Chương 3
Phải công nhận là chúng làm việc rất chăm, không quản mệt
mỏi, chỉ cốt thu hoạch cho xong! Công khó của chúng đã được đền bù, chúng thu
được nhiều hơn dự kiến.
Đôi khi chúng cũng gặp một số khó khăn vì tất cả công cụ đều
được làm để dành cho người chứ không phải cho súc vật, mà muốn sử dụng công cụ
đó thì phải đứng được trên hai chân sau. Nhưng phải nói bọn lợn là một giống
thông minh - khó đến đâu chúng cũng có cách. Còn lũ ngựa thì hiểu rõ từng thửa
ruộng, mà cắt và vun cỏ thành đống thì chúng làm thạo hơn ông Jones và gia nhân
nhiều. Bọn lợn không làm mà chỉ hướng dẫn và kiểm tra các con khác. Với kiến
thức như thế thì việc chúng nắm vai trò lãnh đạo là đương nhiên.
Chiến Sĩ và Bà
Mập tự khoác lên mình máy cắt hoặc máy bừa cỏ (dĩ nhiên là không cần hàm thiếc,
cũng chẳng cần cương) và kiên nhẫn đi khắp cách đồng, trong khi một con lợn nào
đó bước theo sau, thỉnh thoảng lại kêu “Đi thẳng, đồng chí!” hoặc “Quay lại,
đồng chí!”. Tất cả các con vật, không kể lớn nhỏ, đều tham gia cắt và xếp cỏ.
Ngay đến bọn gà vịt cũng phơi mình dưới nắng suốt ngày để tham gia vận chuyển
từng lọn cỏ nhỏ bằng mỏ. Chúng đã hoàn tất công việc một cách nhanh chóng, phải
nói là nhanh hơn người, nếu ông Jones và gia nhân làm thì phải hai ngày nữa mới
xong. Hơn nữa đấy lại là một vụ mùa năng suất nhất từ trước đến nay. Không có
chuyện rơi vãi vì bọn gà, vịt rất tinh mắt, chúng nhặt đến từng cọng một. Và
cũng không có con nào ăn vụng, dù chỉ một miếng ngoạm.
Công việc của trang trại diễn ra thuận lợi trong suốt mùa hè
năm đó. Bọn súc vật cảm thấy vô cùng sung sướng, chúng chưa bao giờ nghĩ rằng
chuyện đó lại có thể xảy ra. Ăn là cả một niềm vui, vì bây giờ thức ăn là của
chúng, do chúng và vì chúng chứ không phải là thứ do một ông chủ keo bẩn bố thí
cho nữa. Sau khi chúng đã tống khứ được lũ người ăn bám vô tích sự đi rồi thì
khẩu phần mỗi con dĩ nhiên là nhiều hơn. Và mặc dù chưa có kinh nghiệm, chúng
vẫn có nhiều thời gian thư giãn hơn. Chúng có gặp một số khó khăn, ví dụ khi
thu hoạch ngũ cốc thì phải dùng sức để thổi trấu đi vì trang trại không có máy
đập, nhưng với trí thông minh của lũ lợn và sức khỏe của Chiến Sĩ thì việc gì
mà chúng chẳng làm được. Chiến Sĩ rất được kính trọng. Ngay khi còn ông Jones
nó đã chăm chỉ rồi, nhưng bây giờ nó làm việc bằng ba, có ngày tưởng chừng như
toàn bộ công việc của trại đều đổ dồn lên vai nó. Nó kéo rồi đẩy từ sáng đến
tối và bao giờ cũng có mặt ở những chỗ khó khăn nhất. Nó nhờ một con gà trống
đánh thức trước nửa tiếng và tự nguyện làm một số việc cần kíp nhất trước khi
ngày làm việc chính thức bắt đầu. Trước bất cứ khó khăn, trở ngại nào nó đều
nói: “Tôi sẽ cố gắng hơn nữa!”, câu ấy đã trở thành phương châm hành động của
chính nó.
Những con khác cũng làm việc hết mình. Thí dụ lũ gà và vịt
đã mót được đến hai tạ ngũ cốc. Thói ăn cắp vặt; những tiếng ỉ eo về miếng ăn,
miếng uống; chuyện cãi vã, cắn xé; thói ghen tị - những thói xấu đó của quá khứ
đã biến mất hẳn. Không con nào trốn việc - đúng ra là gần như không con nào.
Mollie không thích dậy sớm và tìm cách chuồn trước, nại rằng có hòn đá nhỏ dắt
vào móng. Thái độ của con mèo cũng đáng ngờ. Cứ khi nào cần là y như rằng nó đã
bỏ đi đâu mất từ trước rồi. Chị chàng thường bỏ đi đâu đó rất lâu và chỉ xuất
hiện, như chưa có chuyện gì xảy ra, ngay trước bữa ăn hay vào buổi chiều, khi
công việc đã hoàn tất. Nhưng nó luôn luôn tìm được cách giải thích và kêu gừ gừ
một cách đáng yêu, thành ra khó mà nghi ngờ được thiện chí của nó. Chỉ có con
lừa già Benjamin là vẫn như cũ. Nó vẫn làm công việc một cách chậm chạp cố hữu
như thời còn ông Jones, không bao giờ trốn việc, cũng chẳng bao giờ làm hơn. Nó
không nói gì về cuộc Khởi Nghĩa cũng như những đổi thay sau đó. Nếu được hỏi có
cảm thấy vui hơn thời còn ông Jones không, thì nó bảo: “Đời lừa dài lắm. Các vị
chưa thấy lừa chết bao giờ cơ mà” - bao giờ nó cũng nói một câu bí hiểm như
vậy.
Ngày chủ nhật nghỉ. Bữa sáng ăn muộn hơn một tiếng và sau đó
bao giờ cũng có một cuộc họp mặt long trọng. Trước hết là lễ kéo cờ. Tuyết Tròn
tìm được trong kho dụng cụ một tấm khăn trải bàn cũ màu xanh của bà Jones rồi
vẽ một cái móng và một cái sừng màu trắng lên trên. Và thế là buổi sáng chủ
nhật nào chiếc khăn trải bàn cũng tung bay trên cột cờ trong vườn hoa. Tuyết
Tròn giải thích rằng màu xanh tượng trưng cho đồng ruộng Anh quốc, còn sừng và
móng là biểu tượng của nước Cộng Hòa Súc Vật tương lai, khi đã lật đổ được toàn
bộ giống người rồi. Sau khi kéo cờ mọi con vật cùng đến tập trung trong nhà kho
lớn, chúng gọi đấy là Họp. Chúng lập kế hoạch cho tuần sau cũng như thảo luận
và ra nghị quyết về các kiến nghị khác nhau tại đây. Chỉ có bọn lợn đưa ra kiến
nghị mà thôi. Những con khác chỉ biết biểu quyết chứ không kiến nghị gì bao
giờ. Tuyết Tròn và Napoleon thảo luận hăng nhất. Nhưng hai con này luôn luôn
chống đối nhau: hễ con này đưa ra ý kiến gì là con kia lập tức phản đối. Ngay
cả khi vấn đề đã được quyết định rồi, như việc dành một miếng đất nhỏ phía sau
khu vườn làm chỗ dưỡng già, không ai có thể phản đối chuyện đó, thì hai con này
lại tranh luận gay gắt về việc loài nào, đến bao nhiêu tuổi thì được nghỉ hưu.
Các buổi Họp bao giờ cũng kết thúc bằng bài đồng ca Súc Sinh Anh quốc, còn buổi chiều thì chúng được nghỉ tự do.
Bọn lợn dành cái kho dụng cũ làm tổng hành dinh. Buổi tối
chúng học nghề mộc, nghề rèn và những nghề khác qua những cuốn sách nhặt được
trong tòa nhà chính. Tuyết Tròn còn đưa những con khác vào các tổ chức mà nó
gọi là Ủy Hội Súc Sinh. Nó làm việc này một cách say sưa, không biết mệt là gì.
Nó đã thiết lập được Ủy Ban Trứng cho lũ gà mái, Ủy Ban Chăm Sóc Đuôi cho lũ
bò, Hiệp Hội cải huấn các đồng chí thú hoang (mục đích là cải tạo bọn chuột và
thỏ rừng); Phong Trào giữ lông thật trắng cho bọn cừu, vân vân và vân vân, đấy
là chưa kể các tổ xóa nạn mù chữ nữa. Nói chung các dự án của Tuyết Tròn đều
không có kết quả. Việc cải tạo lũ thú hoang thất bại gần như ngay từ đầu. Thái
độ của chúng chẳng thay đổi tí nào, mà cư xử tốt thì chúng lại càng láo thêm.
Con mèo cũng có chân trong Hiệp Hội cải huấn và đã họat động rất tích cực trong
mấy ngày đầu. Có lần nó lên tận mái nhà nói chuyện với mấy con chim sẻ đậu
ngoài tầm với của nó. Nó bảo rằng bây giờ mọi loài đều là đồng chí và nếu con
sẻ nào muốn thì có thể đậu ngay lên chân trước nó; nhưng bọn sẻ không dám lại
gần.
Các lớp học đọc, học viết thu được kết quả khả quan. Trước
khi mùa thu về đa số các con vật trong trại đều đã thoát nạn mù chữ ở những mức
độ nhất định.
Bọn lợn đọc thông viết thạo. Lũ chó cũng biết đọc, nhưng
chúng chỉ đọc mỗi Bảy Điều Răn mà thôi. Con dê tên là Muriel đọc thông hơn lũ
chó nên buổi tối nó thường đọc cho những con khác nghe các mẩu báo nhặt được
trên đống rác. Lừa Benjamin đọc nhanh không kém gì lũ lợn, nhưng nó chẳng đọc
cái gì bao giờ. Nó bảo chẳng thấy có gì đáng đọc. Bà Mập học thuộc cả bảng chữ
cái nhưng không biết ghép vần. Chiến Sĩ không vượt qua được chữ D. Nó thường
lấy những cái móng to kềnh của mình để viết lên cát những chữ cái A, B, C, D
rồi đứng ngắm, tai cụp lại phía sau, thỉnh thoảng lại vẫy vẫy bờm, cố gắng nhớ
xem sau đó là chữ gì, nhưng chẳng bao giờ nhớ ra. Đôi khi nó cũng thuộc được
các chữ cái E, F, G, H, nhưng bao giờ cũng vậy, hễ thuộc mấy chữ đó thì lại
quên các chữ A, B, C, D. Cuối cùng nó đành thỏa mãn với bốn chữ cái đó và ngày
nào cũng viết một hai lần để rèn trí nhớ. Mollie chỉ học năm chữ cái ghi đủ tên
nó mà thôi. Nó thường lấy cành cây nhỏ để xếp các chữ đó rồi trang trí thêm
bằng một vài bông hoa, sau đó đi vòng quanh để ngắm.
Những con khác không vượt qua chữ A. Những loài ngu hơn như
cừu, gà và vịt không thể thuộc được Bảy Điều Răn. Sau khi suy nghĩ, Tuyết Tròn
tuyên bố rằng có thể rút Bảy Điều Răn thành một cách ngôn như sau: “Bốn chân
tốt, hai chân xấu”. Nó bảo đấy chính là nguyên lí cơ bản của Súc Sinh Kinh. Chỉ
cần nắm vững cách ngôn này thì không còn sợ gì ảnh hưởng của con người nữa. Bọn
gà vịt phản đối vì cho rằng chúng chỉ có hai chân, nhưng Tuyết Tròn đã chứng
minh không phải như vậy.
- Cánh chim, thưa các đồng chí, - Tuyết Tròn nói, - là cơ
quan để vận động chứ không phải để cầm nắm. Cánh cũng là chân thôi. Đặc trưng
để phân biệt với Giống Người là bàn tay, mọi việc xấu xa đều do đôi bàn tay của
chúng làm hết.
Bọn gà vịt không hiểu hết bài thuyết pháp tràng giang đại
hải đó, nhưng chúng đồng ý với cách giải thích của Tuyết Tròn và tất cả những
con vật ngu si hơn lại phải học thuộc lòng cách ngôn mới. BỐN CHÂN TỐT, HAI
CHÂN XẤU được viết to hơn, bên trên Bảy Điều Răn. Khi đã thuộc lòng rồi thì lũ
cừu tỏ ra rất khoái cách ngôn này, mỗi khi nằm nghỉ là chúng lại đồng thanh
tụng “Bốn chân tốt, hai chân xấu! Bốn chân tốt, hai chân xấu!”, và cứ thế hàng
giờ liền không biết mệt.
Napoleon không quan tâm đến các ủy hội của Tuyết Tròn. Nó
bảo rằng giáo dục thế hệ trẻ quan trọng hơn công tác vận động những con đã
trưởng thành. Hai con chó cái Jessie và Bluebell đẻ được chín con chó con khỏe
mạnh ngay sau vụ thu hoạch. Napoleon bắt lũ chó con ngay khi chúng vừa cai sữa,
nó bảo sẽ chịu trách nhiệm giáo dục bọn trẻ. Nó đem lũ chó con giấu trên gác
xép, bên trên kho dụng cụ, phải có thang mới trèo lên được, và giữ chúng ở đó
kín đến nỗi dần dần không con nào còn nhớ đến lũ chó con ấy nữa.
Chuyện mất sữa không còn là bí mật. Bọn lợn đem trộn vào cám
ăn hàng ngày. Những quả táo đầu mùa đã chín, ngày nào cũng có quả rụng trên đám
cỏ trong vườn. Mọi con vật đều nghĩ là sẽ đem chia đều, nhưng một hôm có lệnh
nhặt táo rụng rồi đem vào nhà kho dụng cụ để dành riêng cho lũ lợn. Có mấy con
phàn nàn về chuyện này, nhưng không đi đến đâu. Về vấn đề này thì lũ lợn, kể cả
Tuyết Tròn và Napoleon, đều thống nhất quan điểm. Chỉ Điểm được cử đi làm công
tác tư tưởng.
- Thưa các đồng chí, - Nó nói, - Tôi hy vọng là các đồng chí
không nghĩ rằng loài lợn chúng tôi làm như thế là do ích kỉ và đặc quyền đặc
lợi chứ? Nhiều đồng chí lợn cũng ngán sữa và táo lắm. Tôi cũng chẳng thích gì
hai thứ đó. Mục đích của chúng tôi khi ăn những thứ đó chỉ là nhằm bảo vệ sức
khỏe mà thôi. Sữa và táo (Thưa các đồng chí, khoa học đã chứng minh) có chứa
nhiều chất cực kì cần thiết cho sức khỏe loài lợn. Loài lợn chúng tôi làm công
việc trí óc. Chúng tôi nắm toàn bộ công tác tổ chức và quản lí trang trại này.
Vì sự phồn vinh của các đồng chí mà chúng tôi phải làm việc cả ngày lẫn đêm.
Chúng tôi uống sữa và ăn táo vì lợi ích của chính các đồng chí đấy. Các đồng
chí có tưởng tượng được chuyện gì sẽ xảy ra nếu loài lợn chúng tôi không cáng
đáng nổi nhiệm vụ không? Lão Jones sẽ quay về! Vâng, lão Jones sẽ quay về! Chắc
chắn là như thế, thưa các đồng chí, - Nó van vỉ gào to, vừa gào vừa nhảy từ
phải sang trái, đuôi vẫy nhặng lên, - Chắc chắn là không ai trong chúng ta muốn
lão Jones quay về rồi, có phải thế không ạ?
Chắc chắn là không một con vật nào muốn lão Jones quay về
rồi. Đặt vấn đề theo cách đó thì không con nào dám mở miệng ra nữa. Sức khỏe
loài lợn là việc hệ trọng, chuyện đó không cần phải bàn. Thế là chúng đi đến
thống nhất mà không bàn cãi thêm là sữa và táo rụng (khi vào mùa thì toàn bộ)
chỉ để dành cho riêng loài lợn dùng mà thôi.
Chương 4
Đến cuối mùa hè thì tin tức về Trại Súc Vật đã bay ra khắp
nửa nước. Ngày nào Tuyết Tròn và Napoleon cũng cử từng đàn bồ câu thâm nhập vào
các trang trại khác để tuyên truyền về cuộc Khởi Nghĩa và dạy hát bài Súc Sinh Anh quốc.
Trong khi đó ông Jones hầu như ngày nào cũng ngồi trong nhà
hàng Sư tử Đỏ ở Willingdon để than van với bất cứ người chịu chuyện nào về việc
bị lũ súc vật vô tích sự cướp đoạt mất tài sản. Các chủ trại khác tỏ ra thông
cảm, nhưng lại chẳng chịu giúp đỡ gì cả. Không những thế, trong thâm tâm bọn đó
lại còn tìm cách lợi dụng tai họa của lão nữa. May là chủ hai điền trang tiếp
giáp với Trại Súc Vật luôn luôn bất hòa với nhau. Một trại có tên là Trại Cáo,
một trại lớn nhưng bị bỏ bê, canh tác theo lối cũ, nhiều chỗ cây mọc um tùm,
các bãi chăn thả bị dẫm nát, hàng rào thì xiêu vẹo. Chủ trang trại này, ông
Pilkington là một người vô lo, dùng phần lớn thì giờ vào việc săn bắn và câu
cá. Trang trại thứ hai tên là Trại Keo, nhỏ hơn nhưng được chăm sóc kĩ lưỡng
hơn. Chủ trang trại này là ông Frederick ,
một người thô bạo, sắc sảo, thường xuyên dính líu vào các vụ kiện cáo và nổi
tiếng là một tay lừa gạt có hạng. Hai vị này ghét nhau đến nỗi không thể tìm
được tiếng nói chung ngay cả trong việc bảo vệ quyền lợi của chính mình.
Nhưng cuộc Khởi Nghĩa ở Trại Súc Vật đã làm cả hai hoảng sợ
và họ tìm mọi cách ngăn không cho tin tức ở đó lọt vào trang trại của mình. Đầu
tiên họ giả vờ chế giễu chuyện bọn súc vật tự điều hành trang trại. “Chỉ ba bảy
hai mốt ngày là toi”, họ bảo. Họ tung tin là lũ súc vật trong Điền Trang (họ
khăng khăng gọi là Điền Trang chứ không chịu chấp nhận tên Trại Súc Vật) suốt
ngày tranh giành nhau và chẳng mấy nữa rồi sẽ chết đói thôi. Một thời gian sau,
thấy lũ súc vật không chết đói, Frederick và Pilkington liền đổi giọng và bắt
đầu nói về những cảnh tượng vô luân không thể tưởng tượng được đang diễn ra
trong Trại Súc Vật. Họ bảo rằng lũ súc vật ăn thịt lẫn nhau, chúng tra tấn nhau
bằng móng sắt nung đỏ, còn những con cái thì thành vợ chung. “Chống lại qui
luật của Tự Nhiên thì kết quả như vậy đấy”, Frederick và Pilkington nói.
Nhưng chuyện đó cũng chẳng có mấy người tin. Lời đồn về một
trang trại kì lạ, nơi con người bị đuổi đi và các con vật tự điều hành lấy công
việc tiếp tục được truyền tụng một cách tù mù và xuyên tạc, suốt năm đó làn
sóng bạo động lan tràn khắp cả vùng nông thôn. Những con bò đực vốn dễ bảo bỗng
trở nên hung dữ, cừu thì phá đổ hàng rào và dẫm nát đồng cỏ, bò cái hất đổ xô
sữa, ngựa đua thì không chịu nhảy qua hàng rào mà hất tung kị sĩ lên cao. Nhạc
điệu và lời của bài Súc Sinh Anh quốc
phổ biến đến tận hang cùng ngõ hẻm. Nó được truyền bá với một tốc độ nhanh chưa
từng thấy. Bài hát làm cho con người phát điên lên được, nhưng họ lại giả đò
như đấy chỉ là một trò lố bịch. Ngay cả súc vật cũng không thể nào lại hát một
thứ rác rưởi đê tiện như thế được, họ bảo. Con vật nào bị bắt quả tang đang hát
bài đó lập tức bị đánh đòn tại trận. Thế mà vẫn không cấm tuyệt được. Sáo hót
bài đó trên hàng rào, bồ câu gù trên cây, bài hát đi vào tiếng dế nỉ non, vào
cả tiếng chuông nhà thờ nữa. Con người run lên mỗi lần nghe thấy nó, họ như
nghe thấy điềm báo trước tai họa của chính mình.
Đầu tháng mười, khi đã thu hoạch và đưa hết ngũ cốc vào kho,
một số đã được đập thì có một đàn bồ câu bất ngờ xé không khí lao tới đậu xuống
sân trang trại, dáng vẻ vô cùng xúc động. Ông Jones cùng với gia nhân và khoảng
nửa tá thanh niên của Trại Cáo và Trại Keo đã vượt qua cổng lớn và đang tiến
vào trang trại này. Ông Jones lăm lăm khẩu súng đã lên đạn, còn những người
khác đều được trang bị bằng gậy gộc. Không còn nghi ngờ gì nữa, họ muốn tái
chiếm trang trại.
Nhưng lũ súc vật không bị bất ngờ, ngược lại, chúng đã chuẩn
bị cho sự kiện này từ lâu. Tuyết Tròn, trước đây đã từng nghiên cứu kĩ lưỡng
cuốn sách viết về các chiến dịch của Julius Ceasar [Hoàng đế La mã (100-44 trước công nguyên)], mà nó tìm thấy trong
ngôi nhà chính, được phân công tổ chức phòng vệ. Nó lập tức đưa ra các mệnh
lệnh và các con vật mau chóng chiếm lĩnh các vị trí được phân công.
Tuyết Tròn ra lệnh tấn công ngay khi nhóm người kia vừa tiến
gần đến dãy nhà trong trang trại. Ba mươi lăm con bồ câu xuất kích, chúng bay
qua bay lại và ỉa vào đầu đám người phía dưới, trong khi họ mải tránh và phủi
thì lũ ngỗng, phục kích sẵn sau hàng rào xông ra và cắn vào chân. Nhưng đấy mới
chỉ là đòn chiến thuật có tác dụng làm rối loạn hàng ngũ đối phương bởi vì
người ta dễ dàng dùng gậy để xua lũ ngỗng đi. Mũi tấn công thứ hai được đưa ra
mặt trận. Muriel, Benjamin và toàn thể bầy cừu do chính Tuyết Tròn dẫn đầu xông
lên vây chặt đám người rồi lao vào húc lấy húc để trong khi Benjamin quay lưng
về phía họ và đá vung vít. Nhưng lần này lũ súc vật cũng không thắng, gậy và
giày đinh mà con người sử dụng là những vũ khí quá mạnh đối với chúng. Thấy
tình thế bất lợi, Tuyết Tròn hí lên một tiếng và đấy chính là tín hiệu tạm lui
binh, lũ súc vật vội tháo chạy vào trong sân.
Tiếng hò reo chiến thắng vang lên. Những người tấn công thấy
quân thù đã bỏ chạy như dự kiến nên chẳng cần chỉnh đốn hàng ngũ, vội vàng xông
lên truy kích. Đúng như Tuyết Tròn đã dự liệu. Khi người đã vào hết trong sân
thì ba con ngựa, ba con bò và tất cả lũ lợn còn lại trước đó đã nằm mai phục
sẵn trong chuồng bò liền lao ra cắt đứt đường rút lui. Tuyết Tròn hạ lệnh tổng
công kích. Chính nó lao thẳng vào ông Jones. Ông Jones trông thấy nó lao tới
liền bóp cò. Phát đạn ghém đã làm Tuyết Tròn bị thương dọc sống lưng, máu chảy
lênh láng và làm chết một con cừu. Không lưỡng lự một giây, Tuyết Tròn cứ thế
đâm thẳng tấm thân tạ rưỡi của nó vào chân ông Jones. Ông ngã sóng soài lên
đống phân, súng văng ra xa. Nhưng khủng khiếp nhất là Chiến Sĩ, nó đứng trên
hai chân sau và giáng xuống đầu người bằng những chiếc móng sắt. Cú nện đầu
tiên của nó khiến anh chàng dọn chuồng ngựa của Trại Cáo ngã vật ra đất, bất
tỉnh nhân sự. Có mấy người vứt gậy và bỏ chạy. Không bỏ lỡ thời cơ, lũ súc vật
liền đuổi theo vòng quanh sân. Chúng húc bổng họ lên, rồi cắn, đá, đạp. Không có
con nào trong trại là không tham gia báo thù theo cách của mình. Ngay con mèo
cũng nhảy từ mái chuồng bò xuống vai anh chăn bò rồi vừa cắn vào cổ vừa gào như
lên cơn động cỡn. Vừa thấy có thể rút lui được là mọi người vội chạy khỏi sân
để ra đường lớn. Thế là thâm nhập chưa được năm phút, họ đã phải tháo chạy,
phía sau là lũ ngỗng vừa cắn vào đùi vừa
rú rít đuổi theo.
Có một người không chạy thoát. Trong sân, Chiến Sĩ đang cố
lật anh dọn chuồng ngựa vẫn nằm úp mặt xuống bùn lên. Anh chàng không hề động
đậy.
- Hắn chết rồi! - Chiến Sĩ buồn bã thốt lên, - Tôi đâu có
định làm như vậy. Tôi quên mất là mình đeo móng sắt. Bây giờ ai mà tin là tôi
không chủ ý chứ?
- Thôi đừng có ủy mị, đồng chí! - Tuyết Tròn nói, máu trên
lưng nó vẫn rỉ ra từng lúc, -Chiến tranh là chiến tranh. Người tốt là người đã
chết.
- Tôi không có ý giết, ngay cả giết người, - Chiến Sĩ cứ
nhắc đi nhắc lại như thế, mắt đẫm lệ.
- Thế Mollie đâu nhỉ? - Có con nào đó hỏi.
Đúng là không thấy Mollie đâu. Ban đầu chúng rất lo, chúng
sợ rằng Mollie có thể đã bị thương hoặc bị bọn người kia bắt theo cũng nên.
Cuối cùng cô nàng đã được tìm thấy đang trốn trong chuồng ngựa, đầu rúc trong
đống rơm. Nó đã bỏ trốn ngay khi nghe thấy tiếng súng nổ. Trong khi các con vật
đi tìm Mollie thì anh chàng dọn chuồng ngựa hồi tỉnh và trốn mất.
Lũ súc vật đã tụ tập lại đầy đủ, chúng vô cùng phấn khích,
tranh nhau nói. Lễ mừng chiến thắng được tổ chức ngay lập tức. Cờ được kéo lên
và chúng hát bài Súc Sinh Anh quốc mấy
lần liền, sau đó chúng làm lễ mai táng con cừu tử trận và trồng trên mộ của nó
một bụi táo gai. Tuyết Tròn đọc một bài diễn văn ngay bên cạnh mộ chiến sĩ trận
vong, nhấn mạnh rằng mọi con vật đều phải sẵn sàng hi sinh cho Trại Súc Vật khi
cần.
Lũ súc vật nhất trí lập ra phần thưởng cho những chiến công vừa
qua, đấy là danh hiệu Súc vật Anh hùng
hạng nhất, danh hiệu này được trao ngay cho Tuyết Tròn và Chiến Sĩ. Phần thưởng
là một chiếc huy chương đồng (chính là tấm đồng trang trí yên ngựa tìm được
trong kho dụng cụ) được đeo vào ngày lễ và chủ nhật. Danh hiệu Súc vật Anh hùng hạng hai được trao cho
con cừu đã hy sinh.
Chúng tranh cãi rất lâu về chuyện đặt tên cho chiến thắng.
Cuối cùng chúng quyết định gọi là Chiến dịch Chuồng bò vì cuộc phục kích diễn
ra trong chuồng bò. Chúng tìm được khẩu súng của ông Jones trong đám bùn, đạn
thì trong trại vẫn có sẵn. Khẩu súng được mang đặt dưới chân cột cờ, giả như
súng đại bác ở các nơi khác, chúng sẽ bắn súng mừng hai lần trong một năm, một
lần vào dịp hạ chí để mừng ngày Khởi Nghĩa, lần khác vào ngày hai mươi tháng
mười để mừng Chiến Thắng.
Chương 5
Càng đến gần mùa đông thì Mollie càng trở nên khó chịu. Sáng
nào cô nàng cũng đi làm muộn, viện cớ là ngủ quên; ngoài ra nó còn phàn nàn là
bị những căn bệnh lạ, mặc dù vẫn ăn như thuồng luồng vậy. Nó thường tìm mọi cách
để trốn việc và chạy ra hồ nước, thẫn thờ đứng ngắm bóng mình. Nhưng cứ như tin
đồn thì nó còn mắc những khuyết điểm nghiêm trọng hơn nhiều. Một hôm, nó đang
đi dạo trong sân, vô tư vẫy cái đuôi dài, miệng nhai một nắm cỏ thì Bà Mập kéo
sang một bên và bảo:
- Mollie, chị có vài điều cần nói với em. Sáng nay chị trông
thấy em đứng bên hàng rào giữa Trại Súc Vật và Trại Cáo. Bên kia hàng rào là
người của nhà Pilkington. Dù đứng rất xa nhưng chị chắc chắn là lúc đó hắn ta
đang nói chuyện với em, chị nhìn thấy rõ như thế, còn em thì đã cho nó vỗ vỗ
vào hai bên má. Mollie, chuyện đó là thế nào?
- Anh ta không vỗ! Em không đứng ở đó! Làm gì có chuyện đó!
- Mollie gào lên , hai chân nhảy dựng và nện ầm ầm xuống mặt đất.
- Mollie, hãy nhìn thẳng vào mắt chị đây! Em có dám thề với
chị là gã đó chưa từng vỗ vào má em không?
- Không có chuyện đó! - Mollie nhắc lại, nhưng nó không dám
nhìn Bà Mập và lập tức phóng ra đồng.
Một ý nghĩ chợt lóe lên trong đầu Bà Mập. Không nói cho con
nào biết, nó từ từ tiến lại phía chuồng của Mollie và lấy móng lật đống rơm
trong chuồng lên. Bên dưới đống rơm có một cục đường và mấy sợi ruy băng đủ màu
sắc.
Ba ngày sau Mollie biến mất. Sau mấy tuần vẫn chưa có tin
tức gì, nhưng rồi lũ bồ câu báo cáo lại là đã nhìn thấy Mollie ở bên ngoài
Willingdon. Nó kéo một cái xe nhỏ, sơn hai màu đen-đỏ lộng lẫy, đứng nghỉ gần
một quán bia. Một gã đàn ông béo tốt, mặt đỏ gay, mặc quần ca rô, ống chẽn, đi
ghệt; có vẻ như là chủ quán; đang vừa vỗ về vừa đút cho nó miếng đường. Bờm nó
mới được cắt chải cẩn thận, đám bờm trên trán có thắt một dải ruy băng màu đỏ
tươi. Theo những con bồ câu nói lại thì trông nó có vẻ thỏa mãn. Từ đó không
con nào nhắc đến nó nữa.
Bước sang tháng giêng, thời tiết trở nên vô cùng khắc
nghiệt. Đất rắn như đá, không thể làm được việc gì nữa. Các cuộc Họp được
chuyển vào nhà kho lớn, lũ lợn chuyên tâm vào việc lập kế hoạch cho vụ tới.
Chúng nhất trí rằng vì lũ lợn thông minh nhất nên sẽ chịu trách nhiệm về đường
lối chung của trại, nhưng quyết định của chúng phải được thông qua với đa số
tuyệt đối. Mọi việc sẽ vô cùng hoàn hảo nếu như Tuyết Tròn và Napoleon không
thường xuyên chống đối nhau. Hai con này bất đồng nhau về mọi vấn đề mỗi khi có
dịp. Nếu con này bảo phải gieo nhiều lúa mạch hơn thì con kia nhất định sẽ nói
phải gieo nhiều yến mạch hơn; nếu một con nói cánh đồng nào đó hợp với bắp cải
thì con kia nhất định sẽ bảo vùng đó chỉ có thể trồng củ cải. Con nào cũng có
một số ủng hộ viên cho nên các cuộc tranh luận thường diễn ra rất quyết liệt.
Do biết ăn nói nên Tuyết Tròn thường giành được đa số trong các cuộc Họp, còn ở
bên ngoài thì đa số lại ủng hộ Napoleon. Trung thành nhất với Napoleon là bầy
cừu. Thời gian gần đây lũ cừu thường tụng “Bốn chân tốt, hai chân xấu” khi có
lí do cũng như chẳng cần lí do gì và các cuộc Họp cũng thường bị gián đoạn là
vì thế. Đặc biệt là cứ đến những đoạn quan trọng nhất trong các bài phát biểu
của Tuyết Tròn là y như rằng lũ cừu lại gào lên “Bốn chân tốt, hai chân xấu”.
Tuyết Tròn đã nghiên cứu kĩ tạp chí “Trồng trọt và chăn nuôi” tìm được trong
ngôi nhà chính, trong đầu nó có cả một mớ kế hoạch cải cách và hiện đại hóa
công tác sản xuất. Nó kể về hệ thống thoát nước cho đồng ruộng, lò ủ chua, phân
phốt phát cho cả trại nghe, nó còn soạn ra một sơ đồ đi vệ sinh, sao cho từng
con “đi” mỗi lần ở một nơi khác nhau cho đỡ tốn công vận chuyển sau này.
Napoleon thì ngược lại, không soạn gì cả, nhưng lại rỉ tai các con khác rằng
Tuyết Tròn chỉ nói nhảm và có vẻ như đang đợi thời cơ để ra tay. Nhưng cuộc
tranh chấp dữ dội nhất giữa hai con là về việc xây dựng cối xay gió.
Trên cánh đồng cỏ, không xa những dãy nhà của trại là mấy,
có một cái gò nhỏ, cũng là chỗ cao nhất trong trại. Sau khi đã khảo sát, Tuyết
Tròn tuyên bố rằng đây là khu vực tốt nhất để xây dựng một chiếc cối xay gió,
chúng sẽ lắp lên đó một máy phát điện để cung cấp điện cho toàn trại. Các
chuồng rồi sẽ có đèn điện, mùa đông thì sẽ có lò sưởi, chưa nói đến việc sẽ
dùng điện để chạy máy cưa, máy thái cỏ, máy thái củ cải đỏ, máy vắt sữa nữa. Lũ
súc vật chưa từng được nghe chuyện như thế bao giờ (trại này vốn thuộc loại lạc
hậu, chỉ có các máy đơn giản nhất), chúng vô cùng kinh ngạc lắng nghe Tuyết
Tròn thao thao bất tuyệt về những chiếc máy kì diệu sẽ thay chúng làm việc
trong khi chúng có thể ung dung gặm cỏ ngoài đồng hoặc ngồi đọc sách và tranh
luận để nâng cao dần trí óc.
Chỉ vài tuần sau Tuyết Tròn đã hoàn tất các tài liệu kĩ
thuật về dự án cối xay gió. Các bản vẽ chi tiết phần cơ khí được soạn thảo dựa
trên ba cuốn sách của ông Jones: “Một ngàn đồ vật hữu dụng trong gia đình”, “Tự
làm thợ xây” và “Người bắt đầu làm thợ điện cần biết”. Tuyết Tròn dùng cái nhà
kho, trước đây vốn là khu ấp trứng, làm văn phòng vì ở đó có một cái nền phẳng
bằng gỗ rất thích hợp cho việc vẽ kĩ thuật. Tuyết Tròn ngồi trong đó hàng giờ
liền. Nó lấy một hòn đá đè lên trang sách cần thiết, một chân kẹp viên phấn; nó
nhảy qua nhảy lại, vừa nhảy vừa vẽ, đôi khi khoái quá lại rít lên khe khẽ. Dần
dần, các bản vẽ bao gồm rất nhiều trục và bánh răng xoắn xuýt lấy nhau xếp kín
gần nửa gian nhà kho, các con khác tuy chẳng hiểu gì nhưng vô cùng thán phục.
Ngày nào các con vật cũng đến xem các bản vẽ của Tuyết Tròn ít nhất một lần.
Ngay cả lũ gà, vịt cũng tới, nhưng đứng xa xa dòm vào để không đạp phải các
hình vẽ bằng phấn. Chỉ có Napoleon là không hề bận tâm. Nó phản đối ngay từ
đầu. Mặc dù vậy, một hôm nó đã đến kiểm tra dự án mà không báo cho con nào biết
trước. Nó đi xung quanh khu kho, rồi vào xem xét kĩ lưỡng các bản vẽ, hít chỗ
này chỗ kia, rồi nhấc chân lên tè vào đấy một bãi, sau đó nó bình thản đi ra mà
không thèm nói một lời nào.
Vì việc xây dựng cối xay gió mà trại chia làm hai phái đối
địch nhau. Tuyết Tròn không giấu giếm rằng việc xây cối xay gió sẽ đòi hỏi một
sự hy sinh to lớn. Phải khai thác, vận chuyển đá đến công trường, rồi xây, sau
đó mới lắp cánh quạt, động cơ và dây điện (làm sao kiếm được những thứ đó thì
Tuyết Tròn không nói). Nhưng nó vẫn khẳng định rằng có thể hoàn tất công trình
trong vòng một năm. Còn sau đó, nó tuyên bố, công việc sẽ bớt đi rất nhiều và
chúng sẽ chỉ phải làm ba buổi một tuần mà thôi. Ngược lại, Napoleon cho rằng
nhiệm vụ quan trọng nhất hiện nay là sản xuất lương thực, nếu chúng phí thì giờ
vào việc xây dựng cối xay gió thì chúng sẽ bị chết đói. Lũ súc vật chia thành
hai phe; một phe đưa ra khẩu hiệu: “Ủng hộ Tuyết Tròn và ba ngày làm việc một
tuần”; phe kia đưa ra khẩu hiệu: “Ủng hộ Napoleon và no bụng”. Chỉ có Benjamin
là không tham gia phe phái nào. Nó không tin là rồi đây thức ăn sẽ dư thừa,
cũng chẳng tin là cối xay gió sẽ giúp giảm công việc chân tay. Có cối xay hay
không cối xay thì cũng thế thôi, chúng đã sống thế nào thì rồi cũng sẽ sống như
vậy, nghĩa là còn khổ.
Ngoài cối xay gió thì chúng còn tranh cãi về việc phòng vệ
nữa. Tất cả đều hiểu rằng tuy con người bị thua trong Chiến dịch Chuồng bò
nhưng nhất định họ sẽ đánh một trận nữa, trận này sẽ dữ dội hơn, để giành lại
trang trại cho ông Jones. Người ta nhất định sẽ làm như thế vì tin đồn về trận
đại bại của con người đã lan khắp vùng thôn quê và lũ súc vật trong các trang
trại khác nay trở nên ra bướng bỉnh hơn bao giờ hết. Cũng như mọi khi, Tuyết
Tròn và Napoleon không tìm được tiếng nói chung. Theo Napoleon thì việc cần làm
trước hết là tìm mua và tập sử dụng vũ khí nóng. Theo Tuyết Tròn thì việc cấp
bách hiện nay là cử những đàn bồ câu đến các trang trại khác để kêu gọi các
cuộc khởi nghĩa ở đó. Một con cho rằng nếu chúng không tự phòng vệ được thì
chúng nhất định sẽ bị người ta chinh phục, con kia thì nói rằng nếu khởi nghĩa
nổ ra khắp nơi thì không cần phòng vệ nữa. Các con vật nghe Napoleon rồi nghe
Tuyết Tròn, nhưng không quyết định được là con nào đúng, thực ra cứ con nào
đang nói là con ấy đúng, chúng chẳng có chính kiến gì hết.
Cuối cùng Tuyết Tròn đã hoàn tất toàn bộ bản vẽ đồ án của
mình. Trong cuộc Họp vào hôm chủ nhật, vấn đề xây dựng cối xay gió được đưa ra
biểu quyết. Tất cả lũ súc vật tập hợp đầy đủ trong nhà kho lớn, Tuyết Tròn phát
biểu trước và mặc dù thỉnh thoảng lại bị bầy cừu chẹn họng, nó đã trình bày một
cách đầy thuyết phục các lợi ích của cối xay gió. Sau đó đến lượt Napoleon. Nó
tuyên bố một cách nhẹ nhàng rằng cối xay gió là chuyện nhảm nhí và khuyên mọi
con chớ có ủng hộ dự án này; nó chỉ nói chừng ba mươi giây rồi bình thản ngồi
xuống, có vẻ như nó cũng chẳng thèm quan tâm đến hiệu quả vừa tạo ra nơi thính
giả. Tuyết Tròn đứng lên trên hai chân sau và lập tức ứng khẩu một bài diễn văn
hùng hồn nhằm thuyết phục những con khác biểu quyết xây dựng cối xay gió, nó
nói to đến nỗi át được cả bầy cừu. Trước đó trang trại vốn chia làm hai phe đều
nhau, nhưng lần này Tuyết Tròn đã thuyết phục được đa số ủng hộ. Nó nói về
tương lai của Trại Súc Vật, một tương lai vô cùng tươi sáng, khi lao động chân
tay không còn đè nặng lên lưng chúng nữa. Trí tưởng tượng của nó còn đi xa hơn
những máy thái rơm, máy thái củ cải. Điện, nó nói, có thể chạy máy gặt đập, máy
cày, máy bừa, máy cán; ngoài ra còn cung cấp điện chiếu sáng, nước nóng, nước
lạnh và lò sưởi cho tất cả các chuồng nữa. Có thể thấy kết quả biểu quyết ngay
trước khi Tuyết Tròn kết thúc bài diễn văn. Nhưng đúng lúc đó thì Napoleon đứng
lên, nó liếc xéo về phía Tuyết Tròn rồi rít lên lanh lảnh như tiếng còi, chưa
con nào nghe thấy tiếng rít như thế bao giờ.
Có tiếng chó sủa dữ dội ở bên ngoài, rồi một bày chín con
chó cực to, cổ đeo vòng đồng lao vào nhà kho. Chúng xông thẳng vào Tuyết Tròn,
may mà cu cậu tránh được cú táp của lũ chó. Tuyết Tròn vội chạy ra ngoài còn
bầy chó thì rượt theo sau. Lũ súc vật còn lại vô cùng ngạc nhiên và hoảng sợ,
cùng kéo nhau ra cửa để xem cuộc rượt đuổi. Tuyết Tròn chạy băng qua đồng cỏ để
ra đường cái lớn. Nó chạy thục mạng còn bày chó cũng luôn bám sát ngay sau. Bất
thình lình cu cậu bị trượt chân, cứ tưởng bầy chó sẽ nhai nó đến nơi. Nhưng cu
cậu lại gượng dậy được, lần này nó còn chạy nhanh hơn và bầy chó vẫn bám sát.
Tưởng chừng như một con chó đã đớp được đuôi Tuyết Tròn rồi, may mà lúc ấy cu
cậu kịp vẫy sang hướng khác. Nó lại tăng tốc và lần này bỏ xa lũ chó được một
đoạn, rồi nó chui qua được một lỗ thủng bên hàng rào. Không con nào còn nhìn
thấy Tuyết Tròn nữa.
Vô cùng hoảng sợ, lũ súc vật im lặng quay lại nhà kho. Lũ
chó săn cũng trở về ngay sau đó. Lúc đầu con nào cũng tự hỏi: mấy con chó ấy ở
đâu ra thế nhỉ? Nhưng sau đó thì điều ấy cũng chẳng phải là bí mật nữa: mấy con
này đã bị Napoleon bắt từ lúc còn bé rồi mang đi nuôi riêng. Dù chưa phát triển
hoàn toàn nhưng trông chúng đã to và dữ không khác gì chó sói. Chúng đứng ngay
cạnh Napoleon. Chúng cũng vẫy đuôi mừng Napoleon như những con khác thường mừng
ông Jones vậy.
Napoleon, được lũ chó hộ tống, bước lên cái bục mà trước đây
Thủ Lĩnh từng đứng nói chuyện. Nó tuyên bố rằng từ nay các cuộc Họp vào ngày
chủ nhật hàng tuần sẽ bị hủy bỏ. Nó nói rằng những cuộc Họp đó là vô bổ, chỉ
mất thì giờ. Từ nay các vấn đề liên quan đến công việc của trang trại sẽ do một
ủy ban toàn lợn và chủ tịch là Napoleon giải quyết. Đấy sẽ là các cuộc Họp kín,
nghị quyết sẽ được thông báo cho toàn trại sau. Các con vật sẽ vẫn tiếp tục tập
họp vào sáng chủ nhật để chào cờ, hát Súc
Sinh Anh quốc và nhận công việc sẽ làm trong tuần sau nhưng không còn các
cuộc thảo luận nữa.
Mặc dù bị sốc vì vụ trục xuất Tuyết Tròn, quyết định hủy bỏ
các cuộc thảo luận làm cả bọn thất vọng hoàn toàn. Một số con chắc chắn sẽ phản
đối nếu chúng tìm được lí lẽ khả dĩ. Ngay Chiến Sĩ cũng cảm thấy bất an. Nó
dựng tai lên, rung rung bờm mấy lần, ý nghĩ cứ nhảy lung tung và dù rất cố gắng
nó vẫn chẳng biết phải nói thế nào. Nhưng mấy con lợn thì dẻo miệng hơn. Bốn
con lợn thịt ở hàng đầu gào lên phản đối, rồi cả bốn con cùng nhảy dựng lên
đồng thanh nói. Nhưng những con chó đứng quanh Napoleon đã sủa vang và mấy con lợn
đó đành phải ngậm miệng, im lặng về chỗ. Sau đó là lũ cừu với bài tụng “Bốn
chân tốt, hai chân xấu” kéo dài khoảng mười lăm phút, chấm hết mọi cuộc bàn
thảo. Chỉ Điểm được cử đi giải thích cho những con khác.
- Thưa các đồng chí, - Chỉ Điểm nói, - Tôi hy vọng rằng tất
cả các đồng chí đều đánh giá cao sự hy sinh của đồng chí Napoleon khi đồng chí
ấy đứng ra cáng đáng công việc lãnh đạo trại. Các đồng chí đừng nghĩ rằng lãnh
đạo là việc dễ! Ngược lại, đấy là trách nhiệm cực kì nặng nề và khó khăn. Không
có ai trong chúng ta tin tưởng một cách sâu sắc bằng đồng chí Napoleon rằng tất
cả các con vật sinh ra đều bình đẳng. Đồng chí ấy sẽ rất sung sướng nếu các bạn
có thể tự quyết định lấy số phận của mình. Nhưng ai có thể đảm bảo rằng đôi khi
các đồng chí sẽ không có quyết định sai, khi đó trại của chúng ta sẽ ra sao? Ví
dụ các đồng chí có thể đi theo tên Tuyết Tròn với cái cối xay gió hão huyền của
nó, đi theo một tên mà hành tung không khác gì một tên tội phạm thì sao?
- Anh ta đã chiến đấu một cách dũng cảm trong Chiến dịch
Chuồng bò, - có con lên tiếng.
- Dũng cảm không chưa đủ, - Chỉ Điểm nói, - Lòng trung thành
và sự phục tùng còn quan trọng hơn. Nói về Chiến dịch Chuồng bò, tôi tin rằng
sẽ đến lúc chúng ta thấy vai trò của Tuyết Tròn đã bị thổi phồng một cách quá
đáng. Kỉ luật, thưa các đồng chí, kỉ luật sắt! Đấy là khẩu hiệu của chúng ta
trong giai đoạn hiện nay. Chỉ một bước đi sai lầm là kẻ thù sẽ tấn công ngay.
Chắc chắn là các đồng chí không muốn lão Jones quay lại chứ?
Lí lẽ của nó quả là khó bác bỏ được. Chắc chắn là không có
con nào muốn lão Jones quay về rồi, nếu những cuộc tranh cãi vào các ngày chủ
nhật tạo cớ cho lão Jones trở về thì chúng sẽ không tranh cãi nữa. Chiến Sĩ đã
suy nghĩ kĩ, nó thay mặt tất cả phát biểu:
- Đồng chí Napoleon nói gì cũng đúng. Đồng chí Napoleon
không bao giờ sai.
Từ đó ngoài “Tôi sẽ cố gắng hơn nữa”, Chiến Sĩ còn có thêm
một khẩu hiệu mới: “Đồng chí Napoleon lúc nào cũng đúng”.
Thời tiết đã ấm dần lên, bắt đầu một mùa cày mới. Khu kho,
nơi Tuyết Tròn vẽ thiết kế cối xay gió đã bị đóng cửa và có lẽ các bản vẽ cũng
bị xóa rồi. Cứ mười giờ sáng chủ nhật là lũ súc vật lại tụ tập trong nhà kho
lớn để nhận nhiệm vụ sản xuất cho cả tuần sau. Sọ của Thủ Lĩnh, nay chỉ còn
xương được đào lên và đặt trên một gốc cây, cạnh khẩu súng, dưới chân cột cờ.
Sau khi dự lễ kéo cờ, lũ súc vật phải trịnh trọng bước đều ngang qua nơi đặt sọ
Thủ Lĩnh rồi mới đi vào nhà kho. Nay chúng cũng không còn ngồi lẫn lộn với nhau
như mọi khi nữa. Napoleon, Chỉ Điểm và Kế Tục, một con heo có biệt tài trong
việc soạn bài hát và làm thơ ngồi trên cái bục gỗ, chín con chó làm thành nửa
vòng tròn bao quanh, những con lợn khác ngồi ở phía sau. Các con vật còn lại
ngồi trên nền nhà. Napoleon đọc bản phân công công việc cho tuần sau, rồi chúng
hát một lần bài Súc Sinh Anh quốc và
giải tán.
Ngày chủ nhật thứ ba, kể từ khi trục xuất Tuyết Tròn, các
con vật bỗng nghe Napoleon tuyên bố rằng nhất định phải xây dựng cối xay gió.
Nó không giải thích vì sao lại thay đổi quyết định, nhưng bảo rằng nhiệm vụ này
đòi hỏi mọi con phải cố gắng, hi sinh rất nhiều, không loại trừ khả năng là
phải cắt bớt khẩu phần ăn hàng ngày nữa. Dự án đã được lập đến từng chi tiết.
Một ủy ban toàn lợn đã nghiên cứu dự án này suốt ba tuần qua. Việc xây dựng cối
xay gió và các công trình phụ trợ khác có thể kéo dài trong hai năm.
Buổi chiều, Chỉ Điểm đến giải thích cho từng con rằng thực
ra Napoleon không chống đối việc xây dựng cối xay gió. Ngược lại, ngay từ đầu
nó đã ủng hộ dự án và những bản vẽ mà chúng thấy trong khu ấp trứng chính là do
Tuyết Tròn đánh cắp của Napoleon. Cối xay gió là sáng kiến riêng của Napoleon.
Thế thì tại sao - một số con hỏi - trước đây Napoleon lại kiên quyết chống? Chỉ
Điểm tỏ ra rất ranh mãnh. Đấy - nó giải thích - đấy là sự khôn khéo của đồng
chí Napoleon. Đồng chí ấy chỉ giả vờ chống để có thể tống khứ Tuyết Tròn, kẻ
thù nguy hiểm có thể dẫn chúng vào con đường lầm lạc bất cứ lúc nào. Bây giờ,
khi Tuyết Tròn không còn thì chúng có thể tiến hành mà không sợ nó gây rối nữa.
Đấy gọi là chiến thuật, Chỉ Điểm nói. Nó nhắc đi nhắc lại: “Chiến thuật, các
đồng chí, đấy chính là chiến thuật” rồi vừa mỉm cười vừa nhảy xung quanh, đuôi
ngoáy tít. Lũ súc vật chẳng hiểu gì, nhưng Chỉ Điểm nói rất hùng hồn đồng thời
ba con chó đi cùng với nó bỗng sủa ầm lên, nên chúng đành chấp nhận mà không
hỏi gì thêm nữa.
Chương 6
Suốt năm đó lũ súc vật phải làm lụng quần quật không khác gì
nô lệ. Nhưng làm việc đối với chúng là một niềm vui, chúng không tiếc sức,
chúng sẵn sàng chấp nhận mọi hy sinh vì chúng biết rằng chúng đang làm việc cho
mình và cho con cháu mình chứ không phải cho một lũ người lười biếng, trộm cắp
nữa.
Suốt mùa xuân và mùa hè chúng đã làm việc sáu mươi tư tiếng
một tuần, nhưng sang tháng tám thì Napoleon tuyên bố là sẽ làm cả chiều chủ
nhật. Công việc này là hoàn toàn tự nguyện, nhưng con nào vắng mặt sẽ bị cắt
một nửa khẩu phần. Mặc dù vậy, chúng vẫn không hoàn thành được kế hoạch đã đề
ra. Năm nay thu hoạch kém hơn năm ngoái, chúng cũng không kịp trồng củ cải trên
hai khu ruộng vì cày bừa quá chậm. Có thể thấy trước rằng mùa đông tới sẽ có
nhiều khó khăn.
Việc xây dựng cối xay gió cũng gặp không ít rắc rối. Ngay
trong trang trại đã có một mỏ đá vôi tốt, cát cũng không thiếu, còn xi măng thì
sẵn trong kho; mọi vật tư xây dựng đều có đủ. Nhưng có một vấn đề mà lũ súc vật
không thể giải quyết ngay được, đấy là làm thế nào đập được đá thành những viên
có kích thước như ý. Có vẻ như chỉ có một cách là dùng cuốc chim và xà beng;
nhưng không con nào biết sử dụng những thứ ấy vì chúng không thể đứng trên hai
chân sau được. Phải mất mấy tuần lễ mày mò chúng mới biết cách lợi dụng lực hút
của trái đất. Những tảng đá lớn, không thể dùng được nằm dưới đáy mỏ đá vôi. Lũ
súc vật lấy dây quấn xung quanh những hòn đá, sau đó cả bọn, nào bò, nào ngựa,
nào cừu, bất cứ con nào có thể bám vào dây đều có mặt, khi khẩn cấp cả bọn lợn
cũng nắm lấy dây và kéo từ từ theo bờ dốc, rồi chúng thả rơi hòn đá xuống đáy
cho vỡ thành những mảnh nhỏ. Việc vận chuyển những viên đá vỡ không phải là
khó. Ngựa vận chuyển bằng xe con, cừu thì mang từng viên một, ngay cả Muriel và
Benjamin cũng tự thắng vào chiếc xe hai chỗ và tham gia chuyên chở. Đến cuối
mùa hè thì chúng đã kiếm được đủ đá, công việc xây dựng bắt đầu, lũ lợn đóng
vai giám sát và đốc công.
Nhưng việc xây dựng tiến hành rất chậm, tốn rất nhiều công
sức. Chúng thường mất cả ngày mới kéo được một hòn đá lên đến đỉnh, nhưng khi
thả xuống thì nó lại không vỡ. Không có Chiến Sĩ thì chẳng có việc gì nên hồn,
một mình nó làm bằng tất cả những con khác cộng lại. Nếu hòn đá nặng quá, cả lũ
bị nó lôi xuống thì bao giờ Chiến Sĩ cũng gắng hết sức để kéo lên. Ai cũng phải
thán phục khi nhìn thấy nó, chân bám chặt vào đất, hơi thở gấp gáp, hai bên
sườn đẫm mồ hôi, gắng sức kéo những hòn đá lên từng bước một. Bà Mập thỉnh
thoảng lại nhắc nó đừng có lao lực quá, nhưng nó không nghe. Có vẻ như đối với
nó thì hai câu khẩu hiệu: “Tôi sẽ cố gắng hơn nữa” và “Đồng chí Napoleon lúc
nào cũng đúng” chính là đáp án cho mọi vấn đề. Nó lại nhờ con gà trống gọi dậy
trước bốn mươi lăm phút chứ không phải nửa tiếng như trước đây. Những lúc rảnh
rỗi, phải nói là bây giờ chúng không có nhiều thời giờ rỗi nữa, nó đi một mình
ra mỏ đá, xếp những hòn vỡ lại và kéo lên chỗ xây cối xay gió mà không cần con
nào giúp.
Dù có phải làm việc vất vả nhưng đời sống lũ súc vật trong
mùa hè cũng không đến nỗi nào. Chúng không được ăn nhiều hơn thời còn ông
Jones, nhưng cũng không ít hơn. Bù lại, chúng chỉ phải làm để tự nuôi mình,
chúng không phải nuôi lũ người gồm những năm tên tham ăn nữa, chỉ riêng điều
này đã đủ động viên chúng vượt qua mọi khó khăn chồng chất. Thêm nữa, cách làm
của lũ súc vật nhiều khi lại hiệu quả và nhanh. Ví dụ việc làm cỏ được chúng
thực hiện nhanh, gọn hơn người nhiều. Bây giờ không còn con nào ăn cắp nên cũng
không cần chữa hàng rào và cổng giữa khu đồng cỏ và khu canh tác nữa. Nhưng từ
mùa hè đó bắt đầu có sự thiếu hụt, nay thứ này, mai thứ khác. Chúng cần dầu
đốt, đinh, dây thừng, bánh cho chó, sắt để làm móng ngựa, những thứ này Trại
Súc Vật không sản xuất được. Sau đó là đến hạt giống, phân hóa học, các lọai
công cụ như cuốc, xẻng, rồi còn thiết bị cho cối xay gió nữa. Không con nào
biết cách mua những thứ đó.
Một sáng chủ nhật, khi lũ súc vật tập trung nhận nhiệm vụ
cho tuần tới, Napoleon bỗng tuyên bố rằng nó đã quyết định tiến hành một chính
sách mới. Từ nay trở đi Trại Súc Vật sẽ buôn bán với các trại lân cận: dĩ nhiên
là không phải vì lợi nhuận mà chỉ để mua một số vật dụng thật sự cần thiết
thôi. Nhiệm vụ xây dựng cối xay gió là tối cần thiết đối với chúng ta, nó nói
như thế. Vì vậy nó đã thương thảo về việc bán cỏ và một phần lúa mì vụ vừa rồi,
sau này, nếu cần tiền nữa thì có thể phải bán trứng, nhu cầu về trứng ở
Willingdon là rất cao. Các bạn gà, Napoleon nói, phải lấy làm tự hào vì đã có
những đóng góp đặc biệt trong việc xây dựng cối xay gió.
Một lần nữa lũ súc vật lại cảm thấy lo lắng. Không quan hệ
với con người, không tham gia buôn bán, không sử dụng tiền - chả lẽ đấy không
phải là những quyết định được thông qua trong cuộc Họp đầu tiên mừng chiến
thắng sau khi đuổi được lão Jones ư? Tất cả mọi con đều nhớ là chúng đã từng
thông qua những quyết định ấy, hay ít nhất chúng nghĩ rằng chúng nhớ là như thế.
Bốn con lợn, những con đã đứng lên phản đối khi Napoleon tuyên bố hủy bỏ các
cuộc Họp cuối tuần lại định lên tiếng, nhưng chúng phải vội vã ngậm miệng vì
bầy chó đã sủa ầm ĩ lên rồi. Cũng như mọi khi, lũ cừu lại tụng “Bốn chân tốt,
hai chân xấu!”, và mọi sự đâu vẫn hoàn đấy. Cuối cùng Napoleon giơ chân lên đề
nghị trật tự và tuyên bố là nó đã giải quyết ổn thỏa mọi chuyện rồi. Không con
nào phải tiếp xúc với loài người, việc đó thật chẳng hay ho gì. Nó sẽ chịu hoàn
toàn trách nhiệm về công việc nặng nề đó. Một luật sư hiện sống ở Willingdon
tên là Whymper đã đồng ý làm trung gian giữa Trại Súc Vật và các trang trại lân
cận, ông ta sẽ đến nhận nhiệm vụ vào các buổi sáng thứ hai hàng tuần. Giống như
mọi khi, Napoleon kết thúc bài diễn văn bằng cách hô khẩu hiệu “Trại Súc Vật
muôn năm” và sau khi hát bài Súc Sinh Anh
quốc, lũ súc vật giải tán.
Sau đó Chỉ Điểm lại đi một vòng quanh trại để công tác tư
tưởng. Nó cam đoan rằng quyết định không buôn bán và không sử dụng tiền chưa hề
được đưa ra biểu quyết chứ đừng nói là thông qua. Đấy chỉ là chuyện bịa đặt, mà
nếu theo dõi từ khởi kì thủy thì có thể do Tuyết Tròn bịa ra cũng nên. Nhưng
một số con vẫn còn chưa tin, thế là Chỉ Điểm hỏi:
- Đồng chí có chắc là không tưởng tượng ra như thế chứ? Đồng
chí có tài liệu nào khẳng định chuyện đó không? Quyết định đó được ghi ở đâu?
Chắc chắn là các quyết định đó không được ghi chép ở đâu cả
cho nên cuối cùng lũ súc vật tin là chúng đã lầm.
Thứ hai nào ông Whymper cũng đến trang trại.
Ông là một luật sư dáng người nhỏ nhắn, để tóc mai dài, mới
bắt đầu đi vào làm ăn, nhưng khá ranh mãnh, nhận ra ngay rằng nhất định Trại
Súc Vật sẽ cần một người môi giới và tiền hoa hồng dĩ nhiên là phải “đậm”. Lũ
súc vật sợ Whymper và tìm cách tránh càng xa càng tốt. Dù sao thì việc Napoleon
đứng trên bốn chân ra lệnh cho Whymper đứng trên hai chân cũng tạo ra trong
lòng chúng niềm tự hào chính đáng và phần nào xoa dịu được phản ứng đối với
chính sách mới. Quan hệ của chúng với giống người đã không hoàn toàn như trước
đây nữa. Lòng thù hận của giống người đối với Trại Súc Vật không những không
giảm mà còn tăng vì nó ngày càng thịnh vượng hơn. Ai cũng tin là trước sau gì
thì cái trại này cũng phá sản mà thôi, còn cối xay gió thì thất bại là cái
chắc. Họ thường tụ tập trong các quán bia rồi vẽ các sơ đồ để chứng minh rằng
cối xay gió nhất định sẽ sập, mà nếu không sập thì cũng sẽ chẳng hoạt động
được. Nhưng dù không thích, họ vẫn phải nể lũ súc vật vì chúng quản lí trang
trại khá hiệu quả. Chứng cớ là họ đã bắt đầu gọi trại này là Trại Súc Vật và đã
thôi giả đò là nó vẫn mang tên là Điền Trang. Họ cũng không còn ủng hộ ông
Jones nữa, ông này đã mất hết hy vọng chiếm lại được trang trại và đã đi làm ăn
ở nơi khác rồi. Tuy hiện nay mọi quan hệ giữa Trại Súc Vật với thế giới bên
ngoài đều thông qua Whymper, nhưng người ta đồn rằng Napoleon sắp sửa kí kết
hợp đồng thương mại hoặc là với Trại Cáo của Pilkington hoặc là với Trại Keo
của Frederick, nhưng thiên hạ cũng nói rằng sẽ không có chuyện kí với cả hai
trại cùng một lúc.
Cũng khoảng thời gian đó lũ lợn đột ngột chuyển vào sống
trong tòa nhà chính. Lần này lũ súc vật cũng cho rằng ngay từ những ngày đầu
tiên chúng đã thông qua quyết định là không con nào được dọn vào sống trong
ngôi nhà chính. Chỉ Điểm lại thuyết phục được chúng rằng chúng đã lầm. Loài lợn
là bộ óc của cả trại, nó nói, cho nên cần phải dành cho các đồng chí ấy những
chỗ yên tĩnh để làm việc. Lãnh tụ (thời gian gần đây nó bắt đầu gọi Napoleon là
lãnh tụ) phải sống ở một nơi xứng đáng chứ không thể cứ sống mãi trong chuồng
heo được. Tuy vậy một số con tỏ ra lo lắng khi nghe nói rằng lũ lợn không những
ăn trong bếp và nghỉ trong phòng khách mà còn ngủ cả trên giường nữa. Chiến Sĩ
vẫn nói “Đồng chí Napoleon lúc nào cũng đúng”, nhưng Bà Mập thì cho rằng chắc
chắn là có qui định cấm ngủ trên giường nên đã đi ra đầu hồi nhà kho để xem Bảy
Điều Răn. Nhưng nó chỉ nhận được mặt chữ chứ không thể ghép vần được, nó đành
đi tìm Muriel.
- Muriel, - Bà Mập bảo, - đọc cho tôi nghe Điều Răn Thứ Tư.
Có phải là không bao giờ được ngủ trên giường không?
Muriel phải đánh vần mãi mới xong.
- Điều Răn này viết: Không con vật nào được ngủ trên giường
có trải dra, - Muriel nói.
Thật là kì, Bà Mập nhớ là Điều Răn Thứ Tư đâu có nói khăn
trải giường, nhưng nếu đã ghi rõ trên tường như thế thì chắc là thế thôi. Đúng
lúc đó Chỉ Điểm cùng với hai hay ba con chó vô tình đi ngang qua.
- Thưa các đồng chí, - nó nói, - tôi nghĩ rằng các đồng chí
biết là loài lợn chúng tôi đã ngủ trên giường rồi? Tại sao lại không nhỉ? Chả
lẽ các đồng chí lại cho rằng có qui định cấm ngủ trên giường à? Giường là gì, chỉ
là chỗ để nằm ngủ mà thôi. Nói đúng ra thì một ổ rơm trong chuồng cũng là
giường. Qui định là cấm ngủ trên khăn trải, vì đấy là sản phẩm của con người.
Chúng tôi đã bỏ hết khăn trải giường đi rồi, bây giờ chúng tôi chỉ dùng chăn
thôi. Giường phải nói là rất tiện! Nhưng cũng không phải là quá xa xỉ, tôi có
thể nói với các đồng chí rằng đấy chính là thứ cần cho những người làm việc trí
óc như chúng tôi. Chả lẽ các đồng chí lại không muốn cho chúng tôi được nghỉ
ngơi hay sao? Chả lẽ các đồng chí lại muốn chúng tôi kiệt sức hay sao? Chắc chắn
là không có ai trong các đồng chí muốn lão Jones quay lại chứ?
Bọn súc vật khẳng định với nó rằng chúng không nghĩ như vậy
và từ đó cũng không con nào còn nhắc đến việc lũ lợn ngủ trên giường nữa. Mấy
ngày sau có thông báo rằng từ nay trở đi loài lợn sẽ dậy muộn hơn những loài
khác một tiếng, lần này thì không có con nào phàn nàn gì cả.
Mùa thu tới, lũ súc vật tuy mệt nhưng vui. Năm qua là một
năm vất vả, phải bán một phần cỏ và ngũ cốc nên dự trữ cho mùa đông không được
dư giả lắm, nhưng cối xay gió đã đền bù mọi công khó của chúng. Cối xay gió đã
xây dựng được gần một nửa rồi. Sau vụ thu hoạch thời tiết rất thuận lợi, lũ súc
vật làm việc miệt mài chưa từng thấy, chúng sẵn sàng đi lại, khuân vác suốt
ngày miễn là bức tường cứ ngày một cao thêm, dù chỉ một ít. Ban đêm Chiến Sĩ
còn tranh thủ làm thêm một, hai tiếng dưới ánh trăng. Lúc rảnh rỗi lũ súc vật
thường đi dạo xung quanh cái công trình xây dựng đó, ngắm nhìn những bức tường
đứng thẳng và chắc chắn; rồi tự hỏi chả lẽ chúng đã xây được cái công trình
tráng lệ như thế này ư. Chỉ có Benjamin là vẫn như cũ, nó chẳng nói gì, ngoại
trừ câu cửa miệng là lừa sống dai lắm.
Tháng mười một bắt đầu có gió tây nam. Việc xây dựng bị
ngưng trệ vì trời ẩm quá, không thể trộn vữa được. Một đêm gió mạnh đến nỗi mái
nhà tốc ngói, tường cũng như muốn lung lay sắp đổ. Lũ gà thức giấc và kêu quang
quác vì cả bọn cùng mơ thấy như có tiếng súng nổ ở đâu đó. Buổi sáng, khi lũ
súc vật đi ra khỏi chuồng thì thấy cột cờ đã đổ từ bao giờ, còn cây du ở cuối
vườn thì đã bị trốc gốc không khác gì người ta nhổ cây củ cải. Nhưng đấy chưa
phải đã hết, trước mặt chúng còn một cảnh tượng khủng khiếp hơn nhiều. Cối xay
gió đã bị đổ sập hoàn toàn. Tất cả cùng đồng thanh thét lên vì thất vọng.
Chúng lao về phía công trường. Napoleon vốn vẫn cho rằng
chạy là việc hạ đẳng cũng ba chân bốn cẳng chạy ngay đầu đoàn. Thế là xong, tất
cả đã thành công toi, những viên đá mà chúng phải khó nhọc mới đập vỡ và vận
chuyển tới được nay nằm ngổn ngang khắp nơi. Không nói nên lời, chúng đứng
lặng, đau khổ ngắm nhìn đống đá đổ. Napoleon im lặng đi đi lại lại, thỉnh
thoảng gí mũi xuống đất để ngửi. Đuôi nó duỗi thẳng, đập qua đập lại rất mạnh,
chứng tỏ nó đang suy nghĩ rất lung. Nó bỗng dừng lại, có nghĩa là nó đã tìm
được giải pháp.
- Thưa các đồng chí, - nó bình tĩnh nói, - các đồng chí có
biết ai phải chịu trách nhiệm về việc này không? Kẻ nào đã phá hoại, kẻ nào đã
phá sập cối xay gió của chúng ta đêm qua? Tuyết Tròn! - nó bỗng gào lên, - chính
Tuyết Tròn chứ không ai. Tên phản bội đầy thù hận đó đã nhẫn tâm tìm cách phá
chúng ta và trả thù về việc nó bị trục xuất một cách nhục nhã, nó đã lợi dụng
đêm tối để mò vào và phá hủy toàn bộ thành quả lao động suốt một năm trời nay
của chúng ta. Hôm nay, tại đây, tôi tuyên bố kết án tử hình Tuyết Tròn. Ai giết
được nó sẽ được phong Súc Vật Anh Hùng hạng hai và được thưởng một nửa thùng
táo. Ai bắt sống được nó sẽ được thưởng một thùng táo.
Con nào cũng vô cùng căm tức khi biết tin Tuyết Tròn đã phạm
tội ác tày trời như thế. Hờn căm bộc phát thành tiếng thét, con nào cũng nghĩ
cách bắt sống Tuyết Tròn nếu nó còn lảng vảng đâu đây. Chúng còn phát hiện ra
dấu chân lợn ở trên đám cỏ ngay gần khu đồi. Dấu chân kéo dài khoảng chục mét,
có vẻ như hướng về chỗ có lỗ thủng trên hành rào. Napoleon hít lấy hít để các
dấu chân ấy và sau đó tuyên bố rằng đấy là chân Tuyết Tròn. Napoleon nói rằng
có thể Tuyết Tròn đi từ hướng Trại Cáo tới.
- Chậm nghĩa là chết, - Napoleon tuyên bố sau khi xem dấu
chân xong, - phải tiếp tục công việc, thưa các đồng chí! Chúng ta sẽ bắt đầu
khôi phục cối xay gió ngay từ sáng hôm nay, chúng ta sẽ làm trong suốt mùa đông
này, mặc cho gió mưa, giá rét. Chúng ta sẽ dạy cho tên phản bội khốn nạn đó một
bài học là nó không thể ngăn cản được chúng ta. Xin các đồng chí nhớ cho: kế
hoạch của chúng ta vẫn không thay đổi. Chúng ta nhất định sẽ hoàn thành việc
xây dựng cối xay gió đúng thời hạn. Các đồng chí, tiến lên! Cối xay gió muôn
năm! Trại Súc vật muôn năm!
------------
Còn tiếp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét