hát, và có vẻ như cuộc đời hắn đã bị phán quyết. Nhưng hắn gặp may và biết lợi dụng sự may mắn của mình đến 200%.

Có lần ở Zagorsk hắn làm quen với một phụ nữ đến tham quan. Tonia làm việc ở ban quản lí nhà cửa mà trên địa bàn nó phụ trách có những tòa nhà cao cấp với thiết kế hoàn thiện, ơn Chúa, vào thời trì trệ, thực tế các nhân viên ban quản lí nhà cửa đã được phân những căn hộ trên tầng hai của các ngôi nhà như vậy, nhờ thế một cô gái già cô độc, bất hạnh đã trở thành chủ nhân của căn hộ hơn cả là lịch sự. Đám cưới với người đàn bà Moskva cho phép khôi phục hộ khẩu đã bị mất, nhưng những động cơ vụ lợi rất chóng bị đánh bật bởi cái mà Fictin cho là tình yêu. Nếu hắn đến với Tonia khi ép bản thân làm việc đó, thì sau một tháng hắn hiểu rằng, cô là điểm sáng duy nhất trong cuộc đời hắn. Thời thơ ấu - sự chửi bới của bố mẹ do say rượu chen giữa những trận đấm đá, mười một tuổi - trong các trại cải tạo; các anh hắn - kẻ ngồi tù, kẻ nghiện ngập, kẻ thì chết. Còn Tonia, một người đàn bà ấm áp, ngọt ngào yêu hắn, thương và không đòi hỏi gì, tiếp nhận hắn đúng như hắn có. Sự khoái trá rụt rè ban đầu với cảm giác chưa từng biết trước kia của sự gần gũi và nỗi dịu dàng được thay bằng một tình yêu mãnh liệt, và Fictin sẵn sàng giết chết ngay bất kì ai dù chỉ là liếc xéo cô vợ hắn.

Chuyển đến sống trong căn hộ của Tonia, Fictin xin được làm thợ hàn ngay trong ban quản lí nhà ở này. Cảnh điền viên gia đình, than ôi, không làm hắn trở thành người tốt, và từ năm 1987, hắn bắt đầu âm thầm tham gia vào nghề kinh doanh tội phạm, may là bạn bè của hắn trong lĩnh vực này khá nhiều: bản thân hắn lớn lên ở Moskva, mà thuở vị thành niên hắn ngồi tù cũng với những người Moskva. Cuộc sống giờ đây đối với hắn có vẻ là khá dễ chịu, dần dần tiền xuất hiện từng ít một và hắn trải qua niềm khoan khoái tuyệt vời khi đưa về cho Tonia món quà tiếp theo kiểu vòng đeo tay, bộ trang phục hay hộp trang điểm đắt tiền và mỗi lần nhìn thấy sự bối rối và niềm vui được che giấu kém của vợ. Từ đâu ra tiền, tất nhiên cô không biết. Fictin làm mụ đầu cô bằng những chuyện cổ tích rằng hắn làm thêm bên ngoài, tại một xưởng sửa chữa ô tô.

- Ôi anh yêu, em không cần gì đâu, chỉ mong anh khỏe và hạnh phúc thôi. Em không cần những món quà này, anh tốn bao công sức như thế trong cái xưởng của mình, không được nghỉ ngơi. Chúng ta có tất cả rồi, cần gì kiếm tiền thêm nữa, - Tonia nói, và vì những lời này trái tim gã Fictin hai lần tiền án dịu lại.

Có lần đêm khuya, Tonia bị mệt. Cô cố trụ để trông có vẻ tươi vui, coi sự mỏi mệt có lí do tự nhiên vì đang mang thai. Khi bắt đầu xuất huyết, cô đã sợ thực sự, còn gã chồng thì hoảng loạn. Sau ba chục phút vẫn chưa có xe cấp cứu và Fictin quyết định tự đưa vợ đi bệnh viện. Hồi ấy hắn chưa tích đủ tiền mua xe riêng, định bắt xe tư nhân và với nỗi khiếp sợ nghĩ là Tonia sẽ làm dây bẩn máu ra ghế ngồi rồi sau phải giải thích thế nào với chủ xe. Vào thời điểm ấy hắn sợ nhất trên đời là không giữ nổi đứa bé. Nỗi sợ thứ hai theo cường độ là hắn không kìm được và tống nắm đấm vào mõm người lái xe, nếu người kia bắt đầu sừng sộ. Điều đó đe dọa bằng tiền án thứ ba, và toàn bộ cuộc sống gia đình đang êm ấm sẽ tan thành mây khói...

Lao theo cầu thang và phóng ra ngã ba với đôi tay giơ cao. Ficlin suýt đâm vào chiếc Volga phanh kít đột ngột mà ngồi sau tay lái là Gradov, người sống trên tầng sáu, lập tức nhận ra người thợ hàn đã nhiều lần sửa trang bị vệ sinh nhập ngoại trong phòng hắn ta.

- Cậu sao thế, Fictin? - Gradov hỏi.

- Tôi cần đưa gấp vợ vào bệnh viện, đã gọi xe cấp cứu, không hiểu sao họ không chịu đến. Tôi sợ Tonia ra nhiều máu, đang muốn bắt xe ngoài.

- Tôi sẽ chở đi, - Gradov nói không hề suy nghĩ. - Cô ấy tự ra hay chúng ta phải khiêng?

- Anh nói gì vậy, anh Gradov! - Fictin nói bối rối. - Cô ấy sẽ làm bẩn hết vỏ bọc...

- Vớ vẩn, đi thôi, - Gradov ra lệnh. - Đừng lo về vỏ bọc, làm hỏng thì cậu đền lại sau, sẽ sửa thiết bị trong gia đình tôi suốt đời vậy.

Gradov chở Tonia không phải đến một nơi tầm thường mà đến một phòng khám tốt, giới thiệu cô là người họ hàng. Vừa trông thấy sự sang trọng với phòng riêng, thiết bị không ngờ đến, những y tá tận tình và nhanh nhẹn, với trứng cá đen bữa sáng, Fictin rạng rỡ lên. Đã giữ được cái thai, và sau khi con trai ra đời, Fictin coi mình là con nợ vĩnh viễn của Gradov sống trên tầng sáu.

Năm 1991 Gradov, khi cùng bạn bè trong nhà hàng, trở thành nhân chứng của một vụ thanh toán lẫn nhau khá ác liệt với dao găm và thậm chí có súng nổ. Mấy kẻ tham gia lại là quen biết với y.

Đi vào phòng làm việc của giám đốc mà y đã quen nhiều năm, Gradov hỏi, tại sao lại không gọi công an.

- Để làm gì? - giám đốc nhún vai. - Đó là cánh trẻ giữ trật tự ở đấy. Họ xử lí với những kẻ hỗn láo khác nhau. Công an chẳng có việc gì ở đây cả.

- Hình như tôi đã trông thấy bọn trẻ này mấy lần cạnh nhà tôi, chúng trò chuyện với tay thợ hàn của tôi, với Fictin, - Gradov nói trầm ngâm.

- Thế anh không biết gì ư? - viên giám đốc ngạc nhiên chân thành. - Hắn là trùm của bọn chúng. Chúng gọi hắn là chú Colia.

Sau một thời gian, Gradov mời Fictin đến nhà và cẩn thận đề nghị hắn thay đổi lĩnh vực hoạt động, Fictin vui mừng đồng ý ngay. Fictin cảm thấy là kiểm soát địa phận càng ngày càng khó khăn hơn. Hắn may lắm vơ nhặt cho mình được một mẩu và níu giữ nó được một thời gian nào đó, nhưng dần dần xuất hiện những con cá sấu trẻ nhiều răng dài hơn, không thèm biết nguyên tắc trò chơi mà cạnh tranh với chúng thì Fictin không đủ sức. Trong những điều kiện mới đòi hỏi không chỉ sức mạnh cơ bắp mà còn trí não, cái thứ hơi thiếu ở chú Colia. Thoạt đầu từ bàn kiểm soát người ta chiếm mất trạm nạp xăng, sau đó dãy nhà có các khách sạn, giờ đây chúng đang tiến đến bến metro với những quán bán hàng lân cận. Những cố gắng lập lại trật tự thường bị đụng vào việc người ta cho chú Colia xem những giấy tờ tinh quái nào đó về sở hữu của thị chính là không phải chịu nộp thuế, bởi vì chính quyền thành phố kiểm soát ngặt nghèo tất cả mọi thu nhập. Lời đề nghị của Gradov đến vừa khéo, nó cho phép, không mất mặt trước đám trẻ, rời bỏ việc trấn lột và chuyên vào việc khác được trả tiền nhiều hơn và công việc yên ả hơn. Rồi chính Gradov khăng khăng bắt dừng công việc kinh doanh tội phạm: y đang cố tiến thân trên chính trường, y cần người bảo vệ, giữ trật tự trong thời gian đảng của y tiến hành các hoạt động quần chúng, cũng như để thực hiện những nhiệm vụ bí mật khác nhau. Mọi người sẽ nhìn thấy bọn trẻ với y, vì thế cần để chúng không dính vào những vụ thanh toán hình sự. Chú Colia mù mờ hình dung tính chất của công việc tương lai, nhưng sẵn sàng phục vụ Gradov bằng niềm tin và sự thật như một con chó trung thành.

Từ đó đã qua hai năm, và giờ đây chú Colia lần đầu tiên cảm thấy mối nguy hiểm. Nguy hiểm không bắt nguồn từ công an, điều cần phải thú nhận, có thể ép hắn một món tiền đáng kể, mà từ Arxen. Chú Colia không thích lão ngay từ buổi gặp gỡ đầu tiên. Sao ông chủ lại mời cái lão hói nhăn nheo này cơ chứ?

Chú Colia đã làm tất cả như Gradov ra lệnh: thuê ngôi nhà mà trước kia hắn từng sử dụng, tìm được cô bé, bọn trẻ nói với cô ta, kiểu, chúng là bạn của Bondarenco, ông ta không đưa cô đi gặp Xmelianov vào thứ hai được, vì thế nhờ họ đi với cô vào chủ nhật. Chúng đã chở họ đến một địa điểm thầm lặng, lấy từ cô tất cả những gì cô ta biết, thực ra, cô ta biết ít, chỉ cho được thông tin để tìm đến một Coxar nào đó. Bọn trẻ đã giết cả hai, đã đến nhà của họa sĩ, xóa băng ghi âm cú điện thoại của Coxar này và địa chỉ của Bondarenco, và dấu vết đã chìm dưới nước. Vậy thì cần gì Arxen? Ngoài ra, Arxen luôn luôn trách cứ hắn. Ngay từ đầu lão đã biểu lộ sự không tin tưởng nhóm của Colia và cố bắt ông chủ trả tiền cho người của lão. Ông chủ, thực ra, không làm mất mặt, cam đoan rằng người của ông - những người của hắn - hoàn toàn chuyên nghiệp và làm một cách tốt nhất tất cả những gì cần thiết. Từ những lời ấy lòng Fictin ấm áp hẳn lên, và sự hàm ơn và tận tụy đối với Gradov càng củng cố hơn. Nhưng mặc dù vậy, gặp bất kì trường hợp thuận lợi nào là Arxen lại dúi mõm hắn vào đủ thứ bẩn thỉu, làm nhục và nói gì đó khó hiểu. Chú Colia rất dằn vặt bởi rằng ông chủ trò chuyện với Arxen bằng một thứ ngôn ngữ nào đó chỉ họ hiểu, đồng ý với những mệnh lệnh và đòi hỏi của lão già bé nhỏ ấy. Còn hắn, Fictin, dù cố đến mấy cũng không thể nắm bắt được gì đó chủ yếu. Thế nhỡ đâu ông chủ sẽ hiểu rằng chú Colia, như được gọi, không kéo nổi, và đuổi hắn, còn đồ thối tha Arxen sẽ chiếm chỗ của hắn? Tất nhiên. Fictin an ủi bản thân, ông chủ không thể đuổi hắn, bởi quá nhiều vụ không đẹp và thậm chí đẫm máu đã gắn kết họ. Nhưng sự an ủi đó là yếu ớt, chú Colia không muốn để Gradov, khi thấy sự phá sản của hắn, chỉ giữ hắn bên cạnh vì nỗi sợ. Lòng tự ái của Fictin rất lớn nên hắn không thể an phận với tình trạng này. Trong thời gian thương lượng, chú Colia cố hết sức để hiểu bản chất cuộc nói chuyện của ông chủ và Arxen, gắng không thể hiện nỗi sợ và nỗi tuyệt vọng cứ lớn dần và mỉm cười bằng nụ cười kì quặc của hắn. Đó là sự nhe nanh của con sơn cẩu bị đẩy vào góc, biết rằng đối thủ mạnh hơn và sắp sửa là kết cục nhưng dẫu sao vẫn hi vọng làm đối thủ sợ.

Vào ngày hôm ấy, 30 tháng 12, Fictin hiểu rằng thời điểm quyết định đã đến. Arxen tuyên bố xé bỏ kí kết với ông chủ và sẽ không làm việc thêm cho ông nữa, dù vụ việc chưa kết thúc. Nhưng chú Colia vừa thở phào nhẹ nhõm thì Arxen đã dội cho hắn cái đòi hỏi tìm ra ngay lập tức Diacov. Để làm gì? Cần gì Diacov, nếu kí kết đã bị xé bỏ? Và sau nữa, chính Arxen đã lệnh cho hắn xử lí với nó kia mà. Chú Colia đã xử lí, lệnh cho Diacov đi đến thành phố khác và nín hơi lặng tiếng chừng ba, bốn tháng. Còn cứ nói với người nhà: đi công việc, sẽ trở về vào mùa xuân. Cũng ngay đó đã ra lệnh cho đồng bọn, để có người “đón” Diacov.

Cho đến tháng tư người ta sẽ không tìm kiếm nó, còn đến khi tuyết tan, và trong khi nó được phát hiện ra, được nhận diện...

Lão già cau có này muốn gì? Thật ra, Arxen nhã nhặn giải thích cho Fictin:

- Cô Naxtia bắt Diacov đi đến chỗ cô ta. Cô ta sẽ chỉ dẫn cho nó phòng trường hợp “cháy”.

- Cô ta đòi thiếu gì thứ! - chú Colia cấm cẳn. - Thế ngày mai cô ta đòi ông một triệu “xanh”, thì ông cũng chạy đi kiếm hả?

Hôm nay Arxen kiên nhẫn đến kinh ngạc và dường như không nhận ra sự công kích ác dộc.

- Những đòi hỏi của cô ta hoàn toàn hợp lí và phải được thực hiện, - lão trả lời trầm tĩnh. - Tôi không bao giờ muốn gây lộn với hệ thống bảo vệ pháp luật tôi chung sống với nó. Tôi-chung-sống - lão nhắc lại, dằn từng chữ. Hiểu điều đó chứ? Nếu tôi xích mích với nó chắc tôi đã không thể làm được điều mà tôi đang làm. Naxtia phải hiểu rằng, có thể liên kết với tôi và có thể tin cậy tôi. Chỉ có như thế tôi mới đạt được kết quả mong muốn. Để làm sao sau một giờ Diacov phải có mặt chỗ cô ta.

Âm sắc của Arxen là không thể cãi lại nên chú Colia không dám nói gì. Hắn cuống cuồng gọi đến thành phố nơi Diacov đi tới, hi vọng rằng mệnh lệnh chưa được thi hành. Như trêu ngươi, hắn không bắt gặp được một ai trong số người của hắn, hẳn là tất cả đã tản đi chuẩn bị cho Năm mới. Cứ nửa giờ Arxen lại gọi điện thoại cho Fictin và bằng giọng nhỏ nhẹ và bình thản báo điềm dữ hơn hỏi về Diacov.

Cuối cùng Fictin đã quyết.

- Chỗ tôi nảy sinh những phức tạp nhỏ, cần phải gặp nhau, - hắn đề nghị.

Cuộc gặp gỡ với Arxen diễn ra nặng nề hơn nhiều so với Fictin chờ đợi.

- Đồ con dê mõm nhọn. - lão già rít lên với hắn. - rõ ràng, khi Chúa ban phát trí óc, anh đã đi đái. Anh sao đấy, không hiểu tiếng Nga hả? Tôi có lệnh cho anh giết Diacov đâu? Tôi bảo, cần xử lí với hắn cơ mà.

- Thì tôi đã xử lí.

- Xử cái con khỉ, cái đồ bị thịt! Anh và những thằng như anh, lũ ăn mày tội phạm, không hiểu luật pháp. Xử lí - đó nghĩa chính là xử lí, thấu hiểu vào vấn đề, làm rõ ai đúng ai sai, và đưa ra quyết định. Anh đã bao giờ tiếp xúc với trùm trộm đích thực chưa? Họ mới biết luật và không bao giờ lại tước đi sự sống của ai đó đơn thuần vậy đâu. Người ta nói với anh: “xử lí”, thế mà anh hiểu nó như cái lệnh vặn cổ hay chọc tiết vậy. Anh chả có thông minh hơn nổi. Để xử lí, cần phải căng óc, nghĩ kĩ, còn anh thì chẳng có gì mà căng. Đồ thối tha nhà anh, chứ không phải là Trecnơmo. Anh không chỉ suy nghĩ, mà đi giết người tự mình cũng không thể, chỉ có phân phát lung tung những mệnh lệnh. Còn khi động tới sự việc, anh sẽ đứng, nắm chặt súng trong bàn tay đẫm mồ hôi và vãi đái ra quần vì sợ hãi. Giờ tôi biết nói gì với Naxtia? Cứ nói, Diacov bị giết mà tôi không biết hả? Vậy thì đó là cái tổ chức gì cơ chứ, nếu người của tôi bị giết mà tôi lại không biết? Cô ta sẽ không muốn có việc cùng với cái tố chức không nghiêm túc như thế.

- Thì cứ kệ xác, - chú Colia kêu lên. - Dù sao thì ông cũng không làm việc thêm cho ông chủ nữa. Gì mà ông lo lắng như thế? Cô ta không muốn có việc với ông - thì cần quái gì.

- Không, dù sao thì anh vẫn là đồ mạt hạng trọn vẹn. Anh ít ra phải hiểu là cần cứu cái thây rữa của mình chứ?

- Cứu cái gì?

- Cái mạng anh, đồ đần. Nếu Petrovca bấu vào cái xác của Diacov, thì đến anh chỉ còn một bước. Anh sao đấy, nghĩ rằng chỉ một mình anh là kết quả của mối tình say đắm, còn tất cả được làm bằng một ngón tay thôi ư? Thế làm sao bây giờ, nếu bọn điều tra muốn hỏi cung Diacov về sự kiện đột nhập vào căn hộ của tay họa sĩ? Hẳn chúng sẽ không chờ đến mùa xuân, đừng hi vọng. Chúng đã bắt đầu tìm nó từ sáng hôm nay rồi. Nếu nó còn sống, cô ta hẳn dạy cho nó cần xử sự thế nào và nói điều gì, và chắc đạn thủy lôi sẽ trượt qua. Còn giờ đây chúng sẽ bắt đầu tìm kiếm nó, và thậm chí chỉ ra xuân mới tìm được, mặc dù thế chúng vẫn gắn với ngày hôm nay. Và nếu chúng sấn đến - vụ án lại được giao cho Naxtia. Vì thế tôi cần kết bạn với cô ta. Còn anh, như luôn luôn, đã làm hỏng tất cả. Anh nghĩ tôi không thấy anh căm thù tôi hay sao? Anh không tin một lời nào của tôi, dù tôi nói công chuyện và anh hẳn có lợi nếu học hỏi ở tôi. Bao lần tôi đã chỉ cho anh những lầm lỗi của anh? Bao lần đã giải thích cần làm gì và làm thế nào? Anh đã nghe tôi dù là một lần chưa? Anh chỉ có một tia sáng trong ô cửa sổ là Gradov yêu dấu của anh, chỉ lời của anh ta là có nghĩa với anh. Anh như một con chó ghẻ, chỉ hiểu lệnh khi nhận được một cú đập vào mõm. Nhưng Gradov của anh cũng là đồ ngu đần như anh thôi, và sẽ chẳng bao giờ nói được lời thông minh cho anh đâu. Anh sẽ chết mà vẫn không học khôn lên được, bởi vì không chịu học ở những người hiểu biết.

Chú Colia nhẫn nại chịu tất cả, bởi vì giờ đây hắn có mục đích. Giờ đây hắn hiểu rằng cần phải giúp chủ nhân. Để làm điều đó thì phải buộc Arxen quay lại thực hiện giao kèo. Rõ ràng Gradov đã không thuyết phục nổi lão. Dào, hắn, Fictin sẽ không thuyết phục đâu. Hắn bắt buộc lão. Nhưng trước hết ít ra cần biết được gì đó về lão đã. Vì thế hắn mời Arxen đến gặp khi đã chuẩn bị cho mình một cái thùng đựng những thứ bẩn thỉu.

Sau cuộc gặp, bọn trẻ sẽ theo sau lão để đầu tiên là tìm được địa chỉ của lão. Sau đó hẵng hay. Thật ra, cái thùng lại hơi to hơn so với sự chờ đợi của hắn, và thứ bẩn thỉu lần này lại quá bẩn. “Không sao, - Fictin thầm nhấn mạnh khi trở về từ cuộc gặp, - tự lão sẽ nhận cú đập vào cái mõm nhăn nheo bẩn thỉu của mình”.

Bằng cái óc nghèo nàn chú Colia thậm chí không hình dung nổi - Arxen và cái văn phòng của lão là gì.

* * *

Đại tá Gordeev nhìn ra cửa sổ. Không hiểu sao trong thời tiết mùa đông u ám, tất cả các đường phố trở nên giống y nhau, và ngay giữa trung tâm Moskva, trước mắt vẫn là cái cảnh tượng giống ở ngoại ô, trên xa lộ Siolcovxki nơi Naxtia sống.

Gordeev thấy vẫn những vỉa hè ướt át, bùn xám bắn tung từ các bánh xe, vẫn những áo bành tô và bludông sẫm màu vì tuyết ướt và mưa. Hay điều này xảy ra không thường xuyên mà chỉ hôm nay thôi? Vào cái ngày khi cả ông lẫn Naxtia đều buộc phải bằng nỗ lực ý chí ghê gớm để không còn là chính mình và biến thành những sinh thể độc ác và trơ tráo đáng ghét...

Gordeev nhìn ra phố qua cửa kính mờ đã lâu không được lau chùi và nghĩ rằng giờ đây ông sẽ dồn vào ngõ cụt một trong số những người mà ông đã yêu quý, tôn trọng và coi là “người của mình” nhiều năm nay, người mà ông đối xử như với con trai. Giờ đây ông sẽ phải làm cho sợ đến chết một người đã trải qua thảm kịch nặng nề và thiếu điều đó cũng đang sống một cuộc sống chẳng ngọt ngào gì. Ông phải làm cậu ta đau, thật đau, ông sẽ thử thách lòng trung thực và tính kiên cường của cậu ta, trí tuệ và sức chịu đựng của cậu ta, và tất thẩy chỉ là để buộc cậu ta làm cái điều mà không thể nào làm được cả bằng những luận cứ lôgic lẫn sự thuyết phục. Ông, Gordeev, lại sẽ nói dối. Và là lần thứ mấy trong ngày hôm nay rồi? Ông cảm thấy ông đang ngập sâu vào sự dối trá như vào đầm lầy, với mỗi bước tiếp theo càng lún sâu hơn, khó quay trở hơn, và có cảm giác rằng đã không còn đường quay lại, cứ thế cả phần đời còn lại, ông sẽ lừa, lừa và lừa vợ, đồng nghiệp, cấp trên, bạn bè. Không bao giờ ông còn được trở lại là chính mình, ông sẽ thành người khác, con người được nghĩ ra, nhân tạo, giả trá...

Gordeev nghe tiếng cửa mở nhẹ nhưng không ngoái lại.

- Chú cho gọi ạ?

- Tôi gọi.

Ông chậm chạp quay khỏi cửa sổ, nặng nhọc thả người xuống ghế bành và uể oải vẫy tay mời Larsev ngồi.

- Xin lỗi là buộc phải giật cậu ra khỏi cuộc hỏi cung.

- Không sao đâu, nói chung tôi đã kịp kết thúc tất cả.

- Thế à, thế à, - Gordeev gật gật đầu. - Tôi muốn bàn với cậu, cậu là nhà tâm lí học giỏi nhất trong Phòng của chúng ta mà. Chúng ta có bất hạnh lớn, con trai ạ.

- Chuyện gì thế? - Larsev hỏi vẻ căng thẳng. Trên mặt anh không động đậy một cơ nào, nó thản nhiên như hóa đá. Và đằng sau vẻ hóa đá này Gotdeev nhìn thấy sự căng thẳng nội tâm ghê gớm của một người mà mọi thứ của anh ta đều tồi tệ đến nỗi không còn sức để thể hiện xúc cảm.

- Tôi sợ Naxtia của chúng ta đã bị bẻ gãy.

“Chúa ôi, tha lỗi cho tôi, sao lưỡi tôi có thể thốt ra nổi điều như thế? Naxtia bé bỏng của ta, sao mà ta, thằng già ngốc, có thể cho phép để sự việc đi xa đến thế? Đã tính hết, đoán hết, ngờ vực, trì hoãn, hi vọng là sẽ qua đi. Ấy thế mà không, không qua khỏi. Đó là cô luôn luôn nhắc với tôi rằng trong cuộc sống của chúng ta, mọi cái rồi sẽ tự qua và tự tan biến đi”.

Larsev im lặng, và trong mắt anh, đại tá trông thấy nỗi kinh hoàng đông cứng.

- Mới hôm qua cô ấy còn có những ý tưởng thú vị về vụ án Victoria, thế mà sáng nay cô ta tuyên bố với tôi rằng, không nhìn thấy tiền đồ phá án, tất cả các giả thuyết của cô đã nổ bụp và cô ta không thể nghĩ ra nổi gì mới mẻ. Và nói chung, cô ta cảm thấy bản thân tồi tệ và đã làm giấy nghỉ ốm. Như thế nghĩa là gì?

Larsev vẫn im lặng như cũ, chỉ có điều nỗi khiếp sợ dần dần thay đổi bằng nỗi tuyệt vọng.

- Từ đó có nghĩa là, - Gordeev tiếp tục giọng đơn điệu, ngó đi đâu đó xa xa, - hoặc cô ta đã nhận tiền của bọn tội phạm, hoặc cô ta bị đe dọa và đã sợ, lập tức đầu hàng. Cả điều này lẫn điều kia đều tởm lợm như nhau cả.

- Chú Gordeev, chú nói gì vậy, không thể có chuyện đó, - cuối cùng Larsev thốt ra bằng một giọng quá cao không phải của mình và thò tay vào túi lấy thuốc lá.

“Tất nhiên, không thể, - đại tá thầm nghĩ. - Điều đó thì cậu nói đúng. Duy cậu không nghĩ như thế về toàn bộ trò ảo thuật. Cậu biết rất rõ là cô ấy bị đe dọa. Cậu nói sự thật hoàn toàn về Naxtia. và đồng thời lại nói dối. Cuộc đời quẳng ra lắm trò như thế đấy! Thôi được. Nghĩa là, cậu không muốn thú nhận. Tôi đã cho cậu cơ hội, nhưng cậu lại coi thường. Nỗi khiếp sợ của cậu truớc bọn chúng mạnh hơn so với lòng tin đối với tôi. Nào, hãy lấy thuốc ra, bây giờ cậu sẽ tìm bật lửa cả nửa giờ, sau đó phải bật nó hăm nhăm lượt. Hãy kéo dài thời gian, hãy nghĩ cách thuyết phục tôi rằng Naxtia trung thực nhưng yếu đuối. Nói đi, con trai, hãy thuyết phục, tôi sẽ không chống cự đâu. Tôi sẽ vờ vắt óc suy nghĩ và có thể sẽ đồng ý. Tôi cũng ớn bản thân lắm rồi, và sẵn sàng đồng tình với bất cứ điều gì”.

Cuối cùng Larsev đã châm thuốc, rít sâu, thêm mấy giây tìm chiếc gạt tàn.

- Tôi có cảm tưởng là chú phóng đại đấy. Đó là vụ án trực tiếp đầu tiên của cô ấy, cô ấy đã vật vã với nó tháng rưỡi nay, không có kết quả, và tự nhiên thôi, cô ấy đã mệt. Từ trước đến giờ cô ấy đã làm gì nào? Ngồi trong phòng làm việc và phân tích thông tin, sắp xếp những con số, tính phần trăm. Còn thì chưa bao giờ cô ấy thấy mặt một kẻ tội phạm sống nào. Thế nên khi làm việc ngang với mọi người, lập tức cô đã hiểu rằng những tìm kiếm về mặt lí thuyết của cô chẳng có ích gì, với chúng thì không phá án nổi. Ấy thế nên cô ấy bị kích động thần kinh. Ai thèm gây áp lực cho cô ấy? Cô ấy có thể đào được gì đặc biệt trong vụ giết người này? Một vụ án sơ đẳng, nạn nhân là con nghiện, ai cần cô ả chứ? Có mafia nào lại có thể quan tâm đến cô ả? Không, điều đó hoàn toàn không giống sự thật. Còn Naxtia của chúng ta là cô gái dễ kích động, nhạy cảm, chẳng nổi trội về sức khỏe, nên kết quả, theo tôi, khá là hợp quy luật. Không nên nghĩ xấu về cô ấy.

“Không tốt, con trai ạ, không tốt. Hay cậu quên cô ấy đã qua một đêm như thế nào mặt đối mặt với tên Gall giết thuê, kẻ đã đến để giết cô ấy. Mà có thể, cậu không biết, hai tháng trước cô ấy đã phá một băng tội phạm vô cùng nguy hiểm mà hàng ngày cô ấy tiếp xúc với chúng, và những kẻ đã giết đến mười lăm mạng người? Cậu chẳng quên gì đâu, đồ chó, nhưng cậu uốn theo hướng của mình, và tôi hiểu cậu. Nếu khác, thì cậu không thể. Cậu phải thuyết phục được tôi rằng, không ai làm Naxtia sợ, rằng việc từ chối điều tra vụ án là quyết định hoàn toàn tự nguyện. Thôi đành tuôn ra đi, cố lên. Cậu vẫn giữ mối quan tâm của mình và đồng thời cố lôi thông tin từ tôi. Cậu chờ khi nào thì tôi sẽ kể cho cậu điều gì đó đặc biệt mà cô ấy đã đào ra trong vụ án mạng Victoria? Chờ, chờ đấy”.

- Chú Gordeev à, vụ án thum thủm, điều đó đã rõ ngay từ đầu. Một cô gái nghiện rượu mất thăng bằng, chập thần kinh, có thể đi khỏi nhà với bất cứ ai và đi bất cứ đâu, ta sẽ chẳng tìm nổi ngọn nguồn đâu. Nhưng Naxtia đánh giá mình quá mức, đã bấu víu vào những giả thuyết thông thái của mình, mất bao nhiêu công sức mà kết quả nhận được là cơn co giật thần kinh và một lỗ hõm trong đầu. Tôi hiểu cô ấy, vụ án độc lập đầu tiên, tất nhiên, cũng muốn để nó là hóc búa thế nào đó, với sự uẩn khúc kiểu mafia. Nhưng hãy đừng quên rằng, bất chấp sự lớn mạnh của tội phạm có tổ chức, một nửa số vụ giết người, nếu không nói là nhiều hơn, dẫu sao vẫn chỉ là “chuyện thường nhật”. Ghen tuông, trả thù, tiền bạc, ganh ghét, đụng độ gia đình - tóm lại, những tình cảm con người giản dị. Và thậm chí ở đây chả có mafia nào gần cả. Naxtia không muốn chấp nhận điều đó, cô ấy cần một vụ giết người ồn ĩ, cô ấy bèn nghĩ ra giả thuyết này thông thái hơn giả thuyết kia và đã tiêu hết sức lực và thời gian để kiểm tra chúng.

- Không, Larsev ạ, tôi không tin rằng mọi thứ đơn giản thế, - Gordeev lắc đầu. - Tôi với cậu biết cô ấy không phải một năm, kĩ năng của cô ấy vững lắm, Naxtia không bao giờ buông tay. Phải, cô ấy có thể bị kích động thần kinh và đau ốm, nhưng cô ấy không lùi đâu. Có chết cũng cắn răng giữ chặt, nhưng sẽ làm công việc. Không, tôi không tin. Ở đây có gì đó không sạch sẽ, con trai ạ, tôi cảm thấy. Rồi đây cô ấy khỏe lại, đi làm, và tôi sẽ báo cáo về nhóm, để xác định kết quả điều tra công vụ. Tôi sẽ đòi hỏi để đuổi cô ta khỏi cơ quan. Dù tôi yêu quý cô ta như mỗi người trong số các cậu, nhưng tôi không chịu được sự phản bội và sự hèn nhát.

“Xong, Naxtia, tôi đã trao cô với cả ruột gan. Bây giờ sẽ xem Larsev của chúng ta là thế nào, khát máu hay đôn hậu. Tất nhiên cậu ta sẽ không cho phép đuổi cô. Cuộc điều tra này đối với cậu ta chả là gì. Bây giờ cậu ta phải làm ra vẻ vật vã làm người cao thượng và sẽ khuyên tôi chuyển cô từ công việc tác chiến sang một chỗ nào đó bình lặng hơn. Thú vị đấy, cậu ta đã ngắm cho cô chức vụ gì? Dường như cậu ta trở nên nhẹ nhõm hơn, cậu ta hiểu cần giữ đường hướng nào rồi. Bây giờ tôi sẽ trấn an cậu ta hoàn toàn, cứ để cho cậu ta xả hơi trước cú đánh cuối cùng, còn sau đó hẵng hay... Được làm vua thua làm giặc. Ôi, Naxtia, con gái, nếu cô biết giờ tôi đau như thế nào, trái tim đang vỡ nát. Thương Larsev, cậu ta chẳng còn ai trên đời quý hơn con gái. Tôi đang đánh vào điều thiêng liêng, tôi thực đáng nguyền rủa!”

- Gì mà chú phải thế, chú Gordeev, sao lại đuổi. Không nên bẻ gãy cuộc đời cô gái. Chú đúng, cô ấy không hợp với công việc tác chiến, hơi yếu nơi đầu gối. Nhưng cô ấy không thể là không trung thực, tôi cam đoan với chú đấy, tôi sẵn sàng lấy đầu ra bảo đảm. Dễ chịu nhất - chuyển cô ấy vào bộ tham mưu, vào Cục phân tích thông tin, cứ để cô ấy ở đấy sắp xếp những con số yêu quý của mình. Ở đấy ích lợi từ cô ta sẽ nhiều hơn, mà công việc cũng bình lặng hơn, không bị quá tải thần kinh.

- Tôi không biết, không biết.

Gordeev đứng lên từ ghế bành và bắt đầu đi lại chầm chậm trong phòng làm việc. Đối với các thuộc cấp của ông, đó là dấu hiệu chính xác rằng thủ trưởng đang trong quá trình tiếp nhận một quyết định phức tạp. Ông chỉ dừng lại khi đã có quyết định.

- Cần làm rõ điều này. Vẫn còn thời gian cho đến lúc hết thời hạn hai tháng, cho nên khép vấn đề lại là quá sớm. Chính tôi sẽ tự làm điều này. Hoặc giao cho ai đó khác. Cứ nói là cho cậu chẳng hạn, cậu bắt đầu vụ án, vậy con bài trong tay cậu.

- Tất nhiên, thưa chú Gordeev. Nếu trong vụ Victoria có gì đó, tôi sẽ bới ra, còn không - tức là không. Dù tôi tin chắc vụ này là tầm thường.

Gordeev nhìn đồng hồ. Đã qua nửa giờ từ khi Larsev xuất hiện. Đại tá kịp sắp xếp trong thời hạn mà ông đã thỏa thuận với Jerekhov. Ông bắt đầu nói những câu chung chung không nhất thiết gì đó khi cánh cửa đột ngột mở tung.

- Thưa thủ trưởng, chỗ chúng ta có trường hợp khẩn cấp. Đại úy Morozov đã bị giết trong phòng làm việc của Jerekhov!

* * *

Khi từ đám đông tụ tập cạnh văn phòng của Jerekhov thiếu tá Larsev tách ra và đi về hướng cửa, hai người ngồi trong chiếc xe đỗ trên sân trong của tòa nhà Tổng cục Nội vụ đã nhận được tín hiệu “sẵn sàng”. Giữ ở một khoảng cách đáng kể, họ theo dõi đối tượng đến bến metro, rút ngắn khoảng cách trên băng chuyền, ngồi cùng anh trong một toa tàu. Larsev ra khỏi metro không xa nhà mình, mua bao thuốc lá ở quầy, đi lên phía trước một chút tới cái công viên nhỏ, ngồi lên ghế băng và hút thuốc.

Những người theo dõi nhận được lệnh bám sát xem Larsev có ý định liên lạc với ai không. Trên đường đi mấy lần anh đụng vào người qua đường và hành khách và xin lỗi ngắn gọn, khó mà hiểu, đó có phải là sự tiếp xúc quy ước không. Anh không gọi điện thoại, không ghé vào đâu và không hề trò chuyện với ai. Đơn giản chỉ ngồi trên ghế và hút thuốc.

Những người theo dõi đã mua mỗi người vài chiếc bánh và trầm ngâm nhai chúng, mắt không rời khỏi thân hình bất động trong công viên.

Thiếu tá Larsev đã mua đến bao thuốc “Davưdof” thứ năm ở quầy cạnh metro, bằng cách ấy bắn tín hiệu quy ước về sự liên lạc khẩn cấp cần thiết, và bắt đầu quan sát cái quầy hàng.

Nói chung anh không có ý định tiếp xúc với những kẻ đang tống tiền anh. Vụ giết hại Morozov làm anh choáng váng. Naxtia đã làm tất cả như chúng muốn, tại sao chúng vẫn vi phạm lời hứa? Tại sao chúng giết Morozov? Hóa ra, không thể tin những lời của chúng là Nadia sẽ được trả về lập tức ngay khi làn sóng dịu xuống và mối hiểm nguy qua đi, có thể đó là sự lừa dối. Có thể con bé đã không còn sống? Anh không còn quyền chờ đợi, anh cần tìm ra chúng và tự cứu đứa con của mình. Sẽ không còn thêm thương thuyết và lời hứa nào nữa, hóa ra không thể dựa vào chúng. Cần theo dõi ai sẽ gửi tín hiệu, và tóm cổ hắn. Và thế, theo dây xích, có thể đến được tên chủ chốt, và anh sẽ dứt được đứa con gái ra khỏi hắn, thậm chí nếu phải giết hắn.

Larsev chăm chú nhìn về phía các quầy hàng, nhưng hiện giờ chưa xảy ra điều gì thú vị cả. Người bán hàng không đi đâu, những người khác cũng thế. Hi vọng là tín hiệu cần phải có ai đó nhận trong số những người có mặt thường xuyên trong khu vực buôn bán, nghĩa là người bán hàng cần ra và gọi điện thoại để báo tín hiệu. Trong trường hợp người đó không phải là chủ quán mà là khách mua hàng và chủ quán đơn giản nói rằng Larsev đã mua thuốc “Davưdof”, toàn bộ trò bày ra sẽ mất đi ý nghĩa. Anh không thể theo dõi hết các khách hàng. Nhưng dẫu sao vẫn có hi vọng... Anh chết cóng trên cái ghế ướt lạnh, theo dõi các quán hàng và nghĩ về Nadia. Nó thế nào đằng ấy? Nó có được ăn không? Có ốm không?

Các ý nghĩ của anh chuyển hướng tới việc là bọn tống tiền anh, thực tế đã nắm toàn bộ thông tin có thể xảy ra về con bé: nó đi đâu và bao giờ đi, khi nào ốm và bị bệnh gì, nhận những điểm nào, kết bạn với ai. Chúng liên tục theo dõi Nadia, nhưng không phải theo dõi ngoại vi thông thường luôn có thể cho loại thông tin này.

Có vẻ, cả giáo viên, cả bác sĩ từ phòng khám, cả cha mẹ các bạn gái của nó đều cung cấp thông tin cho bọn này. Dù Larsev hiểu rằng đơn giản là không thể có chuyện như thế. Làm sao chúng đạt được điều ấy?

Bất chợt anh căng người. Một người đàn bà. Tuổi ngoài bốn mươi, khỏe mạnh, hơi đẫy đà với bộ mặt chất phác, quần áo không cầu kì và hơi cẩu thả, tóc hoe vàng mượt mà đã điểm bạc, được buộc sau gáy bằng sợi dây cao su giản dị. Một năm rưỡi nay anh thường xuyên trông thấy bà ta tại mỗi buổi họp phụ huynh. Khi vợ mất, Larsev chuyển con gái sang trường học gần nhà nhất để cháu không phải đi qua đường nhiều lần. Trước kia Natasa đưa đón nó, vì thế họ cho phép điều xa xỉ là để Nadia học trong trường chuyên Pháp. Giờ đây đối với Larsev chủ yếu là cái khác - nhà gần với trường học, và cô bé đã học một năm rưỡi ở ngôi trường bình thường mà đi bộ từ đó về nhà mất mười phút và chỉ qua một ngã tư. Anh đi họp phụ huynh đều đặn nhưng không làm quen với ai ngoài cha mẹ các bạn gái của con.

Anh cảm thấy việc nhớ mặt mọi người ở những cuộc họp như thế là vô nghĩa bởi vì, thứ nhất, không phải tất cả các bậc cha mẹ đều coi là cần thiết phải đến thăm trường học, thứ hai, đến đó khi thì mẹ khi thì bố hoặc bà. Các cuộc họp diễn ra vào mỗi thứ năm, và lần nào Larsev cũng gặp những khuôn mặt mới. Chỉ có người đàn bà này... Bà ta luôn luôn có mặt trong các cuộc họp. Và luôn luôn ghi chép gì đó. Điều này hoàn toàn không giống với những người còn lại, những người công khai tỏ ra buồn chán, bởi vì không cần gì họ cũng đã biết hết rồi, họ thì thầm bình phẩm lời của giáo viên chủ nhiệm, một số phụ nữ ngồi đan, giúi các cuộn len sâu hơn vào trong ngăn bàn, các ông bố, như thường lệ đọc báo hoặc truyện trinh thárn giấu trên đầu gối. Và chỉ người đàn bà này chăm chú lắng nghe. Cuối cùng Larsev nắm bắt và hình thành nên một ấn tượng mơ hồ: tất cả bố mẹ đang chịu đựng sự quy định, còn bà ta thì làm việc. Càng nghĩ nhiều bao nhiêu về bà ta, từ kí ức càng nổi lên nhiều chi tiết kì quặc.

... Anh đi họp muộn và khi bước vào phòng, đã không rón rén đến cái bàn trống phía cuối, mà ngồi ngay cạnh cửa, bên bà ta. Như thường lệ, bà ta đang viết gì đó, nhưng Larsev vừa xuất hiện, bà ta liền cất cuốn sổ đi. Lúc đó anh còn cười thầm, nghĩ rằng bà ta, hẳn cũng buồn chán như tất cả những người còn lại, nhưng bà ta nghĩ ra công việc và sáng tác gì đó, có thể là viết thư hoặc làm thơ. Vì thế mà giấu điều đã viết...

.. Giáo viên chủ nhiệm tuyên bố với các phụ huynh kết quả cuộc thi thành phố về tiếng Nga.

- Các vị muốn xem, các cháu viết tốt đến mức nào không? - cô giáo hỏi khi định phát các quyển vở cho phụ huynh.

Người đàn bà húng hắng ho, áp khăn lên môi và đi ra khỏi lớp.

...Sau cuộc họp tất cả các bậc cha mẹ túm tụm kéo đến bàn của giáo viên chủ nhiệm nộp tiền ăn sáng. Tất cả, trừ người đàn bà này, người đã lập tức đi ra cửa...

...Anh bước ra khỏi trường sau cuộc họp và trên phố ngay cạnh, sau góc, trông thấy người đàn bà này ngồi lên chiếc ô tô vào chỗ của tài xế. Mác VAZ-99 màu nhựa đường bóng, với bộ đèn pha chống mù cực mạnh, lốp xe ngoại, vỏ bọc ghế đắt tiền từ da cừu tự nhiên.

“Chà, - Larsev lúc đó đã thầm nhận xét, - một người đàn bà có vẻ tầm thường thế kia mà đi trên cái xe sang quá”.

Nhìn kĩ, anh nhận thấy ngay một cái túi to trên ghế sau, đôi ủng chống bùn và chiếc áo bludông thợ săn với các băng đạn.

Larsev tự mắng mình vì trước kia đã không để ý đến bà ta. Tất nhiên gần như tất cả thông tin về Nadia đến từ những cuộc họp quỷ quái này. Người ta dẫn Nadia làm thí dụ, rằng đến giờ học thứ hai đã học kém, vì thế buổi sáng cha mẹ cần cho trẻ ăn no. Người ta nói về Nadia khi đề nghị cha mẹ không cho trẻ em đưa đồ chơi đến trường, bởi vì những đồ chơi này đôi khi rất đắt, không phải trẻ nào cũng có thể có, và từ đó mà xảy xung đột.. “Nadia mới đây suýt đánh nhau trong giờ học với Rita vì Rita đưa búp bê Baby đến trường, cho Nadia mượn chơi, nhưng khi muốn lấy lại, Nadia đã không thể rời con búp bê đẹp”. Người ta nhắc đến Nadia khi nghiêm khắc nhắc nhở cha mẹ rằng, không được đưa trẻ ốm đi học, vì chúng có thể là tác nhân gây bệnh truyền nhiễm. Ôi, nếu trước đây anh để ý đến tất cả những điều ấy! Anh bật lên khỏi ghế băng và đi nhanh về phía metro. Đi qua hai bến, chuyển sang tuyến khác và đi đến bến “University” nơi có Hội thợ săn và câu cá Moskva.

Khi theo đề nghị của anh người ta đưa ra khoảng ba chục cuốn sổ theo dõi các nữ thợ săn với ảnh và địa chỉ anh lập tức nhận ra khuôn mặt quen thuộc, nhanh chóng nhớ địa chỉ và tên, anh xếp các sổ lại một xấp, trả lại cho cô nhân viên Hội thợ săn và câu cá Moskva, không hề ghi chép gì cả.

- Anh đã tìm được cái cần tìm chưa? - cô ta hỏi khi khoá các sổ vào két sắt.

- Đã tìm được, cảm ơn.

Và thế, Dakhno, Đại lộ Lenin, nhà 19, căn hộ 84.

------------
Còn tiếp.