Trại súc
vật
(Animal Farm)
Tác giả: George Orwell
Dịch giả: Phạm Minh Ngọc
Nhà xuất bản Hội Nhà Văn - 2013
Chương 2
Ba đêm sau Thũ Lĩnh già bình thản ra đi.
Xác nó được chôn ở cuối khu vườn.
Chuyện đó xảy ra vào đầu tháng Ba. Lũ súc vật
tăng cường hoạt động ngầm liên tục trong ba tháng tiếp theo. Bài diễn văn của
Thủ Lĩnh đã tạo ra một quan niệm sống hoàn toàn mới nơi những con thông minh.
Chúng không biết khi nào thì cuộc Khởi Nghĩa mà Thủ Lĩnh tiên đoán sẽ xảy ra,
chúng cũng không nghĩ sẽ được chứng kiến cảnh tượng đó, nhưng chúng biết rõ một
điều là có trách nhiệm tiến hành công việc chuẩn bị. Công tác giáo dục và tổ chức
dĩ nhiên là được giao cho bọn lợn vì chúng vốn được coi là loài thông minh nhất.
Hai con lợn đực giống trẻ tên là Tuyết Tròn và Napoleon đang được ông Jones vỗ
béo để bán là hai con nổi tiếng nhất. Napoleon là một con lợn đực, trông hung dữ,
giống Berkshire
duy nhất trong Điền Trang, nó vốn kiệm lời nhưng nổi tiếng kiên nhẫn. Tuyết
Tròn thì hoạt bát, dẻo miệng hơn, có nhiều sáng kiến hơn, nhưng đa số cho rằng
tính cách không được sâu sắc bằng Napoleon. Số còn lại đều là lợn thịt. Con nổi
bật nhất trong số đó tên là Chỉ Điểm, một con lợn nhỏ, khá béo nhưng lanh lợi,
hai má phính, đôi mắt đảo lia lịa còn giọng nói thì the thé. Nó là một diễn giả
có hạng, khi cần chứng minh một vấn đề khó khăn thì nó nhảy qua nhảy lại và vẫy
đuôi, trông rất thuyết phục. Đồn rằng nó có thể biến đen thành trắng dễ như
chơi.
Ba con này đã phát triển học thuyết của Thủ
Lĩnh già thành một hệ thống triết học hoàn chỉnh mà chúng gọi là Súc Sinh Kinh.
Đêm nào cũng vậy, cứ sau khi ông Jones đi ngủ là chúng bí mật tụ họp trong nhà
kho để giảng giải cho những con khác các luận điểm chủ yếu của Súc Sinh Kinh.
Thoạt đầu quả là có nhiều khó khăn vì lũ súc vật tỏ ra hờ hững và rất ngu dốt.
Có con nói rằng có nghĩa vụ trung thành với ông Jones mà nó gọi là ông chủ, có
con còn phát biểu một cách thiếu ý thức: “Ông Jones nuôi chúng ta. Không có ông
ấy thì ta chết đói rã họng ra ấy chứ”. Một số con còn đặt câu hỏi đại loại: “Quan
tâm đến chuyện sau khi ta chết để làm gì?” hoặc “Đằng nào thì cuộc khởi nghĩa
cũng sẽ diễn ra, ta làm hay không làm thì cũng thế thôi”. Mấy con lợn phải khó
khăn lắm mới thuyết phục được chúng rằng những luận điệu như thế là hoàn toàn
trái với tinh thần của Súc Sinh Kinh. Nhưng những câu hỏi ngu xuẩn nhất lại là
của ả ngựa cái màu trắng tên là Mollie. Đầu tiên ả hỏi Tuyết Tròn:
- Thế sau khi khởi nghĩa thì có đường
không?
- Không, - Tuyết Tròn ngắt lời, - Chúng ta
không sản xuất đường. Thực ra đồng chí sẽ không cần đường. Đồng chí sẽ có đủ yến
mạch và rơm mà đồng chí cần.
- Thế tôi có còn được đeo ruy băng nữa
không?
- Đồng chí, - Tuyết Tròn nói, - Cái ruy
băng mà đồng chí yêu thích đó chính là biểu tượng của tinh thần nô lệ. Chả lẽ đồng
chí không thấy rằng tự do đáng quí hơn cái ruy băng hay sao?
Mollie đồng ý, nhưng trông nó có vẻ không
tin tưởng lắm.
Bọn lợn còn gặp nhiều khó khăn hơn trong việc
bác bỏ những luận điệu do con quạ Moses đưa ra. Moses là con vật cưng của ông
Jones, nó chuyên đi rình rập nhưng lại nhớ rất nhiều chuyện cổ tích và cũng là
một diễn giả có hạng. Nó bảo rằng có biết một vương quốc thần thoại tên là Núi
Xôi, nơi linh hồn các con vật sẽ tới sau khi chầu trời. Moses nói rằng vùng đó
nằm không xa, sau các đám mây. Ở đó cả bảy ngày trong tuần đều là chủ nhật hết,
còn cỏ ba lá thì xanh quanh năm, đường phèn và bánh khô thì mọc ngay trên bờ dậu.
Các con vật rất ghét Moses vì nó chỉ nói chứ không làm, nhưng có vài con lại
tin là có miền cực lạc Núi Xôi của nó, thành ra lũ lợn phải vất vả lắm mới thuyết
phục được chúng rằng không thể nào có một miền như thế được.
Tông đồ tin cậy nhất của chúng là hai con
ngựa kéo xe, Chiến Sĩ và Bà Mập. Hai con này vốn dĩ chậm hiểu nhưng khi chúng
đã coi lũ lợn là sư phụ rồi thì nuốt lấy từng lời giáo huấn rồi giảng giải lại
cho những con khác bằng thứ ngôn ngữ dễ hiểu hơn. Hai con này không bỏ bất cứ một
buổi họp nào và thường là những kẻ cầm càng bài Súc Sinh Anh quốc mỗi khi cuộc họp kết thúc.
Cuộc Khởi Nghĩa xảy ra sớm hơn và dễ dàng
hơn chúng tưởng rất nhiều. Trong những năm gần đây, ông Jones, vốn là một điền
chủ giỏi và nghiêm khắc, đã gặp nhiều sự cố. Sau khi bị mất nhiều tiền vào việc
kiện tụng, ông trở nên ủ dột và uống nhiều rượu hơn bình thường. Ông thường ngồi
cả ngày trên chiếc ghế bành trong bếp, vừa đọc báo vừa uống bia, thỉnh thoảng lại
cho con Moses những mẩu vỏ bánh mì chấm bia. Gia nhân thành ra một lũ lười
nhác, trộm cắp, đồng nội thành bãi đất hoang, nhà cửa dột nát, rào dậu nghiêng
đổ, súc vật thường xuyên bị bỏ đói.
Đã sang tháng sáu, đây là mùa cắt cỏ. Trước
ngày Hạ chí [ngày
24 tháng 6], hôm ấy là thứ bảy, ông Jones đi Willingdon và uống đến
say khướt tại nhà hàng Sư Tử Đỏ, trưa chủ nhật mới về. Bọn gia nhân thì vội
vàng vắt sữa từ sáng sớm rồi bỏ đi săn thỏ mà không thèm cho súc vật ăn tí nào.
Về đến nhà ông Jones leo ngay lên ghế sopha trong phòng khách rồi lấy tờ “News
of the World” [Tờ
báo ra vào chủ nhật, thường đăng các tin giật gân, không mang tính chất chính
trị, phát hành 5 triệu bản mỗi số. Xuất bản từ năm 1843] phủ lên mặt
và ngủ, súc vật bị bỏ đói cho đến tận chiều tối. Cuối cùng chúng hết chịu nổi.
Một con bò cái húc đổ cửa nhà kho và thế là tất cả mọi con vật cùng lao vào các
thùng chứa ngũ cốc. Đúng lúc đó thì ông Jones thức giấc. Ông và bốn người làm
công lập tức vồ lấy roi và lao vào kho, họ cứ thế quật túi bụi lên lưng lũ súc
vật khốn nạn. Lũ súc vật đói khát không thể chịu đựng thêm được nữa. Dù không hẹn
trước, chúng cùng xông lên và lao thẳng vào những kẻ áp bức. Ông Jones và gia
nhân bất ngờ bị đá, bị húc từ mọi hướng. Tình hình trở nên không thể kiểm soát
được. Họ chưa từng gặp chuyện như thế bao giờ, cuộc nổi loạn bất thình lình của
lũ súc vật mà trước đây muốn đánh đập, muốn hành hạ thế nào mặc lòng, đã làm họ
hoảng loạn. Họ chỉ cầm cự được vài phút rồi phải bỏ chạy. Cả năm người vội vã
lao ra con đường nhỏ để chạy lên đường làng, trong khi lũ súc vật hào hứng truy
kích theo.
Qua cửa sổ phòng ngủ, bà Jones đã nhìn thấy
hết mọi chuyện, bà vội vàng cho một vài thứ vào cái túi vải rồi luồn theo cửa
sau trốn khỏi Điền Trang. Moses cũng kịp lao ra khỏi tổ rồi vừa kêu vừa bay
theo bà chủ. Lũ súc vật sau khi truy kích thắng lợi đã quay về và đóng cổng. Thế
là, cuộc Khởi Nghĩa đã toàn thắng, ông Jones bị đuổi đi, Điền Trang là của bọn
súc sinh ngay trước khi chúng kịp hiểu mọi chuyện.
Ban đầu chúng không tin là số phận đã mỉm
cười với chúng. Việc làm đầu tiên của chúng là tập trung lại và chạy vòng quanh
khu nhà để tìm xem có còn sót người nào bên trong không, sau đó chúng lao vào
các tòa nhà để phá hủy tàn tích của chế độ cai trị độc tài của ông Jones. Kho
công cụ ở phía cuối chuồng ngựa bị đập phá, thế là bao nhiêu hàm thiếc ngựa,
vòng đeo mũi bò, xích chó, dao hoạn lợn và cừu bị ném hết xuống giếng. Còn dây
cương, dây thòng lọng, các miếng da che mắt ngựa, giỏ thức ăn cũ thường treo ở
cổ ngựa thì bị quăng vào đống lửa giữa sân. Những chiếc roi cũng cùng chung số
phận. Mọi con vật cùng nhảy cỡn lên khi trông thấy những cái roi bắt lửa. Tuyết
Tròn còn vất luôn vào lửa những cái ruy băng vẫn thường buộc trên bờm và đuôi
ngựa mỗi kì hội chợ.
- Ruy băng, - nó tuyên bố, - phải được coi
là quần áo, cũng là biểu tượng của loài người. Mọi con vật đều phải khỏa thân.
Nghe thấy thế Chiến Sĩ vội tháo cái mũ rơm
mà nó thường mang trong mùa hè để ngăn ruồi khỏi lọt vào tai và ném vào lửa.
Chẳng mấy chốc lũ súc vật đã phá hủy tất cả
những thứ có liên quan đến ông Jones. Napoleon dẫn cả bọn vào kho và phát gấp
đôi khẩu phần ăn hàng ngày, mỗi con chó được hai bánh qui bơ. Sau đó chúng hát
bài Súc Sinh Anh quốc bảy lần liền, rồi
cả bọn đi ngủ, chưa bao giờ chúng ngủ ngon như hôm ấy.
Như thường lệ, chúng thức dậy khi trời vừa
rạng sáng, nhưng chúng lập tức nhớ ngay đến sự kiện vinh quang vừa xảy ra và thế
là cả bọn cùng lao ra đồng cỏ. Trên đồng cỏ có một cái gò nhỏ, từ đây có thể
nhìn thấy hầu khắp trang trại. Lũ súc vật chạy lên đó và ngắm nhìn khung cảnh
trong ánh hồng của một ngày mới. Tất cả, tất cả những gì trước mắt kia giờ đây
đã thuộc về chúng! Trong trạng thái ngất ngây, chúng cứ chạy quanh, chạy quanh
mãi, thỉnh thoảng chúng lại nhảy lên vì sung sướng! Chúng lăn mình trên sương ướt,
chúng gặm đầy mồm cỏ ngọt mùa hè, chúng hất tung lên những nắm đất đen và hít
hà mùi vị ấm nồng của nó. Sau đó chúng đi kiểm tra một vòng khắp trang trại,
chúng yên lặng ngắm nhìn khu ruộng lúa, đồng cỏ, vuờn quả, ao cá, lùm cây.
Chúng ngắm nhìn như chưa từng nhìn thấy những thứ ấy bao giờ, và ngay cả lúc
này chúng cũng chưa tin rằng tất cả những thứ đó đã là của chúng.
Sau đó cả bọn lại cùng nhau quay về và yên
lặng tập trung trước ngôi nhà chính. Dù ngôi nhà này cũng đã thuộc về chúng
nhưng chúng còn ngại, chưa dám vào ngay. Nhưng Tuyết Tròn và Napoleon đã mau chóng
lấy lại được bình tĩnh và dùng vai phá cửa, rồi từng con lục tục, thận trọng bước
vào, tránh không làm xáo trộn các đồ vật bên trong. Chúng nhón gót đi từ phòng
nọ sang phòng kia, thì thào, hồi hộp ngắm nhìn cảnh xa hoa không thể nào tin được
đang bày ra trước mắt, nào giường nệm lông vịt, nào gương soi, nào ghế nệm lông
ngựa, nào thảm nhung, rồi ảnh nữ hoàng Vitoria [Nữ hoàng Anh trị vì từ năm 1837 đến năm
1901] treo trên lò sưởi trong phòng khách. Nhưng khi xuống đến bậc
tam cấp thì chúng bỗng phát hiện ra là thiếu mất Mollie. Chúng quay vào và thấy
Mollie còn đứng trong căn phòng ngủ đẹp nhất nhà. Hóa ra cô nàng đã lấy một dải
ruy băng màu xanh trên bàn trang điểm của bà Jones, vắt lên vai và đang thẫn thờ
soi gương. Các con khác túm ngay lấy nó và lôi ra khỏi nhà. Mấy cái đùi lợn muối
treo trong bếp được đem đi chôn, thùng bia trong phòng rửa bát thì bị Chiến Sĩ
đá thủng, những thứ khác hầu như được giữ nguyên chỗ cũ. Một nghị quyết về việc
giữ tòa nhà chính làm viện bảo tàng được nhất trí thông qua ngay tại chỗ. Tất cả
đều đồng ý là không con nào có quyền sống trong tòa nhà này.
Chúng đi ăn sáng và sau đó Tuyết Tròn và
Napoleon mời tất cả tập trung.
- Thưa các đồng chí, - Tuyết Tròn nói, - Bây
giờ là bảy giờ rưỡi, chúng ta còn cả một ngày nữa cơ. Hôm nay chúng ta sẽ bắt đầu
cắt cỏ, nhưng chúng ta còn một việc phải làm trước đã.
Thế là hai con lợn nói rằng nhờ những cuốn
sách vỡ lòng của con ông Jones tìm được trong đống rác mà suốt ba tháng qua
chúng đã học và nay chúng đã biết đọc, biết viết. Napoleon sai đi lấy một lọ
sơn đỏ, một lọ sơn trắng rồi dẫn cả bọn đi ra cổng lớn. Tuyết Tròn (vì nó là
con viết đẹp nhất) kẹp cái chổi sơn giữa hai móng chân, xóa chữ Điền Trang và
viết chữ Trại Súc Vật lên cái thanh trên cùng của cánh cổng. Từ nay trở đi đấy
sẽ là tên chính thức của trại này. Sau đó cả bọn quay lại khu nhà, Tuyết Tròn
và Napoleon lại ra lệnh tìm một cái thang rồi dựng sát vào đầu hồi nhà kho.
Chúng giải thích rằng sau một thời kì khổ công nghiên cứu, ba tháng gần đây
chúng đã đúc kết các luận điểm của Súc Sinh Kinh thành Bảy Điều Răn. Bảy Điều
Răn sẽ được kẻ lên tường và sẽ là luật vĩnh viễn bất di bất dịch của tất cả các
thành viên Trại Súc Vật.
Tuyết Tròn leo lên thang một cách khó nhọc
(vì lợn khó giữ thăng bằng khi đứng trên thang) và bắt đầu viết, trong khi Chỉ
Điểm cầm hộp sơn đứng bên dưới mấy bậc. Các điều răn được viết bằng sơn trắng
trên bức tường quét hắc ín, đứng xa cả ba chục mét cũng đọc rõ. Nội dung như
sau:
1. Tất cả các loài
hai chân đều là kẻ thù.
2. Tất cả các loài
bốn chân hoặc có cánh đều là bạn.
3. Không con vật
nào được mặc quần áo.
4. Không con vật
nào được ngủ trên giường.
5. Không con vật
nào được uống rượu.
6. Loài vật không
được giết hại lẫn nhau.
7. Mọi con vật sinh
ra đều bình đẳng.
Các chữ đều được viết rõ ràng và cả đoạn chỉ
có hai lỗi chính tả mà thôi, đấy là chữ “giường” bị viết thành “gưìơng” và một
chữ S bị viết ngược. Tuyết Tròn đọc to lên cho tất cả cùng nghe. Tất cả đều gật
đầu đồng ý, những con thông minh hơn lập tức học thuộc lòng các Điều Răn.
- Bây giờ, thưa các đồng chí, - Tuyết Tròn
vừa ném cái chổi sơn xuống đất vừa gào lên, - tất cả ra đồng cắt cỏ! Chúng ta
phải thu hoạch nhanh hơn lão Jones và lũ gia nhân của hắn.
Đúng lúc đó thì ba con bò cái vốn cảm thấy
khó chịu từ trước bỗng rống lên. Suốt hai mươi bốn tiếng đồng hồ qua chúng chưa
được vắt sữa, vú của chúng căng mọng như muốn nổ ra đến nơi. Sau một chút đắn
đo, lũ lợn sai mang xô tới và đã thực hiện công việc khá thành thạo, chân chúng
tỏ ra phù hợp với công việc này. Chẳng mấy chốc đã vắt được năm xô đầy sữa béo,
một số con tò mò đến xem.
- Làm gì với số sữa này nhỉ? - có con hỏi.
- Lão Jones thỉnh thoảng có trộn sữa vào thức
ăn của chúng tôi đấy, - một chị gà mái lên tiếng.
- Các đồng chí, để ý đến sữa làm gì! - Napoleon
vừa gào lên vừa bước ra đằng trước mấy xô sữa, - Để đấy rồi tính sau. Thu hoạch
quan trọng hơn. Đồng chí Tuyết Tròn sẽ dẫn đầu. Tôi sẽ ra sau một lúc. Các đồng
chí, tiến lên! Vụ thu hoạch đang cần chúng ta.
Các con vật tiến ra cánh đồng và bắt đầu cắt
cỏ, nhưng chiều về thì chúng không thấy mấy xô sữa đâu nữa.
------------
Còn tiếp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét